Công ty yêu cầu người lao động phải ký cam kết làm việc lâu dài tại công ty. Vậy có đúng pháp luật? – An Khánh (Ninh Bình).
>> Có được ký hợp đồng thử việc 02 lần liên tiếp hay không?
>> Năm 2023, trường hợp nào người lao động phải bồi thường cho công ty?
Sau khi hoàn thành khóa đào tạo nghề của công ty tôi được tái ký hợp đồng. Tuy nhiên, tôi phát hiện trong hợp đồng mới có điều khoản bắt buộc tôi phải làm việc trong vòng 05 năm liên tiếp, vậy điều này có đúng quy định pháp luật hay không?
Theo khoản 2 Điều 62 Bộ luật Lao động 2019, nội dung hợp đồng đào tạo nghề được quy định như sau:
Điều 62. Hợp đồng đào tạo nghề giữa người sử dụng lao động, người lao động và chi phí đào tạo nghề
…
2. Hợp đồng đào tạo nghề phải có các nội dung chủ yếu sau đây:
a) Nghề đào tạo;
b) Địa điểm, thời gian và tiền lương trong thời gian đào tạo;
c) Thời hạn cam kết phải làm việc sau khi được đào tạo;
d) Chi phí đào tạo và trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo;
đ) Trách nhiệm của người sử dụng lao động;
e) Trách nhiệm của người lao động.
…
Theo đó, điều khoản về thời hạn cam kết làm việc lâu dài sau đào tạo là những nội dung bắt buộc phải có trong hợp đồng đào tạo nghề.
Vì vậy, đối với trường hợp người lao động được đào tạo nâng cao trình độ, kỹ năng nghề, đào tạo lại ở trong nước hoặc nước ngoài từ kinh phí của doanh nghiệp, kể cả kinh phí do đối tác tài trợ cho doanh nghiệp thì doanh nghiệp đó có thể yêu cầu người lao động cam kết làm việc lâu dài trong hợp đồng đào tạo nghề.
Bộ luật Lao động và các văn bản hướng dẫn còn hiệu lực |
Có được phép yêu cầu người lao động ký cam kết làm việc lâu dài?
(Ảnh minh họa - Nguồn từ Internet)
Theo khoản 3 Điều 62 Bộ luật Lao động 2019, chi phí đào tạo nghề cho người lao động bao gồm:
- Các khoản chi có chứng từ hợp lệ về chi phí trả cho người dạy, tài liệu học tập, trường, lớp, máy, thiết bị, vật liệu thực hành, các chi phí khác hỗ trợ cho người học và tiền lương, tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người học trong thời gian đi học.
- Trường hợp người lao động được gửi đi đào tạo ở nước ngoài thì chi phí đào tạo còn bao gồm chi phí đi lại, chi phí sinh hoạt trong thời gian đào tạo.
Do hợp đồng đào tạo nghề là sự thỏa thuận của các bên nên nếu trong hợp đồng đã nêu rõ trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo thì người lao động vi phạm sẽ phải hoàn trả lại chi phí theo thỏa thuận trong hợp đồng. Nếu có quy định về miễn trách nhiệm bồi thường chi phí đào tạo thì người lao động thuộc trường hợp đó sẽ không phải trả lại chi phí này.
Nếu giữa người lao động và người sử dụng lao động không thỏa thuận một cách rõ ràng về trách nhiệm hoàn trả chi phí đào thì việc hoàn trả chi phí được thực hiện như sau:
Trường hợp 1: Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động hợp pháp:
Bộ luật Lao động 2019 không đặt ra trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo nếu người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động hợp pháp.
Căn cứ khoản 2 Điều 61 Luật Giáo dục và nghề nghiệp 2014, nghĩa vụ làm việc có thời hạn của người học được quy định như sau:
Điều 61. Nghĩa vụ làm việc có thời hạn của người học
…
2. Người tốt nghiệp các khóa đào tạo do người sử dụng lao động cấp học bổng, chi phí đào tạo phải làm việc cho người sử dụng lao động theo thời hạn đã cam kết trong hợp đồng đào tạo; trường hợp không thực hiện đúng cam kết thì phải bồi hoàn học bổng, chi phí đào tạo.
Theo đó, người lao động vẫn có trách nhiệm bồi hoàn chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động nếu không làm việc theo đúng thời gian đã cam kết.
Trường hợp 2: Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật:
Theo quy định tại Điều 40 Bộ luật Lao động 2019, người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật:
- Không được trợ cấp thôi việc;
- Phải bồi thường nửa tháng tiền lương và một khoản tiền tương ứng với những ngày không báo trước;
- Phải hoàn trả cho người sử dụng lao động chi phí đào tạo.
Theo đó, trong trường hợp này, người lao động cũng phải bồi thường chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động.
Như vậy, người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động thì phải có trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo tại Mục 2 nêu trên dù đúng luật hay trái luật.