Đã có Dự thảo Luật sửa đổi Luật Tổ chức Quốc hội mới nhất

Nội dung chính

• Đã có Dự thảo Luật sửa đổi Luật Tổ chức Quốc hội mới nhất
• Luật Tổ chức Quốc hội hiện hành đang áp dụng theo Luật nào?
• Nhiệm vụ và quyền hạn của Quốc hội theo quy định hiện hành

Đã có Dự thảo Luật sửa đổi Luật Tổ chức Quốc hội mới nhất

Mới đây, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã công bố bản Dự thảo Luật sửa đổi Luật Tổ chức Quốc hội mới nhất Dự thảo. Đây là bản dự thảo sẽ trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội khóa XV.

Về bố cục và nội dung sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức Quốc hội: Ban soạn thảo xác định phạm vi sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ các nội dung tập trung vào 35/102 điều của Luật Tổ chức Quốc hội hiện hành. Các nội dung sửa đổi, bổ sung được bố cục trong 2 điều, Điều 1 sửa đổi, bổ sung 18 điều và bãi bỏ 17 điều của Luật Tổ chức Quốc hội; Điều 2 là hiệu lực thi hành.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội: Trên cơ sở gợi ý, định hướng của Trung ương và kết luận của Bộ Chính trị về việc sáp nhập, kết thúc hoạt động, chuyển chức năng, nhiệm vụ của một số cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, Ban soạn thảo đã tổ chức rà soát các văn bản có nội dung liên quan đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy. Kết quả rà soát cho thấy, có tổng số 17 văn bản của Quốc hội (gồm 16 luật và 01 nghị quyết có quy phạm pháp luật) có nội dung liên quan đến việc sắp xếp.

Để kịp thời thể chế hóa chủ trương, kết luận của cấp có thẩm quyền về sắp xếp tổ chức bộ máy các cơ quan của Quốc hội, bảo đảm không làm gián đoạn việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, phù hợp với phương thức hoạt động của Quốc hội, Ban soạn thảo xác định tập trung đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức Quốc hội và ban hành các Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có liên quan trực tiếp đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy; đối với các luật, nghị quyết khác thì sẽ được nghiên cứu, xử lý ở các văn bản phù hợp và trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 hoặc Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025).

Trên cơ sở đó, với mục đích, quan điểm chỉ đạo và kết quả rà soát nêu trên, Ban soạn thảo đề xuất phạm vi sửa đổi, bổ sung Luật Tổ chức Quốc hội tập trung vào các nội dung sau đây:

(1) Sửa đổi, bổ sung quy định về cơ quan chuyên môn của Quốc hội.

(2) Sửa đổi, bổ sung các quy định về Tổng Thư ký Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

(3) Kết hợp sửa đổi, bổ sung một số điều, khoản liên quan đến hoạt động của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội mà qua tổng kết thực tiễn hoạt động từ năm 2016 đến nay có phát sinh vướng mắc, bất cập; đồng thời điều chỉnh một số nội dung có liên quan đến việc phân định thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội với thẩm quyền của Chính phủ và các cơ quan nhà nước khác.

Với việc xác định phạm vi sửa đổi, bổ sung nêu trên, thực hiện kết luận của cấp có thẩm quyền , Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ trình Quốc hội xem xét, ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội, Nghị quyết về cơ cấu tổ chức các cơ quan chuyên môn của Quốc hội, Nghị quyết về số thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9.

Trên cơ sở quy định của Luật Tổ chức Quốc hội (đã được sửa đổi, bổ sung) và các Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ban hành Nghị quyết quy định nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể và cơ cấu tổ chức của các cơ quan chuyên môn của Quốc hội (bao gồm cả bộ phận giúp việc).

Luật Tổ chức Quốc hội hiện hành đang áp dụng theo Luật nào?

Luật Tổ chức Quốc hội hiện hành đang áp dụng theo Luật Tổ chức Quốc hội số 57/2014/QH13 ngày 20 tháng 11 năm 2014 của Quốc hội, có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2016, được sửa đổi, bổ sung bởi:

- Luật số 65/2020/QH14 ngày 19 tháng 6 năm 2020 của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội, có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2021.

- Nghị quyết số 96/2023/QH15 ngày 23 tháng 6 năm 2023 của Quốc hội về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn, có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2023.

Nhiệm vụ và quyền hạn của Quốc hội theo quy định hiện hành

Theo Điều 70 Hiến pháp 2013, Quốc hội có những nhiệm vụ và quyền hạn sau đây:

- Làm Hiến pháp và sửa đổi Hiến pháp; làm luật và sửa đổi luật;

- Thực hiện quyền giám sát tối cao việc tuân theo Hiến pháp, luật và nghị quyết của Quốc hội; xét báo cáo công tác của Chủ tịch nước, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Hội đồng bầu cử quốc gia, Kiểm toán nhà nước và cơ quan khác do Quốc hội thành lập;

- Quyết định mục tiêu, chỉ tiêu, chính sách, nhiệm vụ cơ bản phát triển kinh tế - xã hội của đất nước;

- Quyết định chính sách cơ bản về tài chính, tiền tệ quốc gia; quy định, sửa đổi hoặc bãi bỏ các thứ thuế; quyết định phân chia các khoản thu và nhiệm vụ chi giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương; quyết định mức giới hạn an toàn nợ quốc gia, nợ công, nợ chính phủ; quyết định dự toán ngân sách nhà nước và phân bổ ngân sách trung ương, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước;

- Quyết định chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo của Nhà nước;

- Quy định tổ chức và hoạt động của Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, Hội đồng bầu cử quốc gia, Kiểm toán nhà nước, chính quyền địa phương và cơ quan khác do Quốc hội thành lập;

- Bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội, Ủy viên Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng dân tộc, Chủ nhiệm Ủy ban của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chủ tịch Hội đồng bầu cử quốc gia, Tổng Kiểm toán nhà nước, người đứng đầu cơ quan khác do Quốc hội thành lập; phê chuẩn đề nghị bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng và thành viên khác của Chính phủ, Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; phê chuẩn danh sách thành viên Hội đồng quốc phòng và an ninh, Hội đồng bầu cử quốc gia.

Sau khi được bầu, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao phải tuyên thệ trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp;

- Bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn;....