Bước vào tháng 03/2023 có nhiều chính sách mới nổi bật được áp dụng, đặc biệt đối với các lĩnh vực kinh tế-xã hội, chẳng hạn việc cấp hộ chiếu gắn chíp cho công dân, hướng dẫn thực hiện nghĩa vụ quân sự hay quy định về các khoản chi tổ chức lớp bồi dưỡng công chức, viên chức trong nước,...

1. Cấp hộ chiếu gắn chíp cho công dân Việt Nam

Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, từ ngày 01/3/2023, Bộ Công an sẽ triển khai cấp Hộ chiếu phổ thông có gắn chíp điện tử cho công dân Việt Nam theo Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam.

Hộ chiếu gắn chip điện tử là có tính bảo mật thông tin cao, vì được lưu trữ trong con chip, rất khó sao chép thông tin, tránh nguy cơ bị lấy cắp thông tin cá nhân, bị làm giả.

Theo Bộ Công an, chip điện tử gắn trên hộ chiếu mẫu mới chỉ đơn thuần lưu trữ thông tin, hoàn toàn không có việc định vị theo dõi người được cấp hộ chiếu.

Hộ chiếu phổ thông không gắn chíp điện tử và hộ chiếu phổ thông có gắn chíp điện tử được sử dụng song song. Hộ chiếu phổ thông không gắn chíp điện tử được sử dụng đến khi hết thời hạn của hộ chiếu, không bắt buộc phải đổi sang hộ chiếu có gắn chíp điện tử.

2. Hướng dẫn lý do chính đáng được vắng mặt khi khám nghĩa vụ quân sự

Hướng dẫn lý do chính đáng được vắng mặt khi khám nghĩa vụ được đưa vào áp dụng từ ngày 14/3/2023, Thông tư 07/2023/TT-BQP dự kiến sẽ giải quyết nhiều vướng mắc còn tồn tại của Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu.

Nhằm làm rõ “lý do chính đáng” và các trường hợp sẽ được áp dụng, Điều 4 Thông tư 07/2023/TT-BQP ghi nhận cụ thể các trường hợp được coi là có “lý do chính đáng” để không bị phạt khi vắng mặt trong buổi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung ghi trong lệnh gọi nhập ngũ,… bao gồm:

(1) Người thực hiện nghĩa vụ quân sự bị ốm đau, tai nạn hoặc trên đường đi bị ốm đau, tai nạn phải điều trị tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

(2) Thân nhân của người thực hiện nghĩa vụ quân sự, gồm: Cha đẻ, mẹ đẻ; cha nuôi, mẹ nuôi; cha vợ, mẹ vợ hoặc cha chồng, mẹ chồng; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ/chồng; con đẻ, con nuôi hợp pháp bị ốm đau, tai nạn nặng đang điều trị tại cơ sở khám, chữa bệnh.

(3) Thân nhân của người thực hiện nghĩa vụ quân sự chết nhưng chưa tổ chức tang lễ hoặc tang lễ chưa kết thúc.

(4) Nhà ở của người thực hiện nghĩa vụ quân sự hoặc nhà ở của thân nhân người thực hiện nghĩa vụ quân sự nằm trong vùng đang bị thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống.

(5) Người thực hiện nghĩa vụ quân sự không nhận được lệnh hoặc nhận được lệnh, nhưng trong lệnh không ghi rõ thời gian, địa điểm do lỗi của người hoặc cơ quan có trách nhiệm, hoặc do người khác có hành vi cản trở.

3. Thêm khoản chi tổ chức lớp bồi dưỡng công chức, viên chức trong nước

Đây là nội dung tại Thông tư 06/2023/TT-BTC ngày 31/01/2023 sửa đổi Thông tư 36/2018/TT-BTC hướng dẫn việc lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí dành cho công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức do Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành.

Theo đó, đối với nội dung chi tổ chức các lớp bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức trong nước, Thông tư 06/2023/TT-BTC bổ sung thêm “các chi phí phát sinh trong trường hợp đào tạo, bồi dưỡng thông qua hình thức trực tuyến từ xa”, cụ thể:

- Chi mua sắm, thuê thiết bị, phần mềm và các hạng mục ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ trực tiếp đào tạo, bồi dưỡng thông qua hình thức trực tuyến từ xa (bao gồm:

+ Phần mềm tổ chức đào tạo, bồi dưỡng trực tuyến;

+ Bài giảng, phần mềm mô phỏng, thiết bị phục vụ giảng dạy trực tuyến từ xa;

+ Chi phí đường truyền và các chi phí công nghệ thông tin khác);

- Chi số hóa tài liệu và các chi phí khác phục vụ trực tiếp đào tạo, bồi dưỡng thông qua hình thức trực tuyến từ xa.

Thông tư 06/2023/TT-BTC có hiệu lực từ ngày 20/3/2023.

4. Tiếp nhận tiền công đức theo hình thức chuyển khoản

Ngày 19/01/2023, Bộ trưởng Bộ Tài Chính ban hành Thông tư 04/2023/TT-BTC về hướng dẫn quản lý, thu chi tài chính cho công tác tổ chức lễ hội và tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội.

Theo đó, Thông tư 04/2023/TT-BTC đã giải thích rõ tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội bao gồm các khoản hiến, tặng cho, tài trợ của tổ chức, cá nhân cho việc bảo vệ, phát huy giá trị di tích và hoạt động lễ hội dưới hình thức:

- Bằng tiền (tiền Việt Nam, ngoại tệ) gồm tiền mặt, tiền chuyển khoản;

- Bằng các loại giấy tờ có giá, kim khí quý, đá quý theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Ngoài ra, tại Thông tư còn quy định về nguồn tài chính để tổ chức lễ hội, bao gồm:

- Tiền công đức, tài trợ cho hoạt động lễ hội; hỗ trợ, đóng góp tự nguyện của tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước. 

- Thu từ hoạt động dịch vụ trong khu vực tổ chức lễ hội, bao gồm cho thuê địa điểm bán hàng lưu niệm, đồ ăn uống, quay phim, chụp ảnh, trông giữ xe, vận chuyển du khách và dịch vụ khác phù hợp với quy định của địa phương. 

- Tiền lãi phát sinh trên tài khoản tiền gửi mở tại Kho bạc Nhà nước, ngân hàng thương mại theo quy định. 

- Ngân sách nhà nước hỗ trợ đối với lễ hội truyền thống (nếu có). 

Thông tư 04/2023/TT-BTC có hiệu lực từ ngày 19/3/2023.

5. Thời hạn giám định pháp y theo Thông tư 13/2022/TT-BYT

Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành Thông tư 13/2022/TT-BYT ngày 30/11/2022 ban hành quy trình, biểu mẫu giám định pháp y, thời hạn, nhân lực thực hiện giám định pháp y.

Theo đó, trừ các trường hợp bắt buộc phải trưng cầu giám định được thực hiện theo Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, cơ quan pháp y tiến hành giám định theo thời hạn sau:

(1) Không quá 09 ngày đối với các trường hợp giám định xâm hại tình dục, hành hạ ngược đãi, xác định giới tính, sự có thai, khả năng tình dục nam, không quá 18 ngày đối với trường hợp phải hội chẩn.

(2) Không quá 20 ngày đối với các trường hợp giám định độc chất, mô bệnh học, ADN, không quá 01 tháng đối với trường hợp phải hội chẩn.

Trường hợp không thuộc quy định mục (2) và (3), thời hạn giám định thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều 26a Luật sửa đổi Luật Giám định tư pháp 2020 .

Ngoài ra, trong trường hợp có vấn đề phát sinh hoặc có cơ sở cho rằng vụ việc giám định không thể hoàn thành đúng thời hạn giám định thực hiện theo quy định tại Điều 26a Luật sửa đổi Luật Giám định tư pháp 2020 .

Lưu ý: Trường hợp đã giám định lần đầu trước ngày Thông tư 13/2022/TT-BYT có hiệu lực, thì các lần giám định lại (nếu có), bao gồm cả trường hợp trưng cầu, yêu cầu sau thời điểm Thông tư này có hiệu lực áp dụng theo quy định của Thông tư 47/2013/TT-BYT.

Xem thêm Thông tư 13/2022/TT-BYT có hiệu lực ngày 01/3/2023 thay thế Thông tư 47/2013/TT-BYT.

6. Danh mục phương tiện dùng để phát hiện vi phạm giao thông phải kiểm định

Nội dung đề cập tại Thông tư 51/2022/TT-BGTVT ngày 30/12/2022 hướng dẫn Nghị định 135/2021/NĐ-CP quy định về danh mục, việc quản lý, sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ và quy trình thu thập, sử dụng dữ liệu thu được từ phương tiện, thiết bị kỹ thuật do cá nhân, tổ chức cung cấp để phát hiện vi phạm hành chính thuộc ngành Giao thông vận tải.

Theo đó, việc kiểm định, hiệu chuẩn phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ trước khi đưa vào sử dụng được thực hiện theo quy định tại Thông tư 23/2013/TT- BKHCN, Thông tư 07/2019/TT-BKHCN.

Trong đó, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ khi đưa vào sử dụng để phát hiện vi phạm hành chính giao thông phải đáp ứng yêu cầu về kiểm định, gồm:

- Phương tiện đo độ dài;

- Cân kiểm tra tải trọng xe cơ giới;

- Phương tiện đo tốc độ phương tiện giao thông có ghi hình ảnh;

- Phương tiện đo nồng độ cồn trong hơi thở;

- Phương tiện đo định vị bằng vệ tinh;

- Phương tiện đo độ ồn;

- Phương tiện đo nồng độ khí thải;

- Phương tiện đo độ sâu của nước;

- Phương tiện đo vận tốc dòng chảy của nước.

Thông tư 51/2022/TT-BGTVT có hiệu lực từ ngày 01/3/2023 và thay thế Thông tư 06/2017/TT-BGTVT.

Xem thêm Những chính sách mới về lao động việc làm có hiệu lực từ tháng 03/2023.