Đấu thầu phát hành trái phiếu Chính phủ (Hình từ Internet)
Về vấn đề này, THƯ VIỆN PHÁP LUẬT giải đáp như sau:
Theo Công văn 798/KBNN-QLNQ, 799/KBNN-QLNQ, 800/KBNN-QLNQ, 801/KBNN-QLNQ ngày 15/02/2024 của Kho bạc Nhà nước, thì vào ngày 21/02/2024 Kho bạc Nhà nước sẽ gọi thầu 8,000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, ở các kỳ hạn 5, 10, 15, và 30 năm. Cụ thể như sau:
Mã trái phiếu |
Kỳ hạn (năm) |
Giá trị gọi thầu (tỷ đồng) |
TD2429007 |
5 |
2,000 |
TD2434019 |
10 |
3,000 |
TD2439029 |
15 |
2,500 |
TD2454043 |
30 |
500 |
Căn cứ Điều 15 Nghị định 95/2018/NĐ-CP quy định về đấu thầu trái phiếu Chính phủ như sau:
Đấu thầu phát hành là phương thức bán trái phiếu Chính phủ thông qua tổ chức đấu thầu về lãi suất cho đối tượng mua trái phiếu.
Nguyên tắc tổ chức đấu thầu:
- Giữ bí mật mọi thông tin dự thầu của đối tượng tham gia đấu thầu.
- Thực hiện công khai, bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ giữa các đối tượng tham gia đấu thầu.
Đối tượng tham gia đấu thầu: Nhà tạo lập thị trường theo quy định tại Mục 4 Chương II Nghị định 95/2018/NĐ-CP. Các đối tượng khác quy định tại khoản 1 Điều 6 Nghị định 95/2018/NĐ-CP mua trái phiếu Chính phủ theo phương thức đấu thầu thông qua các nhà tạo lập thị trường.
Về hình thức đấu thầu thì đấu thầu trái phiếu Chính phủ được thực hiện theo một trong hai hình thức sau:
- Đấu thầu cạnh tranh lãi suất;
- Đấu thầu kết hợp cạnh tranh lãi suất và không cạnh tranh lãi suất. Trường hợp phiên đấu thầu được tổ chức theo hình thức này, tổng khối lượng trái phiếu phát hành không cạnh tranh lãi suất đảm bảo không vượt quá 30% tổng khối lượng trái phiếu gọi thầu trong phiên đấu thầu.
Việc xác định kết quả đấu thầu được thực hiện theo một trong hai phương thức đấu thầu đơn giá hoặc đấu thầu đa giá. Căn cứ vào sự phát triển của thị trường, Bộ Tài chính quyết định phương thức đấu thầu đơn giá hoặc đấu thầu đa giá trong từng thời kỳ.
Chủ thể tổ chức phát hành trực tiếp tổ chức đấu thầu trái phiếu Chính phủ hoặc tổ chức đấu thầu thông qua Sở giao dịch chứng khoán theo quy định của Bộ Tài chính.
Tối thiểu bốn (04) ngày làm việc trước ngày tổ chức phát hành trái phiếu, căn cứ đề nghị của Kho bạc Nhà nước, Sở Giao dịch chứng khoán gửi thông báo phát hành tới toàn bộ nhà tạo lập thị trường và công bố thông tin trên trang điện tử của Sở Giao dịch chứng khoán. Nội dung thông báo bao gồm:
- Mã trái phiếu dự kiến phát hành do Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam cấp;
- Kỳ hạn, khối lượng gọi thầu dự kiến đối với từng mã trái phiếu trong đó nêu rõ phát hành lần đầu hoặc phát hành bổ sung. Đối với trường hợp phát hành bổ sung, thông báo phải nêu rõ điều kiện, điều khoản của trái phiếu đang lưu hành;
- Ngày tổ chức phát hành, ngày phát hành, ngày thanh toán tiền mua, ngày thanh toán lãi và ngày đáo hạn đối với từng mã;
- Phương thức thanh toán tiền lãi, gốc;
- Hình thức đấu thầu;
- Phương thức xác định kết quả đấu thầu;
- Lãi suất tham chiếu và cách xác định lãi suất, cách xác định giá bán đối với trường hợp trái phiếu có lãi suất danh nghĩa là lãi suất thả nổi;
- Tài khoản nhận tiền mua trái phiếu của Kho bạc Nhà nước.
Chậm nhất vào 10 giờ 30 phút ngày tổ chức phát hành, các nhà tạo lập thị trường gửi Sở Giao dịch chứng khoán thông tin dự thầu theo mẫu đăng ký dự thầu của Sở Giao dịch chứng khoán. Mỗi nhà tạo lập thị trường và mỗi khách hàng của nhà tạo lập thị trường dự thầu cạnh tranh lãi suất được phép đặt tối đa năm (05) mức dự thầu đối với mỗi mã trái phiếu gọi thầu, mỗi mức đặt thầu bao gồm lãi suất dự thầu (tính đến 2 chữ số thập phân) và khối lượng dự thầu tương ứng. Đối với trường hợp mua cho khách hàng, nhà tạo lập thị trường phải cung cấp đầy đủ tên khách hàng, mức lãi suất và khối lượng dự thầu tương ứng của mỗi khách hàng.
Chậm nhất mười lăm (15) phút sau thời gian đăng ký dự thầu cuối cùng quy định tại Khoản 2 Điều 10 Thông tư 111/2018/TT-BTC, Sở Giao dịch chứng khoán mở thầu, tổng hợp thông tin dự thầu và gửi cho Kho bạc Nhà nước.
Căn cứ vào thông tin dự thầu tổng hợp nhận từ Sở Giao dịch chứng khoán, Kho bạc Nhà nước xác định mức lãi suất phát hành đối với mỗi mã gọi thầu và thông báo cho Sở Giao dịch chứng khoán để xác định kết quả đấu thầu theo quy định tại Điều 11 Thông tư 111/2018/TT-BTC.
Thông báo kết quả đấu thầu như sau:
- Sở Giao dịch chứng khoán thông báo kết quả đấu thầu cho nhà tạo lập thị trường bằng dữ liệu điện tử thông qua hệ thống đấu thầu điện tử;
- Sở Giao dịch chứng khoán thông báo kết quả phát hành (gồm kết quả đấu thầu quy định tại Điểm a Khoản 5 Điều 10 Thông tư 111/2018/TT-BTC và kết quả phát hành thêm ngay sau phiên đấu thầu quy định tại Điều 13 Thông tư 111/2018/TT-BTC, nếu có) cho Kho bạc Nhà nước, Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam theo mẫu quy định tại Phụ lục 3 Thông tư 111/2018/TT-BTC. Đồng thời, thực hiện công bố thông tin về kết quả phát hành theo quy định tại Khoản 2 Điều Thông tư 111/2018/TT-BTC.
Căn cứ theo khoản 3 Điều 15 Nghị định 95/2018/NĐ-CP những đối tượng sau đây có thể tham gia đấu thầu trái phiếu Chính phủ:
- Nhà tạo lập thị trường (theo quy định tại Mục 4 Chương II Nghị định 95/2018/NĐ-CP);
Ngoài ra, theo khoản 1 Điều 3 Nghị định 95/2018/NĐ-CP thì nhà tạo lập thị trường là tổ chức được Bộ Tài chính lựa chọn để thực hiện quyền, nghĩa vụ trong việc phát hành, giao dịch công cụ nợ của Chính phủ tại thị trường trong nước theo quy định tại Nghị định 95/2018/NĐ-CP. Ở đây có thể là ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán đáp ứng đủ các điều kiện của nhà tạo lập thị trường.
- Những đối tượng sau đây mua trái phiếu Chính phủ theo phương thức đấu thầu thông qua các nhà tạo lập thị trường:
+ Các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước được mua công cụ nợ của Chính phủ với khối lượng không hạn chế, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
+ Các quỹ đầu tư chứng khoán, quỹ hưu trí tự nguyện được mua công cụ nợ của Chính phủ thông qua việc ủy thác cho tổ chức quản lý quỹ thực hiện;
+ Các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách được mua công cụ nợ của Chính phủ theo quy định của pháp luật có liên quan.
Theo quy định tại Điều 7 Nghị định 01/2011/NĐ-CP đối tượng được mua trái phiếu Chính phủ cụ thể như sau:
- Đối tượng mua trái phiếu là tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài.
- Tổ chức của Việt Nam không được sử dụng kinh phí do ngân sách nhà nước cấp để mua trái phiếu.
Như vậy, đối tượng được mua trái phiếu Chính phủ là tổ chức, cá nhân Việt Nam và tổ chức, cá nhân nước ngoài.
Đoàn Đức Tài