Theo khoản 2 Điều 95 Luật Đất đai 2024 thì để được nhận bồi thường khi thu hồi đất nông nghiệp, người dân cần đáp ứng một trong những điều kiện sau đây:
- Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất;
- Có quyết định giao đất hoặc quyết định cho thuê đất hoặc quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
- Có một trong các giấy tờ về quyền sử dụng đất làm căn cứ để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất quy định tại Điều 137 Luật Đất đai 2024;
- Nhận chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật từ người có quyền sử dụng đất hợp pháp nhưng chưa hoàn thành thủ tục đăng ký đất đai;
- Được sử dụng đất theo thỏa thuận trong hợp đồng thế chấp để xử lý nợ; văn bản công nhận kết quả đấu giá quyền sử dụng đất mà người trúng đấu giá đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.
Như vậy, người dân cần đáp ứng một trong những điều kiện nêu trên để được nhận bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp, trong đó có điều kiện đó là sở hữu sổ đỏ của mảnh đất nông nghiệp bị thu hồi.
Căn cứ Điều 101 Luật đất đai 2024 quy định các trường hợp không được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất, bao gồm:
- Các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 107 Luật đất đai 2024;
- Đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý;
- Đất thu hồi trong các trường hợp quy định tại Điều 81, khoản 1 và khoản 2 Điều 82 Luật đất đai 2024;
- Trường hợp không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Tuy nhiên, đối với đất nông nghiệp đã sử dụng trước ngày 01/7/2004 mà người sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhưng không đủ điều kiện để được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất thì vẫn sẽ được nhận bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp.
Theo đó, trong trường hợp đất nông nghiệp không đủ điều kiện cấp sổ đỏ thì người dân vẫn sẽ được nhận bồi thường nếu là hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp đã sử dụng đất trước ngày 01/7/2004.
Đồng thời, nếu người sử dụng đất đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất thì cũng sẽ được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp, dù cho đất không có sổ đỏ.
Mức bồi thường đất nông nghiệp không đủ điều kiện cấp sổ đỏ khi Nhà nước thu hồi được quy định tại khoản 4 Điều 12 Nghị định 88/2024/NĐ-CP như sau:
- Trường hợp sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất, nếu diện tích thu hồi vượt quá diện tích được bồi thường thì diện tích đất được bồi thường bằng diện tích đất thực tế bị thu hồi;
- Trường hợp sử dụng đất có vi phạm pháp luật về đất đai hoặc sử dụng đất được giao không đúng thẩm quyền, nếu diện tích thu hồi vượt quá diện tích được bồi thường thì phần diện tích còn lại UBND cấp tỉnh sẽ căn cứ tình hình thực tế tại địa phương để quyết định hỗ trợ khác đối với từng dự án cụ thể.
Còn đối với trường hợp người sử dụng đất có đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất mà đất không có sổ đỏ thì sẽ được bồi thường về đất đối với diện tích đất bị thu hồi, nhưng không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp cho cá nhân. (Khoản 1 Điều 12 Nghị định 88/2024/NĐ-CP).