Chào anh, ban biên tập xin giải đáp như sau:
Theo quy định tại khoản 37 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019 thì quỹ đầu tư chứng khoán được hiểu như sau:
Quỹ đầu tư chứng khoán là quỹ hình thành từ vốn góp của nhà đầu tư với mục đích thu lợi nhuận từ việc đầu tư vào chứng khoán hoặc vào các tài sản khác, kể cả bất động sản, trong đó nhà đầu tư không có quyền kiểm soát hằng ngày đối với việc ra quyết định đầu tư của quỹ.
Đồng thời, tại Điều 99 Luật Chứng khoán 2019 quy định có 02 loại hình quỹ đầu tư chứng khoán cụ bao gồm:
- Quỹ đầu tư chứng khoán bao gồm quỹ đại chúng và quỹ thành viên.
- Quỹ đại chúng bao gồm quỹ mở và quỹ đóng.
Trong đó:
+ Quỹ đại chúng là quỹ đầu tư chứng khoán thực hiện chào bán chứng chỉ quỹ ra công chúng.
+ Quỹ thành viên là quỹ đầu tư chứng khoán có số thành viên tham gia góp vốn từ 02 đến 99 thành viên và chỉ bao gồm thành viên là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.
+ Quỹ mở là quỹ đại chúng mà chứng chỉ quỹ đã chào bán ra công chúng phải được mua lại theo yêu cầu của nhà đầu tư.
+ Quỹ đóng là quỹ đại chúng mà chứng chỉ quỹ đã chào bán ra công chúng không được mua lại theo yêu cầu của nhà đầu tư.
Như vậy, quỹ đầu tư chứng khoán là quỹ hình thành từ vốn góp của nhà đầu tư để đầu tư vào chứng khoán hoặc tài sản khác nhằm thu lợi nhuận, trong đó nhà đầu tư không kiểm soát trực tiếp việc đầu tư của quỹ.
Khi tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư không chỉ được hưởng các quyền lợi mà còn phải đảm nhận những nghĩa vụ nhất định.
- Nhà đầu tư tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán có 07 quyền lợi sau đây:
+ Hưởng lợi từ hoạt động đầu tư của quỹ đầu tư chứng khoán tương ứng với tỷ lệ vốn góp;
+ Hưởng các lợi ích và tài sản được chia hợp pháp từ việc thanh lý tài sản quỹ đầu tư chứng khoán;
+ Yêu cầu công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán mua lại chứng chỉ quỹ mở;
+ Khởi kiện công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, ngân hàng giám sát hoặc tổ chức liên quan nếu tổ chức này vi phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình;
+ Thực hiện quyền của mình thông qua Đại hội nhà đầu tư;
+ Chuyển nhượng chứng chỉ quỹ theo quy định tại Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán;
+ Quyền khác theo quy định của pháp luật và Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán.
- Đồng thời, nhà đầu tư cần phải tuân thủ 03 nghĩa vụ sau đây:
+ Chấp hành quyết định của Đại hội nhà đầu tư;
+ Thanh toán đủ tiền mua chứng chỉ quỹ;
+ Nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật và Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán.
(căn cứ Điều 101 Luật Chứng khoán 2019)
Như vậy, nhà đầu tư có nhiều quyền lợi khi tham gia vào quỹ đầu tư chứng khoán như hưởng lợi từ đầu tư, yêu cầu mua lại chứng chỉ quỹ mở, chuyển nhượng chứng chỉ, khởi kiện khi bị vi phạm quyền lợi. Đồng thời, họ cũng phải đảm nhận nghĩa vụ chấp hành quyết định của Đại hội, thanh toán đầy đủ tiền mua chứng chỉ và tuân thủ các nghĩa vụ theo quy định pháp luật, Điều lệ quỹ.
Theo đó, quỹ đầu tư chứng khoán giải thể trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 104 Luật Chứng khoán 2019 sau đây:
- Kết thúc thời hạn hoạt động ghi trong Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán;
- Đại hội nhà đầu tư quyết định giải thể quỹ đầu tư chứng khoán trước khi kết thúc thời hạn hoạt động ghi trong Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán;
- Công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán bị thu hồi Giấy phép thành lập và hoạt động kinh doanh chứng khoán hoặc bị giải thể, phá sản mà Ban đại diện quỹ đầu tư chứng khoán không xác lập được công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán thay thế trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày phát sinh sự kiện;
- Ngân hàng giám sát bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động lưu ký chứng khoán, bị giải thể, phá sản hoặc hợp đồng giám sát giữa ngân hàng giám sát và công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán bị chấm dứt mà công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán không xác lập được ngân hàng giám sát thay thế trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày phát sinh sự kiện;
- Giá trị tài sản ròng của quỹ đầu tư chứng khoán xuống dưới 10 tỷ đồng liên tục trong 06 tháng;
- Trường hợp khác theo quy định của Điều lệ quỹ đầu tư chứng khoán.
Đồng thời, trong thời hạn 03 tháng trước ngày tiến hành giải thể theo quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 104 Luật Chứng khoán 2019 hoặc trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày quỹ đầu tư chứng khoán thuộc trường hợp giải thể theo quy định tại các điểm c, d, đ và e khoản 1 Điều 104 Luật Chứng khoán 2019, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán hoặc ngân hàng giám sát và Ban đại diện quỹ đầu tư chứng khoán phải triệu tập Đại hội nhà đầu tư quỹ đầu tư chứng khoán để thông qua phương án giải thể quỹ đầu tư chứng khoán.