Cá nhân có được yêu cầu khóa tài khoản định danh điện tử không?

Chào anh, Ban biên tập xin giải đáp như sau:

1. Cá nhân có được yêu cầu khóa tài khoản định danh điện tử không?

Theo quy định tại Khoản 1 và khoản 2 Điều 19 Nghị định 59/2022/NĐ-CP thì tài khoản định danh điện tử bị khóa trong các trường hợp sau đây:

Khóa tài khoản định danh điện tử của công dân Việt Nam

- Hệ thống định danh và xác thực điện tử tự động ghi nhận và khóa tài khoản định danh điện tử trong trường hợp:

+ Chủ thể danh tính điện tử yêu cầu khóa tài khoản định danh điện tử của mình;

+ Chủ thể danh tính điện tử vi phạm điều khoản sử dụng ứng dụng VNelD;

+ Chủ thể danh tính điện tử bị thu hồi thẻ Căn cước công dân;

+ Chủ thể danh tính điện tử chết.

Việc ghi nhận được thực hiện thông qua việc chủ thể danh tính điện tử khai báo trên ứng dụng VNelD hoặc việc cập nhật thông tin danh tính điện tử vào hệ thống định danh và xác thực điện tử quy định tại Điều 10 Nghị định 59/2022/NĐ-CP.

- Cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan chức năng có thẩm quyền hoặc bên sử dụng dịch vụ có yêu cầu khóa tài khoản định danh điện tử thì gửi đề nghị khóa tài khoản tới cơ quan Công an để xem xét, giải quyết.

- Trong thời hạn 02 ngày làm việc, thủ trưởng cơ quan Công an nơi tiếp nhận đề nghị khóa tài khoản định danh điện tử phê duyệt việc khóa tài khoản đối với trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều 19 Nghị định 59/2022/NĐ-CP và thông báo tới cơ quan, tổ chức đề nghị khóa tài khoản và chủ thể danh tính điện tử. Trường hợp từ chối khóa tài khoản thì có văn bản trả lời nêu rõ lý do.

Khóa tài khoản định danh điện tử của người nước ngoài

- Hệ thống định danh và xác thực điện tử tự động ghi nhận và khóa tài khoản định danh điện tử trong trường hợp:

+ Chủ thể danh tính điện tử yêu cầu khóa tài khoản định danh điện tử của mình;

+ Chủ thể danh tính điện tử vi phạm điều khoản sử dụng ứng dụng VNelD;

+ Chủ thể danh tính điện tử hết hạn sử dụng hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế;

+ Chủ thể danh tính điện tử hết thời hạn cư trú trên lãnh thổ Việt Nam;

+ Chủ thể danh tính điện tử chết. Việc ghi nhận được thực hiện thông qua việc chủ thể danh tính điện tử khai báo trên ứng dụng VNelD hoặc việc cập nhật thông tin danh tính điện tử vào hệ thống định danh và xác thực điện tử quy định tại Điều 10 Nghị định 59/2022/NĐ-CP.

- Cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan chức năng có thẩm quyền hoặc bên sử dụng dịch vụ có yêu cầu khóa tài khoản định danh điện tử thì gửi đề nghị khóa tài khoản tới cơ quan Công an để xem xét, giải quyết.

- Trong thời hạn 02 ngày làm việc, thủ trưởng cơ quan Công an nơi tiếp nhận đề nghị khóa tài khoản định danh điện tử phê duyệt việc khóa tài khoản đối với trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều 19 Nghị định 59/2022/NĐ-CP và thông báo tới cơ quan, tổ chức đề nghị khóa tài khoản và chủ thể danh tính điện tử. Trường hợp từ chối khóa tài khoản thì có văn bản trả lời nêu rõ lý do.

Như vậy, theo quy định trên thì cá nhân là công dân Việt Nam hoặc cá nhân là người nước ngoài (được cấp tài khoản định danh điện tử theo Điều 11 Nghị định 59/2022/NĐ-CP) có quyền yêu cầu khóa tài khoản định danh điện tử của mình đồng thời gửi để nghị khóa tài khoản tới cơ quan Công an để xem xét, giải quyết. Thời hạn giải quyết đề nghị khóa tài khoản trong 02 ngày làm việc.

2. Cách mở khóa tài khoản định danh điện tử

Theo khoản 4, 5 và 6 Điều 19 Nghị định 59/2022/NĐ-CP quy định mở khóa tài khoản định danh điện tử như sau:

Cách mở khóa tài khoản định danh điện tử khi bị khóa

- Hệ thống định danh và xác thực điện tử tự động mở khóa ngay tài khoản định danh điện tử khi các căn cứ khóa tự động tài khoản định danh điện tử đã hết;

- Cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan chức năng có thẩm quyền hoặc bên sử dụng dịch vụ có yêu cầu mở khóa tài khoản định danh điện tử thì gửi đề nghị mở khóa tài khoản tới cơ quan Công an để xem xét, giải quyết.

- Trong thời hạn 02 ngày làm việc, thủ trưởng cơ quan Công an nơi tiếp nhận đề nghị mở khóa tài khoản định danh điện tử phê duyệt việc mở khóa tài khoản đối với trường hợp quy định tại điểm b khoản 2 Điều 19 Nghị định 59/2022/NĐ-CP và thông báo tới cơ quan, tổ chức đề nghị mở khóa tài khoản và chủ thể danh tính điện tử. Trường hợp từ chối mở khóa tài khoản thì có văn bản trả lời nêu rõ lý do.

Hình thức yêu cầu khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử

- Hính thức yêu cầu khóa, mở khóa trực tuyến:

+ Chủ thể danh tính điện tử thực hiện theo các bước hướng dẫn trên ứng dụng VNelD để yêu cầu khóa tài khoản định danh điện tử;

+ Chủ thể danh tính điện tử liên hệ với tổng đài tiếp nhận và giải quyết các yêu cầu về định danh và xác thực điện tử, cung cấp thông tin xác thực chủ tài khoản định danh điện tử để yêu cầu khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử;

- Hính thức yêu cầu khóa, mở khóa trực tiếp:

+ Chủ thể danh tính điện tử đến cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử, cung cấp thông tin xác thực chủ tài khoản định danh điện tử để yêu cầu khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử.

Như vậy, Cá nhân được mở khóa tài khoản định danh điện tử trong trường hợp khi các căn cứ khóa tự động đã hết và khi có yêu cầu mở khóa.

Cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan chức năng có thẩm quyền có văn bản gửi cơ quan quản lý định danh và xác thực điện tử cùng cấp đề nghị khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử, trong đó nêu rõ lý do, thời hạn khóa.

3. Cơ quan nào có thẩm quyền khóa tài khoản định danh điện tử?

Theo quy định tại Điều 20 Nghị định 59/2022/NĐ-CP thì cơ quan có thẩm quyền cấp tài khoản định danh điện tử, quyết định khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử gồm có:

- Cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Bộ Công an có thẩm quyền cấp tài khoản định danh điện tử; quyết định khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử tự động trên hệ thống định danh và xác thực điện tử và đề nghị khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử của cơ quan cấp cục hoặc tương đương trở lên.

- Trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử đối với đề nghị được tiếp nhận tại Công an cấp tỉnh.

- Trưởng Công an cấp huyện quyết định khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử đối với đề nghị được tiếp nhận tại Công an cấp huyện.

- Trưởng Công an cấp xã quyết định khóa, mở khóa tài khoản định danh điện tử đối với đề nghị được tiếp nhận tại Công an cấp xã.