Bản án về tội vi phạm quy định bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm số 60/2022/HS-ST

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN TT, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

BẢN ÁN 60/2022/HS-ST NGÀY 30/08/2022 VỀ TỘI VI PHẠM QUY ĐỊNH BẢO VỆ ĐỘNG VẬT NGUY CẤP, QUÝ, HIẾM

Ngày 30 tháng 8 năm 2020, tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện TT, thành phố Hà Nội mở phiên tòa xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 63/2022/TLST-HS ngày 10 tháng 8 năm 2022 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 63/2022/QĐXXST-HS ngày 18 tháng 8 năm 2022, đối với bị cáo:

Nguyễn Văn L, sinh năm 1987, tại xã TS, huyện TN, thành phố Hải Phòng. Nơi cư trú: Thôn 2, xã TS, huyện TN, thành phố Hải Phòng; Quốc tịch Việt Nam; Dân tộc Kinh; Tôn giáo không; nghề nghiệp: Lao động tự do; văn hóa 12/12; con ông Nguyễn Văn T (đã chết) và bà Đồng Thị L, sinh năm 1966; vợ là Bùi Thị H, sinh năm 1989 và có 02 con, lớn sinh năm 2010, nhỏ sinh năm 2015.

Theo danh chỉ bản số 068 lập ngày 11/3/2022 tại Công an huyện TT thì bị cáo không có tiền án, tiền sự. Bị cáo tại ngoại có mặt.

Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan:

- Công ty cổ phần Vận tải Thương mại và Dịch vụ HV.

Địa chỉ: 37/591, TL, phường VN, quận LC, thành phố Hải Phòng.

+ Người đại diện theo pháp luật: Bà Nguyễn Thị Mai H - Giám đốc.

+ Người đại diện theo ủy quyền: Ông Nguyễn Mạnh H; cán bộ thanh tra và quản lý phương tiện của Công ty, (văn bản ủy quyền ngày 15/3/2022) (vắng mặt) - Anh Bùi Mạnh C, Sinh năm: 1980, trú tại: số 47, TB, phường MK, quận HB, thành phố Hải Phòng (vắng mặt).

Nhân chứng:

- Chị Phạm Quỳnh H, Sinh năm 1987, trú tại: 27/1/100, Nguyễn Bình K, phường ĐG, quận NQ, thành phố Hải Phòng (vắng mặt).

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên toà, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Khoảng trước năm 2010, ông Nguyễn Văn T, sinh năm 1965, trú tại: thôn 2, xã TS, huyện TN, thành phố Hải Phòng là bố đẻ của Nguyễn Văn L, được tặng 03 (ba) bình rượu, mỗi bình ngâm 01 (một) cá thể rắn hổ mang chúa. Ông T đã trưng bày 03 (ba) bình rượu này ở nhà. Đến năm 2017 ông T ốm chết, nên 03 (ba) bình rượu đã được cất, giữ, bảo quản trong khu vực cầu thang nhà ở của L. Đến tháng 11/2021, do cần tiền chi tiêu và chữa bệnh cho con nên L đã lên mạng internet để tìm hiểu về đặc điểm của các cá thể rắn và biết được đó là rắn hổ chúa. Đồng thời tìm hiểu về giá trị của các bình rượu ngâm các cá thể rắn này và đăng bán ở trên mạng xã hội Facebook. Lợi sử dụng tài khoản mạng xã hội Facebook có tên là “Cụ tổ” để đăng bán 03 bình rượu và để lại số điện thoại liên hệ của mình là 07752986xx cho người mua chủ động liên hệ. Đến ngày 10/01/2022 có 01 người nam giới sử dụng số điện thoại 09733511xx gọi điện và kết bạn với L qua ứng dụng Zalo để trao đổi, nhắn tin và đã thoả thuận mua 03 bình rượu rắn hổ chúa của L với giá là 150.000.000đ (một trăm năm mươi triệu đồng) và hẹn ngày 11/01/2022 sẽ giao nhận 03 bình rượu rắn và trả tiền tại khu vực xã PX, huyện TT, TP Hà Nội. Khoảng 14h ngày 11/01/2022 L liên hệ thuê xe ô tô của Công ty Cổ phần Vận tải, Thương mại và Dịch vụ HV, địa chỉ: phường VN, quận LC, TP Hải Phòng để vận chuyển 03 bình rượu rắn đến xã PX, huyện TT giao cho khách. Công ty Cổ phần Vận tải, Thương mại và Dịch vụ HV đã điều động lái xe Bùi Mạnh C lái xe ô tô tải BKS 15C- 256.xx đi vận chuyển hàng cho L. L đã đưa 03 bình rượu rắn lên thùng xe ô tô rồi cùng C vận chuyển 03 bình rượu rắn đến xã PX, huyện TT. Khoảng 18 giờ 30 phút ngày 11/01/2022 xe ô tô của C đang dừng đỗ ven đường Tỉnh Lộ 419 thuộc thôn VL 1, xã PX, huyện TT, đợi người đến mua hàng thì bị lực lượng công an kiểm tra, phát hiện và thu giữ 03 bình rượu rắn.

* Tang vật thu giữ:

- 03 (ba) bình thuỷ tinh, hình trụ tròn có nắp và chân đế bằng nhựa màu vàng có cùng đường kính 36cm, cao 80cm. Bên trong mỗi bình chứa 01 (một) cá thể rắn nghi là hổ mang chúa đã chết được ngâm trong dung dịch lỏng màu vàng.

- Xe ô tô tải BKS: 15C - 265.4xx nhãn hiệu SUZUKI.

- 01 (một) điện thoại MIMAX, màu trắng, số Imei: 862238036054040, bên trong không có sim thuê bao di động thu giữ của bị can Nguyễn Văn L.

- 01 (một) điện thoại Oppp R11, màu trắng, số Imei1: 866506035927770, số Imei2: 866506035927762, bên trong có sim thuê bao di động 07752986xx thu giữ của bị can Nguyễn Văn L.

- 01 (một) điện thoại di động nhãn hiệu Redmi 9A, màu đen, số Imei1: 863851051652145, số Imei 2: 868351051652152, bên trong có thuê bao di động số: 08686748xx của Bùi Mạnh C.

Tại Bản kết luận giám định động vật số: 45/STTNSV ngày 12/01/2022 của Viện sinh thái và tài nguyên sinh vật - Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam kết luận:

- 03 (ba) cá thể động vật trong 03 (ba) bình thuỷ tinh là loài Rắn hổ chúa, có tên khoa học là Ophiophagus hannah, thuộc lớp Bò sát.

- Tình trạng bảo tồn theo quy định pháp luật:

+ Loài Rắn hổ mang chúa có trong Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP ngày 16/7/2019 của Chính phủ.

+ Loài Rắn hổ mang chúa có trong Nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo Nghị định 84/2021/NĐ-CP ngày 22/9/2021 của Chính Phủ.

Việc thu giữ, tạm giữ tài liệu, đồ vật và xử lý vật chứng:

01 (một) điện thoại MIMAX, màu trắng, số Imei: 862238036054040, bên trong không có thuê bao di động và 01 (một) điện thoại Oppp R11, màu trắng, số Imei1: 866506035927770, số Imei2: 866506035927762, bên trong có sim thuê bao di động 07752986xx, được bảo quản tại kho vật chứng CQĐT Công an huyện TT, thành phố Hà Nội.

- Ngày 12/01/2022 Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an huyện TT đã bàn giao cho Bảo tàng thiên nhiên Việt Nam tiếp nhận 03 (ba) cá thể rắn hổ chúa.

- Xe ô tô tải BKS: 15C- 265.4xx nhãn hiệu SUZUKI đã trao trả cho chủ sở hữu là Công ty CP Vận tải, thương mại và dịch vụ HV.

- 01 (một) điện thoại di động nhãn hiệu Redmi 9A, màu đen, số Imei1: 863851051652145, số Imei 2: 868351051652152, bên trong có thuê bao di động số: 08686748xx đã trao trả lại chủ sở hữu là anh Bùi Mạnh C.

Về nguồn gốc 03 cá thể rắn hổ chúa, là của ông Nguyễn Văn T được người khác cho, tặng ông T đã chết năm 2017. L và những người thân thích không biết ai cho, tặng. Vì vậy không có căn cứ để điều tra, làm rõ.

Đối với người mua 03 cá thể rắn hổ mang chúa sử dụng số điện thoại 09733511xx, L không quen biết. Kết quả thu giữ điện tín số điện thoại xác định thông tin chủ thuê bao là Công ty TNHH TL TLC có địa chỉ: 34 đường 21 khu phố 1, phường BHH A, quận BT - TP Hồ Chí Minh. Kết quả xác minh: Công ty TNHH TL TLC đã ngừng hoạt động kinh doanh từ tháng 7/2021, hiện nay tại địa chỉ trên chỉ có biển Công ty TNHH TL TLC. Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an quận BT - TP Hồ Chí Minh không xác định được Công ty TNHH TL TLC ở đâu và người đại diện theo pháp luật để làm rõ chủ thuê bao điện thoại trên. Do đó, không có căn cứ để tiếp tục điều tra, làm rõ.

Đối với xe ô tô BKS: 15C- 265.4xx đứng tên đăng ký của Công ty Vận tải HV, Bùi Mạnh C được giao quản lý và hoạt động theo sự điều hành của Công ty. Anh C không biết các cá thể rắn vận chuyển thuộc loài gì, không trao đổi hay thoả thuận gì với L. Nhân viên trực tổng đài là Phạm Quỳnh H, khi C thông báo về việc vận chuyển 03 bình rượu rắn, chị H không trực tiếp quan sát và có chủ hàng đi cùng chịu trách nhiệm nên đã đồng ý cho C vận chuyển. Vì vậy không có căn cứ xử lý đối với C, H và thu giữ xe ô tô BKS: 15C- 265.4xx.

Tại bản cáo trạng số 65/CT-VKS-TT ngày 09/8/2022 của Viện kiểm sát nhân dân huyện TT, thành phố Hà Nội truy tố bị cáo Nguyễn Văn L về tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” quy định tại điểm b, khoản 1 Điều 244 Bộ luât hình sự 2015.

Tại phiên tòa đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố luận tội và tranh luận giữ nguyên quan điểm truy tố đối với bị cáo, sau khi phân tích đánh giá hành vi phạm tội và nhân thân của bị cáo, các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đề nghị hội đồng xét xử:

Áp dụng khoản 1 Điều 244; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51, Điều 65 Bộ luật hình sự 2015 xử phạt bị cáo Nguyễn Văn L từ 15 đến 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo thời gian thử thách từ 30 đến 36 tháng kể từ ngày tuyên án. Không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.

Bị cáo không có ý kiến gì với bản luận tội của Viện Kiểm sát không tranh luận gì, đề nghị Hội đồng xét xử xem xét hoàn cảnh gia đình khó khăn, nhận thức pháp luật hạn chế giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra, xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận thấy như sau:

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

- Về hành vi, Quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an huyện TT, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân huyện TT, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, bị cáo không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, Quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó các hành vi Quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

- Về diễn biến quá trình thực hiện hành vi phạm tội: Tại phiên tòa bị cáo thừa nhận hành vi phạm tội của mình như nội dung bản Cáo trạng đã nêu. Lời khai của bị cáo tại Cơ quan điều tra cũng như tại phiên tòa đều phù hợp với nhau phù hợp với tang vật thu giữ được. Do đó Hội đồng xét xử có đủ căn cứ kết luận: Do cần tiền để chữa bệnh cho con nên bị cáo đã vận chuyển và bán 3 cá thể rắn Hổ chúa có tên khoa học là Ophiophagus hannah, thuộc lớp Bò sát, có trong Phụ lục I, Danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, ban hành kèm theo Nghị định 64/2019/NĐ-CP ngày 16/7/2019 của Chính phủ. Thuộc nhóm IB, Danh mục thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm theo nghị định 84/2021/NĐ-CP ngày 22/9/2021 của Chính Phủ.

Vì vậy bị cáo đã phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” quy định tại điểm b, khoản 1 Điều 244 Bộ luât hình sự 2015. Bản cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân huyện Thạch Thất đã truy tố bị cáo là hoàn toàn chính xác đúng pháp luật.

Hành vi phạm tội của bị cáo đã xâm phạm đến chế độ quản lý của Nhà nước về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm, xâm phạm nghiêm trọng đến sự bền vững và ổn định môi trường sinh thái và gây ra những hậu quả khác cho đời sống xã hội. Tình trạng săn bắt động vật rừng hoang dã nói chung và động vật thuộc diện nguy cấp, quý, hiếm nói riêng đang dễn ra ngày càng nghiêm trọng trong cộng đồng. Do vậy cần áp dụng mức hình phạt tương xứng với tính chất hành vi phạm tội của bị cáo để giáo dục, phòng ngừa chung.

- Về tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự:

Bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

- Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự:

Tại cơ quan điều tra cũng như tại phiên tòa bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải. Tội phạm bị cáo thực hiện thuộc tội phạm nghiêm trọng. Xong tính chất mức độ và hành vi của bị cáo thực hiện thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, có nhân thân tốt lần đầu phạm tội, các cá thể rắn do người khác giết mổ ngâm rượu tặng cho bố bị cáo, hiện tại bố bị cáo đã mất. Hoàn cảnh đặc biệt khó khăn con bị dị tật bẩm sinh đang được xã hội trợ cấp hàng tháng, nhận thức pháp luật của bị cáo hạn chế. Các tình tiết nêu trên được quy định tại điểm i, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự năm 2015.

Căn cứ vào tính chất, mức độ hành vi phạm tội và nhân thân của bị cáo các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đã được viện dẫn. Hội đồng xét thấy không cần thiết phải cách ly đời sống xã hội đối với bị cáo, giao bị cáo cho chính quyền địa phương nơi cư trú cùng gia đình giám sát giáo dục tạo điều kiện để bị cáo rèn luyện trở thành công dân tốt. Như phân tích đánh giá và đề nghị của đại diện Viện kiểm sát là phù hợp.

- Về hình phạt bổ sung:

Theo quy định tại khoản 4, Điều 244 Bộ luật hình sự 2015 quy định “Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm”. Xét hoàn cảnh bị cáo khó khăn đang được xã hội trợ cấp hàng tháng nên không áp dụng hình phạt bổ sung đối với bị cáo.

- Về vật chứng:

+ Xe ô tô tải BKS: 15C- 265.4xx nhãn hiệu SUZUKI, đã trao trả cho Công ty CP Vận tải, thương mại và dịch vụ HV; 01 điện thoại di động nhãn hiệu Redmi 9A, màu đen, số Imei 1: 863851051652145, số Imei 2: 868351051652152, bên trong có thuê bao di động số: 08686748xx, đã trao trả anh Bùi Mạnh C; 03 cá thể rắn hổ chúa đã được chuyển giao cho Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam tiếp nhận làm mẫu phục vụ nghiên cứu, trưng bày và giáo dục, nên Hội đồng không xét.

+ 01 điện thoại MIMAX, màu trắng, số Imei: 862238036054040, bên trong không có thuê bao di động và 01 điện thoại Oppp R11, màu trắng, số Imei1: 866506035927770, số Imei2: 866506035927762, bên trong có sim thuê bao di động 07752986xx, là dụng cụ bị cáo đã dùng vào việc thực hiện hành vi phạm tội, còn giá trị sử dụng nên tịch thu sung vào ngân sách nhà nước. Theo quy định tại các Điều 46, 47 Bộ luật hình sự và Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự.

- Về án phí: Bị cáo phải chịu 200.000 đồng (hai trăm nghìn) đồng án phí Hình sự sơ thẩm theo quy định tại khoản 2 Điều 136 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 và điểm a khoản 1 Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc hội.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Tuyên bố bị cáo Nguyễn Văn L phạm tội “Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm” 1. Về hình phạt: Áp dụng khoản 1 Điều 244; điểm i, s khoản 1, khoản 2 Điều 51, Điều 65 Bộ luật hình sự 2015 xử phạt bị cáo Nguyễn Văn L 15 (mười lăm) tháng tù nhưng cho hưởng án treo thời gian thử thách 30 tháng kể từ ngày tuyên án.

Giao bị cáo cho UBND xã nơi bị cáo cư trú, cùng gia đình giám sát, giáo dục trong thời gian thử thách.

Trong thời gian thử thách bị cáo cố ý vi phạm nghĩa vụ 02 lần trở lên thì Tòa án có thể quyết định buộc bị cáo phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo. Trong trường hợp bị cáo thay đổi nơi cư trú thì thực hiện theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự.

2. Về vật chứng: Áp dụng Điều 46, Điều 47 Bộ luật hình sự năm 2015 và Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.

Tịch thu sung vào ngân sách nhà nước 01 điện thoại MIMAX, màu trắng và 01 điện thoại Oppo R11, màu trắng. Các vật chứng trên có đặc điểm ghi như trong biên bản giao nhận vật chứng số 65/2022/THA ngày 30/8/2022 giữa Công an huyện TT với Chi cục thi hành án dân sự huyện TT, thành phố Hà Nội.

3. Về án phí: Áp dụng khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 và điểm a khoản 1 Điều 23; Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ Quốc hội. Bị cáo phải chịu 200.000 đồng (hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm.

4. Về quyền kháng cáo: Áp dụng Điều 331, Điều 332 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 bị cáo có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn mười lăm ngày kể từ ngày tuyên án.