Bản án về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản số 246/2020/HS-ST

TOÀ ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 246/2020/HS-ST NGÀY 15/07/2020 VỀ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 15 tháng 7 năm 2020 tại trụ sở Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số: 301/2020/TLST - HS ngày 02 tháng 6 năm 2020 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 3259/2020/QĐXXST - HS ngày 29 tháng 6 năm 2020 đối với bị cáo:

Ekemezie Chezie A (tên gọi khác: Không); sinh ngày 14/03/1988; tại: Nigeria; hộ chiếu số: A011xxx do Cộng hòa liên bang Nigeria cấp ngày 10/06/2018; chỗ ở tạm thời (không khai báo tạm trú): Căn hộ A501 chung cư Acoco, số 5909 đường 15, phường TTA, quận BT, Thành phố H; quốc tịch: Nigeria; giới tính: Nam; nghề nghiệp: Không; trình độ văn hóa: 12/12; con ông Ekemezie C và bà Agetten E; tiền án, tiền sự: Không;

Bị cáo bị tạm giam từ ngày 30/8/2019; có mặt.

Người phiên dịch cho bị cáo Ekemezie Chiemezie A: Ông Bùi Quang K, Công ty TNHH dịch thuật PT; có mặt.

Địa chỉ: 180/8 đường 8, Phường 15, quận PN, Thành phố H.

Bị hại: Ông Lục Phi H, sinh năm 1993 Địa chỉ: 568/1 đường a, Phường b, Quận 6, Thành phố H; có đơn xin xét xử vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào ngày 20/6/2019 thông qua mạng xã hội facebook, ông Lục Phi H kết bạn với Sykie B. Sau khi nói chuyện qua lại, người này nói sẽ gửi cho H một khoản tiền để làm từ thiện, vào ngày 24/6/2019 chủ tài khoản gửi cho H qua địa chỉ email: abc@gmail.com thông báo về việc đã chuyển tiền cho H 200.000 đô la Mỹ và nói H sẽ được công ty dịch vụ Fedex HNS thông báo việc nhận tiền. Đến ngày 26/6/2019 ông H nhận được điện thoại của công ty dịch vụ Fedex HNS yêu cầu thanh toán số tiền phí là 35.000.000 đồng qua tài khoản Nguyen Thi V, số tài khoản 000123456 tại Ngân hàng Sbank – Phòng giao dịch Quận X để được nhận số tiền trên, ông H đã thanh toán theo yêu cầu. Đến chiều ngày 26/6/2019 ông H tiếp tục nhận được điện thoại là hàng của ông H đang bị Hải quan giữ do số tiền quá lớn, nếu muốn nhận hàng phải nộp thêm 130.000.000 đồng qua tài khoản Nguyen Thi V, số tài khoản 000123456 tại Ngân hàng Sbank – Phòng giao dịch Quận X, H đã nhờ bà Võ Kim P là dì ruột chuyển vào tài khoản trên. Sau đó ông H liên lạc với công ty dịch vụ Fedex HNS thì được yêu cầu chuyển tiếp 277.000.000 đồng vào tài khoản số 123456000 tại Ngân hàng Vbank – Chi nhánh LA, chủ tài khoản Le Van M, do số tiền quá lớn, không có khả năng nên ông H không chuyển nữa. Sau đó, công ty dịch vụ Fedex HNS cho biết nếu ông H không chuyển thì sẽ hoàn trả lại số tiền 165.000.000 đồng cho ông H, yêu cầu ông H liên hệ qua 02 số điện thoại 0355698xxx và 0866924xxx, hôm sau ông H liên lạc với 02 số điện thoại này thì được biết sẽ tiến hành trả tiền vào đầu giờ chiều cùng ngày. Tuy nhiên sau đó ông H không thể liên lạc được 02 số điện thoại trên nên đến cơ quan công an trình báo.

Vào lúc 06 giờ 30 phút ngày 27/6/2019 Đội phòng chống tội phạm công nghệ cao – Phòng Cảnh sát Kinh tế - Công an Thành phố Hồ Chí H phát hiện bắt giữ Ekemezie Chiemezie A đang thao tác rút tiền tại trụ ATM, thu giữ 01 thẻ ATM số 4221 5101 0642 xxx, chủ tài khoản Nguyen Thị V, số tài khoản 000123456 do Ngân hàng Sbank phát hành.

Tại cơ quan điều tra Ekemezie Chiemezie A khai nhận: Tháng 3/2019 Ekemezie Chiemezie A nhập cảnh vào Việt Nam để tìm việc làm, thời gian gần đây kết nối với đối tượng tự xưng là C không rõ tên thật và địa chỉ để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Khi thực hiện thành công Ekemezie Chiemezie A được chia lợi nhuận từ 5% đến 10% số tiền lừa đảo. Khoảng tháng 6/2019 C đưa cho Ekemezie Chiemezie A 01 thẻ ngân hàng mang tên Nguyen Thi V yêu cầu Ekemezie Chiemezie A thực hiện rút tiền C lừa đảo được. Ngày 26/6/2019 Ekemezie Chiemezie A đã rút được 95.230.562 đồng do ông Lục Phi H chuyển vào rồi đưa cho một đối tượng người Nigeria khác theo chỉ đạo của C.

Đối với đối tượng C không rõ nơi cư trú và nhân thân, lai lịch nên Cơ quan điều tra không có căn cứ để xử lý đối tượng này.

Đối với chủ thẻ mang tên Nguyen Thi V theo hồ sơ mở tài khoản tại ngân hàng, cơ quan điều tra đã xác minh nhưng chủ thẻ đã bán nhà chuyển đi nơi khác, không rõ địa chỉ.

Tại bản cáo trạng số: 68/CTr-VKS - P3 ngày 14/02/2020, Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã truy tố bị cáo Ekemezie Chiemezie A về tội: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo điểm c, khoản 2, Điều 174 của Bộ luật hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017 Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đề nghị Hội đồng xét xử: Căn cứ điểm c, khoản 2, Điều 174; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017; xử phạt bị cáo Ekemezie Chiemezie A từ 04 năm tù đến 05 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản;

- Về trách nhiệm bồi thường: Buộc bị cáo phải bồi thường cho ông Lục Phi H 95.230.562 đồng;

- Về xử lý vật chứng: Trả lại cho ông Lục Phi H 69.769.438 đồng và tịch thu sung quỹ 04 điện thoại của bị cáo liên quan đến vụ án; tịch thu tiêu hủy các vật chứng không có giá trị sử dụng;

Bị cáo không tham gia tranh luận.

Lời nói sau cùng của bị cáo Ekemezie Chiemezie A: Tôi xin lỗi và đề nghị được giảm hình phạt.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra, xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định về vụ án như sau:

[1] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an Thành phố Hồ Chí Minh, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa, các bị cáo không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2] Về lý lịch bị cáo không thể hiện nơi cư trú tại Nigeria, Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã trả hồ sơ yêu cầu bổ sung nhưng Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng: Cơ quan điều tra đã có văn bản số 10/PC03 – Đ9 ngày 02/01/2020 đề nghị Sở Ngoại vụ Thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ xác minh. Tại văn bản số: 245/SNV – LSQHLS ngày 15/01/2020 của Sở Ngoại vụ Thành phố Hồ Chí Minh gửi Đại sứ quán Cộng hòa Liên bang Nigeria đến nay chưa nhận được kết quả phản hồi nên giữ nguyên nội dung cáo trạng truy tố. Vì vậy, Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đưa vụ án ra xét xử theo quy định của pháp luật.

[3] Lời khai của bị cáo Ekemezie Chiemezie A tại cơ quan điều tra, tại phiên tòa phù hợp vật chứng đã được thu giữ, biên bản bắt người, bản tự khai, biên bản hỏi cung bị cáo, có đủ cơ sở để kết luận: Bằng thủ đoạn giả mạo tài khoản để kết bạn qua facebook, hứa sẽ chuyển số tiền 200.000 USD cho bị hại, từ đó yêu cầu ông Lục Phi H chuyển số tiền 165.000.000 đồng vào tài khoản tên Nguyễn Thị V, khi biết tài khoản có tiền nêu trên, bị cáo Ekemezie Chiemezie A đã rút 95.230.562 đồng chiếm đoạt, khi đang dùng thẻ ATM mang tên Nguyễn Thị V thực hiện rút số tiền 69.769.438 đồng thì bị bắt quả tang. Hành vi của bị cáo đã phạm vào tội Lừa đào chiếm đoạt tài sản. Phạm tội thuộc trường hợp “chiếm đoạt tài sản giá trị từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng quy định tại điểm c khoản 2 Điều 174 Bộ luật hình sự.

[4] Hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến tài sản của người khác, gây ảnh hưởng xấu đến trật tự trị an xã hội, cần có một hình phạt nghiêm khắc đối với bị cáo mới đủ tính răn đe, giáo dục, phòng ngừa tội phạm. Do đó, Cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh truy tố bị cáo theo điểm c khoản 2 Điều 174 của Bộ luật hình sự là có căn cứ, đúng người, đúng tội.

[5] Tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Bị cáo Ekemezie Chiemezie A lần đầu phạm tội, thành khẩn khai báo, tỏ ra ăn năn hối cải, bản thân từ trước đến nay chưa có tiền án, tiền sự quy định tại điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự.

Nhận định trên đây cũng là quan điểm của Hội đồng xét xử đối với hành vi phạm tội của bị cáo.

[6] Trách nhiệm dân sự: Đối với số tiền 165.000.000 đồng bị hại đã chuyển vào tài khoản mang tên Nguyen Thi V, bị cáo Ekemezie Chiemezie A đã rút 95.230.562 đồng chiếm đoạt không thu hồi được nên buộc bị cáo phải có trách nhiệm bồi thường.

Đối với số tiền 69.769.438 đồng trong tài khoản, cơ quan điều tra đã ra quyết định phong tỏa, chuyển vào tài khoản của cơ quan điều tra nên trả lại cho ông Lục Phi H.

[6] Xử lý vật chứng:

- Các điện thoại thu giữ của bị cáo là phương tiện bị cáo sử dụng phạm tội nên tịch thu để nộp ngân sách nhà nước;

- Số thẻ ATM không có giá trị sử dụng nên tịch thu tiêu hủy.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm c khoản 2 Điều 174; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự 2015 được sửa đổi bổ sung năm 2017.

Xử phạt bị cáo Ekemezie Chiemezie A: 03 (ba) năm 06 (sáu) tháng tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Thời hạn tù tính từ ngày 30/8/2019.

Căn cứ Điều 48 của Bộ luật hình sự; Điều 584, 585, 589 của Bộ luật dân sự:

- Buộc bị cáo Ekemezie Chiemezie A bồi thường cho ông Lục Phi H 95.230.562 đồng (chín mươi lăm triệu hai trăm ba mươi nghìn năm trăm sáu mươi hai đồng).

Kể từ ngày người được thi hành án có đơn yêu cầu cho đến khi thi hành xong tất cả các khoản tiền thì hàng tháng bên phải thi hành án còn phải chịu khoản tiền lãi của số tiền còn phải thi hành án theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 Bộ luật dân sự năm 2015 tương ứng với thời gian chậm thi hành án.

Căn cứ Điều 47 của Bộ luật hình sự; Điều 106 của Bộ luật Tố tụng hình sự:

- Tịch thu nộp ngân sách nhà nước: 01 điện thoại di động Oppo, màu vàng, mặt kính bể; 01 điện thoại Infinix; 01 điện thoại Oppo màu hồng; 01 điện thoại Galaxy j7 Prime (điện thoại đã qua sử dụng, bị trầy xước và không kiểm tra bên trong máy);

- Tịch thu tiêu hủy: 01 thẻ ATM BIDV số 5119 5703 6038 xxxx mang tên Nguyen Minh H; 01 thẻ ATM BIDV số 5119 5703 5530 xxxx mang tên Le Vu Ngoc A; 01 thẻ ATM Agribank số 5497 9424 1196 xxxx mang tên Thai Thi T; 01 thẻ ATM Sbank số 000123456 mang tên Nguyen Thi V (tất cả thẻ đã qua sử dụng);

(Theo biên bản giao tang tài vật số: 164/20 ngày 20/02/2020 của Cục Thi hành án dân sự Thành phố H).

- Trả lại cho ông Lục Phi H số tiền 69.769.438 đồng (sáu mươi chín triệu bảy trăm sáu mươi chín nghìn bốn trăm ba mươi tám đồng);

(Theo lệnh chuyển tiền ngày 05/03/2020 số tài khoản số 394909058778xxxxx của Phòng cảnh sát điều tra tội phạm về Tham nhũng, Kinh tế và Buôn lậu – Công an Thành phố H tại Kho bạc nhà nước Quận X.

Bị cáo phải chịu 200.000 đồng (hai trăm nghìn đồng) án phí hình sự sơ thẩm và 4.761.528 đồng (bốn triệu bảy trăm sáu mươi mốt nghìn năm trăm hai mươi tám đồng) án phí dân sự sơ thẩm.

Bị cáo, đương sự có mặt được quyền kháng cáo trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo qui định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự, được sửa đổi bổ sung năm 2014 thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo qui định tại các Điều 6,7 và 9. Thời hiệu thi hành án được thực hiện theo qui định tại Điều 30 Luật Thi hành án dân sự, được sửa đổi bổ sung năm 2014