Bản án 26/2017/HS-ST ngày 26/09/2017 về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

TOÀ ÁN NHÂN DÂN HUYỆN KBANG - TỈNH GIA LAI

BẢN ÁN 26/2017/HS-ST NGÀY 29/09/2017 VỀ TỘI LẠM DỤNG TÍN NHIỆM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Trong ngày 26/9/2017, tại trụ sở Tòa án nhân dân (TAND) huyện Kbang, tỉnh Gia Lai mở phiên toà công khai xét xử sơ thẩm vụ án hình sự thụ lý số: 22/2017/HS-ST ngày 08/ 9/ 2017 đối với bị cáo:

Đinh H, sinh ngày 30  tháng 8 năm 1999 tại huyện K, tỉnh Gia Lai; HKTT và chỗ ở tại: TDP 15, thị trấn K, huyện K, tỉnh Gia Lai; Trình độ học vấn: 7/12; Nghề nghiệp: Làm nông; Tiền án, tiền sự: Không; Con ông Lưu Tôn H và bà Vũ Thị P; Bị tạm giữ, tạm giam từ ngày 30/6/2017 cho đến nay, có mặt tại phiên tòa.

Người bị hại: Anh Nguyễn Trung H, sinh năm 1999;

Địa chỉ: Làng Chơ P, xã K, huyện K, tỉnh Gia Lai (có mặt).

Người bào chữa cho bị cáo Đinh H: Bà Trang Thị Thùy D, sinh năm 1986 là Trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Gia Lai (có mặt).

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

-Anh Võ Tiến Đ, sinh năm 1988;

Địa chỉ: TDP 3, thị trấn K, huyện K, tỉnh Gia Lai (có mặt).

- Bà Vũ Thị P, sinh năm 1977;

Địa chỉ: TDP 15, thị trấn K, huyện K, tỉnh Gia Lai (có mặt).

- Ông Lưu Tôn H, sinh năm 1973;

Địa chỉ: TDP 15, thị trấn K, huyện K, tỉnh Gia Lai (vắng mặt).

NHẬN THẤY

Bị cáo bị Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) huyện Kbang, tỉnh Gia Lai truy tố về hành vi phạm tội như sau:

Vào khoảng 20 giờ 00 ngày 23/ 9/ 2016, Đinh H đi bộ từ nhà Đinh H tại TDP 15, thị trấn Kbang ra công viên văn hóa huyện K chơi. Tại đây, Đinh H gặp Nguyễn Trung H đang ngồi chơi ở ghế đá, là bạn quen biết với nhau từ trước nên Đinh H và Nguyễn Trung H đã đứng nói chuyện với nhau. Thấy Nguyễn Trung H có chiếc máy tính bảng nhãn hiệu Samsung SM – P335 cầm trên tay, Đinh H hỏi mượn để sử dụng. Nguyễn Trung H đồng ý và đưa máy tính bảng cho Đinh H mượn sau đó Nguyễn Trung H đi dạo chơi trong công viên. Đinh H cầm máy tính bảng mở mạng facebook, khoảng 20 phút sau có người bạn của Đinh H tên là RMah N (sinh năm 2000, trú tại: TDP 8, thị trấn K) đi xe mô tô tới công viên, N nói chuyện với Đinh H một hồi rồi nói là bây giờ N đi chơi game ở quán Internet 007, đường G, thị trấn K, nghe xong Đinh H nhờ N chở Đinh H cùng đi. N đã chở Đinh H đến quán Internet 007, N ngồi chơi game, Đinh H mở máy tính bảng ra chơi game, tại đây Đinh H đã nảy sinh ý định chiếm đoạt máy tính bảng của Nguyễn Trung H để bán lấy tiền tiêu xài.

Nguyễn Trung H đi khoảng 30 phút sau quay lại không thấy Đinh H đâu nên đã gọi điện thoại hỏi và đòi lại máy tính bảng, Đinh H nói Nguyễn Trung H lên quán internet 007 để lấy. Nhưng do đã có ý thức chiếm đoạt nên sau khi trả lời Nguyễn Trung H xong thì Đinh H đã cầm máy tính đi về làng Chơ P, xã K ngủ. Đến ngày 24/9/2016, Đinh H mang máy tính bảng đến nhà bạn là Đinh M (sinh năm 2000, trú tại: Thôn 1, xã Đ, huyện K, tỉnh Gia Lai) chơi. Tại nhà Mi, Đinh H lấy máy tính ra sử dụng, Đinh H chơi và ngủ lại nhà M cho đến chiều ngày 25/9/2016, Đinh H rủ M ra thị trấn K chơi, mục đích của Đinh H là để bán máy tính lấy tiền tiêu xài. M đồng ý nên cả hai đã ra thị trấn K và đêm hôm đó ngủ lại tại nhà Đinh H. Sáng ngày 26/9/2016, Đinh H mang theo máy tính bảng và mượn xe mô tô của người khác chở M đến cửa hàng điện thoại Tiến Đ đường P, thị trấn K (chủ cửa hàng là anh Võ Tiến Đ). M đứng ở ngoài đường chờ còn Đinh H mang máy tính bảng vào bán cho anh Đạt được số tiền là 1.500.000 đồng. Sau đó Đinh H chở M về nhà M rồi một mình Đinh H đi xe ra thị xã A chơi và tiêu xài hết số tiền bán máy.

Về người bị hại Nguyễn Trung, buổi tối ngày 23/9/2016 đã gọi điện cho Đinh H để đòi lại máy tính nhưng không được thì Nguyễn Trung H đã về nơi ở trọ thuộc TDP 10, thị trấn K ngủ để ngày mai đi học. Những ngày sau đó Nguyễn Trung H tiếp tục gọi điện đòi nhưng Đinh H không trả, sau đó Đinh H có trả lời cho Nguyễn Trung H biết là đã bán cho tiệm điện thoại Tiến Đ rồi. Đến ngày 15/10/2016, Nguyễn Trung H viết đơn báo cáo sự việc đến Cơ quan CSĐT Công an huyện K. Sau khi tiếp nhận tin báo, Cơ quan điều tra tiến hành kiểm tra, xác minh vụ việc, quyết định trưng cầu định giá tài sản chiếc máy tính bảng mà Đinh H đã chiếm đoạt của Nguyễn Trung H. Theo kết luận số 51/KL- HĐĐG ngày 21/ 10/ 2016 của Hội đồng định giá trong tố tụng huyện K, giá trị của chiếc máy tính bảng nhãn hiệu Samsung SM P335 là 5.752.000đ (năm triệu bảy trăm năm mươi hai nghìn đồng).

Tài sản máy tính bảng mà Đinh H chiếm đoạt trong vụ án đã bán không thu hồi được, người bị hại yêu cầu phải bồi thường, do vậy bị can phải bồi thường toàn bộ thiệt hại do hành vi phạm tội gây ra cho người bị hại với số tiền là: 5.752.000đ, hiện chưa bồi thường.

Liên quan trong vụ án còn có Võ Tiến Đ là chủ cửa hàng điện thoại đã mua máy tính bảng do Đinh H bán vào ngày 26/9/2016. Khi mua Đ không biết đó tài sản do phạm tội mà có, sau đó Đ đã bán cho một người khác (không rõ nhân thân, lai lịch) với giá 2.000.000 đồng. Khi cơ quan điều tra triệu tập làm việc thì Đ mới biết chiếc máy tính bảng là do Đinh H chiếm đoạt của người khác, Đ đã giao nộp số tiền 2.000.000 đồng để Cơ quan điều tra giải quyết vụ án. Quá trình điều tra, Cơ quan điều tra Công an huyện K đã xử lý trả lại cho Đ số tiền bỏ ra mua máy là 1.500.000 đồng. Do vậy, xác định Đ là người liên quan trong vụ án.

Đối với Đinh M là người đã chứng kiến việc Đinh H bán máy tính bảng tại tiệm Tiến Đ nhưng M tưởng rằng đó là tài sản của Đinh H đem bán, do vậy xác định M là người làm chứng trong vụ án.

Tại Bản cáo trạng số: 21/CTr- VKS, ngày 08/ 9/ 2017, VKSND huyện Kbang, tỉnh Gia Lai đã truy tố Đinh H về tội: ”Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" theo điểm b khoản 1 Điều 140 Bộ luật hình sự (BLHS).

Căn cứ vào các chứng cứ, tài liệu đã được thẩm tra tại phiên toà; căn cứ vào kết quả tranh luận tại phiên toà trên cơ sở xem xét đầy đủ, toàn diện các chứng cứ, ý kiến của kiểm sát viên, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác;

XÉT THẤY

Tại phiên tòa hôm nay, bị cáo Đinh H khai nhận: Vào tối ngày 23/9/2016, Đinh H ra Công viên văn hóa huyện K chơi và gặp bạn là Nguyễn Trung H. Tại đây, Đinh H đã mượn của Nguyễn Trung H một chiếc máy tính bảng nhãn hiệu Samsung SM – P335. Sau khi đưa máy tính bảng cho Đinh H mượn, Nguyễn Trung H đã đi dạo trong công viên còn Đinh H cầm máy tính bảng mở mạng facebook. Khoảng 20 phút sau, Đinh H nhờ người bạn là RMah N chở đến quán Internet 007, đường G, thị trấn K; tại đây, Đinh H mở máy tính bảng ra chơi game và nảy sinh ý định chiếm đoạt máy tính bảng để bán lấy tiền tiêu xài. Vì vậy, sau khi Nguyễn Trung H gọi điện thoại hỏi đòi lại máy tính bảng thì Đinh H nói Nguyễn Trung H lên quán internet 007 để lấy nhưng ngay sau đó Đinh H đã cầm máy tính đi về làng Chơ P, xã K, huyện K, tỉnh Gia Lai  ngủ.

Đến ngày 24/9/2016, Đinh H mang máy tính bảng đến nhà bạn là Đinh M, trú tại: Thôn 1, xã Đ, huyện K, tỉnh Gia Lai chơi và ngủ lại nhà M. Cho đến chiều ngày 25/9/2016, Đinh H rủ M ra thị trấn K chơi và đêm hôm đó cả hai ngủ lại nhà Đinh H.

Đến sáng ngày 26/9/2016, Đinh H mang theo máy tính bảng và mượn xe mô tô của người khác chở M đến cửa hàng điện thoại Tiến Đ ở đường P, thị trấn K. M đứng ở ngoài đường chờ còn Đinh H mang máy tính bảng vào bán cho chủ tiệm là anh Võ Tiến Đ được 1.500.000 đồng. Sau đó Đinh H chở M về nhà M rồi một mình Đinh H đi xe ra thị xã A chơi tiêu xài hết số tiền bán máy.

Xét lời khai nhận tội của bị cáo tại phiên toà là phù hợp với lời khai của người bị hại và người làm chứng cùng các tài liệu, chứng cứ khác có trong hồ sơ vụ án. Như vậy, có đủ cơ sở để kết luận là vào tối ngày ngày 23/9/2016, Đinh H đã lợi dụng sự tin tưởng của bạn mình là anh Nguyễn Trung H, sau khi được anh Nguyễn Trung H cho mượn chiếc máy tính bảng nhãn hiệu Samsung SM – P335 để sử dụng, Đinh H đã nảy lòng tham nên khi anh Nguyễn Trung H gọi điện thoại hỏi đòi lại máy thì Đinh H không trả mà tự ý đem bán chiếc máy tính bảng này được 1.500.000 đồng lấy tiền tiêu xài cá nhân. Theo kết luận số 51/KL- HĐĐG ngày 21/10/2016 của Hội đồng định giá trong tố tụng huyện K thì chiếc máy tính bảng nhãn hiệu Samsung SM P335 mà Đinh H chiếm đoạt có giá trị là 5.752.000 đồng. Vì vậy, VKSND huyện Kbang đã truy tố bị cáo Đinh H về tội: ”Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản" theo điểm b khoản 1 Điều 140 BLHS là có căn cứ và đúng người, đúng tội.

Tại phiên toà, đại diện VKSND huyện Kbang giữ nguyên quyết định truy tố và đề nghị HĐXX áp dụng điểm b khoản 1 Điều 140; các điểm g, h, p khoản 1, khoản 2 Điều 46; Điều 69 và Điều 74 BLHS xử phạt bị cáo Đinh H từ 05 đến 07 tháng tù. Về dân sự: Buộc bà Vũ Thị P là mẹ bị cáo Đinh H phải bồi thường cho anh Nguyễn Trung H phần giá trị còn lại của chiếc máy tính bảng với số tiền là 5.252.000 đồng (sau khi trừ đi số tiền 500.000 đồng mà anh Võ Tiến Đ đã giao nộp). Áp dụng Điều 76 Bộ luật tố tụng hình sự (BLTTHS) tuyên trả cho anh Nguyễn Trung H số tiền 500.000 đồng mà anh Đ đã giao nộp. Buộc bị cáo  Đinh H phải chịu án phí HSST và DSST theo quy định.

Người bào chữa cho bị cáo Đinh H xác định tội danh và khung hình phạt mà VKSND huyện Kbang, tỉnh Gia Lai đã truy tố bị cáo là đúng pháp luật. Tuy nhiên, do bị cáo phạm tội là người chưa thành niên, sinh ra trong gia đình có hoàn cảnh khó khăn nên điều kiện sống của bị cáo khác với người chưa thành niên khác, bị cáo phải tự lao động để nuôi sống bản thân mình; trình độ học vấn của bị cáo thấp nên nhận thức pháp luật còn nhiều hạn chế. Bị cáo phạm tội có nhiều tình tiết giảm nhẹ là thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; lần đầu phạm tội và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, phạm tội gây thiệt hạn không lớn; tại phiên tòa người bị hại đã xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo nên đề nghị HĐXX xử phạt bị cáo ở mức đầu khung hình phạt quy định tại khoản 1 Điều 140 BLHS là 03 tháng tù. Về trách nhiệm dân sự: Do bị cáo đã thừa nhận hành vi phạm tội, đồng ý bồi thường cho người bị hại nên người bào chữa không có ý kiến gì thêm.

Bị cáo không tranh luận với đại diện VKSND huyện Kbang và xin giảm nhẹ hình phạt. Về trách nhiệm dân sự: Hiện bị cáo không có tài sản riêng để có thể bồi thường ngay cho người bị hại nên bị cáo sẽ bồi thường sau khi ra trại và đi làm có thu nhập.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan bà Vũ Thu P đồng ý bồi thường cho người bị hại thay cho bị cáo Đinh H nhưng vì điều kiện kinh tế gia đình quá khó khăn nên bà không thể bồi thường ngay được mà sẽ bồi thường khi có điều kiện.

Qua xem xét ý kiến luận tội của đại diện VKS, nội dung bào chữa của trợ giúp viên pháp lý, ý kiến trình bày của người bị hại và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; xem xét nhân thân của bị cáo, đánh giá tính chất, mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội cũng như các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự áp dụng đối với bị cáo, HĐXX thấy rằng: Xuất phát từ ý thức coi thường pháp luật, coi thường quyền sở hữu tài sản của người khác được pháp luật bảo vệ nên bị cáo đã có hành vi phạm tội như nói ở trên. Hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã cố ý xâm phạm đến tài sản của người khác một cách trái pháp luật và gây mất trật tự an toàn xã hội trên địa bàn; sau khi phạm tội, bị Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện K cấm đi khỏi nơ cư trú nhưng bị cáo đã bỏ trốn gây khó khăn cho công tác điều tra, giải quyết vụ án. Vì vậy, cần phải xử phạt bị cáo hình phạt tù, cách ly bị cáo ra ngoài cộng đồng xã hội một thời gian để cải tạo, giáo dục bị cáo trở thành người lương thiện và nâng cao hiệu quả phòng ngừa chung.

Xét bị cáo phạm tội khi là người chưa thành niên và là người dân tộc thiểu số nên nhận thức pháp luật còn nhiều hạn chế; lần đầu phạm tội và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng; quá trình điều tra và tại phiên toà, bị cáo đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; hành vi phạm tội gây thiệt hại không lớn và người bị hại đã xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo. Đây là các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự quy định tại các điểm g, h, p khoản 1, khoản 2 Điều 46; Điều 69 và Điều 74 BLHS nên HĐXX đã xem xét để xử phạt bị cáo mức hình phạt trên mức khởi điểm của khung hình phạt quy định tại khoản 1 Điều 140 BLHS là đã đảm bảo tác dụng giáo dục riêng và phòng ngừa chung.

Liên quan trong vụ án có anh Võ Tiến Đ đã mua chiếc máy tính bảng do Đinh H đem bán nhưng do khi mua anh Đ không biết đây tài sản do Đinh H phạm tội mà có. Vì vậy, hành vi của anh Đ không cấu thành tội phạm; anh là người có quyền lợi, nghĩa liên quan trong vụ án

Đối với Đinh M là người đã chứng kiến việc Đinh H bán máy tính bảng tại tiệm Tiến Đ nhưng M tưởng rằng đó là tài sản của Đinh H đem bán nên M là người làm chứng trong vụ án.

Về trách nhiệm dân sự: Chiếc máy tính bảng nhãn hiệu Samsung SM P335 mà Đinh H chiếm đoạt của anh Nguyễn Trung H có giá trị là 5.752.000 đồng. Do quá trình điều tra không thu hồi được chiếc máy này nên cần buộc bị cáo Đinh H phải bồi thường cho anh Nguyễn Trung H số tiền là 5.252.000 đồng (sau khi trừ đi số tiền 500.000 đồng mà anh Võ Tiến Đ đã giao nộp), nếu bị cáo Đinh H không đủ tài sản để bồi thường thì cha mẹ bị cáo là ông Lưu Tôn H và bà Vũ Thị P phải bồi thường phần còn thiếu bằng tài sản của mình theo như quy định tại Điều 586 Bộ luật dân sự năm 2015.

Về án phí: Bị cáo phải chịu án phí HS-ST và DS-ST theo quy định.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

- Áp dụng điểm b khoản 1 Điều 140; các điểm điểm g, h, p khoản 1, khoản 2 Điều 46; các Điều 69 và 74 của BLHS;

Xử phạt bị cáo Đinh H 04 (bốn) tháng tù, thời hạn tù tính từ ngày bị cáo bị giam giữ (ngày 30/6/2017).

- Áp dụng Điều 42 của BLHS, các Điều 584, 586 và 589 của BLDS năm 2015;

Buộc bị cáo Đinh H phải bồi thường cho anh Nguyễn Trung H phần giá trị còn lại của chiếc máy tính bảng mà Đinh H đã chiếm đoạt là 5.252.000 đồng, nếu bị cáo Đinh H không đủ tài sản để bồi thường thì cha mẹ bị cáo là ông Lưu Tôn H và bà Vũ Thị P phải bồi thường phần còn thiếu bằng tài sản của mình.

Kể từ ngày người được thi hành án có đơn yêu cầu thi hành án (THA) cho đến khi người phải thi hành án thi hành xong khoản tiền trên thì hàng tháng người phải thi hành án còn phải chịu khoản tiền lãi của số tiền còn phải THA theo lãi suất được quy định tại Điều 357 của Bộ luật dân sự năm 2015.

Trường hợp Bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án dân sự (LTHADS) thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thoả thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7 và 9 LTHADS; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 LTHADS. 

-Áp dụng Điều 76 của Bộ luật tố tụng hình sự (BLTTHS);

Tuyên trả lại cho anh Nguyễn Trung H số tiền 500.000 đồng (theo Biên bản giao nhận vật chứng, tài sản ngày 14/ 9/ 2017 giữa Công an huyện K và Chi cục THADS huyện K).

- Áp dụng khoản 2 Điều 99 của BLTTHS;

Buộc bị cáo Đinh H phải chịu 200.000 đồng án phí HS-ST và 300.000 đồng án phí DS-ST.

Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án, bị cáo, người bị hại, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền làm đơn kháng cáo lên Tòa án nhân dân tỉnh Gia Lai để xin xét xử phúc thẩm. Thời hạn và quyền kháng cáo của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vắng mặt tại phiên tòa được tính từ ngày người đó nhận được Bản án hoặc Bản án được niêm yết theo quy định của pháp luật./