BỘ TÀI CHÍNH
TỔNG CỤC THUẾ
--------
|
CỘNG HÒA XÃ
HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
Số: 2967/TCT-CS
V/v giới thiệu điểm mới Thông tư số
123/2012/TT-BTC về thuế TNDN.
|
Hà Nội, ngày
17 tháng 8 năm 2012
|
Kính gửi: Cục
thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Ngày 27/7/2012, Bộ Tài chính có ban hành Thông
tư số 123/2012/TT-BTC hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế
thu nhập doanh nghiệp số 14/2008/QH12 và hướng dẫn thi hành Nghị định số
124/2008/NĐ-CP ngày 11/12/2008, Nghị định số 122/2011/NĐ-CP ngày 27/12/2011 của
Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh
nghiệp (thay thế Thông tư số 130/2008/TT-BTC ngày
26/12/2008, Thông tư số 177/2009/TT-BTC ngày 10/9/2009, Thông
tư số 40/2010/TT-BTC ngày 23/3/2010, Thông tư số 18/2011/TT-BTC ngày 10/2/2011
của Bộ Tài chính).
Để giúp cán bộ
thuế và người nộp thuế nắm bắt kịp thời và thực hiện những thay đổi, bổ sung
trong chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp, Tổng cục Thuế gửi kèm theo công
văn này tài liệu giới thiệu về “Điểm mới tại Thông tư số
123/2012/TT-BTC so với Thông tư số 130/2008/TT-BTC về thuế thu nhập doanh nghiệp”.
Đề nghị các Cục thuế thông báo, phổ biến cho cán bộ
thuế và tuyên truyền tới người nộp thuế trên địa bàn quản lý.
Tổng cục Thuế
thông báo để các Cục thuế biết./.
Nơi nhận:
- Như trên;
- Các Vu/đơn vị thuộc TCT;
- Lưu: VT, CS (2b).
|
KT. TỔNG CỤC TRƯỞNG
PHÓ TỔNG CỤC TRƯỞNG
Cao Anh Tuấn
|
ĐIỂM
MỚI THÔNG TƯ SỐ 123/2012/TT-BTC NGÀY 27/07/2012 SO VỚI THÔNG TƯ SỐ
130/2008/TT-BTC NGÀY 26/12/2008 CỦA BỘ TÀI CHÍNH VỀ THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP.
(Kèm theo công văn số 2967 /TCT-CS ngày 17 /8/2012 của Tổng
cục Thuế)
1. Chuyển
đổi kỳ tính thuế TNDN:
Tại Thông tư số 130/2008/TT-BTC quy định kỳ tính
thuế của doanh nghiệp được xác định theo năm dương lịch. Trường hợp doanh nghiệp
áp dụng năm tài chính khác với năm dương lịch thì kỳ tính thuế xác định theo
năm tài chính áp dụng.
Để hướng dẫn cụ thể việc chuyển đổi kỳ tính thuế TNDN Thông tư số
123/2012/TT-BTC đã quy định:
Trường hợp doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi kỳ tính thuế
thu nhập doanh nghiệp (bao gồm cả chuyển đổi kỳ tính thuế từ năm dương lịch
sang năm tài chính hoặc ngược lại) thì kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp của
năm chuyển đổi không vượt quá 12 tháng. Doanh nghiệp đang trong thời gian được
hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp mà có thực hiện chuyển đổi kỳ tính thuế
thì doanh nghiệp được lựa chọn: Ưu đãi trong năm chuyển đổi kỳ tính thuế hoặc nộp
thuế theo mức thuế suất phổ thông của năm chuyển đổi kỳ tính thuế và hưởng ưu
đãi thuế sang năm tiếp theo.
Ví dụ 1: Doanh nghiệp A (DN A) kỳ tính thuế thu nhập
doanh nghiệp năm 2011 áp dụng theo năm dương lịch, đầu năm 2012 lựa chọn chuyển
đổi sang năm tài chính từ ngày 01/4 năm này sang ngày 31/03 năm sau, thì kỳ
tính thuế thu nhập doanh nghiệp năm chuyển đổi (năm chuyển đổi 2012) được tính
từ ngày 01/01/2012 đến hết ngày 31/03/2012 (3 tháng), kỳ tính thuế TNDN năm tiếp
theo được tính từ ngày 01/04/2012 đến hết ngày 31/03/2013.
Ví dụ 2: Cũng trường hợp nêu trên nhưng DN A được hưởng
ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp (miễn thuế 2 năm, giảm 50% thuế TNDN trong 3
năm tiếp theo), năm 2009 bắt đầu được miễn thuế thì DN A sẽ hưởng ưu đãi thuế
như sau (miễn thuế năm 2009, 2010; giảm 50% thuế năm 2011, 2012, 2013).
Trường hợp doanh nghiệp lựa chọn giảm 50% thuế theo kỳ
tính thuế năm chuyển đổi 2012 thì doanh nghiệp tiếp tục thực hiện giảm 50% thuế
TNDN năm chuyển đổi và năm tính thuế tiếp theo (năm tài chính 2012 từ 1/4/2012
đến 31/3/2013).
Trường hợp doanh nghiệp lựa chọn không hưởng ưu đãi giảm
50% thuế TNDN đối với kỳ tính thuế TNDN năm chuyển đổi 2012 (kỳ tính thuế năm
chuyển đổi 2012 kê khai nộp thuế theo mức thuế suất phổ thông) thì doanh nghiệp
được giảm 50% thuế TNDN năm tài chính 2012 (từ 1/4/2012 đến 31/3/2013) và năm
tài chính 2013 (từ 1/4/2013 đến 31/3/2014).
Trước: chưa
quy định
2. Xác định thu nhập tính thuế:
Tại Thông tư số 123/2012/TT-BTC đã
hướng dẫn bổ sung: Thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản; chuyển nhượng
dự án (không gắn liền với chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất);
chuyển nhượng quyền thực hiện dự án, chuyển nhượng quyền thăm dò, khai thác, chế
biến khoáng sản theo quy định của pháp luật phải hạch toán riêng để kê khai nộp
thuế thu nhập doanh nghiệp với mức thuế suất 25%, không được hưởng ưu đãi thuế
thu nhập doanh nghiệp, không được bù trừ với thu nhập hoặc lỗ của các hoạt động
sản xuất kinh doanh khác. Trường hợp doanh nghiệp có các hoạt động chuyển nhượng
bất động sản; chuyển nhượng dự án (không gắn liền với chuyển quyền sử dụng đất,
chuyển quyền thuê đất); chuyển nhượng quyền thực hiện dự án, chuyển nhượng quyền
thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản theo quy định của pháp luật thì được bù
trừ lãi, lỗ của các hoạt động này với nhau.
3. Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế :
a/ Doanh thu để tính thu nhập chịu thuế đối với hoạt động
cho thuê tài sản mà bên thuê trả tiền trước cho nhiều năm:
Tại Thông tư số 123/2012/TT-BTC đã sửa đổi việc quy định về
doanh thu để tính thu nhập chịu thuế đối với hoạt động cho thuê tài sản mà bên
thuê trả tiền trước cho nhiều năm như sau :
Đối với hoạt động cho thuê tài
sản là số tiền bên thuê trả từng kỳ theo hợp đồng thuê. Trường hợp bên thuê trả
tiền trước cho nhiều năm thì doanh thu để tính thu nhập chịu thuế được phân bổ cho
số năm trả tiền trước hoặc được xác định theo doanh thu trả tiền một lần.
Doanh nghiệp căn cứ điều kiện
thực hiện chế độ kế toán, hoá đơn chứng từ thực tế và việc xác định chi phí, có
thể lựa chọn một trong hai phương pháp xác định doanh thu để tính thu nhập chịu
thuế như sau:
- Là số tiền cho thuê tài sản của
từng năm được xác định bằng (=) số tiền trả trước chia (:) số năm trả tiền trước.
- Là toàn bộ số tiền cho thuê
tài sản của số năm trả tiền trước.
Trường hợp doanh nghiệp đang
trong thời gian hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp lựa chọn phương pháp
xác định doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là toàn bộ số tiền thuê bên thuê
trả trước cho nhiều năm thì việc xác định số thuế thu nhập doanh nghiệp từng
năm miễn thuế, giảm thuế căn cứ vào tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp của số
năm trả tiền trước chia (:) số năm bên thuê trả tiền trước.
Trước : Doanh thu để tính
thu nhập chịu thuế được phân bổ cho số năm trả tiền trước.
b/ Quy định rõ doanh thu tính thuế đối với hoạt động kinh doanh sân gôn là tiền bán thẻ hội viên, bán vé
chơi gôn và các khoản thu khác trong kỳ tính thuế được xác định như sau:
- Đối với hình thức bán vé, bán
thẻ chơi gôn theo ngày, doanh thu kinh doanh sân gôn làm căn cứ xác định thu nhập
tính thuế thu nhập doanh nghiệp là số tiền thu được từ bán vé, bán thẻ phát
sinh trong kỳ tính thuế.
- Đối với hình thức bán vé, bán
thẻ hội viên loại thẻ trả trước cho nhiều năm, doanh thu làm căn cứ xác định
thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp của từng năm là số tiền bán thẻ thực
thu được chia cho số năm sử dụng thẻ.
4. Về các khoản chi được trừ
và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế:
a) Về hồ sơ đối với tài sản,
hàng hoá bị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hoả hoạn được tính vào chi phí được
trừ
Thông tư 123/2012/TT-BTC quy định:
đối với doanh nghiệp thuộc Khu công nghiệp, Khu chế xuất, Khu kinh tế thì Văn bản
xác nhận của chính quyền cấp xã được thay bằng văn bản xác nhận Ban quản lý Khu
công nghiệp, Khu chế xuất, Khu kinh tế nơi xảy ra sự việc thiên tai, dịch bệnh,
hoả hoạn là trong thời gian đó có xảy ra thiên tai, dịch bệnh, hoả hoạn.
b) Hàng hoá bị hư hỏng
do hết hạn sử dụng, bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hoá tự nhiên :
Hàng hoá bị hư hỏng do hết hạn sử
dụng, bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hoá tự nhiên không được bồi thường
thì được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.
Thông tư 123/2012/TT-BTC bỏ quy định:
“phải nằm trong định mức do doanh nghiệp xây dựng thì được tính vào chi phí được
trừ khi xác định thu nhập chịu thuế. Trường hợp hàng hoá bị hư hỏng do hết hạn
sử dụng, bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hoá tự nhiên vượt quá định mức
do doanh nghiệp xây dựng thì phần vượt định mức sẽ không được tính vào chi phí
được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế”.
c) Khấu hao tài sản cố định
(TSCĐ):
- Thông tư số 123/2012/TT-BTC có bổ
sung: Các thiết bị, nội thất đủ điều kiện là tài sản cố định trong nhà nghỉ giữa
ca, nhà ăn giữa ca, nhà thay quần áo, nhà vệ sinh, phòng hoặc trạm y tế để khám
chữa bệnh, cơ sở đào tạo, dạy nghề được trích khấu hao tính vào chi phí được trừ
khi xác định thu nhập chịu thuế.
- Thông tư số 123/2012/TT-BTC đã sửa
đổi quy định về điều kiện được trích khấu hao đối với công trình trên đất như
trụ sở văn phòng, nhà xưởng, cửa hàng kinh doanh phục vụ cho hoạt động sản xuất
kinh doanh được xây dựng trên đất thuê, đất mượn của các tổ chức, cá nhân, hộ
gia đình (không trực tiếp thuê đất của nhà nước hoặc thuê đất trong khu công
nghiệp), cụ thể :
“- Có hợp đồng thuê đất, mượn đất
giữa doanh nghiệp với đơn vị có đất và đại diện doanh nghiệp phải chịu trách
nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của hợp đồng.”
Trước:
Hợp đồng thuê đất, mượn đất được công chứng tại cơ quan công chứng theo quy định
của pháp luật; thời gian thuê, mượn trên hợp đồng không được thấp hơn thời gian
trích khấu hao tối thiểu của tài sản cố định.
- Thông tư số 123/2012/TT-BTC đã sửa
đổi về khoản chi phí khấu hao TSCĐ trong một số trường hợp TSCĐ tạm dừng hoạt động
sản xuất kinh doanh. Cụ thể:
”Trường hợp TSCĐ thuộc quyền sở
hữu của doanh nghiệp đang dùng cho SXKD nhưng phải tạm thời dừng do sản xuất
theo mùa vụ với thời gian dưới 9 tháng; tạm thời dừng để sửa chữa, để di dời di
chuyển địa điểm, để bảo trì, bảo dưỡng theo định kỳ, với thời gian dưới 12
tháng, sau đó TSCĐ tiếp tục đưa vào phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh
thì trong khoảng thời gian tạm dừng đó doanh nghiệp được trích khấu hao và khoản
chi phí khấu hao TSCĐ trong thời gian tạm dừng được tính vào chi phí được trừ
khi xác định thu nhập chịu thuế.
Doanh nghiệp phải lưu giữ và
cung cấp đầy đủ hồ sơ, lý do của việc tạm dừng tài sản cố định khi cơ quan thuế
yêu cầu.”
Trước : Doanh nghiệp phải có thông báo gửi cơ quan thuế nêu rõ lý do tạm dừng
của TSCĐ chậm nhất khi nộp hồ sơ kê khai quyết toán thuế TNDN theo quy định của
năm có tài sản tạm thời dừng.
- Tại Thông tư số 123/2012/TT-BTC đã hướng dẫn cách xác định
giá trị quyền sử dụng đất lâu dài không được trích khấu hao khi mua tài sản cố
định hữu hình là nhà cửa, vật kiến trúc gắn liền với quyền sử dụng đất lâu dài.
Cụ thể:
Trường hợp doanh nghiệp mua tài
sản cố định hữu hình là nhà cửa, vật kiến trúc gắn liền với quyền sử dụng đất
lâu dài thì giá trị quyền sử dụng đất phải xác định riêng và ghi nhận là tài sản
cố định vô hình, còn tài sản cố định hữu hình là nhà cửa, vật kiến trúc thì
nguyên giá là giá mua thực tế phải trả cộng (+) các khoản chi phí liên quan trực
tiếp đến việc đưa tài sản cố định hữu hình vào sử dụng. Giá trị quyền sử dụng đất
được xác định theo giá ghi trên hợp đồng mua tài sản, phù hợp với giá thị trường
nhưng không được thấp hơn giá đất do Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc
trung ương quy định tại thời điểm mua tài sản. Trường hợp doanh nghiệp mua tài
sản cố định hữu hình là nhà cửa, vật kiến trúc gắn liền với quyền sử dụng đất
lâu dài không tách riêng được giá trị quyền sử dụng đất thì giá trị quyền sử dụng
được xác định theo giá do Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương
quy định tại thời điểm mua tài sản.
Trước : Trường hợp doanh nghiệp mua TSCĐ hữu hình là nhà cửa, vật kiến trúc gắn
liền với quyền sử dụng đất lâu dài thì giá trị quyền sử dụng đất phải xác định
riêng và ghi nhận là TSCĐ vô hình, còn TSCĐ hữu hình là nhà cửa, vật kiến trúc
thì nguyên giá là giá mua thực tế phải trả cộng (+) các khoản chi phí liên quan
trực tiếp đến việc đưa TSCĐ hữu hình vào sử dụng.
+ Nếu tài sản mua của các tổ chức,
cá nhân có hóa đơn GTGT tách riêng được giá trị quyền sử dụng đất thì giá trị
quyền sử dụng đất ghi trên hóa đơn là tài sản cố định vô hình không được trích
khấu hao vào chi phí được trừ.
+ Nếu tài sản mua của hộ gia đình,
cá nhân không có hóa đơn GTGT thì giá trị quyền sử dụng đất là tài sản cố định
vô hình không được trích khấu hao vào chi phí được trừ. Giá trị quyền sử dụng đất
được xác định theo giá thị trường nhưng không được thấp hơn giá đất do Uỷ ban
nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quy định tại thời điểm mua tài sản.
d) Về
xây dựng, quản lý định mức tiêu hao nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng,
hàng hoá sử dụng vào sản xuất, kinh doanh:
Tại Thông tư số 123/2012/TT-BTC đã hướng dẫn doanh nghiệp chỉ
phải thông báo cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp trong thời hạn 3 tháng kể từ
khi bắt đầu đi vào sản xuất, kinh doanh đối với định mức chính của những sản phẩm
chủ yếu của doanh nghiệp mà không phải thông báo định mức của tất cả sản phẩm
mà doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh. Định mức chính của những sản phẩm chủ yếu
của doanh nghiệp do doanh nghiệp quyết định, cụ thể như sau:
Doanh nghiệp tự xây dựng, quản lý định mức tiêu hao
nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng hoá sử dụng vào sản xuất,
kinh doanh. Định mức này được xây dựng từ đầu năm hoặc đầu kỳ sản xuất sản phẩm
và lưu tại doanh nghiệp đồng thời xuất trình đầy đủ với cơ quan thuế khi cơ
quan thuế yêu cầu.
Riêng định mức chính của những sản phẩm chủ yếu của doanh
nghiệp thì doanh nghiệp có trách nhiệm thông báo cho cơ quan thuế quản lý trực
tiếp trong thời hạn 3 tháng đầu năm hoặc 3 tháng kể từ khi bắt đầu đi vào sản
xuất, kinh doanh (đối với doanh nghiệp mới thành lập hoặc trường hợp doanh nghiệp
có bổ sung sản xuất những sản phẩm mới mà sản phẩm này thuộc diện phải thông
báo định mức nhưng chưa được thông báo). Danh mục định mức chính của những sản
phẩm chủ yếu của doanh nghiệp do doanh nghiệp quyết định.
Trường hợp doanh nghiệp trong thời gian sản xuất kinh
doanh có điều chỉnh, bổ sung định mức tiêu hao nguyên vật liệu đã thông báo với
cơ quan thuế thì phải thông báo lại cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp biết. Thời
hạn cuối cùng của việc thông báo cho cơ quan thuế việc điều chỉnh, bổ sung định
mức tiêu hao là thời hạn nộp tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp theo
quy định của năm quyết toán. Trường hợp một số nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu,
hàng hoá Nhà nước đã ban hành định mức tiêu hao thì thực hiện theo định mức của
Nhà nước đã ban hành. Trường hợp doanh nghiệp không thông báo định mức cho cơ
quan thuế đúng thời hạn quy định thì cơ quan thuế khi thanh tra, kiểm tra có
quyền ấn định chi phí nguyên liệu, vật liệu, hàng hoá. Việc ấn định chi phí nguyên
liệu, vật liệu, hàng hoá được căn cứ theo pháp luật về quản lý thuế.
Bổ sung : Đăng ký định mức
chính của những sản phẩm chủ yếu của doanh nghiệp thì doanh nghiệp có trách nhiệm
thông báo cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp trong thời hạn 3 tháng đầu năm
và quy định: Trường hợp doanh nghiệp không thông báo định mức cho cơ quan
thuế đúng thời hạn quy định thì cơ quan thuế khi thanh tra, kiểm tra có quyền ấn
định chi phí nguyên liệu, vật liệu, hàng hoá. Việc ấn định chi phí nguyên liệu,
vật liệu, hàng hoá được căn cứ theo pháp luật về quản lý thuế.
e) Về chi phí tiền lương:
- Tại Thông tư số 123/2012/TT-BTC đã bổ sung: Các khoản tiền
thưởng, tiền mua bảo hiểm nhân thọ cho người lao động không được ghi cụ thể điều
kiện được hưởng và mức được hưởng tại một trong các hồ sơ sau: Hợp đồng lao động;
Thoả ước lao động tập thể; Quy chế tài chính của Công ty, Tổng công ty, Tập
đoàn; Quy chế thưởng do Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc, Giám đốc quy
định theo quy chế tài chính của Công ty, Tổng công ty thì không được tính vào
chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.
Trước: không có tiền mua bảo
hiểm nhân thọ cho người lao động
- Tại Thông tư số 123/2012/TT-BTC đã sửa đổi quy định về nội
dung trích lập quỹ dự phòng 17% trên quỹ tiền lương thực hiện để bổ sung vào quỹ
tiền lương của năm sau liền kề, cụ thể :
Giải thích rõ quy định về quỹ tiền lương thực hiện. Quỹ tiền
lương thực hiện là tổng số tiền lương thực tế đã chi trả của năm quyết toán đó
đến thời hạn cuối cùng nộp hồ sơ quyết toán theo quy định (theo quy định hiện
hành là 31 tháng 3 hàng năm) (không bao gồm số tiền trích lập quỹ dự phòng tiền
lương của năm trước chi trong năm quyết toán thuế).
f) Các khoản chi khác
* Tại Thông tư số 123/2012/TT-BTC có bổ sung các khoản chi
được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, bao gồm:
- Đối với tài sản là công cụ, dụng cụ, bao bì luân chuyển, …
không đáp ứng đủ điều kiện xác định là tài sản cố định theo quy định thì chi
phí mua tài sản nêu trên doanh nghiệp được phân bổ dần vào chi phí hoạt động sản
xuất kinh doanh trong kỳ nhưng tối đa không quá 2 năm.
- Trường hợp doanh nghiệp có mua vé máy bay qua website
thương mại điện tử cho người lao động đi công tác để phục vụ hoạt động sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp thì chứng từ làm căn cứ để tính vào chi phí được trừ
là vé máy bay điện tử, thẻ lên máy bay (boarding pass) và chứng từ thanh toán của
doanh nghiệp có cá nhân tham gia hành trình vận chuyển.
- Khoản hoa hồng trả cho nhà phân
phối của các công ty bán hàng đa cấp được tính toàn bộ vào chi phí được trừ. Đối
với tổ chức nhận được khoản hoa hồng thì phải kê khai tính vào thu nhập chịu
thuế, đối với cá nhân được nhận hoa hồng thì phải khấu trừ thuế thu nhập cá
nhân trước khi chi trả thu nhập.
Trước:
Bị khống chế 10% trên tổng chi phí.
- Chi báo biếu, báo tặng cho các đối
tượng là người có công với cách mạng, thương binh, bệnh binh; cán bộ, chiến sĩ ở
hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn được tính vào chi phí được
trừ, không bị khống chế.
Trước:
Bị khống chế 10% trên tổng chi phí.
- Trường hợp doanh nghiệp có các khoản
thực chi cho hoạt động phòng, chống HIV/AIDS nơi làm việc theo hướng dẫn của Bộ
Y tế bao gồm: Chi phí đào tạo cán bộ phòng, chống HIV/AIDS của doanh nghiệp,
chi phí tổ chức truyền thông phòng, chống HIV/AIDS cho người lao động của doanh
nghiệp, phí thực hiện tư vấn, khám và xét nghiệm HIV, chi phí hỗ trợ người nhiễm
HIV là người lao động của doanh nghiệp thì khoản chi này được tính vào chi phí
được trừ khi xác định thu nhâp chịu thuế.
Trước:
không được tính vào chi phí được trừ khi tính thuế TNDN.
* Tại Thông tư số 123/2012/TT-BTC có bổ sung các khoản chi
không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, bao gồm:
- Khoản trích lập Quỹ dự phòng trợ
cấp mất việc làm (trừ trường hợp doanh nghiệp không thuộc diện bắt buộc tham
gia bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật được phép trích lập quỹ dự
phòng trợ cấp mất việc làm).
Trước:
Doanh nghiệp vẫn được trích lập quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm theo quy định
tại Thông tư số 82/2003/TT-BTC ngày 14/08/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn việc
trích lập, quản lý, sử dụng và hạch toán Quỹ dự phòng về trợ cấp mất việc làm tại
doanh nghiệp
- Khoản chi đóng góp hình thành
nguồn chi phí quản lý cho cấp trên.
Trước:
Phần đóng góp hình thành nguồn chi phí quản lý cho cấp trên là phần đóng góp của
doanh nghiệp thuộc các Tập đoàn kinh tế Nhà nước, Công ty TNHH một thành viên
do Nhà nước làm chủ sở hữu được thành lập theo quy định của cơ quan Nhà nước có
thẩm quyền; phần đóng góp của các doanh nghiệp thuộc các Tổng công ty thành lập
theo Quyết định số 90, Quyết định số 91 của Thủ tướng Chính phủ; phần đóng góp
của doanh nghiệp trực thuộc các Bộ chủ quản được tính vào chi phí được trừ khi
tính thuế TNDN.
- Các khoản chi phí trích trước
theo kỳ hạn, theo chu kỳ mà đến hết kỳ hạn, hết chu kỳ chưa chi hoặc chi không
hết.
Các khoản trích trước bao gồm:
trích trước về sửa chữa lớn tài sản cố định theo chu kỳ, các khoản trích trước
đối với hoạt động đã hạch toán doanh thu nhưng còn tiếp tục phải thực hiện
nghĩa vụ theo hợp đồng (kể cả trường hợp doanh nghiệp có hoạt động cho thuê tài
sản trong nhiều năm nhưng có thu tiền trước và đã hạch toán toàn bộ vào doanh
thu của năm thu tiền) và các khoản trích trước khác.
Trường hợp doanh nghiệp có hoạt động
sản xuất kinh doanh đã ghi nhận doanh thu tính thuế thu nhập doanh nghiệp nhưng
chưa phát sinh đầy đủ chi phí thì được trích trước các khoản chi phí theo quy định
vào chi phí được trừ tương ứng với doanh thu đã ghi nhận khi xác định thu nhập
chịu thuế thu nhập doanh nghiệp. Khi kết thúc hợp đồng, doanh nghiệp phải tính
toán xác định chính xác số chi phí thực tế căn cứ các hoá đơn, chứng từ hợp
pháp thực tế đã phát sinh để điều chỉnh tăng (trường hợp chi phí thực tế phát
sinh lớn hơn số đã trích trước) hoặc giảm (trường hợp chi phí thực tế phát sinh
nhỏ hơn số đã trích trước) chi phí vào kỳ tính thuế kết thúc hợp đồng.
Đối với những tài sản cố định việc
sửa chữa có tính chu kỳ thì doanh nghiệp được trích trước chi phí sửa chữa theo
dự toán vào chi phí hàng năm. Nếu số thực chi sửa chữa lớn hơn số trích theo dự
toán thì doanh nghiệp được tính thêm vào chi phí được trừ số chênh lệch này.
- Khoản lỗ chênh lệch tỷ giá phát sinh trong quá trình đầu
tư xây dựng cơ bản để hình thành tài sản cố định thực hiện theo hướng dẫn tại
Thông tư của Bộ Tài chính về xử lý các khoản chênh lệch tỷ giá trong doanh nghiệp.
- Thuế giá trị gia tăng đầu vào của
tài sản cố định là ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống vượt mức quy định được khấu trừ
theo quy định tại các văn bản pháp luật về thuế giá trị gia tăng.
5. Về xác định các khoản thu nhập:
a) Chênh lệch do đánh giá lại
tài sản:
Thông tư số 123/2012/TT-BTC có hướng dẫn bổ sung như sau:
Chênh lệch tăng do đánh giá lại
tài sản (không bao gồm quyền sử dụng đất) là phần chênh lệch giữa giá trị đánh
giá lại với giá trị còn lại của tài sản ghi trên sổ sách kế toán và tính một lần
vào thu nhập khác trong kỳ tính thuế khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập
doanh nghiệp tại doanh nghiệp có tài sản đánh giá lại.
Chênh lệch tăng do đánh giá lại
giá trị quyền sử dụng đất để điều chuyển khi chia, tách, hợp nhất, sáp nhập,
chuyển đổi loại hình doanh nghiệp; để góp vốn vào các dự án đầu tư xây dựng
nhà, hạ tầng để bán tính một lần vào thu nhập khác trong kỳ tính thuế khi xác định
thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp tại doanh nghiệp có quyền sử dụng đất
đánh giá lại.
Riêng chênh lệch tăng do đánh giá
lại giá trị quyền sử dụng đất góp vốn vào doanh nghiệp để thực hiện sản xuất
kinh doanh được tính dần vào thu nhập khác của doanh nghiệp có quyền sử dụng đất
đánh giá lại trong thời gian tối đa không quá 10 năm kể từ năm giá trị quyền sử
dụng đất được đem góp vốn. Doanh nghiệp phải có thông báo số năm doanh nghiệp
phân bổ vào thu nhập khác khi nộp hồ sơ khai quyết toán thuế thu nhập doanh
nghiệp của năm bắt đầu kê khai khoản thu nhập này. Trường hợp nếu bên góp vốn
thực hiện chuyển nhượng vốn góp trước thời hạn 10 năm thì thu nhập từ hoạt động
chuyển nhượng vốn góp bằng giá trị quyền sử dụng đất phải tính vào thu nhập
kinh doanh bất động sản trong kỳ.
Doanh nghiệp nhận tài sản góp vốn, nhận tài sản điều chuyển
khi chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi loại hình doanh nghiệp được
trích khấu hao hoặc phân bổ dần vào chi phí theo giá đánh giá lại (trừ trường hợp
giá trị quyền sử dụng đất không được trích khấu hao theo quy định).
Trước:
Theo Thông tư số 40/2010/TT-BTC ngày 23/03/2010 của Bộ Tài chính hướng dẫn
xác định thu nhập chịu thuế đối với khoản chênh lệch do đánh giá lại tài sản:
- Chênh lệch do đánh giá lại TSCĐ để góp vốn được phân bổ dần vào thu nhập
khác khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN tại doanh nghiệp có tài sản đánh giá
lại đem góp vốn. Việc phân bổ dần khoản chênh lệch do đánh giá lại TSCĐ vào thu
nhập khác của doanh nghiệp có tài sản đánh giá lại đem góp vốn được tính theo số
năm còn lại được trích khấu hao của TSCĐ tại doanh nghiệp nhận vốn góp.
- Chênh lệch do đánh giá lại giá trị quyền sử dụng đất lâu dài để góp vốn,
để điều chuyển khi chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, chuyển đổi loại hình doanh
nghiệp, trường hợp bên nhận quyền sử dụng đất có đưa giá trị quyền sử dụng đất
vào hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng không được trích khấu hao đối với giá
trị quyền sử dụng đất theo chế độ quy định thì khoản chênh lệch do đánh giá lại
giá trị quyền sử dụng đất tạm thời chưa phải tính thuế TNDN. Trường hợp sau khi
góp vốn, doanh nghiệp lại tiếp tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất hoặc tiếp tục
mang quyền sử dụng đất đi góp vốn cho đơn vị khác thì doanh nghiệp nhận vốn góp
phải kê khai và nộp thuế TNDN.
b) Thông tư số
123/2012/TT-BTC có bổ sung một số khoản thu nhập khác bao
gồm:
- Thu nhập từ chuyển nhượng dự án
(không gắn liền với chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất); thu nhập
từ chuyển nhượng quyền thực hiện dự án, chuyển nhượng quyền thăm dò, khai thác,
chế biến khoáng sản theo quy định của pháp luật: được xác định thuộc nhóm thu
nhập từ chuyển nhượng bất động sản không được bù trừ với thu nhập hoạt động
kinh doanh và thu nhập khác của doanh nghiệp.
- Hoàn
nhập các khoản dự phòng (trừ hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho, dự phòng
tổn thất các khoản đầu tư tài chính, dự phòng nợ khó đòi; Hoàn nhập dự phòng bảo
hành sản phẩm, hàng hoá, đã trích nhưng hết thời gian trích lập không sử dụng
hoặc sử dụng không hết; Hoàn nhập trích lập quỹ dự phòng tiền lương).
6. Thu nhập miễn thuế:
a/ Bổ sung thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải
(CERs), thời gian miễn thuế tối đa không quá 01 năm, kể từ ngày được cấp chứng
chỉ giảm phát thải (CERs).
Dự án đầu tư theo cơ chế phát triển sạch (CDM) là dự án đầu
tư sản xuất theo công nghệ mới, tiên tiến thân thiện với môi trường, có kết quả
giảm phát thải khí nhà kính được Ban chấp hành quốc tế về CDM (là tổ chức được
các nước tham gia Công ước Khí hậu thành lập và ủy quyền giám sát các dự án
CDM) chấp thuận đăng ký và cấp chứng chỉ giảm phát thải (CERs).
b/ Bổ sung đối tượng đối với thu nhập miễn thuế đối với thu
nhập từ hoạt động dạy nghề:
Thu nhập từ hoạt động dạy nghề dành riêng cho người dân tộc
thiểu số, người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, đối tượng tệ
nạn xã hội, người đang cai nghiện, người sau cai nghiện, người nhiễm
HIV/AIDS.
Trước: không bao gồm người
đang cai nghiện, người sau cai nghiện, người nhiễm HIV/AIDS.
c/ Tại Thông tư số 130/2008/TT-BTC
quy định:
Thu nhập từ hoạt động sản xuất,
kinh doanh hàng hoá, dịch vụ của doanh nghiệp có số lao động là người khuyết tật,
người sau cai nghiện ma tuý, người nhiễm HIV bình quân trong năm chiếm từ 51%
trở lên trong tổng số lao động bình quân trong năm của doanh nghiệp là thu nhập
miễn thuế.
Thông tư số 123/2012/TT-BTC có bổ
sung, sửa lại như sau:
Thu nhập từ hoạt động sản xuất,
kinh doanh hàng hoá, dịch vụ của doanh nghiệp có số lao động là người khuyết tật,
người sau cai nghiện ma tuý, người nhiễm HIV bình quân trong năm chiếm từ 30%
trở lên trong tổng số lao động bình quân trong năm của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp thuộc diện được miễn
thuế quy định tại khoản này là doanh nghiệp có số lao động bình quân trong năm
ít nhất từ 20 người trở lên và không bao gồm các doanh nghiệp hoạt động trong
lĩnh vực tài chính, kinh doanh bất động sản.
7. Xác
định lỗ và chuyển lỗ:
Thông tư số 123/2012/TT-BTC có quy định cụ thể việc chuyển lỗ
như sau:
a/ Doanh nghiệp sau khi quyết toán thuế mà bị lỗ thì phải chuyển
toàn bộ và liên tục số lỗ vào thu nhập chịu thuế của những năm tiếp theo.
Thời gian chuyển lỗ tính liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát
sinh lỗ.
- Doanh nghiệp tạm thời chuyển lỗ vào thu nhập chịu thuế của
các quý của năm sau khi lập tờ khai tạm nộp quý và chuyển chính thức vào năm
sau khi lập tờ khai quyết toán thuế năm.
- Doanh nghiệp có số lỗ giữa các quý trong cùng một năm tài
chính thì được bù trừ số lỗ của quý trước vào các quý tiếp theo của năm tài
chính đó. Khi quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp, doanh nghiệp xác định số lỗ
của cả năm và chuyển toàn bộ và liên tục số lỗ vào thu nhập chịu thuế của những
năm tiếp sau năm phát sinh lỗ theo quy định nêu trên.
b/ Doanh nghiệp chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, chuyển đổi
hình thức sở hữu (kể cả giao, bán doanh nghiệp Nhà nước), sáp nhập, hợp nhất,
chia, tách, giải thể, phá sản phải thực hiện quyết toán thuế với cơ quan thuế đến
thời điểm có quyết định chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, chuyển đổi hình thức
sở hữu, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản của cơ quan có thẩm
quyền. Số lỗ của doanh nghiệp phát sinh trước khi chuyển đổi, sáp nhập,
hợp nhất, phải được theo dõi chi tiết theo năm phát sinh và bù trừ vào
thu nhập chịu thuế cùng năm của doanh nghiệp sau khi chuyển đổi, sáp nhập, hợp
nhất hoặc được tiếp tục chuyển vào thu nhập chịu thuế của các
năm tiếp theo của doanh nghiệp sau khi chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất,
để đảm bảo nguyên tắc chuyển lỗ tính liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp
sau năm phát sinh lỗ.
c/ Bỏ nội dung quy định: Doanh nghiệp là liên doanh của nhiều doanh
nghiệp khác, khi có quyết định giải thể mà bị lỗ thì số lỗ được phân bổ cho từng
doanh nghiệp tham gia liên doanh. Doanh nghiệp tham gia liên doanh được tổng hợp
số lỗ phân bổ từ cơ sở liên doanh vào kết quả kinh doanh của mình khi quyết
toán thuế nhưng đảm bảo nguyên tắc chuyển lỗ tính liên tục không quá 5 năm, kể
từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ của doanh nghiệp liên doanh.
8. Thuế suất thuế thu nhập
doanh nghiệp
Thông tư số 123/2012/TT-BTC bổ sung quy định:
Thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp
đối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò, khai thác các mỏ tài nguyên quý hiếm (trừ
dầu khí) áp dụng thuế suất 50%; Trường hợp các mỏ có từ 70% diện tích được giao
trở lên ở địa bàn có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn thuộc danh mục
địa bàn ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp ban hành kèm theo Nghị định số
124/2008/NĐ-CP ngày 11/12/2008 của Chính phủ áp dụng thuế suất thuế thu nhập
doanh nghiệp 40%.
9. Thuế TNDN từ chuyển nhượng vốn,
chuyển nhượng chứng khoán:
Thông tư số 123/2012/TT-BTC bổ sung thêm các nội dung sau:
a/ Trường hợp Công ty cổ phần thực
hiện phát hành thêm cổ phiếu để huy động vốn thì phần chênh lệch giữa giá phát
hành và mệnh giá không tính thuế thu nhập doanh nghiệp.
b/ Trường hợp Công ty cổ phần tiến
hành chia, tách, hợp nhất, sáp nhập mà thực hiện hoán đổi cổ phiếu tại thời điểm
chia, tách, hợp nhất, sáp nhập nếu phát sinh thu nhập thì phần thu nhập này phải
chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.
c/ Trường hợp doanh nghiệp có chuyển
nhượng chứng khoán không nhận bằng tiền mà nhận bằng tài sản, lợi ích vật chất
khác (cổ phiếu, chứng chỉ quỹ...) có phát sinh thu nhập thì phải chịu thuế thu
nhập doanh nghiệp. Giá trị tài sản, cổ phiếu, chứng chỉ quỹ…được xác định theo
giá bán của sản phẩm trên thị trường tại thời điểm nhận tài sản.
10. Thuế TNDN từ chuyển nhượng
bất động sản:
Thông tư số 123/2012/TT-BTC hướng dẫn bổ sung thêm các nội
dung sau:
a) Đối tượng chịu thuế
Doanh nghiệp thuộc diện chịu thuế thu nhập từ chuyển nhượng
bất động sản bao gồm: Doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, mọi ngành nghề
có thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản; Doanh nghiệp kinh doanh bất
động sản có thu nhập từ hoạt động cho thuê lại đất.
Thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng
bất động sản bao gồm: thu nhập từ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chuyển nhượng
quyền thuê đất (gồm cả chuyển nhượng dự án gắn với chuyển nhượng quyền sử dụng
đất, quyền thuê đất theo quy định của pháp luật); Thu nhập từ hoạt động cho
thuê lại đất của doanh nghiệp kinh doanh bất động sản theo quy định của pháp luật
về đất đai không phân biệt có hay không có kết cấu hạ tầng, công trình kiến
trúc gắn liền với đất; Thu nhập từ chuyển nhượng nhà, công trình xây dựng gắn
liền với đất, kể cả các tài sản gắn liền với nhà, công trình xây dựng đó nếu
không tách riêng giá trị tài sản khi chuyển nhượng không phân biệt có hay không
có chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chuyển nhượng quyền thuê đất; Thu nhập
từ chuyển nhượng các tài sản gắn liền với đất; Thu nhập từ chuyển nhượng quyền
sở hữu hoặc quyền sử dụng nhà ở.
Trước: Thông tư số 130/2008/TT-BTC chỉ nêu:
- Thu nhập từ chuyển nhượng quyền
sử dụng đất, chuyển nhượng quyền thuê đất: không nói rõ gồm
cả chuyển nhượng dự án gắn với chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền thuê đất
theo quy định của pháp luật.
- Bổ sung thêm: Thu nhập từ
chuyển nhượng nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất, kể cả các tài sản gắn
liền với nhà, công trình xây dựng đó nếu không tách riêng giá trị tài sản khi
chuyển nhượng không phân biệt có hay không có chuyển nhượng quyền sử dụng đất,
chuyển nhượng quyền thuê đất.
b) Căn cứ tính thuế
- Doanh thu từ hoạt động chuyển
nhượng bất động sản được xác định theo giá thực tế chuyển nhượng bất động sản
theo hợp đồng chuyển nhượng, mua bán bất động sản phù hợp với quy định của pháp
luật (bao gồm cả các khoản phụ thu và phí thu thêm nếu có).
Trường hợp giá chuyển quyền sử
dụng đất theo hợp đồng chuyển nhượng, mua bán bất động sản thấp hơn giá đất
do Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định tại thời điểm
ký hợp đồng chuyển nhượng bất động sản thì tính theo giá đất do Uỷ ban nhân
dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định tại thời điểm ký hợp đồng
chuyển nhượng bất động sản.
Trước:
Trường hợp giá chuyển quyền sử dụng đất thấp hơn giá đất
do Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định thì tính theo
giá do Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định tại thời
điểm chuyển nhượng bất động sản.
- Trường hợp doanh nghiệp được nhà
nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư cơ sở hạ tầng, nhà để
chuyển nhượng hoặc cho thuê, có thu tiền ứng trước của khách hàng theo tiến độ
dưới mọi hình thức thì thời điểm xác định doanh thu tính thuế thu nhập doanh
nghiệp tạm nộp là thời điểm thu tiền của khách hàng, cụ thể:
…..
+ Trường hợp doanh nghiệp có thu
tiền của khách hàng mà chưa xác định được chi phí tương ứng với doanh thu thì
doanh nghiệp kê khai tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo tỷ lệ 1%
trên doanh thu thu được tiền và doanh thu này chưa phải tính vào doanh thu tính
thuế thu nhập doanh nghiệp trong năm.
Trước: theo Thông tư số 130/2008/TT-BTC tỷ lệ kê khai, tạm nộp thuế TNDN là 2%
trên doanh thu thu tiền
- Trường hợp doanh nghiệp có cho
thuê lại đất thì doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là số tiền bên thuê trả từng
kỳ theo hợp đồng thuê. Trường hợp bên thuê trả tiền thuê trước cho nhiều năm
thì doanh thu để tính thu nhập chịu thuế được phân bổ cho số năm trả tiền trước
hoặc được xác định theo doanh thu trả tiền một lần. Việc chọn hình thức doanh
thu trả tiền một lần chỉ được xác định khi doanh nghiệp đã đảm bảo hoàn thành
các trách nhiệm tài chính đối với Nhà nước, đảm bảo các nghĩa vụ đối với các
bên thuê lại đất cho hết thời hạn cho thuê lại đất.
Trường hợp doanh nghiệp đang trong
thời gian hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp lựa chọn phương pháp xác định
doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là toàn bộ số tiền thuê bên thuê trả trước
cho nhiều năm thì việc xác định số thuế thu nhập doanh nghiệp từng năm miễn thuế,
giảm thuế căn cứ vào tổng số thuế thu nhập doanh nghiệp của số năm trả tiền trước
chia (:) số năm bên thuê trả tiền trước.
Trường hợp trước năm 2012 doanh
nghiệp có cho thuê lại đất thu tiền trả trước cho nhiều năm và đã xác định
doanh thu tính thuế theo hình thức phân bổ cho số năm trả tiền trước, nếu đến
năm 2012 doanh nghiệp vẫn còn trong thời hạn cho thuê lại đất thì được lựa chọn
xác định doanh thu tính thuế phân bổ hàng năm hoặc theo doanh thu trả tiền một
lần cho số năm còn lại của thời hạn cho thuê lại đất.
Trước:
theo Thông tư số 130/2008/TT-BTC, trường hợp doanh nghiệp có cho thuê lại đất
trong nhiều năm thì chỉ được lựa chọn một phương pháp xác định doanh thu tính
thuế phân bổ cho từng năm.
11. Ưu đãi thuế TNDN:
a) Sửa đổi, bổ sung nguyên tắc áp dụng ưu đãi thuế TNDN:
- Doanh nghiệp
thành lập mới từ dự án đầu tư được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp là
doanh nghiệp đăng ký kinh doanh doanh lần đầu, trừ các trường hợp sau:
....
+ Doanh nghiệp thành lập do chuyển
đổi hình thức doanh nghiệp, chuyển đổi sở hữu (bao gồm cả trường hợp thành lập
doanh nghiệp mới nhưng tài sản, địa điểm kinh doanh, ngành nghề kinh doanh...vẫn
kế thừa của doanh nghiệp cũ để tiếp tục hoạt động sản xuất kinh doanh).
Bổ sung: bao gồm cả trường hợp thành lập doanh nghiệp mới nhưng tài sản, địa điểm
kinh doanh, ngành nghề kinh doanh...vẫn kế thừa của doanh nghiệp cũ để tiếp tục
hoạt động sản xuất kinh doanh không được ưu đãi thuế TNDN.
.....
+ Doanh nghiệp tư nhân, Công ty hợp
danh, Công ty trách nhiệm hữu hạn, Công ty cổ phần hoặc Hợp tác
xã mới thành lập mà người đại diện theo pháp luật là người có số vốn góp cao nhất
đã tham gia hoạt động kinh doanh với vai trò là người đại diện theo pháp luật,
thành viên hợp danh hoặc người có số vốn góp cao nhất trong các doanh nghiệp
đang hoạt động hoặc đã giải thể nhưng chưa được 12 tháng tính từ thời điểm giải
thể doanh nghiệp cũ đến thời điểm thành lập doanh nghiệp mới.
Bổ sung: Công ty cổ phần nếu thuộc trường hợp trên cũng không được hưởng
ưu đãi thuế TNDN.
- Việc ưu đãi thuế thu nhập doanh
nghiệp theo diện doanh nghiệp mới thành lập từ dự án đầu tư chỉ áp dụng đối với
thu nhập từ hoạt động sản xuất kinh doanh đáp ứng điều kiện ưu đãi đầu tư ghi
trong giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu của doanh nghiệp. Đối với
doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất kinh doanh nếu có sự thay đổi giấy chứng
nhận đăng ký kinh doanh nhưng sự thay đổi đó không làm thay đổi việc đáp ứng
các điều kiện ưu đãi thuế theo quy định thì doanh nghiệp tiếp tục được hưởng ưu
đãi thuế cho thời gian còn lại. Doanh nghiệp đang hoạt động có thực hiện bổ
sung ngành nghề kinh doanh, bổ sung quy mô hoạt động kinh doanh (đầu tư lắp đặt
dây chuyền sản xuất mới, mở rộng quy mô) thì thu nhập từ hoạt động kinh doanh của
ngành nghề bổ sung, quy mô hoạt động bổ sung không thuộc diện ưu đãi thuế thu
nhập doanh nghiệp.
- Trường hợp doanh nghiệp thành lập
mới từ dự án đầu tư tại địa bàn ưu đãi đầu tư được hưởng ưu đãi thuế thu nhập
doanh nghiệp theo địa bàn ưu đãi đầu tư nếu doanh nghiệp có thu nhập từ hoạt động
sản xuất kinh doanh tại địa bàn ưu đãi đầu tư và ngoài địa bàn ưu đãi đầu tư
thì doanh nghiệp phải tính riêng thu nhập từ hoạt động sản xuất kinh doanh tại
địa bàn ưu đãi đầu tư để được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp.
- Việc ưu đãi thuế thu nhập doanh
nghiệp không áp dụng đối với:
+ Các khoản thu nhập khác quy định
tại Điều 7 Thông tư 123/2012/TT-BTC.
+ Thu nhập từ hoạt động tìm kiếm,
thăm dò, khai thác dầu khí và tài nguyên quí hiếm khác.
+ Thu nhập từ kinh doanh trò chơi
có thưởng, cá cược theo quy định của pháp luật.
+ Thu nhập từ hoạt động khai thác
khoáng sản.
+ Thu nhập từ kinh doanh dịch vụ
thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt theo quy định của Luật thuế tiêu thụ
đặc biệt.
Trước: Không có thu nhập từ kinh doanh dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc
biệt.
- Doanh nghiệp trong thời gian
đang được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định, cơ quan có thẩm
quyền kiểm tra, thanh tra kiểm tra phát hiện:
Tăng số thuế thu nhập doanh nghiệp được hưởng ưu đãi thuế so với đơn vị tự kê khai (kể cả trường
hợp doanh nghiệp chưa kê khai để được hưởng ưu đãi thuế) thì doanh nghiệp được hưởng ưu đãi thuế thu
nhập doanh nghiệp theo quy định đối với số thuế thu nhập
doanh nghiệp do kiểm tra, thanh tra phát hiện (bao gồm số thuế thu nhập
doanh nghiệp tăng thêm và số thuế thu nhập doanh nghiệp thuộc đối tượng được ưu
đãi thuế theo quy định đã kê khai nhưng chưa xác định số thuế được ưu đãi).
b) Thông tư số 123/2012/TT-BTC có hướng dẫn cụ thể thêm
bù trừ lãi lỗ giữa hoạt động được hưởng ưu đãi thuế và hoạt động kinh doanh
khác, thu nhập khác, cụ thể như sau:
Trường hợp trong cùng kỳ tính thuế,
doanh nghiệp có phát sinh hoạt động kinh doanh được hưởng ưu đãi thuế bị lỗ, hoạt
động kinh doanh không được hưởng ưu đãi thuế, thu nhập khác của các hoạt động
kinh doanh (không bao gồm thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản,
chuyển nhượng dự án (không gắn liền với chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền
thuê đất); thu nhập từ chuyển nhượng quyền thực hiện dự án, chuyển nhượng quyền
thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản theo quy định của pháp luật) có thu nhập
(hoặc ngược lại) thì doanh nghiệp bù trừ vào thu nhập chịu thuế của các hoạt động
có thu nhập do doanh nghiệp lựa chọn.
Trường hợp trong các kỳ tính thuế
trước, doanh nghiệp đang bị lỗ (nếu còn trong thời hạn chuyển lỗ) thì doanh
nghiệp phải chuyển lỗ tương ứng với các hoạt động có thu nhập. Nếu doanh nghiệp
không tách riêng được lỗ của từng hoạt động thì doanh nghiệp chuyển lỗ vào thu
nhập của hoạt động được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp trước sau đó vẫn
còn lỗ thì chuyển vào thu nhập của hoạt động không được hưởng ưu đãi thuế thu
nhập doanh nghiệp (không bao gồm thu nhập từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản,
chuyển nhượng dự án (không gắn liền với chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền
thuê đất); thu nhập từ chuyển nhượng quyền thực hiện dự án, chuyển nhượng quyền
thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản theo quy định của pháp luật). Sau khi
chuyển lỗ theo nguyên tắc nêu trên nếu doanh nghiệp vẫn phát sinh lỗ và lãi của
các hoạt động kinh doanh khác nhau (không bao gồm thu nhập từ hoạt động chuyển
nhượng bất động sản, chuyển nhượng dự án (không gắn liền với chuyển quyền sử dụng
đất, chuyển quyền thuê đất); thu nhập từ chuyển nhượng quyền thực hiện dự án,
chuyển nhượng quyền thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản theo quy định của
pháp luật) thì doanh nghiệp được bù trừ vào thu nhập chịu thuế của các hoạt động
có thu nhập. Phần thu nhập còn lại sau khi bù trừ áp dụng mức thuế suất thuế
thu nhập doanh nghiệp theo mức thuế suất của hoạt động còn thu nhập.
c) Thông tư số 123/2012/TT-BTC
có bổ sung:
- Áp dụng thuế suất thuế TNDN 10%
trong suốt thời gian hoạt động đối với:
Phần
thu nhập của doanh nghiệp có được từ hoạt động xuất bản theo quy định của Luật Xuất bản.
Hoạt động xuất bản bao gồm các
lĩnh vực xuất bản, in và phát hành xuất bản phẩm theo quy định tại Luật Xuất bản.
Xuất bản phẩm thực hiện theo quy định
tại Điều 4 của Luật Xuất bản và Điều 2 Nghị
định số 111/2005/NĐ-CP ngày 26/8/2005 của Chính phủ. Trường hợp các quy định
của Luật Xuất bản, Nghị định số 111/2005/NĐ-CP và các văn bản quy phạm pháp luật
có liên quan đến lĩnh vực xuất bản có sự thay đổi thì áp dụng theo các quy định
mới tương ứng, phù hợp với các văn bản này.
- Áp dụng thuế suất thuế TNDN 20%
trong suốt thời gian hoạt động đối với: Tổ chức tài chính vi mô.
Tổ chức tài chính vi mô quy định tại
Khoản này là tổ chức được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật các tổ
chức tín dụng.
12/ Hiệu lực thi hành
a. Thông tư này có hiệu lực
từ ngày 10 tháng 9 năm 2012 và áp dụng
cho kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp từ năm 2012 trở đi.
b.Thông tư này thay thế Thông tư số
130/2008/TT-BTC ngày 26/12/2008, Thông tư số 177/2009/TT-BTC ngày 10/9/2009,
Thông tư số 40/2010/TT-BTC ngày 23/3/2010, Thông tư số 18/2011/TT-BTC ngày
10/2/2011 của Bộ Tài chính.
c. Bãi bỏ các nội dung hướng
dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp do Bộ Tài
chính và các ngành ban hành không phù hợp với hướng dẫn tại Thông tư này.
d. Việc giải quyết những tồn tại về
thuế, quyết toán thuế, miễn thuế, giảm thuế và xử lý vi phạm pháp luật về thuế
thu nhập doanh nghiệp trước kỳ tính thuế năm 2012 thực hiện theo các quy định
tương ứng hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp ban hành trước kỳ tính thuế
năm 2012.
Trên đây là một
số nội dung mới của Thông tư số 123/2012/TT-BTC so với Thông tư số
130/2008/TT-BTC của Bộ Tài chính về thuế thu nhập doanh nghiệp./.