Cập nhập chỉ đạo mới nhất về phương án sáp nhập tỉnh, sáp nhập xã và bỏ cấp huyện

Cập nhập chỉ đạo mới nhất về phương án sáp nhập tỉnh, sáp nhập xã và bỏ cấp huyện (Hình từ internet)

Cập nhập chỉ đạo mới nhất về phương án sáp nhập tỉnh, sáp nhập xã và bỏ cấp huyện

Chủ trương và đề án sáp nhập tỉnh, sáp nhập xã và bỏ cấp huyện để tinh gọn bộ máy toàn hệ thống chính trị trong giai đoạn mới đang được Đảng và Nhà nước chú trọng, triển khai khẩn trương trong thời gian qua.

Sau đây là cập nhập chỉ đạo mới nhất về phương án sáp nhập tỉnh, sáp nhập xã và bỏ cấp huyện hiện nay:

(1) Dự kiến giảm khoảng 50% đơn vị hành chính cấp tỉnh, 60 đến 70% đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp

Đây là nội dung được thống nhất tại cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ, tiếp tục cho ý kiến về Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp.

Theo đó, các đại biểu đã tập trung thảo luận về tiêu chí sắp xếp các đơn vị hành chính; phương án, định hướng sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính; dự kiến tên gọi, phương án lựa chọn nơi đặt trung tâm chính trị, hành chính của đơn vị hành chính mới được thành lập; chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức, biên chế chính quyền cấp tỉnh, cấp xã...

Về mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đó là cấp tỉnh (gồm các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp cơ sở, phiên họp thống nhất dự kiến trình cấp có thẩm quyền phương án sau khi sắp xếp sẽ giảm khoảng 50% đơn vị hành chính cấp tỉnh và giảm khoảng 60 - 70% đơn vị hành chính cấp cơ sở so với hiện nay.

(2) Tiêu chí sắp xếp, tên gọi và trung tâm hành chính của tỉnh mới sau sáp nhập

Cũng tại cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ, trên cơ sở phân tích các nguyên tắc, tiêu chí, nhất là về dự kiến sắp xếp, tên gọi và trung tâm hành chính - chính trị của đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Bí thư Đảng ủy, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu việc sắp xếp đơn vị hành chính ngoài tiêu chí về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, xem xét các tiêu chí về lịch sử, truyền thống, văn hóa, dân tộc, điều kiện địa lý, trình độ phát triển kinh tế-xã hội, hạ tầng...

Đặc biệt, việc đặt tên đơn vị hành chính cấp tỉnh phải có tính kế thừa; việc chọn trung tâm hành chính - chính trị phải cân nhắc các yếu tố lịch sử, địa lý, kết nối hạ tầng, không gian phát triển, quốc phòng, an ninh và hội nhập.

(3) Chính quyền gần dân hơn, sát dân hơn, giải quyết công việc cho dân thuận lợi hơn

Bên cạnh các nội dung thảo luận về phương án và tiêu chí sáp nhập đơn vị hành chính, không tổ chức cấp huyện tại cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh yêu cầu với việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp là tăng cường thẩm quyền, nêu cao hơn nữa tính tự lực, tự chủ, tự cường của cấp địa phương; chính quyền gần dân hơn, sát dân hơn, giải quyết công việc cho dân thuận lợi hơn; mang lại lợi ích cho người dân nhiều hơn, nhân dân ngày càng hạnh phúc và ấm no; tạo sự đồng thuận của người dân.

(4) Khẩn trương xây dựng Đề án sáp nhập tỉnh báo cáo Bộ Chính trị

Ngày 08/03/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 46/NQ-CP về Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 02 năm 2025.

Một trong những nội dung đáng chú ý tại Nghị quyết này là việc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương khẩn trương xây dựng Đề án tiếp tục sắp xếp, tổ chức bộ máy hành chính (cấp tỉnh, huyện, xã) tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, trình Đảng ủy Chính phủ bảo đảm chất lượng, tiến độ để kịp thời báo cáo Bộ Chính trị theo đúng yêu cầu tại Kết luận 127-KL/TW ngày 28/02/2025 của Bộ Chính trị;

Đồng thời, chủ trì tổng hợp ý kiến của các bộ, cơ quan, địa phương về các nội dung đề xuất phân cấp, phân quyền để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo yêu cầu.

(5) Lộ trình sáp nhập tỉnh, sáp nhập xã và không tổ chức cấp huyện theo Kết luận 127

Tại Kết luận 127-KL/TW ngày 28/02/2025 về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng tập trung thực hiện tốt các nội dung được giao, bao gồm việc:

Nghiên cứu định hướng sáp nhập một số đơn vị cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã; thực hiện mô hình địa phương 2 cấp (tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể) bảo đảm tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Việc nghiên cứu phải tiến hành khách quan, dân chủ, khoa học, cụ thể, sâu sắc, cầu thị, sát đúng với tình hình thực tiễn.

Đồng thời, giao đảng ủy Chính phủ khẩn trương triển khai thực hiện, bảo đảm tiến độ cụ thể theo lộ trình như sau:

(6) Tạo sự đồng thuận trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và các tầng lớp nhân dân

Cũng theo Kết luận 127-KL/TW ngày 28/02/2025, Bộ Chính trị, Ban Bí thư cũng yêu cầu xác định quyết tâm chính trị cao nhất, triển khai thực hiện theo phương châm "vừa chạy vừa xếp hàng" để hoàn thành công việc với khối lượng rất lớn, đòi hỏi cao về chất lượng, tiến độ để trình Ban Chấp hành Trung ương Đảng vào trung tuần tháng 4/2025.

Các cấp ủy, cơ quan, tổ chức được giao nhiệm vụ cần phối hợp chặt chẽ, kịp thời, bảo đảm chất lượng, hiệu quả và tiến độ thực hiện. Quá trình sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy phải bảo đảm hoạt động thường xuyên, liên tục của các cơ quan, tổ chức, không gián đoạn, không ảnh hưởng đến các hoạt động của Đảng, Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.

Tập trung quán triệt, tạo sự thống nhất cao về nhận thức, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, bảo đảm sự phối hợp chặt chẽ, chủ động tham gia các nội dung, nhiệm vụ liên quan, nhất là quan tâm công tác tuyên truyền, định hướng tư tưởng và dư luận xã hội, tạo sự đồng thuận trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và các tầng lớp nhân dân.

>>> Tiếp tục cập nhật các chỉ đạo mới nhất về sắp xếp đơn vị hành chính

Quy định về đơn vị hành chính của Việt Nam hiện nay

Tại Điều 1 Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025, quy định đơn vị hành chính của của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam gồm có:

- Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (gọi chung là cấp tỉnh);

- Huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (gọi chung là cấp huyện);

- Xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã);

- Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội quyết định thành lập.

Tùy theo điều kiện địa lý, dân cư, yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đơn vị hành chính cấp huyện tại các đảo, quần đảo (sau đây gọi chung là hải đảo) có thể không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã.

Thời gian vừa qua, nhiều địa phương trên cả nước đã thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025 theo Nghị quyết 35/2023/UBTVQH15. Ngoài ra, còn thực hiện sắp xếp một đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Do đó, số lượng đơn vị hành chính của Việt Nam tính đến ngày 01/02/2025 đã có sự thay đổi, cụ thể:

* Cấp tỉnh

Tính đến ngày 01/01/2025, Việt Nam có thêm một thành phố trực thuộc Trung ương mới, đó chính là thành phố Huế (trên cơ sở toàn bộ diện tích và quy mô dân số của tỉnh Thừa Thiên Huế), nâng tổng số thành phố trực thuộc Trung ương lên 06 thành phố.

Tuy nhiên, số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh vẫn là 63 tỉnh, thành phố bao gồm 06 thành phố trực thuộc Trung ương và 57 tỉnh trên cả nước.

* Cấp huyện

Tính đến ngày 01/02/2025, Việt Nam có tổng 696 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm:

- 02 thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương,

- 84 thành phố thuộc tỉnh,

- 53 thị xã,

- 49 quận,

- 508 huyện.

* Cấp xã

Tính đến ngày 01/02/2025, Việt Nam có 10.053 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 1.724 phường, 617 thị trấn và 7.694 xã.