Công ty có khấu trừ tiền BHXH vào tiền lương mỗi tháng trước khi trả cho tôi nhưng lại không nộp cho cơ quan bảo hiểm xã hội thì bị xử lý hình sự không? – Thu Đào (Lạng Sơn).
>> Năm 2023, khi nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự do gian lận BHXH, BHTN, BHYT?
>> Năm 2023, trường hợp nào không được bảo lưu bảo hiểm thất nghiệp?
Theo quy định tại Điều 216 Bộ luật Hình sự 2015, cá nhân hoặc pháp nhân sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội trốn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) khi đáp ứng các yếu tố cấu thành sau:
(1) Là người sử dụng lao động có nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động mà gian dối hoặc bằng thủ đoạn khác để không đóng hoặc không đóng đầy đủ theo quy định từ 06 tháng trở lên cho người lao động thuộc đối tượng phải tham gia BHXH, BHYT, BHTN bắt buộc.
Hành vi này được hướng dẫn cụ thể tại khoản 11, 12, 13 và 14 Điều 2 Nghị quyết 05/2019/NQ-HĐTP như sau:
- Gian dối để không đóng, không đóng đầy đủ tiền BHXH, BHYT, BHTN là trường hợp cố ý không kê khai hoặc kê khai không đúng thực tế việc đóng BHXH, BHYT, BHTN với cơ quan có thẩm quyền.
- Không đóng tiền BHXH, BHYT, BHTN là trường hợp người sử dụng lao động không gửi hồ sơ đăng ký đóng BHXH, BHYT, BHTN đối với người lao động hoặc có gửi hồ sơ và đã xác định rõ, đầy đủ số người phải đóng hoặc các khoản phải đóng, lập chứng từ, hồ sơ quyết toán lương cho người lao động, thu nhập doanh nghiệp, nhưng không đóng tiền BHXH, BHYT, BHTN cho cơ quan bảo hiểm xã hội theo quy định.
- Không đóng đầy đủ là việc người sử dụng lao động đã xác định rõ, đầy đủ các khoản đóng bảo hiểm, lập chứng từ, hồ sơ quyết toán lương cho người lao động, thu nhập doanh nghiệp nhưng chỉ đóng một phần tiền BHXH, BHYT, BHTN cho cơ quan bảo hiểm xã hội theo quy định.
- 06 tháng trở lên được xác định là 06 tháng liên tục hoặc 06 tháng cộng dồn trở lên.
Ví dụ: Trong thời gian từ tháng 4/2022 đến tháng 1/2023, công ty A không đóng BHXH 05 tháng trong năm 2022 (gồm các tháng 4, 5, 7, 9 và 11) và 01 tháng trong năm 2023 (tháng 01) thì công ty được xem là không đóng BHXH 06 tháng cộng dồn trở lên.
(2) Thuộc một trong những trường hợp sau đây:
- Trốn đóng bảo hiểm từ 50.000.000 đồng trở lên.
- Trốn đóng bảo hiểm cho từ 10 người trở lên.
(3) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
Trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động năm 2023, bị phạt tù bao nhiêu? (Ảnh minh họa - Nguồn từ Internet)
Tùy thuộc vào tính chất và mức độ của hành vi, người sử dụng lao động phạm tội trốn đóng BHXH, BHYT và BHTN (nêu tại Mục 1) sẽ phải chịu mức hình phạt như sau:
Mức độ, tính chất của hành vi |
Hình phạt chính |
|
Cá nhân |
Pháp nhân |
|
- Trốn đóng bảo hiểm từ 50.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng; hoặc - Trốn đóng bảo hiểm cho từ 10 người đến dưới 50 người lao động. |
Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm. |
Phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng. |
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây: - Phạm tội 02 lần trở lên. - Trốn đóng bảo hiểm từ 300.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng. - Trốn đóng bảo hiểm cho từ 50 người đến dưới 200 người. - Không đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã khấu trừ của người lao động: + Từ 50.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng; hoặc + Từ 10 người đến dưới 50 người lao động. |
Phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng năm đến 03 năm. |
Phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng. |
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây: - Trốn đóng bảo hiểm 1.000.000.000 đồng trở lên. - Trốn đóng bảo hiểm cho 200 người trở lên. - Không đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã khấu trừ của người lao động: + Từ 300.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng; hoặc + Từ 50 người đến dưới 200 người. |
Phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm. |
Phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng. |
Ngoài hình phạt chính, cá nhân phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.