THUẾ - KẾ TOÁN

Cách phân biệt thuế gián thu với thuế trực thu

Tham vấn bởi luật sư Nguyễn Thụy Hân

Chuyên viên pháp lý Đình Huy

15:43 18/11/22

Theo quy định pháp luật hiện hành, thuế gián thu có khác so với thuế trực thu? – Thiên Hải (Vĩnh Long).

>> 04 vấn đề quan trọng Kế toán cần lưu ý trong giai đoạn cuối năm 2022

>> Hệ thống văn bản – Công việc pháp lý về thuế mới nhất

1. Thuế trực thu là gì? Thuế gián thu là gì?

Hiện nay, thuế được hiểu là một khoản thu bắt buộc, không bồi hoàn trực tiếp của Nhà nước đối với các tổ chức và các cá nhân nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của Nhà nước vì lợi ích chung. Dựa vào đối tượng chịu thuế và đối tượng nộp thuế có thể phân chia thuế thành 02 loại, gồm có: thuế trực thu và thuế gián thu.

Bên cạnh đó, các quy định pháp luật hiện hành về thuế cũng không có giải thích cụ thể về thuế trực thu và thuế gián thu. Do đó, có thể hiểu 02 khái niệm này như sau:

- Đối với thuế trực thu: là loại thuế mà người chịu thuế đồng thời là người nộp thuế; thu trực tiếp vào khoản thu nhập, lợi ích thu được của các tổ chức kinh tế hoặc cá nhân.

- Đối với thuế gián thu: là loại thuế mà người chịu thuế không đồng thời là người nộp thuế; cụ thể: loại thuế này do các nhà sản xuất, thương nhân hoặc người cung cấp dịch vụ nộp cho Nhà nước thông qua việc cộng số thuế này vào giá bán cho người tiêu dùng chịu.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý dù là loại thuế nào thì cũng đều có đóng góp vô cùng quan trọng trong xã hội hiện tại nếu không có thuế nhà nước sẽ không thể hoạt động vững mạnh bởi lẽ: Thuế được coi là khoản thu quan trọng nhất, mang tính chất ổn định lâu dài và khi nền kinh tế càng phát triển thì khoản thu này càng tăng.

>> Xem thêm giải đáp: Thuế gián thu là gì? Có những loại thuế gián thu nào?

Cẩm nang về Thuế dành cho doanh nghiệp và người lao động

Cách phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu (Ảnh minh họa - Hình từ Internet)

2. Cách phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu

Để phân biệt thuế trực thu hay thuế gián thu, có thể dựa trên các tiêu chí sau:

Tiêu chí	Thuế trực thu	Thuế gián thu
Đối tượng chịu thuế	Người chịu thuế đồng thời là người nộp thuế.	Người chịu thuế không đồng thời là người nộp thuế
Mức độ tác động của thuế	Ít tác động vào giá cả thị trường bởi vì loại thuế này đánh trực tiếp vào kết quả kinh doanh và phải dựa vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.	Tác động trực tiếp đến giá cả thị trường thông qua giá bán hàng hóa, dịch vụ
Mức độ quản lý	Khó thu hơn bởi lẽ phải dựa vào kết quả kinh doanh; Tuy nhiên kết quả kinh doanh của các tổ chức, cá nhân khó quản lý, kiểm soát được do nhiều doanh nghiệp tìm cách trốn thuế, thanh toán bằng tiền mặt nên rất khó thu.	Dễ thu hơn vì được cấu thành giá bán hàng hóa, dịch vụ, người tiêu dùng khó “nhận biết” được.
Phương thức điều tiết	Điều tiết trực tiếp vào thu nhập của các đối tượng chịu thuế.	Điều tiết gián tiếp thông qua giá bán hàng hóa dịch vụ.
Ưu điểm	Kiềm chế lạm phát, giảm bất bình đẳng và đảm bảo được công bằng giữa những người chịu thuế.	Dễ dàng hơn cho cơ quan thuế thu thuế và không thể trốn thuế.
Hạn chế	Thuế trực thu là một loại thuế rất khó thu. Mặc dù chính phủ đã thực hiện nhiều biện pháp ngăn chặn các việc trốn thuế, nhưng thực tế vẫn có nhiều hành vi gian lận mà qua đó các cá nhân và doanh nghiệp có thể trốn tránh hoặc nộp thuế ít hơn mức mà họ cần đóng.	Thuế gián thu khó đảm bảo công bằng giữa những người nộp thuế vì mọi người dù có thu nhập thấp hay thu nhập cao đều phải nộp thuế gián thu với tỷ lệ như nhau.
Ví dụ	- Thuế thu nhập cá nhân; - Thuế thu nhập doanh nghiệp; - Thuế chuyển nhượng quyền sử dụng đất);	- Thuế tiêu thụ đặc biệt; - Thuế giá trị gia tăng; - Thuế xuất nhập khẩu; - Thuế bảo vệ môi trường,...

>> Xem thêm bài viết: Cẩm nang về Thuế dành cho doanh nghiệp và người lao động

- Nội dung nêu trên là phần giải đáp, tư vấn của chúng tôi dành cho khách hàng của Pháp luật doanh nghiệp. Nếu quý khách còn vướng mắc, vui lòng gửi về Email khoinghiep@thuvienphapluat.vn.

- Nội dung bài viết mang tính chất tham khảo;

- Điều khoản được áp dụng có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đang đọc.