Người lao động có được mua bán, cầm cố sổ bảo hiểm xã hội?

Nội dung chính

• Người lao động có được mua bán, cầm cố sổ bảo hiểm xã hội?
• Chế độ cho người tham gia BHXH bắt buộc từ 01/7/2025?
• Khi nào được cấp sổ bảo hiểm xã hội điện tử?

Người lao động có được mua bán, cầm cố sổ bảo hiểm xã hội?

Căn cứ Điều 9 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định về các hành vi bị cấm khi tham gia BHXH như sau:

Các hành vi bị nghiêm cấm

1. Chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp.

2. Chiếm dụng tiền hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.

3. Cản trở, gây khó khăn hoặc làm thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của đối tượng tham gia, thụ hưởng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.

4. Gian lận, giả mạo hồ sơ trong việc thực hiện bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.

5. Sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội, quỹ bảo hiểm thất nghiệp trái pháp luật.

6. Truy cập, khai thác, cung cấp cơ sở dữ liệu về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp trái pháp luật.

7. Đăng ký, báo cáo sai sự thật; cung cấp thông tin không chính xác về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.

8. Thông đồng, móc nối, bao che, giúp sức cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp.

9. Cầm cố, mua bán, thế chấp, đặt cọc sổ bảo hiểm xã hội dưới mọi hình thức.

10. Hành vi khác theo quy định của luật.

Do đó, theo quy định trên người lao động không được mua bán, cầm cố sổ BHXH dưới mọi hình thức.

Người lao động có được mua bán, cầm cố sổ bảo hiểm xã hội? 

Chế độ cho người tham gia BHXH bắt buộc từ 01/7/2025?

Theo khoản 2 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định như sau:

Loại hình, các chế độ bảo hiểm xã hội

1. Trợ cấp hưu trí xã hội có các chế độ sau đây:

a) Trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng;

b) Hỗ trợ chi phí mai táng;

c) Hưởng bảo hiểm y tế do ngân sách nhà nước đóng.

2. Bảo hiểm xã hội bắt buộc có các chế độ sau đây:

a) Ốm đau;

b) Thai sản;

c) Hưu trí;

d) Tử tuất;

đ) Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động.

...

Từ ngày 01/07/2025, theo quy định người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ được hưởng các chế độ sau:

- Người lao động khi bị ốm đau, phải nghỉ làm và đáp ứng đủ điều kiện theo quy định sẽ được hưởng chế độ ốm đau.

- Người lao động nữ khi sinh con sẽ được hưởng chế độ thai sản theo quy định.

- Khi người lao động đủ điều kiện về độ tuổi và thời gian đóng bảo hiểm xã hội sẽ được nhận trợ cấp hưu trí.

- Khi người lao động qua đời, thân nhân của họ sẽ được hưởng trợ cấp tử tuất.

- Người lao động bị tai nạn lao động hoặc mắc bệnh nghề nghiệp sẽ được hưởng các chế độ bảo hiểm này, theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động.

Khi nào được cấp sổ bảo hiểm xã hội điện tử?

Căn cứ quy định tại Điều 25 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định:

Sổ bảo hiểm xã hội

1. Sổ bảo hiểm xã hội được cấp cho từng người lao động, trong đó chứa đựng thông tin cơ bản về nhân thân, ghi nhận việc đóng, hưởng, giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội và các thông tin cần thiết khác có liên quan.

2. Sổ bảo hiểm xã hội được cấp bằng bản điện tử, bản giấy và có giá trị pháp lý như nhau.

Chậm nhất là ngày 01 tháng 01 năm 2026, thực hiện cấp sổ bảo hiểm xã hội bằng bản điện tử; sổ bảo hiểm xã hội bằng bản giấy được cấp khi người tham gia bảo hiểm xã hội yêu cầu.

3. Dữ liệu về sổ bảo hiểm xã hội được cập nhật chính xác, kịp thời, đối chiếu thông tin và quản lý theo quy định.

4. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

Do đó, sổ bảo hiểm xã hội điện tử sẽ được cấp từ ngày 01/01/2026 theo quy định tại Điều 25 Luật Bảo hiểm xã hội 2024.

Trước thời điểm này, người tham gia bảo hiểm xã hội vẫn có thể yêu cầu cấp sổ bảo hiểm xã hội bản giấy nếu cần thiết. Từ năm 2026 trở đi, sổ bảo hiểm xã hội điện tử sẽ là hình thức chính được cấp và sẽ có giá trị pháp lý tương đương với sổ bảo hiểm xã hội bản giấy.