Xung quanh dự thảo bắt buộc người tham gia giao thông (bằng xe mô tô, xe gắn máy, xe đạp điện) phải đội MBH hợp quy có tem CR với hy vọng sẽ triệt tiêu được mũ rởm, mũ kém chất lượng, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Trần Văn Vinh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường và Chất lượng (Bộ KHCN).

- Ông đánh giá như thế nào khi hiện nay trên nhiều tuyến đường người ta bày bán mũ bảo hiểm giả, nhái… có giá từ 20.000 - 30.000 đồng và dường như cơ quan chức năng chưa có biện pháp xử lý?

Những chiếc mũ đó không phải là MBH cho người đi môtô, xe máy, đó chỉ có thể gọi là “mũ cho người đi bộ” hoặc “mũ thể thao”,... do vậy người mua cũng hiểu rất rõ rằng mũ đó không thể đạt chuẩn.

Thực tế, nhiều người vẫn mua để đội nhằm đối phó với lực lượng CSGT hoặc vì nó rất thời trang, nhẹ, rẻ tiền nên có mất cũng không tiếc.

Các mũ này có đặc điểm là có hình dáng giống bảo hiểm và bày bán ngoài vỉa hè với giá rất thấp. Xét về tiêu chuẩn chất lượng đương nhiên không chứng nhận hợp quy (tem CR), không đủ các yêu cầu của quy chuẩn mà mũ bảo hiểm phải có.

Mũ rởm, kém chất lượng giống MBH đang được bán tràn lan trên thị trường - (Ảnh: GĐ&XH)

Còn người mua và sử dụng vào mục đích gì thì họ chịu, không thuộc trách nhiệm của họ. Thậm chí, cơ quan chức năng cũng không thể xử phạt họ vì bán mũ cho người đi bộ được.

- Trong dự thảo Thông tư liên Bộ có áp dụng mức phạt cho người đội MBH "rởm" thành mức không đội MBH. Theo ông đây có phải để “trấn áp” triệt để và loại bỏ mũ bảo hiểm không đạt chất lượng?

Thông tư này tập trung vào xử lý mũ có hình dáng mũ bảo hiểm. Theo đó, không cần quá kỹ thuật, các lực lượng chức năng chỉ cần bằng mắt thường cũng có thể kiểm tra.

Thông thường, mũ bảo hiểm không đạt chuẩn có đặc điểm như: lưỡi liền, cứng quá dài, mũ không đủ 3 lớp hoặc không có lớp xốp… là có thể xử lý được.

- Nhưng trên thị trường xuất hiện một số mũ bảo hiểm nhái, giá rẻ vẫn có tem CR như 'lá bùa hộ mệnh'. Vậy việc này sẽ được xử lý như thế nào, thưa ông?

Thật ra, hiện nay nhiều nhà sản xuất mũ bảo hiểm đã không thể sống nổi trước cái giá quá rẻ của các loại mũ có hình dáng mũ bảo hiểm trôi nổi. Do đó, có thể một số đơn vị đã sản xuất mũ kém chất lượng và gắn tem CR để "sống chung với lũ" hoặc người bán làm giả chứng nhận hợp quy. Các lực lượng chức năng vẫn đang kiểm tra, xử lý các loại mũ bảo hiểm này.

Thông tư liên bộ ra đời sẽ xử lý và loại bỏ dần các loại mũ có hình dáng mũ bảo hiểm đang ngang nhiên bày bán trên vỉa hè. Sau khi mũ đó được xử lý và không ai mua nữa thì bước tiếp theo sẽ tiếp tục xử lý các mũ có tem tiêu chuẩn CR song lại kém chất lượng.

Người bán mũ bảo hiểm ở địa phương nào thì công an xã, phường ở địa phương đó tăng cường kiểm tra, xử lý theo quy định của Thông tư này. Ví dụ người bán đó đã có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh chưa? có hợp đồng ký kết với người sản xuất, nhập khẩu chưa? Có các bản sao chứng chỉ chất lượng không và các bản sao này có phù hợp với các loại mũ bảo hiểm đang bày bán không?...

- Mũ nhái, mũ rởm nhiều, liệu lực lượng CSGT có thể xử phạt tất cả những người đi xe máy đội mũ bảo hiểm kém chất lượng?

Thông tư này ra đời trước mắt cơ quan chức năng có chế tài để xử lý. Nhưng không phải cứ có chế tài là chúng ta dàn hàng ngang ra để xử lý được.

Ngoài chế tài, chúng ta cần tuyên truyền sâu rộng đến người dân nhận thức được mũ có hình dáng MBH với giá 20.000 đồng không phải là MBH. Đội loại mũ này khi không may xảy ra tai nạn rất nguy hiểm, nó có thể tạo ra những mảnh sắc, nhọn đâm vào đầu,... Do vậy, người dân vì chính quyền lợi của bản thân mình cần phải loại bỏ nó ra khỏi danh mục mua sắm, sử dụng.

- Trong năm vừa qua, Tổng cục có đi kiểm tra các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh mũ bảo hiểm trong nước và phát hiện sai phạm về chất lượng không?

Đây là việc làm thường xuyên của tổ chức chứng nhận và các cơ quan chức năng trong hệ thống tiêu chuẩn đo lường chất lượng, cùng với lực lượng quản lý thị trường địa phương.

Thực tế thì các doanh nghiệp sản xuất với số lượng MBH không nhiều vì hiện nhu cầu của thị trường là tương đối ít, chủ yếu phục vụ cho việc bổ sung cho mũ mất, hỏng, trẻ em lớn lên,...

Tuy nhiên, số lượng lớn cung cấp bổ sung này chính là các loại mũ có hình dáng MBH do một số người tiêu dùng hiểu biết chưa đầy đủ, đội mũ nhằm đối phó với lực lượng công an mua, sử dụng, dẫn đến các nhà sản suất mũ bảo hiểm nghiêm túc hầu như không còn chỗ đứng.

Do vậy, khi Thông tư có hiệu lực, nếu xử lý triệt để được từ các cấp địa phương thì khi đó chất lượng mũ bảo hiểm sẽ dần dần được thay đổi tạo điều kiện, môi trường cho doanh nghiệp sản xuất.

- Xin cảm ơn ông!