Việc thanh tra xây dựng xử phạt người đậu xe vi phạm đã diễn ra từ lâu nhưng đến nay không ít người bị phạt vẫn chưa rõ có đúng quy định. Trong ảnh: Thanh tra xây dựng Q.1 (TP.HCM) lập biên bản ôtô đậu ở lòng đường Phạm Ngũ Lão, Q.1 (ảnh chụp ngày 13-10-2011) - Ảnh: T.T.

Hiện vẫn còn ý kiến khác nhau về thẩm quyền của lực lượng thanh tra xây dựng (TTXD), nhưng nhiều ý kiến cho rằng việc xử phạt trên là không đúng.

Có đúng thẩm quyền?

Anh Thắng, một người dân ngụ Q.Gò Vấp, cho biết cách nay khoảng vài tháng anh đậu xe gắn máy trên vỉa hè công viên 30-4 thì bị lực lượng TTXD Q.1 đến lập biên bản, xử phạt. Trước đó, anh Thắng cũng từng bị lực lượng này lập biên bản, xử phạt 90.000 đồng với lỗi tương tự.

Anh Sinh (ở Q.1) cho biết từ đầu năm đến nay anh bị lực lượng TTXD Q.1 xử phạt đến ba lần. Trong đó, hai lần anh đậu xe gắn máy ở vỉa hè công viên 30-4 và bị lực lượng TTXD Q.1, TTXD P.Bến Nghé lập biên bản, xử phạt. Lần gần đây nhất là khi anh đậu xe trên vỉa hè đường Đinh Tiên Hoàng (trước cổng Trường đại học KHXH&NV TP.HCM) thì bị lực lượng TTXD P.Bến Nghé lập biên bản. Cả ba lần này, mỗi lần anh Sinh bị phạt 150.000 đồng và biên bản ghi anh đậu xe lấn chiếm vỉa hè, vi phạm nghị định 34 của Chính phủ (quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường bộ). “Dù tôi phản ứng cho rằng việc xử phạt này không thuộc thẩm quyền của lực lượng TTXD nhưng họ không giải thích gì, buộc tôi phải ký biên bản vi phạm” - anh Sinh bức xúc.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Lưu Trung Hòa, phó chủ tịch UBND Q.1, cho rằng theo quyết định 89 của Chính phủ (về thí điểm thành lập TTXD quận, huyện và TTXD xã, phường, thị trấn tại Hà Nội và TP.HCM) và quyết định 133 của UBND TP.HCM (hướng dẫn thực hiện quyết định 89 của Chính phủ), lực lượng TTXD được lập biên bản, xử phạt vi phạm trật tự đô thị với những lỗi nhỏ. Trường hợp vi phạm nặng hơn thì lực lượng TTXD lập biên bản, tham mưu UBND Q.1 ban hành quyết định xử phạt.

Tuy nhiên, một cán bộ có trách nhiệm của Sở Xây dựng TP cho rằng quyết định 89 của Chính phủ không đề cập việc xử phạt vi phạm trật tự đô thị, nhưng quyết định 133 của UBND TP lại mở rộng thẩm quyền cho lực lượng TTXD được xử phạt vi phạm trật tự đô thị. Theo vị này, xe đậu vỉa hè, lòng lề đường được hiểu là vi phạm trật tự đô thị nên lực lượng TTXD Q.1 lập biên bản, xử phạt là không sai.

Vị này cho rằng công việc của lực lượng TTXD không trùng lắp với công việc của cảnh sát giao thông, thanh tra Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP vì cảnh sát giao thông xử phạt phương tiện động (đang lưu thông), lực lượng thanh tra Sở GTVT TP phạt các vi phạm về công trình giao thông, còn lực lượng TTXD phạt phương tiện giao thông tĩnh (đang đậu), vi phạm trật tự đô thị.

Chồng chéo, lấn sân

Tuy nhiên, lãnh đạo một đơn vị TTXD tại TP không đồng tình với quan điểm trên khi cho rằng quyết định 89 của Chính phủ và theo nghị định 23 (về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng, quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật...) đều không có quy định TTXD được lập biên bản, xử phạt xe đậu ở lòng đường. Cả hai quy định này đều quy định thẩm quyền của TTXD chỉ giới hạn trong lĩnh vực xây dựng, trật tự xây dựng, công trình hạ tầng kỹ thuật. Riêng quyết định 133 của UBND TP (hướng dẫn thực hiện quyết định 89) có mở rộng thẩm quyền của TTXD là giúp UBND quận huyện kiểm tra, lập biên bản về trật tự lòng lề đường, nơi công cộng trên địa bàn TP.

Theo vị này, việc mở rộng thẩm quyền của lực lượng TTXD là lập biên bản vi phạm lòng đường chưa được giải thích rõ là áp dụng với những vi phạm nào và cơ sở nào để mở rộng thẩm quyền này. Theo ông, nhiệm vụ của TTXD chỉ nên giới hạn ở lĩnh vực xây dựng và trật tự đô thị (họp chợ, lấn chiếm, kinh doanh ở vỉa hè). Còn nếu TTXD xử lý xe đậu ở lòng đường theo nghị định 34 sẽ chồng chéo công việc với thanh tra Sở GTVT TP hoặc cảnh sát giao thông.

Lãnh đạo thanh tra Sở GTVT TP cũng cho rằng pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính và cả nghị định 34 của Chính phủ đều không quy định TTXD được xử phạt xe đậu ở lòng đường, đây là công việc thuộc thẩm quyền của thanh tra Sở GTVT TP hoặc cảnh sát giao thông. “Nếu không phân định rõ ràng trong xử lý vi phạm sẽ dẫn đến chồng chéo, một phương tiện bị nhiều cơ quan cùng tham gia xử lý và đôi khi dẫn đến lạm quyền” - vị này nói.

PHÚC HUY