Bản án 23/2020/HS-ST ngày 20/08/2020 về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

TÒA ÁN NHÂN DÂN THỊ XÃ NGÃ NĂM, TỈNH SÓC TRĂNG

BẢN ÁN 23/2020/HS-ST NGÀY 20/08/2020 VỀ TỘI LẠM DỤNG TÍN NHIỆM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN

Trong các ngày 17 và 20 tháng 8 năm 2020, tại trụ sở Tòa án nhân dân thị xã Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng, xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số: 26/2020/TLST-HS ngày 29 tháng 7 năm 2020, theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 21/2020/QĐXXST-HS ngày 04 tháng 8 năm 2020 đối với bị cáo:

Sơn Hải Đ, sinh ngày 02/4/1999, tại Đông Hải, Bạc Liêu; Nơi Đ ký hộ khẩu thường trú: ấp ..., xã ..., huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu; Nghề nghiệp: Làm thuê; Trình độ học vấn: lớp 2/12; Dân tộc: Khmer; Giới tính: Nam; Tôn giáo: Không; Quốc tịch: Việt Nam; Con ông Sơn Văn H (đã chết) và bà Phạm Thị M; tiền án: không có; tiền sự: không có; nhân thân: chưa từng bị xử lý hình sự, xử phạt hành chính. Bị khởi tố ngày 18/05/2020 và áp dụng biện pháp ngăn chặn “Cấm đi khỏi nơi cư trú” đến nay (Bị cáo có mặt tại phiên tòa).

- Bị hại: Anh Nguyễn Văn D, sinh năm 1982 (có mặt).

Địa chỉ: ấp Nguyễn Tòng, xã Biển Bạch Đông, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau.

Tạm trú: khóm Vĩnh Mỹ, phường 3, thị xã Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng.

- Người làm chứng:

1. Anh Trần Minh Trị, sinh năm 1993 (Vắng mặt).

2. Chị Huỳnh Thị Kiều Nhi, sinh năm 1990 (Vắng mặt).

Cùng địa chỉ: khóm Vĩnh Mỹ, phường 3, thị xã Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Trước đây, Công ty TNHH MTV nhiên liệu Tây Đô (địa chỉ QL 01A, ấp Tân Phú A, thị trấn Cái Tắc, huyện Châu Thành A, tỉnh Hậu Giang) giao khoán cho anh Nguyễn Văn D quản lý bán lẻ xăng - dầu tại 02 Trạm xăng dầu số 08 và số 09 (cùng thuộc khóm Vĩnh Mỹ, phường 3, thị xã Ngã Năm). Trong thời gian này, anh Nguyễn Văn D thuê bị cáo Sơn Hải Đ trực tiếp quản lý, bán và thu tiền xăng dầu ở Trạm xăng dầu số 08, tiền lương mỗi tháng với số tiền 4.500.000 đồng, còn anh Nguyễn Văn D quản lý ở Trạm xăng dầu số 09. Theo quy định, vào khoảng 07 giờ mỗi buổi sáng anh Nguyễn Văn D đến Trạm xăng dầu số 08 ghi chỉ số đồng hồ “hiện tại” ở các trụ máy bơm xăng - dầu, rồi đến 07 giờ sáng ngày hôm sau anh Nguyễn Văn D trở lại kiểm tra chỉ số đồng hồ “bán ra” bao nhiêu lít xăng – dầu, thì bị cáo Sơn Hải Đ giao đủ số tiền bán xăng dầu cho anh Nguyễn Văn D. Cho nên sáng ngày 02/3/2020 anh Nguyễn Văn D đến Trạm xăng dầu số 08 ghi chỉ số đồng hồ như thường lệ, và đưa cho bị cáo Sơn Hải Đ số tiền lẻ 500.000 đồng để “thòi tiền” cho khách hàng. Cũng trong ngày 02/3/2020 bị cáo Sơn Hải Đ trực tiếp bán xăng - dầu tại Trạm xăng dầu số 08 được số tiền 5.177.000 đồng, cùng số tiền lẻ 500.000 đồng của ông D đưa tổng cộng là 5.677.000 đồng, và số tiền này bị cáo cất giữ trong người, đến khoảng 23 giờ cùng ngày 02/3/2020 bị cáo Đ sau khi đi nhậu về lấy tiền bán xăng dầu đưa cho anh Trần Minh Trị mượn số tiền 1.000.000 đồng, rồi bị cáo Đ cùng với anh Trần Minh Trị đến cơ sở Massage Đại Phong (ở khóm 1, Phường 1, thị xã Ngã Năm) để Massage, sau đó bị cáo Đ ở lại thuê phòng ngủ với nữ tiếp viên, cho đến 04 giờ sáng ngày 03/3/2020 bị cáo Đ thức dậy đi bộ trở về Trạm xăng dầu số 08, lúc này bị cáo Đ lấy tiền ra kiểm điếm biết tiền đã chi xài và cho mượn hết số tiền 5.177.000 đồng không có tiền để giao nộp cho anh Nguyễn Văn D. Từ đó, bị cáo Đ đã nảy sinh ý định tạo dựng “hiện trường giả” bị cướp khống chế lấy hết tiền, để thực hiện ý định đó bị cáo Đ lấy khúc cây tre đẩy 02 ống kính Camera quan sát ở Trạm xăng dầu số 08 quay lên hướng trần nhà, rồi bị cáo lấy cây dao chặt dứt dây giăng mùng, dùng tay xé rách chiếc áo đang mặc và dùng tay tự cào cấu vào cơ thể của mình tạo ra vết trầy xướt để chứng tỏ có sự xô xát giằng co xảy ra, kế tiếp bị cáo Đ lấy chiếc điện thoại di động hiệu OPPO của bị cáo gói vào bọc nylon đem giấu dưới bụi cây, rồi lấy số tiền lẻ 450.000 đồng còn lại đem rải ra khu vực xung quanh hiện trường, và lấy 01 thùng nhớt 18 lít hiệu Speder ném bỏ xuống sông. Sau khi tạo dựng xong hiện trường giả, bị cáo Đ liền đi qua nhà của chị Huỳnh Thị Kiều Nhi (nhà cặp bên Trạm xăng) hỏi mượn điện thoại gọi đến Công an Phường 3 trình báo là vừa bị 02 thanh niên lạ mặt khống chế cướp lấy số tiền trên 5.177.000 đồng, cùng 01 chiếc điện thoại di động và 01 thùng nhớt 18 lít.

Sau khi tiếp nhận tin báo trên của bị cáo Đ, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thị xã Ngã Năm đã tiến hành các hoạt động điều tra: khám nghiệm hiện trường, xem xét thu giữ vật chứng, dấu vết ở hiện trường, dấu vết trên cơ thể của bị cáo Đ, lấy lời khai người làm chứng, và trích xuất Camera an ninh ở Trạm xăng và khu vực xung quanh, đã xác định đây là “hiện trường giả tạo” không có thật, nên Cơ quan cảnh sát điều tra đã triệu tập bị cáo Đ lên cơ quan Công an để làm việc, thì bị cáo Đ đã thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội như đã nêu trên.

Tại Cáo trạng số 27/CT-VKSNN ngày 28 tháng 7 năm 2020 của Viện kiểm sát nhân dân thị xã Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng đã truy tố bị cáo Sơn Hải Đ về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo điểm a khoản 1 Điều 175 Bộ luật Hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung. Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân thị xã Ngã Năm giữ nguyên Quyết định truy tố bị cáo Sơn Hải Đ, đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng các điểm b, i, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 của BLHS năm 2015; xư phạt bị cáo Sơn Hải Đ mức án từ 06 tháng đến 09 tháng tù.

Về trách nhiệm dân sự: bị cáo đã bồi thường thiệt hại xong cho bị hại Nguyễn Văn D, nên đề nghị Hội đồng xét xử không đặt ra xem xét, giải quyết.

Về xử lý vật chứng: Ngày 03/3/2020 Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an thị xã Ngã Năm ra quyết định thu giữ: 01 túi vải màu đen kích thước 36 x 22,5 cm; 01 cút áo màu trắng đường kính 01 cm; 01 áo sơ mi màu trắng dài tay, trên áo có in hình đầu con chó màu đen (áo bị rách phần tay áo, tà áo bên trái và tay áo bên phải); 01 ổ khóa bằng kim loại màu trắng (nhãn hiệu Zetop); 01 chìa khóa bằng kim loại màu trắng (nhãn hiệu Zetop); Số tiền thu giữ ở hiện trường 450.000 đồng; 01 chiếc điện thoại di động hiệu OPPO và 01 ốp lưng điện thoại bằng nhựa màu đen hồng. Đến ngày 24/6/2020 Cơ quan Công an ra quyết định xử lý vật chứng trao trả cho anh Nguyễn Văn D nhận lại tài sản: 01 ổ khóa bằng kim loại màu trắng (nhãn hiệu Zetop); 01 chìa khóa bằng kim loại màu trắng (nhãn hiệu Zetop); và số tiền 450.000 đồng. Trao trả cho bị can Sơn Hải Đ nhận lại 01 chiếc điện thoại di động hiệu OPPO; và 01 ốp lưng điện thoại bằng nhựa màu đen hồng; Đề nghị tịch thu tiêu hủy 01 túi vải màu đen; 01 cút áo màu trắng; và 01 áo sơ mi màu trắng dài tay.

Tại phiên tòa bị cáo Đ đã thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình như nội dung cáo trạng đã truy tố. Bị cáo Đ xin được giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo để về làm lại cuộc đời.

Tại phiên tòa, bị hại anh Nguyễn Văn D trình bày: xác nhận bị cáo đã bồi thường toàn bộ thiệt hại cho bị hại; đồng thời có ý kiến về trách nhiệm hình sự xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo; về trách nhiệm dân sự thì không yêu cầu bồi thường gì thêm.

XÉT THẤY

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử (HĐXX) nhận định như sau:

[1] Về tính hợp pháp của các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng: Trong quá trình điều tra, truy tố, Điều tra viên và Kiểm sát viên đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo và những người tham gia tố tụng không ai có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng.

[2] Tại phiên tòa, bị cáo Sơn Hải Đ đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình như nội dung cáo trạng đã nêu. Xét thấy, lời khai nhận của bị cáo là phù hợp với lời khai của người bị hại, lời khai người làm chứng là Trần Minh Trị, Huỳnh Thị Kiều Nhi; phù hợp với biên bản khám nghiệm hiện trường lập ngày 03/3/2020 và các vật chứng thu giữ được tại hiện trường. Từ đó có đủ căn cứ xác định bị cáo Đ dùng thủ đoạn gian dối là tạo dựng hiện trường giả bị cướp tài sản nhằm mục đích chiếm đoạt số tiền đã bán xăng dầu 5.177.000 đồng đây là số tiền mà anh Nguyễn Văn D đã tín nhiệm giao cho bị cáo cất giữ sau khi bán xăng dầu cho khách trong ngày 02/3/2020, theo như các bên thỏa thuận khi thuê mướn bị cáo làm việc tại cửa hàng xăng dầu. Như vậy, hành vi của bị cáo Sơn Hải Đ đã đủ yếu tố cấu thành tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 175 của Bộ luật hình sự năm 2015. Quyết định truy tố của Viện kiểm sát nhân dân thị xã Ngã Năm đối với bị cáo Đ là đúng người, đúng tội và đúng quy định của pháp luật.

[3] Xét thấy, bị cáo là người có đầy đủ năng lực hành vi và năng lực trách nhiệm hình sự, bị cáo biết tài sản của người khác bị cáo không có quyền sở hữu nhưng bị cáo đã lợi dụng sự tin tưởng của người bị hại giao cất giữ tiền mà chiếm đoạt sử dụng. Hành vi của bị cáo không chỉ xâm phạm đến tài sản của người khác mà còn góp phần gây mất ổn định va trật tự an toàn xã hội ở địa phương, nên việc truy tố đưa bị cáo ra xét xử nghiêm trước pháp luật là cần thiết. HĐXX thấy rằng, cần phải áp dụng hình phạt tù cách ly bị cáo ra khỏi đời sống xã hội trong thời gian hợp lý để giao duc , cải tạo bị cáo trở thành công dân tốt, đồng thời để tuyên truyền, răn đe và phòng ngừa chung trong xã hội.

[4] Xét về tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, nhân thân của bị cáo:

[4.1] Về tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự: Bị cáo không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

[4.2] Về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Trước khi thực hiện hành vi phạm tội bị cáo có nhân thân tốt, không có tiền án, tiền sự. Sau khi thực hiện hành vi phạm tội bị cáo đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, bị cáo phạm tội lần đầu thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, bị cáo đã bồi thường thiệt hại cho bị hại, bị cáo trình độ học vấn còn thấp nên nhân thưc phap luât con han chê; bị hại có yêu cầu xin giam nhe hinh phat cho bị cáo, đây là các tình tiết giảm nhẹ trách hiệm hình sự được quy định tại điểm b, i, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự năm 2015.

[5] Về xử lý vật chứng: Ngày 24/6/2020 Cơ quan Công an ra quyết định xử lý vật chứng trao trả cho anh Nguyễn Văn D nhận lại tài sản: 01 ổ khóa bằng kim loại màu trắng (nhãn hiệu Zetop); 01 chìa khóa bằng kim loại màu trắng (nhãn hiệu Zetop); và số tiền 450.000 đồng. Trao trả cho bị cáo Sơn Hải Đ nhận lại 01 chiếc điện thoại di động hiệu OPPO; và 01 ốp lưng điện thoại bằng nhựa màu đen hồng. Nay còn vật chứng là 01 túi vải màu đen; 01 cút áo màu trắng; và 01 áo sơ mi màu trắng dài tay đã không còn giá trị sử dụng, nên tịch thu tiêu hủy.

[6] Về trách nhiệm dân sự: bị hại anh Nguyễn Văn D xác nhận phía bị cáo đã bồi thường xong toàn bộ thiệt hại nên không yêu cầu Hội đồng xét xử giải quyết.

[7] Lời đề nghị của đại diện viện kiểm sát nhân dân thị xã Ngã Năm về mức hình phạt, xử lý vật chứng, trách nhiệm dân sự như đã nêu trong phần nội dung là có căn cứ chấp nhận như đã phân tích trên.

[8] Về án phí hình sự sơ thẩm: Bị cáo Sơn Hải Đ là người dân tộc thiểu số ở xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn nên được miễn nộp án phí hình sự sơ thẩm theo quy định tại điểm đ khoản 1 Điều 12 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14, ngày 30/12/2016 của Uỷ ban thường vụ Quốc hội quy đinh vê mức thu , miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng an phí và lê phí Toa án.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 175; Điều 38; Điều 50; điểm b, i, s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 Bộ luật hình sự năm 2015;

1/ Tuyên bố bị cáo Sơn Hải Đ phạm tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

2/ Tuyên phạt bị cáo Sơn Hải Đ 06 (sáu) tháng tù. Thời gian chấp hành hình phạt tù được tính từ ngày bị cáo tự nguyện chấp hành án hoặc ngày bắt bị cáo chấp hành án.

3/ Về xử lý vật chứng: Áp dụng điểm c khoản 2 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015.

Tịch thu tiêu hủy 01 túi vải màu đen; 01 cút áo màu trắng; và 01 áo sơ mi màu trắng dài tay đã không còn giá trị sử dụng.

4/ Về trách nhiệm dân sự: Bị cáo đã bồi thường toàn bộ thiệt hại, anh Nguyễn Văn D không yêu câu bồi thường gì thêm nên Hội đồng xét xử không đặt ra xem xét, giải quyết.

5/ Về án phí hình sự sơ thẩm: Căn cứ điểm đ khoản 1 Điều 12 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14, ngày 30/12/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án.

Bị cáo Sơn Hải Đ được miễn nộp án phí hình sự sơ thẩm.

6/ Bị cáo, bị hại được quyền kháng cáo bản án này trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày tuyên án. Đối với người vắng mặt tại phiên tòa hoặc không có mặt khi tuyên án mà có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo được tính kể từ ngày nhận được bản án hoặc được tống đạt hợp lệ bản án.

Trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7, 7a và 9 Luật thi hành án dân sự. Thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.