Dữ liệu trong công nghệ thông tin có vai trò gì đối với sự phát triển của thế giới số?

Nội dung chính

Dữ liệu trong công nghệ thông tin có vai trò gì đối với sự phát triển của thế giới số?

Dữ liệu đã và đang trở thành nguồn tài nguyên quý giá trong thế giới số, đóng vai trò quyết định trong sự phát triển của các nền tảng công nghệ, doanh nghiệp và cả nền kinh tế toàn cầu. Nhưng chính xác thì dữ liệu có vai trò gì, và tại sao nó lại quan trọng đến mức nhiều người gọi đây là "dầu mỏ của thời đại số"?

Dữ liệu không đơn thuần chỉ là những con số hay văn bản vô nghĩa, mà đó là nền tảng của mọi hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin.

Từ các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), hệ thống phân tích dữ liệu lớn (Big Data) cho đến các giải pháp tự động hóa, tất cả đều dựa trên dữ liệu để vận hành và phát triển. Khi các doanh nghiệp có được dữ liệu chất lượng, họ có thể đưa ra quyết định chính xác hơn, tối ưu hóa quy trình làm việc và dự đoán xu hướng của thị trường.

Một ví dụ điển hình là các tập đoàn công nghệ lớn như Google, Amazon hay Facebook, những công ty này đã tận dụng dữ liệu để xây dựng các thuật toán tối ưu trải nghiệm người dùng, đề xuất sản phẩm và tạo ra lợi nhuận khổng lồ.

Nếu không có dữ liệu, các nền tảng như công cụ tìm kiếm, mạng xã hội hay hệ thống quảng cáo trực tuyến sẽ không thể hoạt động hiệu quả.

Bên cạnh đó, dữ liệu còn là yếu tố then chốt trong việc cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng. Khi người dùng truy cập vào một trang web hoặc sử dụng một ứng dụng, hệ thống có thể phân tích hành vi của họ dựa trên lịch sử tương tác để cung cấp những nội dung phù hợp. Điều này giúp tăng cường mức độ hài lòng của người dùng và đồng thời mang lại lợi ích kinh doanh cho doanh nghiệp.

Không chỉ trong lĩnh vực kinh doanh, dữ liệu còn góp phần thay đổi nhiều ngành công nghiệp khác như y tế, giáo dục, tài chính và giao thông.

Trong y tế, dữ liệu giúp các bác sĩ phân tích hồ sơ bệnh án, dự đoán nguy cơ mắc bệnh và đề xuất phương án điều trị hiệu quả. Trong giáo dục, dữ liệu hỗ trợ thiết kế chương trình học cá nhân hóa, giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách tối ưu hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn, việc quản lý và bảo vệ dữ liệu cũng đặt ra nhiều thách thức. Nếu dữ liệu bị rò rỉ hoặc sử dụng sai mục đích, nó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như xâm phạm quyền riêng tư, thất thoát tài sản hoặc làm suy giảm lòng tin của người dùng vào các nền tảng số.

Vì vậy, việc xây dựng các chính sách bảo mật dữ liệu chặt chẽ, sử dụng công nghệ thông tin mã hóa và nâng cao nhận thức về an toàn thông tin là điều cần thiết để bảo vệ dữ liệu trong thế giới số.

Xem thêm Quản lý dữ liệu có vai trò gì trong việc ra quyết định chiến lược?

Dữ liệu trong công nghệ thông tin có vai trò gì đối với sự phát triển của thế giới số? (Hình từ Internet)

Những dữ liệu nào không được phép giao dịch kể từ 01/7/2025?

Căn cứ tại khoản 3 Điều 42 Luật Dữ liệu 2024 quy định như sau:

Sàn dữ liệu

...

3. Dữ liệu không được phép giao dịch bao gồm:

a) Dữ liệu gây nguy hại đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại, cơ yếu;

b) Dữ liệu không được chủ thể dữ liệu đồng ý, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;

c) Dữ liệu khác bị cấm giao dịch theo quy định của pháp luật.

4. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.

Theo đó, những dữ liệu không được phép giao dịch kể từ 01/7/2025 sẽ được quy định như sau:

- Dữ liệu gây nguy hại đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại, cơ yếu.

- Dữ liệu không được chủ thể dữ liệu đồng ý, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

- Dữ liệu khác bị cấm giao dịch theo quy định của pháp luật.

Lưu ý: Luật Dữ liệu 2024 sẽ có hiệu lực kể từ ngày 01/7/2025.

Làm thế nào để quản lý và bảo vệ dữ liệu hiệu quả trong thời đại số?

Khi dữ liệu trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống và kinh doanh, việc quản lý và bảo vệ dữ liệu hiệu quả không chỉ là một lựa chọn mà còn là một yêu cầu bắt buộc. Nhưng làm thế nào để đảm bảo dữ liệu được sử dụng đúng cách và không rơi vào tay kẻ xấu?

Trước tiên, cần phải xây dựng một chiến lược quản lý dữ liệu bài bản. Điều này bao gồm việc thu thập, lưu trữ và sử dụng dữ liệu một cách khoa học.

Các doanh nghiệp cần xác định rõ những loại dữ liệu nào quan trọng, ai có quyền truy cập vào dữ liệu đó và làm thế nào để đảm bảo tính toàn vẹn của thông tin. Một hệ thống quản lý dữ liệu hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình vận hành và tránh những rủi ro liên quan đến bảo mật.

Tiếp theo, vấn đề bảo vệ dữ liệu phải được đặt lên hàng đầu. Các phương pháp như mã hóa dữ liệu, sử dụng tường lửa (firewall), hệ thống phát hiện xâm nhập (IDS/IPS) và xác thực hai yếu tố (2FA) là những công cụ hữu hiệu để tăng cường an toàn thông tin. Các doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ thông tin bảo mật tiên tiến và đảm bảo rằng nhân viên của họ hiểu rõ về những rủi ro liên quan đến an ninh mạng.

Ngoài ra, việc tuân thủ các quy định pháp lý về bảo vệ dữ liệu cũng là một yếu tố quan trọng. Hiện nay, nhiều quốc gia đã ban hành những luật lệ nghiêm ngặt như GDPR của châu Âu hay luật bảo vệ thông tin cá nhân tại nhiều quốc gia khác. Việc tuân thủ những quy định này không chỉ giúp doanh nghiệp tránh bị phạt mà còn thể hiện trách nhiệm trong việc bảo vệ quyền riêng tư của người dùng.

Một trong những phương pháp hiệu quả để bảo vệ dữ liệu là sử dụng các giải pháp sao lưu và phục hồi dữ liệu. Việc sao lưu định kỳ giúp đảm bảo dữ liệu không bị mất khi có sự cố như tấn công mạng, lỗi hệ thống hoặc thiên tai.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần có kế hoạch khôi phục dữ liệu nhanh chóng để giảm thiểu ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.

Hơn nữa, đào tạo nhân sự về an toàn dữ liệu là điều không thể bỏ qua. Nhiều cuộc tấn công mạng thành công không phải do hệ thống bảo mật yếu mà do nhân viên vô tình để lộ thông tin quan trọng. Vì vậy, việc nâng cao nhận thức và kỹ năng bảo vệ dữ liệu cho nhân viên là một cách hiệu quả để ngăn chặn nguy cơ mất mát thông tin.

Cuối cùng, một cách tiếp cận chủ động trong quản lý dữ liệu là sử dụng trí tuệ nhân tạo và học máy để giám sát và phát hiện những dấu hiệu bất thường trong hệ thống. Các công nghệ này có thể giúp doanh nghiệp nhận diện sớm các mối đe dọa và có biện pháp đối phó kịp thời, từ đó giảm thiểu rủi ro và đảm bảo sự an toàn cho dữ liệu.

Như vậy, để quản lý và bảo vệ dữ liệu hiệu quả trong thời đại số, cần có một chiến lược toàn diện bao gồm công nghệ, con người và quy trình. Chỉ khi dữ liệu được sử dụng đúng cách và bảo vệ an toàn, nó mới thực sự trở thành nguồn lực quý giá giúp thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp và xã hội.

Xem thêm Làm thế nào để bảo vệ dữ liệu nhạy cảm khỏi các mối đe dọa an ninh mạng?