Hiểu thế nào về hóa đơn khống? Lập hóa đơn khống có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Nội dung chính

• Hóa đơn khống là gì?
• Hành vi lập hóa đơn khống bị xử phạt vi phạm hành chính như thế nào?
• Lập hóa đơn khống có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Hóa đơn khống là gì?

Tại khoản 2 Điều 4 Nghị định 125/2020/NĐ-CP có giải thích rõ câu hỏi “hóa đơn khống là gì” như sau:

Hành vi sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp; sử dụng không hợp pháp hóa đơn, chứng từ

...

2. Sử dụng hóa đơn, chứng từ trong các trường hợp sau đây là hành vi sử dụng không hợp pháp hóa đơn, chứng từ:

a) Hóa đơn, chứng từ không ghi đầy đủ các nội dung bắt buộc theo quy định; hóa đơn tẩy xóa, sửa chữa không đúng quy định;

b) Hóa đơn, chứng từ khống (hóa đơn, chứng từ đã ghi các chỉ tiêu, nội dung nghiệp vụ kinh tế nhưng việc mua bán hàng hóa, dịch vụ không có thật một phần hoặc toàn bộ); hóa đơn phản ánh không đúng giá trị thực tế phát sinh hoặc lập hóa đơn khống, lập hóa đơn giả;

c) Hóa đơn có sự chênh lệch về giá trị hàng hóa, dịch vụ hoặc sai lệch các tiêu thức bắt buộc giữa các liên của hóa đơn;

d) Hóa đơn để quay vòng khi vận chuyển hàng hóa trong khâu lưu thông hoặc dùng hóa đơn của hàng hóa, dịch vụ này để chứng minh cho hàng hóa, dịch vụ khác;

đ) Hóa đơn, chứng từ của tổ chức, cá nhân khác (trừ hóa đơn của cơ quan thuế và trường hợp được ủy nhiệm lập hóa đơn) để hợp thức hóa hàng hóa, dịch vụ mua vào hoặc hàng hóa, dịch vụ bán ra;

e) Hóa đơn, chứng từ mà cơ quan thuế hoặc cơ quan công an hoặc các cơ quan chức năng khác đã kết luận là sử dụng không hợp pháp hóa đơn, chứng từ.

Theo đó, ta có thể hiểu rằng hóa đơn khống là hóa đơn đã ghi các chỉ tiêu, nội dung nghiệp vụ kinh tế nhưng việc mua bán hàng hóa, dịch vụ không có thật một phần hoặc toàn bộ.

Hiểu thế nào về hóa đơn khống? Lập hóa đơn khống có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? (Hình từ Internet)

Hành vi lập hóa đơn khống bị xử phạt vi phạm hành chính như thế nào?

Căn cứ tại Điều 28 Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định về xử phạt đối với hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp như sau:

Xử phạt đối với hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn

1. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn quy định tại Điều 4, Nghị định này, trừ trường hợp được quy định tại điểm đ, khoản 1, Điều 16 và điểm d, khoản 1, Điều 17, Nghị định này.

2. Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc hủy hóa đơn đã sử dụng.

Như vậy, xét quy định nêu trên, nếu có hành vi lập hóa đơn khống thì cá nhân, tổ chức vi phạm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính số tiền từ 20 triệu đến 50 triệu đồng, trừ trường hợp lập hóa đơn khống để khai thuế làm giảm số thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được hoàn, số tiền thuế được miễn, giảm.

Bên cạnh đó, cá nhân, tổ chức vi phạm còn buộc phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là hủy hóa đơn khống đã sử dụng.

Lưu ý: Mức phạt xuất hóa đơn khống nêu trên áp dụng với tổ chức; đối với cá nhân có cùng vi phạm thì mức phạt bằng 1/2 mức phạt tiền tổ chức (Theo khoản 5 Điều 5, khoản 4 Điều 7 Nghị định 125/2020/NĐ-CP).

Lập hóa đơn khống có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Tại Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi điểm a, b khoản 47 Điều 1 Luật Sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định về tội trốn thuế như sau:

Tội trốn thuế

Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây trốn thuế với số tiền từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 202, 250, 251, 253, 254, 304, 305, 306, 309 và 311 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:

...

d) Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp để hạch toán hàng hóa, nguyên liệu đầu vào trong hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm hoặc tăng số tiền thuế được khấu trừ, số tiền thuế được hoàn;

đ) Sử dụng chứng từ, tài liệu không hợp pháp khác để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được hoàn;

...

Như vậy, nếu có hành vi lập hóa đơn khống nhằm thực hiện trốn thuế với số tiền từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 202, 250, 251, 253, 254, 304, 305, 306, 309 và 311 Bộ luật Hình sự 2015, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì thì cá nhân, tổ chức vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trốn thuế từ 03 tháng đến 01 năm, cụ thể:

- Sử dụng hóa đơn không hợp pháp để hạch toán hàng hóa, nguyên liệu đầu vào trong hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm;

- Làm tăng số tiền thuế được khấu trừ, số tiền thuế được hoàn;