Quyết định hành chính là những quyết định quản lý, chỉ đạo, điều hành hoạt động thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong phạm vi cơ quan, tổ chức đó. Hay nói cách khác, nó không phải là văn bản quy phạm pháp luật, nhưng có giá trị bắt buộc 1 hay 1 số đối tượng phải thực hiện, nếu không thực hiện sẽ bị cưỡng chế hành chính, chủ yếu là hình thức phạt tiền.

Như vậy, tuy không phải là một văn bản quy phạm pháp luật, nhưng quyết định hành chính có giá trị không kém phần quan trọng, nhất là trong tố tụng hành chính.

Từ trước đến nay, các quy định liên quan đến quyết định hành chính chỉ được quy định rải rác trong văn bản liên quan đến hành chính như Luật tố tụng hành chính…chưa có văn bản nào quy định về cơ chế ban hành, hiệu lực của chúng. Luật ban hành quyết định hành chính ra đời để tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Hiệu lực của quyết định hành chính do cơ quan, người có thẩm quyền quyết định

Để đảm bảo tính khả thi, hợp lý, cơ quan, người có thẩm quyền phải quyết định hiệu lực của quyết định hành chính. Đồng thời, quyết định hành chính chỉ có hiệu lực trở về trước khi có lợi cho đối tượng thi hành và không ảnh hưởng đến quyền lợi, nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân khác.

Quyết định hành chính chấm dứt 01 phần hay toàn bộ hiệu lực trong trường hợp:

- Được xác định ngay trong quyết định hành chính.

- Bị bãi bỏ, hủy bỏ, thu hồi.

- Trường hợp khác theo quy định pháp luật

Quyết định hành chính được thi hành khi đã có hiệu lực

Nếu quyết định hành chính bất lợi thì được thi hành sau khi đối tượng thi hành nhận được quyết định đó.

Nếu có khiếu nại, tố cáo thì quyết định hành chính đó vẫn được thi hành, trừ trường hợp trong quá trình giải quyết khiếu nại, xét thấy việc thi hành quyết định hành chính bị khiếu nại sẽ gây hậu quả khó khắc phục thì người giải quyết khiếu nại phải ra quyết định tạm đình chỉ thi hành quyết định đó.

Trình tự chung đối với tất cả các loại quyết định hành chính

- Tiếp nhận yêu cầu của tổ chức, cá nhân.

- Thu thập thông tin, xác định căn cứ pháp luật ban hành quyết định hành chính.

- Tham vấn và lấy ý kiến.

- Xây dựng dự thảo quyết định hành chính.

- Kiểm tra tính pháp lý của dự thảo quyết định hành chính liên quan đến lợi ích cộng đồng.

- Ký ban hành quyết định hành chính.

- Gửi, công khai quyết định hành chính.

Xem chi tiết dự thảo Luật ban hành quyết định hành chính tại đây.