Thông báo rút kinh nghiệm của VKSNDCC TP. HCM

Ngày 19/3/2021, VKSND cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh ra Thông báo Thông báo 10/TB-VKS-VP rút kinh nghiệm vụ án “Tranh chấp về quyền sở hữu tài sản, chia tài sản sau ly hôn, thừa kế”, giữa nguyên đơn Nguyễn Kim Hồng và bị đơn Nguyễn Ngọc Hồ.

Nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

- Ông Nguyễn Ngọc Hồ và bà Nguyễn Kim Hồng (Kim Hóng Palmdahl) là vợ chồng có đăng ký kết hôn, quá trình chung sống có 02 con chung là Nguyễn Quốc Cao Thắng và Nguyễn Quốc Quỳnh Anh. Bà Hồng và ông Hồ ly hôn theo Quyết định công nhận thuận tình ly hôn số 29/QĐTTLH của Tòa án nhân dân Quận 3, tại Quyết định này đã đề rõ bà Hồng và ông Hồ trong thời kỳ hôn nhân không có tài sản chung. Sau đó, ông Hồ kết hôn với bà Trần Thụy Mỹ Hạnh có 01 con chung là trẻ Nguyễn Quốc Trường An.

Tài sản tranh chấp có nguồn gốc là do bà Hồng nhận chuyển nhượng từ ông Trương Ngọc Nhã và bà Phạm Thị Ngọc Oanh theo Giấy phép mua bán, chuyển dịch nhà số 32/GP - MB7 do Sở nhà đất Thành phố Hồ Chí Minh cấp ngày 07/02/1991 có nội dung công nhận nhà đất số 386/27 Bis Lê Văn Sỹ thuộc quyền sở hữu riêng của bà Hồng.

Ngày 27/6/2003, ông Hồ lập Giấy cam kết được Phòng công chứng số 1 công chứng có nội dung bà Hồng mua tài sản trên hoàn toàn bằng tiền riêng, ông Hồ không có bất cứ sự đóng góp nào đối với việc bà Hồng mua căn nhà trên; bà Hồng được toàn quyền định đoạt bán, tặng cho, thế chấp...đối với nhà đất này

- Nguyên đơn bà Hồng trình bày: Sau khi ly hôn, ông Hồ có xin bà Hồng được vào ở tạm 01 phòng phía sau nhà này. Bà Hồng đồng ý cho ông Hồ ở tạm và luôn tiện nhờ ông Hồ trông coi nhà trong thời gian bà Hồng xuất cảnh đi nước ngoài cùng 02 con.

Năm 2003, bà Hồng về Việt Nam thì phát hiện ông Hồ đã sử dụng nhà không đúng mục đích, tự ý ngăn phần sau để chiếm dụng riêng; đồng thời, ông Hồ còn tráo mất bản chính Giấy phép mua bán chuyển dịch nhà, thay bằng một bản scan màu giống bản gốc. Bà Hồng yêu cầu ông Hồ dọn đi - chỗ khác ở để bả bán nhà lấy tiền chữa bệnh cho con thì ông Hồ không trả và đòi bà Hồng phải cho ông số tiền bằng 1/4 giá trị căn nhà thì mới trả giấy tờ và trả lại nhà.

Bà Hồng đã đưa vụ việc ra Ủy ban nhân dân Phường 14 yêu cầu giải quyết nhưng không có kết quả. Đến năm 2011, bà Hồng trở về Việt Nam để giải quyết dứt điểm chuyện nhà cửa, muốn kết thúc sớm vụ việc nên tại Biên bản hòa giải ngày 03/11/2011 tại UBND Phường 14 bà Hồng chấp nhận cho ông Hồ 2.801.750.000 đồng khi bán nhà để được nhận lại nhà và giấy tờ ngay.

Tuy nhiên, sau đó ông Hồ lại tiếp tục thay đổi không đồng ý. Đến ngày 28/9/2015 bà Hồng buộc phải thông báo lần cuối mời ông Hồ nhận tiền để trả nhà và giấy tờ nhưng ông Hô vẫn không nhận nên bà Hồng khởi kiện đến Tòa án yêu cầu giải quyết:

1/ Yêu cầu được công nhận quyền sở hữu của bà Hồng đối với toàn bộ nhà đất số 386/27C Lê Văn Sỹ.

2/ Yêu cầu ông Hô cùng những người hiện đang cư trú trong phần phía sau nhà ký hiệu theo bản vẽ hiện trạng là phần nhà B nhà 386/27C Lê Văn Sỹ, phải bàn giao cho bà Hồng phần diện tích nhà này.

3/ Yêu cầu ông Hồ trả lại cho bà Hồng bản chính Giấy phép chuyển dịch mua bán nhà đối với nhà đất số 386/27C Lê Văn Sỹ mà ông Hồ đang giữ, ngay sau khi bản án có hiệu lực pháp luật. Nay ông Hồ đã chết, bà Hạnh xác nhận đang giữ giấy tờ này vì vậy đề nghị bà Hạnh phải giao trả Giấy phép mua bán chuyển dịch nhà số 32/GP-MB7.

- Người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của bị đơn là bà Trần Thụy Mỹ Hạnh và là người đại diện hợp pháp cho trẻ Nguyễn Quốc Trường An trình bày: Không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn bởi căn nhà 386/27C Lê Văn Sỹ là tài sản chung của ông Hồ và bà Hồng được hình thành trong thời kỳ hôn nhân, tiền mua nhà là tiền chung của ông Hồ và bà Hồng bỏ ra, sau khi ly hôn tài sản này vẫn chưa được phân chia.

Nay, với tư cách là người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng cho ông Hồ, bà Hạnh xác định vẫn giữ nguyên yêu cầu phản tổ của bị đơn ngày 30/11/2017 là đề nghị Tòa án xác định nhà đất 386/27C Lê Văn Sỹ là tài sản chung của ông Hồ và bà Hồng chưa chia và yêu cầu phân chia cho ông Hồ được hưởng % giá trị nhà tương đương 4.660.576.075 đồng (theo mức giá của hội đồng định giá).

- Người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của bị đơn là ông Nguyễn Quốc Cao Thắng và bà Nguyễn Quốc Quỳnh Anh do ông Hoàng Xuân Đoàn là người đại diện theo ủy quyền trình bày: nhà đất tranh chấp là tài sản riêng của bà Hồng đã được đăng ký và cấp giấy chứng nhận tài sản riêng hợp pháp nên cần được pháp luật bảo vệ quyền sở hữu.

Nay ông Hồ đã chết, ông Thăng, bà Quỳnh Anh (con ruột) là người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của bị đơn Hồ xin rút lại yêu cầu phản tố của bị đơn. Việc bà Hạnh xuất trình di chúc và có yêu cầu độc lập được hưởng di sản của ông Hồ là 1/4 giá trị căn nhà là không có căn cứ.

Xem nội dung phán quyết của Tòa phúc thẩm, sơ thẩm, phiên giám đốc thẩm và nội dung rút kinh nghiệm tại file đính kèm.