Giải quyết BHXH với một số đối tượng đang gặp bất cập - Minh họa

Ngày 7/3/2021, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam ra Công văn 881/BHXH-CSXH về việc giải quyết vướng mắc trong thực hiện BHXH bắt buộc đối với Phó Chỉ huy trưởng quân sự xã, Phó Trưởng Công an xã và người làm việc theo HĐLĐ tại UBND cấp xã. Nội dung Công văn đề cập đến thực trạng vướng mắc và đề xuất phương án giải quyết.

Hiện nay, thực trạng đóng BHXH đối với Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã, Phó Trưởng C.A xã như sau:

1. Quy định của Pháp luật

- Trước tháng 11/2003, Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã và Phó Công an xã thuộc đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc theo quy định tại Nghị định 40/1999/NĐ-CP về Công an xã và Nghị định 46/2000/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 35/CP quy định chi tiết việc thi hành Pháp lệnh về Dân quân tự vệ; theo đó, Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã và 01 Phó Công an xã là chức danh khác thuộc UBND xã phải tham gia BHXH bắt buộc theo quy định tại Nghị định 09/1998/NĐ-CP.

- Từ tháng 11/2003 thực hiện Nghị định 121/2003/NĐ-CP và từ tháng 01/2010 thực hiện theo Nghị định 92/2009/NĐ-CP thì Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã Phổ Trưởng Công an xã không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt ,

Tuy nhiên, thực tế hầu hết UBND các cấp tại địa phương đã đóng BHXH bắt buộc cho những trường hợp này.

2. Nguyên nhân đóng BHXH bắt buộc chưa đúng quy định

- Do trước tháng 11/2003 và từ tháng 01/2016 Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã và Phó Trưởng Công an xã thuộc đối tượng tham gia, còn khoảng trống về chỉnh sách từ tháng 11/2003 đến tháng 12/2015 thì không thuộc đối tượng tham gia, dẫn đến một số địa phương vẫn chủ trương tiếp tục áp dụng đối với Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã và Phó Trưởng Công an xã là công chức (hoặc người hoạt động chuyên trách cấp xã) vẫn hưởng lương, sinh hoạt phí và đóng BHXH bắt buộc như cán bộ, công chức cấp xã:

+ Thời điểm tháng 11/2003 thu BHXH bắt buộc không đúng quy định do Thông tư liên tịch 34/2004/TTLT-BNV-BTC-BLĐTBXH hướng dẫn Nghị định 121/2003/NĐ-CP chậm ban hành (Thông tư ban hành sau 07 tháng) dẫn đến các địa phương phê duyệt các chức danh cán bộ xã theo Nghị định 121/2003/NĐ-CP chậm; chính quyền các tỉnh, thành phố tiếp tục đóng BHXH đối với các chức danh Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã, Phó Trưởng Công an xã để họ yên tâm công tác cho đến khi thực hiện Thông tư liên tịch 34/2004/TTLT-BNV-BTC-BLĐTBXH (hầu hết đến tháng 6/2004).

+ Sau đó, Nghị định 184/2004/NĐ-CP quy định chi tiết việc thi hành Pháp lệnh Dân quân tự vệ (có hiệu lực từ ngày 01/01/2005) quy định Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã được đóng BHXH bắt buộc (Khoản 3 Điều 22) nên Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã tiếp tục làm việc tại xã và được UBND cấp xã tiếp tục đóng BHXH để họ yên tâm công tác.

Tuy nhiên, ngày 17/6/2005 Bộ Nội vụ có Công văn 1489/BNV-CQĐP ngày 17/6/2005 với nội dung: Trong khi chở các cơ quan có liên quan trình Chính phủ sửa đổi Nghị định 184/2004/NĐ-CP, Bộ Nội vụ yêu cầu các Sở Nội vụ... thực hiện chế độ, chính sách đối với Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã theo đúng tinh thần Nghị quyết Trung ương 5 khoá IX, Pháp lệnh Cán bộ, công chức sửa đổi năm 2003 và Nghị định 121/2003/NĐ-CP của Chính phủ. Do đó, trong thời gian chưa có sửa đổi Nghị định 184/2004/NĐ-CP, chức danh Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã lại không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

- Khi phát hiện có thời gian thu BHXH bắt buộc không đúng quy định, BHXH Việt Nam đã yêu cầu BHXH các địa phương bảo cáo số liệu để tổng hợp và báo cáo đề xuất giải quyết chế độ BHXH đổi với Phó Chỉ huy trưởng Quân sự xã, Phó Trưởng Công an xã có thời gian đã đóng BHXH từ ngày 01/11/2003 gửi Bộ Nội vụ và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (Công văn 2383/BHXH-BT ngày 30/6/2015 gửi Bộ Nội vụ, Công văn 283/BHXH-BT ngày 28/7/2016 gửi Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội).

Nay, BHXH đề xuất phương án giải quyết tình trạng này. Mời bạn đọc tải Công văn 881/BHXH-CSXH đính kèm dưới đây để xem chi tiết.