Thông thường quà tặng, thu nhập nào có phát sinh giá trị cao hơn so với quy định đều phải đóng thuế TNCN. Vậy trường hợp quà tặng cho người lao động (NLĐ) nhân dịp sinh nhật, lễ, tết là phúc lợi đãi ngộ của doanh nghiệp đối với nhân viên của mình có phải đóng thuế TNCN?
1. Quà tặng của doanh nghiệp có phải đóng thuế TNCN?
Cụ thể tại khoản 10 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC sẽ tính thuế TNCN của người lao động nhận được từ thu nhập từ nhận quà tặng của doanh nghiệp như sau:
Thu nhập từ nhận quà tặng là khoản thu nhập của cá nhân nhận được từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, cụ thể như sau:
- Đối với nhận quà tặng là chứng khoán bao gồm: cổ phiếu, quyền mua cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, chứng chỉ quỹ và các loại chứng khoán khác theo quy định của Luật Chứng khoán 2019; cổ phần của các cá nhân trong công ty cổ phần theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2020.
- Đối với nhận quà tặng là phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh bao gồm: vốn trong công ty trách nhiệm hữu hạn, hợp tác xã, công ty hợp danh, hợp đồng hợp tác kinh doanh, vốn trong doanh nghiệp tư nhân, cơ sở kinh doanh của cá nhân, vốn trong các hiệp hội, quỹ được phép thành lập theo quy định của pháp luật hoặc toàn bộ cơ sở kinh doanh nếu là doanh nghiệp tư nhân, cơ sở kinh doanh của cá nhân.
- Đối với nhận quà tặng là bất động sản bao gồm: quyền sử dụng đất; quyền sử dụng đất có tài sản gắn liền với đất; quyền sở hữu nhà, kể cả nhà ở hình thành trong tương lai; kết cấu hạ tầng và các công trình xây dựng gắn liền với đất, kể cả công trình xây dựng hình thành trong tương lai; quyền thuê đất; quyền thuê mặt nước; các khoản thu nhập khác nhận được từ thừa kế là bất động sản dưới mọi hình thức; trừ thu nhập từ quà tặng là bất động sản hướng dẫn tại điểm d, khoản 1, Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC.
- Đối với nhận quà tặng là các tài sản khác phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng với cơ quan quản lý Nhà nước như: ô tô; xe gắn máy, xe mô tô; tàu thủy, kể cả sà lan, ca nô, tàu kéo, tàu đẩy; thuyền, kể cả du thuyền; tàu bay; súng săn, súng thể thao.
Do đó, các trường hợp mà doanh nghiệp tặng quà cho NLĐ nếu thuộc các trường hợp món quà có giá trị nêu trên sẽ phải đóng thuế TNCN.
2. Trường hợp nào NLĐ nhận quà tặng được miễn thuế TNCN?
Theo điểm p, q khoản 1 Điều 3 Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định việc miễn thuế TNCN đối với các khoản quà tặng mà NLĐ được miễn thuế TNCN bao gồm:
- Thu nhập nhận được từ các quỹ từ thiện được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép thành lập hoặc công nhận, hoạt động vì mục đích từ thiện, nhân đạo, khuyến học không nhằm mục đích thu lợi nhuận.
- Thu nhập nhận được từ các nguồn viện trợ của nước ngoài vì mục đích từ thiện, nhân đạo dưới hình thức Chính phủ và phi Chính phủ được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Qua đó, NLĐ sẽ không phải đóng thuế TNCN nếu nhận quà tặng từ các quỹ từ thiện được pháp luật công nhận vì mục đích nhân đạo hoặc từ nguồn viện trợ nước ngoài do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
3. NLĐ có được giảm thuế TNCN nếu phải nhận được các quà tặng có giá?
NLĐ sẽ được giảm thuế TNCN khi nhận các khoản quà tặng có giá trong dịp lễ, tết, sinh nhật nếu thuộc trường hợp được quy định tại Điều 4 Thông tư 111/2013/TT-BTC.
Theo quy định tại Điều 5 Luật thuế Thu nhập cá nhân, Điều 5 Nghị định 65/2013/NĐ-CP, người nộp thuế gặp khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo ảnh hưởng đến khả năng nộp thuế thì được xét giảm thuế tương ứng với mức độ thiệt hại nhưng không vượt quá số thuế phải nộp. Cụ thể như sau:
* Xác định số thuế được giảm
- Việc xét giảm thuế được thực hiện theo năm tính thuế. Người nộp thuế gặp khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo trong năm tính thuế nào thì được xét giảm số thuế phải nộp của năm tính thuế đó.
- Số thuế phải nộp làm căn cứ xét giảm thuế là tổng số thuế thu nhập cá nhân mà người nộp thuế phải nộp trong năm tính thuế, bao gồm:
+ Thuế TNCN đã nộp hoặc đã khấu trừ đối với thu nhập từ đầu tư vốn, thu nhập từ chuyển nhượng vốn, thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, thu nhập từ trúng thưởng, thu nhập từ bản quyền, thu nhập từ nhượng quyền thương mại, thu nhập từ thừa kế; thu nhập từ quà tặng.
+ Thuế TNCN phải nộp đối với thu nhập từ kinh doanh và thu nhập từ tiền lương, tiền công.
- Căn cứ để xác định mức độ thiệt hại được giảm thuế là tổng chi phí thực tế để khắc phục thiệt hại trừ (-) đi các khoản bồi thường nhận được từ tổ chức bảo hiểm (nếu có) hoặc từ tổ chức, cá nhân gây ra tai nạn (nếu có).
- Số thuế giảm được xác định như sau:
+ Trường hợp số thuế phải nộp trong năm tính thuế lớn hơn mức độ thiệt hại thì số thuế giảm bằng mức độ thiệt hại.
+ Trường hợp số thuế phải nộp trong năm tính thuế nhỏ hơn mức độ thiệt hại thì số thuế giảm bằng số thuế phải nộp.
* Thủ tục, hồ sơ xét giảm thuế thực hiện theo văn bản hướng dẫn về quản lý thuế.
Như vậy, NLĐ sẽ không phải đóng thuế TNCN nếu nhận quà tặng lễ, tết, sinh nhật là các phần quà nhỏ khích lệ NLĐ của doanh nghiệp. Chỉ trường hợp quà tặng là cổ phiếu, giấy tờ có giá, động sản, bất động sản thì mới phải đóng thuế TNCN.
