VKSNDTC hướng dẫn các quy định có lợi cho người phạm tội trong BLHS và BLTTHS năm 2015

Nhằm tạo sự thống nhất trong thực tiễn áp dụng các quy định có lợi cho người phạm tội trong tất cả các giai đoạn khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, VKSNDTC đã có văn bản số 5003 yêu cầu VKSND và VKSQS các cấp khi thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp trong lĩnh vực hình sự cần lưu ý một số vấn đề sau.

Thứ nhất, chỉ áp dụng các quy định có lợi của BLTTHS năm 2015 để thi hành các quy định có lợi cho người phạm tội của BLHS năm 2015. Các quy định khác của BLHS năm  2015 có lợi cho người phạm tội so với BLTTHS năm 2003 nhưng không phải để thi hành các quy định có lợi của BLHS năm 2015 thì chưa áp dụng.

Ví dụ: Phải áp dụng ngay thủ tục tha tù trước thời hạn có điều kiện quy định tại Điều 368 BLTTHS năm 2015 để thi hành quy định tại Điều 66 BLHS năm 2015 về tha tù có trước thời hạn có điều kiện. Chưa áp dụng thời hạn tạm giam để điều tra là 05 tháng đối với tội phạm nghiêm trọng (kể cả gia hạn) theo Điều 173 BLTTHS năm 2015 (thời hạn này ngắn hơn 01 tháng so với Điều 120 BLTTHS năm 2003).

Thứ hai, khi thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp trong giai đoạn khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo BLHS năm 1999, nếu có đủ căn cứ để xác định người đó phạm tội thuộc trường hợp áp dụng quy định có lợi của BLHS năm 2015 thì khi ban hành các văn bản tố tụng và thực hiện các hoạt động tố tụng, Kiểm sát viên phải phân tích, so sánh, làm rõ các điều khoản tương ứng của 02 Bộ luật. Đồng thời, viện dẫn điều khoản của BLHS năm 1999, Nghị quyết số 109, Nghị quyết số 144 của Quốc hội, khoản 3 Điều 7 BLHS năm 2015 và điều khoản có lợi cho người phạm tội của BLHS năm 2015 làm căn cứ để quyết định việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội.

Ví dụ: Đối với tội tàng trữ trái phép chất ma túy, phải phân tích, so sánh, làm rõ tương ứng giữa khoản 1 Điều 194 BLHS năm 1999 với khoản 1 Điều 249 BLHS năm 2015; viện dẫn khoản 1 Điều 194 BLHS năm 1999, Nghị quyết số 109, Nghị quyết số 144 của Quốc hội, khoản 3 Điều 7, khoản 1 Điều 294 BLHS năm 2015 (điều khoản có lợi cho người phạm tội của BLHS năm 2015).

Thứ ba, trong quá trình giải quyết từng vụ án cụ thể, Viện kiểm sát cần trao đổi với Cơ quan điều tra, TAND cùng cấp để tham khảo, vận dụng những nội dung trong các Công văn số 276, số 301, số 306, số 327 của TANDTC hướng dẫn TAND các cấp thực hiện các quy định có lợi cho người phạm tội của BLHS năm 2015 và các quy định của BLTTHS năm 2015 để thi hành các quy định có lợi cho người phạm tội của BLHS năm 2015. Trong quá trình thực hiện, nếu các ngành không thống thất hoặc gặp những khó khăn, vướng mắc hay phát hiện những quy định khác có lợi cho người phạm tội, các đơn vị cần báo cáo với Viện kiểm sát cấp trên trực tiếp.

VKSNDTC sẽ có hướng dẫn bổ sung đối với những vướng mắc của các đơn vị trong quá trình thực hiện văn bản này./.

Nguyễn Long

Theo Kiểm sát Online