Bản án về tội cướp tài sản số 79/2021/HS-PT

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG

BẢN ÁN 79/2021/HS-PT NGÀY 20/08/2021 VỀ TỘI CƯỚP TÀI SẢN

Ngày 20 tháng 8 năm 2021, tại trụ sở Tòa án nhân dân thành phố Hải Phòng xét xử phúc thẩm vụ án hình sự thụ lý số 64/2021/TLPT-HS ngày 29 tháng 7 năm 2021 đối với bị cáo Trần Hoàng Anh do có kháng cáo của người đại diện hợp pháp của bị cáo đối với Bản án hình sự sơ thẩm số 45/2019/HS-ST ngày 18 tháng 8 năm 2020 của Tòa án nhân dân huyện An Dương, thành phố Hải Phòng.

- Bị cáo kháng cáo:

Trần QA, sinh ngày 08 tháng 8 năm 2005 tại Hải Phòng; nơi cư trú: Cam Lộ 5, phường H, quận H, thành phố Hải Phòng; nghề nghiệp: Không; trình độ văn hóa: Lớp 7/12; dân tộc: Kinh; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Trần Đình T và bà Nguyễn Thị M; tiền án, tiền sự: Không; bị tạm giữ từ ngày 24/11/2020 chuyển tạm giam từ ngày 03/12/2020; có mặt;

- Các bị cáo không có kháng cáo và không bị kháng cáo, không bị kháng nghị: Ngoài ra có bị cáo Quách Lê Thanh B không có kháng cáo và không bị kháng cáo, kháng nghị.

- Người đại diện hợp pháp của bị cáo Trần QA: Chị Nguyễn Thị M, sinh năm 1977; nơi cư trú: Cam Lộ 5, phường H, quận H, Hải Phòng, là mẹ đẻ của bị cáo QA; có mặt;

- Người bào chữa cho bị cáo: Ông Trần Duy N – Trợ giúp viên pháp lý thuộc Trung tâm trợ giúp pháp lý thành phố Hải Phòng; có mặt;

- Người kháng cáo: Chị Nguyễn Thị M, là người đại diện hợp pháp của bị cáo.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Hồi 13 giờ ngày 24/11/2020, ông Trần Tứ B; trú tại: số 23/42 Nguyễn Văn Linh, phường Dư Hàng Kênh, quận M, Hải Phòng đến trụ sở Công an phường Dư Hàng Kênh trình báo về việc: Khoảng 12 giờ 10 phút cùng ngày, cháu Trần Thành Đạt, sinh năm 2010 là con trai anh Bình, đi xe đạp trên đường về nhà thì bị Quách Lê Thanh Bằng, Nguyễn Quang Duy và Trần QA chặn đầu xe và dùng vũ lực chiếm đoạt chiếc xe đạp trị giá 500.000 đồng tại khu vực trước cửa nhà số 142/147 Đình Đông, phường Dư Hàng, quận M, Hải Phòng. Đến khoảng 15 giờ đến 16 giờ 30 phút ngày 24/11/2020, Quách Lê Thanh Bằng, Nguyễn Quang Duy và Trần QA đến trụ sở Công an quận M đầu thú và giao nộp 60.000 đồng là số tiền còn lại do bán xe đạp của cháu Đạt. Tại Cơ quan điều tra, Quách Lê Thanh Bằng, Nguyễn Quang Duy và Trần QA khai nhận: Do không có tiền ăn tiêu và nộp phạt vi phạm giao thông nên Nguyễn Quang Duy đề xuất việc đi lòng vòng xem ai có tài sản sơ hở thì chiếm đoạt. Cả nhóm đồng ý và phân công Bằng là người điều khiển phương tiện, QA là người cảnh giới và hỗ trợ Duy khi cần thiết, còn Duy sẽ là người trực tiếp thực hiện việc chiếm đoạt tài sản. Cụ thể hành vi của các bị cáo như sau:

Khoảng 9 giờ 30 phút ngày 24/11/2020, Trần QA tiếp tục chở Quách Lê Thanh Bằng ngồi giữa và Nguyễn Quang Duy ngồi sau trên đường tìm ai có tài sản sơ hở để chiếm đoạt. Đến khu vực trước cửa nhà số 142/147 Đình Đông, phường Dư Hàng Kênh, quận M, Hải Phòng, Duy phát hiện phía trước có cháu Trần Thành Đạt, sinh ngày 21/11/2010; trú quán: số 23/42 Nguyễn Văn Linh, quận M, Hải Phòng đang đi xe đạp ngược chiều, Duy bảo với QA và Bằng “dừng lại, có món kìa”, QA hiểu ý cho xe chạy chậm lại để Duy nhảy xuống chặn đầu xe của Đạt còn QA và Bằng điểu khiển xe lên phía trước cách vị trí xe của Đạt khoảng 2 mét để cảnh giới. Duy dùng hai tay nắm giỏ xe và ghi đông ép Đạt dừng xe, dùng chân phải đạp vào khung xe làm Đạt và xe ngã nghiêng sang bờ tường bên trái. Duy dùng tay nắm phần ghi đông xe kéo quay ngược xe về phía đầu ngõ 147 Đình Đông, Đạt chỉ biết với tay nắm lấy khung xe kéo lại nhưng không được. Sau khi chiếm đoạt được xe, cả ba đem bán cho Nguyễn Thị Quyên lấy 80.000 đồng. Hiện chiếc xe của cháu Đạt đã được thu hồi và trả lại cho bị hại.

Bị hại cháu Trần Thành Đạt trình bày: Khi bị Duy dùng vũ lực chiếm đoạt chiếc xe, Đạt rất hoảng sợ và không dám hô hoán vì Duy lớn hơn và nhóm Duy có nhiều người. Gia đình Đạt đã nhận lại chiếc xe và không có yêu cầu gì khác.

Tại Kết luận định giá tài sản số 119/KL-HĐĐGTS ngày 26/11/2020 của Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự quận M kết luận: “Giá trị còn lại chiếc xe đạp mini hai dóng đã qua sử dụng là 800.000 đồng (Tám trăm nghìn đồng)”.

Ngoài hành vi trên, các bị cáo còn thực hiện 03 vụ chiếm đoạt tài sản khác, cụ thể:

Vụ thứ nhất: Khoảng 11 giờ 30 phút ngày 23/11/2020, Trần QA điều khiển xe gắn máy biển kiểm soát 15AA-022.30 chở Quách Lê Thanh Bằng ngồi giữa và Nguyễn Quang Duy ngồi sau trên đường tìm ai có tài sản sơ hở để chiếm đoạt. Khi đang đi trong ngõ 122 Đình Đông thì Duy phát hiện thấy cháu Nguyễn Thế Vinh Quang, sinh ngày 17/4/2010 đang đi bộ ngược chiều cùng anh trai là Nguyễn Thế Vinh. sinh ngày 21/4/2007, cùng trú quán tại số nhà 107A/116 Lạch Tray, phường Đông Hải, quận M, Hải Phòng, trên tay Quang cầm điện thoại di động nhãn hiệu nokia 215 màu trắng. Duy nảy sinh ý định chiếm đoạt nên đã báo cho Bằng và QA biết. QA điều khiển xe quay lại thì thấy cháu Quang và Vinh đi vào ngách nhỏ, QA dừng xe đầu ngách cùng Bằng cảnh giới còn Duy xuống xe chạy theo cháu Quang và Vinh. Khi đến khu vực trước cửa nhà số 8/59/72 Lạch Tray, Duy đuổi kịp rồi đứng đối diện với Quang giả vờ hỏi mượn điện thoại để gọi cho bố, cháu Vinh đứng sau nói với Quang đừng cho mượn, Duy lại nói tiếp “điện thoại xấu anh lấy làm gì”. Do tin Duy mượn điện thoại để gọi cho bố nên Quang đã đưa điện thoại cho Duy. Sau khi cầm điện thoại, Duy giả vờ vừa bấm bàn phím để gọi điện vừa đi bộ rồi chạy đến chỗ Bằng và QA đứng đợi nhảy lên xe, QA điều khiển xe chở cà bọn đến cửa hàng Hải Lan, địa chỉ: số 12 Chùa Hàng, phường Hồ Nam, quận M, Hải Phòng bán cho Đỗ Văn Hải, sinh năm 1983; trú quán: thôn 15 Trung Sơn, xã Ngũ Lão, huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng lấy 50.000 đồng, cả nhóm ăn tiêu hết. Chiếc điện thoại trên đã được thu hồi và trả lại cho bị hại.

Đối với vụ chiếm đoạt chiếc điện thoại Nokia của cháu Nguyễn Thế Vinh Quang nêu trên, hành vi của Trần QA, Quách Lê Thanh Bằng và Nguyễn Quang Duy có dấu hiệu của hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, tài sản chiếm đoạt trị giá dưới 2.000.000 đồng và không thuộc các quy định tại điểm a đến điểm d khoản 1 Điều 174 Bộ luật Hình sự nên Cơ quan Cảnh sát điều tra không đủ căn cứ xử lý.

Vụ thứ hai: Khoảng 12 giờ ngày 23/11/2020, Trần QA chở Quách Lê Thanh B và Nguyễn Quang D vào khu vực đô thị ICC, phường Đông Hải, quận M, Hải Phòng. Cả ba phát hiện thấy 01 xe đạp mi-ni hai dóng màu xanh dựng trên vỉa hè trước lán công nhân xây dựng trên bãi đất trống số 291-GH5 không có người chông coi. Bằng và QA đứng cảnh giới còn Duy xuống và lấy chiếc xe. Sau đó cả ba đem chiếc xe đến cửa hàng thu mua sắt vụn số 277 Hàng Kênh, phường Đông Hải, quận M, Hải Phòng bán cho Nguyễn Thị Quyên, trú tại thôn Đỗ Xuyên, xã Hoàng Hoa Thám, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên được 120.000 đồng, cả nhóm ăn tiêu hết. Hiện chiếc xe này chưa thu hồi được và chưa xác định được bị hại.

Vụ thứ ba: Khoảng 13 giờ ngày 23/11/2020, Trần QA chở Quách Lê Thanh Bằng và Nguyễn Quang Duy đến khu vực trước cửa nhà số 359 Miếu Hai Xã, phường Dư Hàng Kênh, quận M, Hải Phòng ( Nhà chị Nguyễn Thị Thu Hương).

Cả ba phát hiện thấy trước cửa nhà có 01 xe đạp dạng xe địa hình màu đen-trắng dựng trên vỉa hè không có người chông coi, QA dừng xe để Duy ngồi sau cùng nhảy xuống lấy xe đạp. Cả ba mang xe đến cửa hàng của Nguyễn Thị Quyên bán được 110.000 đồng, cả nhóm ăn tiêu hết. Hiện chiếc xe chưa thu hồi được.

Đối với 02 vụ trộm cắp tài sản tại khu đô thị ICC, phường Đông Hải, quận M, Hải Phòng và tại khu vực trước cửa nhà số 359 Miếu Hai Xã, phường Dư Hàng Kênh, quận M, Hải Phòng. Hiện Cơ quan điều tra chưa thu được vật chứng, Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự quận M cũng không kết luận được trị giá tài sản bị chiếm đoạt. Cơ quan Cảnh sát điều tra tiếp tục điều tra, khi đủ căn cứ sẽ xử lý sau.

Tại Bản cáo trạng số 65/CT-VKS ngày 29 tháng 4 năm 2021, Viện Kiểm sát nhân dân quận M truy tố các bị cáo Trần QA và Quách Lê Thanh Bằng về tội “Cướp tài sản” theo quy định tại điểm e khoản 2 Điều 168 Bộ luật Hình sự.

Đối với Nguyễn Quang Duy là người trực tiếp thực hiện hành vi cướp tài sản, tại thời điểm phạm tội, Duy mới 13 tuổi 01 tháng 16 ngày nên chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự quy định tại Điều 12 Bộ luật hình sự. Cơ quan Cảnh sát điều tra đã thông báo cho chính quyền địa phương áp dụng biện pháp hành chính theo quy định của pháp luật.

Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 70/2021/HS-ST ngày 22 tháng 6 năm 2021 của Tòa án nhân dân quận M, thành phố Hải Phòng đã quyết định:

Căn cứ điểm e khoản 2 Điều 168 Bộ luật Hình sự; Điều 17; Điều 58; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 90, Điều 91, Điều 101 Bộ luật Hình sự: Xử phạt bị cáo Trần QA mức án 42 tháng tù về tội “Cướp tài sản”. Thời hạn tù tính từ ngày tạm giữ 24/11/2020.

Căn cứ điểm e khoản 2 Điều 168; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 17; Điều 58; Điều 90; Điều 91; Điều 101 Bộ luật Hình sự, xử phạt: Quách Lê Thanh Bằng 42 (Bốn mươi hai) tháng tù về tội “Cướp tài sản”. Thời hạn tù tính từ ngày tạm giữ 24 tháng 11 năm 2020.

Ngoài ra, bản án còn quyết định về vật chứng, án phí và quyền kháng cáo theo quy định của pháp luật.

Sau khi xét xử sơ thẩm, người đại diện hợp pháp của bị cáo là chị Nguyễn Thị M có đơn kháng cáo với nội dung: Bị cáo Trần QA khi thực hiện hành vi phạm tội mới có hơn 15 tuổi, nhận thức pháp luật hạn chế, nên hành động bộc phát, nông nổi, giá trị tài sản chiếm đoạt không lớn, đã trả lại tài sản cho bị hại và gia đình bị hại đã có đơn xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo, đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo Trần QA Tại phiên tòa phúc thẩm: Người đại diện hợp pháp của bị cáo QA vẫn giữ nguyên nội dung kháng cáo và trình bày không có các tình tiết giảm nhẹ nào khác, không cung cấp được tài liệu, chứng cứ mới. Bị cáo khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội và không cung cấp thêm tài liệu, chứng cứ mới.

Quan điểm giải quyết vụ án của Kiểm sát viên tại phiên tòa:

Tòa án cấp sơ thẩm xét xử bị cáo về tội danh, điều luật là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật. Căn cứ vào nhân thân và tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, Tòa án cấp sơ thẩm xử phạt bị cáo 42 tháng tù là phù hợp, không nặng. Tại cấp phúc thẩm, bị cáo và người đại diện hợp pháp cho bị cáo không đưa ra được tình tiết giảm nhẹ nào mới. Người bào chữa cho bị cáo đề nghị áp dụng thêm tình tiết giảm nhẹ là ăn năn hối cải, song mức hình phạt áp dụng đối với bị cáo là đã thể hiện chính sách khoan hồng của pháp luật. Do đó đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ điểm c khoản 1 Điều 355, Điều 356 Bộ luật Tố tụng hình sự, giữ nguyên mức án đã tuyên với bị cáo tại Bản án sơ thẩm.

Người bào chữa cho bị cáo trình bày: Thống nhất về tội danh và điều luật Tòa án cấp sơ thẩm áp dụng đối với bị cáo. Tuy nhiên, mức hình phạt áp dụng đối với bị cáo là nặng. Bởi lẽ, vụ án có đồng phạm giản đơn, Duy mới là người khởi xướng, QA và Bằng là người thực hành giúp sức, mục đích ban đầu của các bị cáo là không nhằm vào trẻ em. Xét điều kiện hoàn cảnh của bị cáo: Khi phạm tội bị cáo mới trên 15 tuổi, bị cáo học lớp 7 thì nghỉ học, gia đình bị cáo bố mẹ sống ly thân, không có sự chăm sóc giáo dục của cả bố và mẹ. Trước đó các bị cáo có vi phạm giao thông và không có tiền nộp phạt nên đã xử sự không đúng mực. Tòa án cấp sơ thẩm không áp dụng tình tiết ăn năn hối cải đối với bị cáo. Đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng thêm tình tiết giảm nhẹ phạm tội nhưng gây thiệt hại không lớn, tài sản đã thu hồi trả lại cho bị hại và hành vi của bị cáo không gây hưởng đến sức khỏe của bị hại. Bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ, nên đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận kháng cáo của đại diện hợp pháp của bị cáo, áp dụng mức hình phạt dưới khung và bằng ½ mức hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội, giảm hình phạt cho bị cáo.

Bị cáo không tranh luận và nói lời nói sau cùng xin giảm nhẹ hình phạt.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Về tội danh: Ngày 24/11/2020 bị cáo Quách Lê Thanh Bằng, Trần QA và Nguyễn Quang Duy đã thực hiện hành vi dùng vũ lực tấn công cháu Trần Thành Đạt (10 tuổi 03 ngày) để chiếm đoạt 01 xe đạp mini hai dóng trị giá 800.000 đồng tại khu vực trước cửa nhà số 142/147 đường Đình Đông, phường Dư Hàng Kênh, quận M, Hải Phòng. Tòa án cấp sơ thẩm xét xử bị cáo về tội “Cướp tài sản” theo điểm e khoản 2 Điều 168 Bộ luật Hình sự là có căn cứ, đúng pháp luật.

[2] Về tình tiết tặng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự và hình phạt đối với bị cáo: Bị cáo không có tình tiết tăng nặng. Tòa án cấp sơ thẩm áp dụng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm s khoản 1 và khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự đối với bị cáo là có căn cứ. Tại phiên tòa, người bào chữa cho bị cáo đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng thêm các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm s (ăn năn hối cải); điểm h (gây hậu quả không lớn) khoản1 Điều 51 Bộ luật Hình sự và áp dụng Điều 54 Bộ luật Hình sự cho bị cáo Trần QA được hưởng mức án thấp nhất dưới khung hình phạt. Hội đồng xét xử xét thấy, hành vi phạm tội của bị cáo xâm phạm đồng thời cả về sức khỏe và tài sản của bị hại nên không có căn cứ cho bị cáo hưởng tình tiết giảm nhẹ quy định tại điểm h khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự như quan điểm của người bào chữa cho bị cáo. Tuy nhiên, chấp nhận cho bị cáo hưởng tình tiết giảm nhẹ “ăn năn hối cải” quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự. Song, xét thấy mức hình phạt Tòa án cấp sơ thẩm đã áp dụng đối với bị cáo là phù hợp, đã áp dụng nguyên tắc xử lý đối với người chưa thành niên phạm tội, thể hiện sự khoan hồng của pháp luật. Do đó, không có căn cứ để giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

[3] Từ phân tích nêu trên, căn cứ điểm a khoản 1 Điều 355; Điều 356 Bộ luật Tố tụng Hình sự; không chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của người đại diện hợp pháp cho bị cáo, giữ nguyên bản án sơ thẩm.

[4] Các quyết định khác của Bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không bị kháng nghị nên Hội đồng xét xử không xét.

[5] Về án phí hình sự phúc thẩm: Căn cứ theo điểm đ khoản 2 Điều 23 của Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 về án phí, lệ phí Tòa án, người đại diện hợp pháp của bị cáo phải chịu án phí hình sự phúc thẩm

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

1. Căn cứ vào điểm a khoản 1 Điều 355, Điều 356 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015: Không chấp nhận kháng cáo của người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo Trần Hoàng Anh, giữ nguyên bản án hình sự sơ thẩm số 70/2021/HS-ST ngày 22 tháng 6 năm 2021 của Tòa án nhân dân quận M, thành phố Hải Phòng.

Căn cứ điểm e khoản 2 Điều 168 Bộ luật Hình sự; Điều 17; Điều 58; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51; Điều 38, Điều 90, Điều 91, Điều 101 Bộ luật Hình sự: Xử phạt bị cáo Trần QA 42 tháng tù về tội “Cướp tài sản”. Thời hạn tù tính từ ngày tạm giữ 24/11/2020.

2. Về án phí: Căn cứ điểm b khoản 2 Điều 23 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa 14 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án: Người đại diện hợp pháp của bị cáo Trần QA là chị Nguyễn Thị M phải chịu 200.000 (hai trăm nghìn) đồng án phí hình sự phúc thẩm.

3. Các quyết định khác của Bản án 70/2021/HS-ST ngày 22 tháng 6 năm 2021 của Tòa án nhân dân quận M, thành phố Hải Phòng có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án