Bản án 16/2021/DS-PT ngày 21/10/2021 về tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng

TÒA ÁN NHÂN DÂN TỈNH HÀ NAM

BẢN ÁN 16/2021/DS-PT NGÀY 21/10/2021 VỀ TRANH CHẤP BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI NGOÀI HỢP ĐỒNG

Ngày 21 tháng 10 năm 2021, tại Trụ sở Tòa án nhân dân tỉnh Hà Nam xét xử phúc thẩm công khai vụ án thụ lý số: 19/2021/TLPT-DS ngày 30/8/2021 về việc “Tranh chấp về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng”.

Do bản án dân sự sơ thẩm số 01/2021/DS-ST ngày 20 tháng 7 năm 2021 của Toà án nhân dân huyện L, tỉnh Hà Nam bị kháng cáo. Theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số: 16/2021/QĐ-PT ngày 06 tháng 9 năm 2021, giữa các đương sự:

1. Nguyên đơn: Chị Trần Thị H, sinh năm 1978; người đại diện theo ủy quyền là anh Trần Đức V, sinh năm 1974; cùng địa chỉ: Số nhà 11, ngõ 125, đường T, tổ dân phố N, thị trấn V, huyện L, tỉnh Hà Nam và bà Đỗ Thị P sinh năm 1956; địa chỉ: Thôn 1, C, xã B, huyện A, tỉnh Hà Nam (có mặt).

2. Bị đơn: Anh Lã Văn H1, sinh năm 1973; người đại diện theo ủy quyền là chị Nguyễn Thị N, sinh năm 1976; cùng địa chỉ: Số nhà 50, ngõ 125, đường T, tổ dân phố N, thị trấn V, huyện L, tỉnh Hà Nam (có mặt).

3. Người làm chứng:

3.1 Anh Trần Đức V, sinh năm 1974; địa chỉ: Số nhà 11, ngõ 125, đường T, tổ dân phố N, thị trấn V, huyện L, tỉnh Hà Nam (có mặt).

3.2 Chị Nguyễn Thị N, sinh năm 1976; địa chỉ: Số nhà 50, ngõ 125, đường T, tổ dân phố N, thị trấn V, huyện L, tỉnh Hà Nam (có mặt).

3.3 Bà Vũ Thị N1, sinh năm 1968; địa chỉ: Tổ dân phố N, thị trấn V, huyện L, tỉnh Hà Nam (vắng mặt).

3.4 Anh Dương Huy H2, sinh năm 2003; địa chỉ: Thôn 1 M, thị trấn V, huyện L, tỉnh Hà Nam (vắng mặt).

3.5 Anh Nguyễn Đức A, sinh năm 2003; địa chỉ: Thôn 5, xã K, huyện L, tỉnh Hà Nam (vắng mặt).

3.6 Anh Trần Quang H3, sinh năm 2001; địa chỉ: Thôn 8 Đ, xã N, huyện L, tỉnh Hà Nam (vắng mặt).

3.7 Anh Lê Thanh T, sinh năm 2002; địa chỉ: Thôn 1, xã C, huyện L, tỉnh Hà Nam (vắng mặt).

4. Người kháng cáo: Anh Lã Văn H1 là bị đơn.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Tại đơn khởi kiện, bản tự khai, lời khai trong quá trình giải quyết vụ án, nguyên đơn chị Trần Thị H và anh Trần Đức V trình bày:

Do có mâu thuẫn từ trước về chỗ ngồi bán hàng giữa chị Trần Thị H và chị Nguyễn Thị N. Khoảng 08 giờ ngày 25/6/2020, do vợ chồng chị H đi làm đổ ghế của nhà chị N nên dẫn đến hai bên cãi chửi nhau. Lúc này, Anh Lã Văn H1 là chồng chị N đi xe máy về cũng tham gia cãi cọ, đánh nhau với anh V và chị H. Anh H1 đã túm tóc, giật mũ bảo hiểm (nửa đầu) chị đang đội, đập vào đầu bên trái của chị, làm chị bị ngã xuống đường bê tông trước cửa nhà Anh H1 và bị thương tích ở vùng đầu, trày xước chân tay, hỏng điện thoại, sau đó được một số cháu học sinh trường Trung học phổ thông L can ngăn, sự việc kết thúc. Anh V chở chị về nhà, do chị bị đau đầu nên đưa lên bệnh viện L sơ cứu, sau đó được chuyển vào Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Nam điều trị thương tích từ ngày 25/6/2020 đến ngày 30/6/2020 chị xin xuất viện về nhà tự điều trị. Do đầu chị vẫn bị đau nên ngày 04/8/2020 chị H tự đi Bệnh viện Việt Đức - Hà Nội khám. Chị Trần Thị H yêu cầu Anh Lã Văn H1 phải bồi thường toàn bộ các khoản thiệt hại là 32.414.406đ (Ba mươi hai triệu bốn trăm mười bốn nghìn bốn trăm linh sáu đồng). Quá trình giải quyết vụ án, chị H thay đổi quan điểm yêu cầu Anh Lã Văn H1 phải bồi thường cho chị những khoản tiền sau:

- Tiền sơ cứu tại bệnh viện L: 300.000 đồng.

- Tiền thuốc + viện phí điều trị tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Nam từ ngày 25/6/2020 đến ngày 30/6/2020: 2.976.606 đồng.

- Tiền thuê xe đi Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Nam: 200.000 đồng.

- Tiền thuốc tại hiệu thuốc số 8, thị trấn V: 1.213.000 đồng.

- Tiền công mất thu nhập 06 ngày x 200.000 đồng/ngày: 1.200.000 đồng.

- Tiền công người phục vụ 6 ngày x 200.000 đồng/ngày: 1.200.000 đồng.

- Tiền bồi dưỡng sức khoẻ 20 ngày: 1.700.000 đồng.

- Tiền khám bệnh tại Bệnh viện Việt Đức - Hà Nội: 6.834.800 đồng. Tổng cộng:15.624.406 đồng, làm tròn là 15.600.000 đồng (Mười lăm triệu sáu trăm nghìn đồng).

Phía bị đơn Anh Lã Văn H1 và chị Nguyễn Thị N trình bày: Khoảng 08 giờ ngày 25/6/2020, Anh H1 đi xe máy về nhà thì thấy vợ chồng chị H - anh V đang đôi co, cãi chửi nhau với chị N (vợ anh). Sau khi hỏi rõ mâu thuẫn là do chị H đá bàn ghế của gia đình anh nên hai bên xảy ra to tiếng, cãi chửi nhau. Trong lúc xô xát anh bị vợ chồng anh V - chị H đánh trước nên anh mới phản kháng lại bằng cách túm áo anh V, chị H, sau đó hai bên giằng co nhau, cả 03 người cùng ngã ra đường bê tông Ngõ 125, đường T, thị trấn V. Vợ anh và các cháu học sinh trường Trung học phổ thông L đang ngồi ăn sáng ở trong sân nhà anh thấy vậy chạy ra can ngăn, sự việc kết thúc ai về nhà ấy. Anh H1 xác định bị anh V đấm vào cằm, chị H dùng mũ bảo hiểm đập vào vai anh nhưng không bị thương tích nên anh không đi bệnh viện khám, điều trị. Khi sự việc kết thúc, anh không thấy chị H bị thương tích ở đâu. Chị H đi bệnh viện khám và điều trị thương tích thế nào anh không biết, cũng chưa lần nào đến thăm hỏi chị H. Chị H yêu cầu anh phải bồi thường thiệt hại về sức khoẻ cho chị H số tiền 15.600.000 đồng, anh chấp nhận bồi thường cho chị H tiền thuốc men, viện phí.

Sau đó anh thay đổi quan điểm thương tích của chị H do chị tự chịu trách nhiệm vì vợ chồng chị H gây ra trước, lỗi do hai vợ chồng chị H nên anh không chấp nhận bồi thường cho chị H bất kỳ một khoản tiền nào.

Lời khai của người làm chứng: Bà Vũ Thị N1, anh Dương Huy H2, anh Nguyễn Đức A, anh Trần Quang H3, anh Lê Anh T: Đều xác định sáng ngày 25/6/2020, giữa vợ chồng chị H, anh V và Anh H1 xảy ra cãi, chửi nhau, sau đó cả 03 người xông vào đánh nhau, được học sinh của trường Trung học phổ thông L can ngăn, sự việc kết thúc. Không thấy ai bị thương tích gì.

Bệnh án điều trị của chị Trần Thị H tại Bệnh viên Đa khoa tỉnh Hà Nam, khám khi vào viện ngày 25/6/2020, xác định: “…Vùng thái dương đỉnh trái sưng nề, tụ máu; cổ đau, không sưng nề; mặt khuỷu tay trái sưng nề xây xước; gối trái đau, không sưng nề…”. Phương pháp điều trị: “Hút máu tụ dưới da đầu thái dương đỉnh trái; giảm đau; kháng sinh”. Đến ngày 30/6/2020, chị H xin ra viện và được bệnh viện chuẩn đoán: “T00-Chấn thương phần mềm nhiều nơi”. Phương pháp điều trị: Kháng sinh - giảm đau. Ngày 04/8/2020, chị H tự đi Bệnh viện Việt Đức khám bệnh.

Kết luận của Công an thị trấn V ngày 28/8/2020 xác định: “…Ngày 25/6/2020, vợ chồng anh V đi xe máy qua nhà Anh H1 va chạm làm đổ chiếc ghế nhựa nên phát sinh việc đánh, chửi nhau. Việc đánh nhau giữa vợ chồng anh V, chị H với vợ chồng Anh H1, chị N ban đầu dùng tay đấm, tát, túm tóc nhau nhưng sau đó thì chị H tháo chiếc mũ bảo hiểm đội trên đầu ra để đánh Anh H1 nên hai bên giằng co chiếc mũ bảo hiểm. Thương tích của chị H là do quá trình đánh nhau bằng tay và giằng co chiếc mũ bảo hiểm…”. Công an thị trấn V đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với chị H, Anh H1, anh V và chị N, mỗi người 750.000 đồng.

Tại bản án dân sự sơ thẩm số 01/2021/DS-ST ngày 20 tháng 7 năm 2021 của Toà án nhân dân huyện L, tỉnh Hà Nam đã quyết định: Căn cứ vào các Điều 147, 266, 271 và 273 Bộ luật tố tụng dân sự; Điều 584, khoản 4 Điều 585, Điều 590 Bộ luật dân sự; Khoản 1 điều 12; Điều 26 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của chị Trần Thị H. Buộc Anh Lã Văn H1 phải bồi thường thiệt hại do sức khoẻ bị xâm phạm cho chị Trần Thị H số tiền là 9.769.000đ (Chín triệu bảy trăm sáu mươi chín nghìn đồng). Ngoài ra bản án sơ thẩm còn quyết định về án phí và tuyên quyền kháng cáo cho các đương sự.

Trong thời hạn luật định: Ngày 02/8/2021, bị đơn Anh Lã Văn H1 kháng cáo đề nghị sửa bản án sơ thẩm không chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn. Tại phiên tòa Anh H1 giữ nguyên yêu cầu kháng cáo.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Hà Nam phát biểu quan điểm: Việc tuân theo pháp luật tố tụng của Thẩm phán, Thư ký, Hội đồng xét xử và người tham gia tố tụng đều thực hiện đúng, đầy đủ theo quy định của Bộ luật tố tụng dân sự. Trình tự tố tụng của cấp sơ thẩm thực hiện đúng quy định của pháp luật. Về hướng giải quyết vụ án: Căn cứ kết quả thẩm vấn tại phiên tòa và các tài liệu chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, có căn cứ xác định do vợ chồng chị H, anh V gây sự đánh Anh H1 trước nên Anh H1 đánh lại giằng co, vật lộn ngã ra đường mới dẫn đến chị H bị thương tích. Do vậy lỗi chính thuộc về chị H nên Anh H1 chỉ phải chịu 30% lỗi tương ứng với số tiền phải chịu bồi thường là 3.530.881đ. Đề nghị Hội đồng xét xử căn cứ khoản 2 Điều 308 Bộ luật tố tụng dân sự; sửa bản án sơ thẩm số 01/2021/DS-ST ngày 20/7/2021 của TAND huyện L, tỉnh Hà Nam theo hướng giảm mức bồi thường thiệt hại, buộc Anh H1 phải bồi thường thiệt hại cho chị H với số tiền 3.530.881đ.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu có trong hồ sơ vụ án được thẩm tra tại phiên tòa và căn cứ vào kết quả tranh tụng tại phiên tòa, ý kiến của đại diện Viện kiểm sát, sau khi thảo luận và nghị án, Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Về thủ tục tố tụng: Căn cứ theo khoản 6 Điều 26, điểm a khoản 1 Điều 35, điểm a khoản 1 Điều 39, điểm d khoản 1 Điều 40 của Bộ luật tố tụng dân sự thì việc tranh chấp giữa chị Trần Thị H và Anh Lã Văn H1 về “Tranh chấp về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng: Yêu cầu bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm” thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân huyện L theo trình tự sơ thẩm là đúng theo quy định của pháp luật. Đơn kháng cáo của Anh Lã Văn H1 trong thời hạn luật định và đúng trình tự thủ tục của Bộ luật tố tụng dân sự quy định nên vụ án thuộc thẩm quyền xét xử của cấp phúc thẩm theo quy định tại Điều 293 Bộ luật tố tụng dân sự.

[2] Xét kháng cáo của bị đơn Anh Lã Văn H1, Hội đồng xét xử nhận thấy:

Căn cứ lời khai của nguyên đơn, bị đơn và những người làm chứng thì vào khoảng 08 giờ ngày 25/6/2020 tại trước cửa nhà Anh Lã Văn H1 có xảy ra việc cãi chửi, xô xát đánh nhau giữa Anh H1 và vợ chồng anh V, chị H. Hậu quả: Chị Trần Thị H bị thương tích ở vùng thái dương đỉnh trái, sưng nề, tụ máu, mặt sau khuỷu tay trái sưng nề xây xước. Căn cứ Kết luận xác minh vụ việc số 02/KL ngày 28/8/2020 của Công an thị trấn V, huyện L đã xác định: Việc đánh nhau giữa vợ chồng anh V, chị H với vợ chồng Anh H1, chị N ban đầu dùng tay đấm, tát, túm tóc nhau nhưng sau đó thì chị H tháo chiếc mũ bảo hiểm đội trên đầu ra để đánh Anh H1 nên hai bên giằng co mũ bảo hiểm. Thương tích của chị H là do quá trình đánh nhau bằng tay và giằng co mũ bảo hiểm. Ngày 28/8/2020, Công an thị trấn V, huyện L đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính về hành vi đánh nhau bằng hình thức phạt tiền đối với chị H, anh V, Anh H1, chị N là 750.000đ/người. Như vậy, đủ cơ sở kết luận thương tích của chị H là hậu quả do xô xát đánh nhau với Anh H1 gây nên. Ban đầu Anh H1 cũng xác định có trách nhiệm bồi thường tiền khám bệnh, tiền thuốc tại bệnh viện cho chị H với số tiền 4.900.000đ. Sau đó Anh H1 không nhất trí bồi thường vì cho rằng chị H gây mâu thuẫn và đánh anh trước nên anh chỉ kháng cự lại, chị H bị thương tích như thế nào anh không biết. Cấp sơ thẩm đã buộc Anh H1 phải bồi thường cho chị H những khoản sau:

- Tiền sơ cứu tại bệnh viện L: 300.000 đồng.

- Tiền thuốc + viện phí điều trị tại Bệnh viện đa khoa Hà Nam từ ngày 25/6/2020 đến ngày 30/6/2020: 2.976.606 đồng.

- Tiền thuê xe vào Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Nam: 200.000 đồng.

- Tiền thuốc tại hiệu thuốc số 8, thị trấn V: 1.213.000 đồng.

- Tiền công mất thu nhập 06 ngày x 200.000 đồng/ngày: 1.200.000 đồng.

- Tiền công người phục vụ 6 ngày x 200.000 đồng/ngày: 1.200.000 đồng.

- Tiền bồi dưỡng sức khoẻ 20 ngày: 1.700.000 đồng.

- Tổn thất về tinh thần 02 tháng lương cơ sở 1.490.000đ: 2.980.000 đồng. Tổng cộng: 11.769.606 đồng.

Xét thấy cấp sơ thẩm căn cứ các tài liệu chứng cứ xác định thiệt hại của chị H với số tiền là 11.769.000đ phù hợp quy định tại các Điều 584, 585 Bộ luật dân sự. Tuy nhiên, về đánh giá mức độ lỗi thì thấy rằng anh V và chị H là người gây sự và đánh Anh H1 trước. Sau đó Anh H1 và chị H cùng xô xát, giằng co đánh nhau mới dẫn đến thương tích nên có lỗi ngang nhau đều phải chịu 50% thiệt hại. Căn cứ vào khoản 4 Điều 585 Bộ luật dân sự, chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện buộc Anh H1 phải bồi thường cho chị H một phần thiệt hại với số tiền là 5.885.000đ.

Từ những phân tích nêu trên, chấp nhận một phần kháng cáo của Anh Lã Văn H1, sửa bản án dân sự sơ thẩm số 01/2021/DS-ST ngày 20/7/2021 của TAND huyện L, tỉnh Hà Nam.

[3] Các quyết định khác của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị, Hội đồng xét xử không đặt ra xem xét.

[4] Án phí dân sự sơ thẩm: Anh Lã Văn H1 phải chịu theo quy định của pháp luật. Án phí dân sự phúc thẩm: Anh Lã Văn H1 không phải chịu.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

1. Căn cứ khoản 2 Điều 308 và Điều 309 Bộ luật tố tụng dân sự. Chấp nhận kháng cáo của Anh Lã Văn H1, sửa một phần bản án dân sự sơ thẩm số 01/2021/DS-ST ngày 20/7/2021 của TAND huyện L, tỉnh Hà Nam.

Căn cứ Điều 584, khoản 4 Điều 585, Điều 590 Bộ luật dân sự; Điều 147, 148 Bộ luật tố tụng dân sự; khoản 1 điều 12; Điều 26; khoản 2 Điều 29 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí, lệ phí Tòa án.

1. Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của chị Trần Thị H. Buộc Anh Lã Văn H1 phải bồi thường thiệt hại do sức khoẻ bị xâm phạm cho chị Trần Thị H số tiền là 5.885.000đ (Năm triệu tám trăm tám mươi lăm nghìn đồng).

2. Án phí dân sự sơ thẩm: Anh Lã Văn H1 phải chịu là 300.000đ (Ba trăm nghìn đồng).

3. Án phí dân sự phúc thẩm: Anh Lã Văn H1 không phải chịu. Hoàn trả cho Anh H1 300.000đ số tiền tạm ứng án phí dân sự phúc thẩm đã nộp theo biên lai thu tạm ứng án phí, lệ phí Tòa án số 0003925 ngày 10/8/2021 tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện L, tỉnh Hà Nam.

4. Những quyết định khác của bản án dân sự sơ thẩm không có kháng cáo, kháng nghị, Hội đồng xét xử không giải quyết, có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Kể từ ngày có đơn yêu cầu thi hành án của người được thi hành án cho đến khi thi hành án xong, hàng tháng, người phải thi hành án còn phải chịu khoản tiền lãi của số tiền còn phải thi hành án theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật dân sự.

Trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các điều 6, 7 và 9 Luật thi hành án dân sự; Thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự.

Bản án dân sự phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ ngày tuyên án