Bản án 10/2020/HS-ST ngày 08/09/2020 về tội hủy hoại rừng

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYÊN MƯỜNG KHƯƠNG, TỈNH LÀO CAI

BẢN ÁN 10/2020/HS-ST NGÀY 08/09/2020 VỀ TỘI HỦY HOẠI RỪNG

Ngày 8 tháng 9 năm 2020, tại Nhà văn hóa thôn Sín Chải A, xã Tả Ngà Chồ, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai xét xử S thẩm công khai vụ án hình sự thụ lý số 11/2020/HSST, ngày 29 tháng 7 năm 2020 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số 10/2020/QĐXX-HS, ngày 25/8/2020 đối với bị cáo:

Sùng Seo L, sinh năm1988 (Không xác định được ngày sinh, tháng sinh của bị cáo) sinh tại xã D, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai; Nơi cư trú tại: Thôn S, xã Nậm Chảy, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai; Nghề nghiệp: Làm ruộng; Trình độ văn hóa: 01/12; Dân tộc: Mông; Quốc tịch: Việt Nam; Tôn giáo: Không; con ông: Sùng Seo C. sinh năm 1962 và bà Lù Thị C sinh năm 1968. Hiện cả hai cư trú tại thôn S, xã Nậm Chảy, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai. Có vợ là Ly Seo S sinh năm 1992 hiện cư trú tại thôn S, xã Nậm Chảy, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai. Bị cáo có 04 con lớn, sinh năm 2009, nhỏ sinh năm 2015.

Tiền án, Tiền sự: Không.

Bị cáo bị bắt tạm giam ngày 9/6/2020. Hiện đang bị tạm giam trại nhà tạm giữ Công an huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai - có mặt tại phiên tòa.

Người bào chữa cho bị cáo Sùng Seo L: Bà Nguyễn Thị Thu Hiền - Trợ giúp viên pháp lý, Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Lào Cai - Có mặt.

Người Phiên dịch: Chị Vàng Seo Pằng sinh năm 1987. Cán bộ Ủy ban nhân dân xã Tả ngải Chồ, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai – Có mặt.

Người Bị hại: Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Mường Khương do Anh Lục Thượng Đại - trưởng ban quản lý rừng phòng hộ huyện Mường Khương làm người đại diện.

Người đại diện theo ủy quyền của bị hại chị Đinh Thị Lý- Viên chức kỹ thuật sinh năm 1983; Địa chỉ: Số nhà 10, đường Gốc Vải, tổ dân phố Mã Tuyển, thị trấn Mường Khương, huyện Mường Khương.Có mặt.

Người làm chứng:

1. Chị Ly Seo S, sinh năm 1992; Địa chỉ: Thôn S, xã Nậm Chảy, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai. Có mặt.

2. Anh Sùng Seo K, sinh năm 1972; Địa chỉ: Thôn S, xã Nậm Chảy, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai. Có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ S vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau: Khoảng cuối tháng 12/2019, Sùng Seo L trú tại thôn S, xã Nậm Chảy, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai rủ vợ là Ly Seo S trú cùng thôn, dùng dao phát đến tiểu khu 19B, khoảnh 5, lô 11,12,13,19, thửa đất số 242 là rừng vầu tự nhiên, phòng hộ (thuộc thôn S, xã Nậm Chảy, huyện Mường Khương) do ban quản lý rừng phòng hộ huyện Mường Khương, quản lý để phát phá, với mục đích lấy đất để trồng quế. Trong ba ngày liên tiếp (buổi sáng từ 08 giờ đến 11 giờ, chiều từ 14 giờ đến 16 giờ) hai người đã phát phá (phát trắng) diện tích 9.255m2, số lượng lâm sản bị hủy hoại là 5.192 cây vầu có đường kính từ 2,3cm đến 10cm; chiều dài từ 4,5m đến 13m. Sau khi phát xong đang trong thời gian đợi cây vầu đã chặt phá khô sẽ đốt, thì bị cơ quan chức năng phát hiện. Quá trình điều tra Sùng Seo L đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình .

Tại Bản kết luận định giá tài sản số 04/TBKL ngày 17/4/2020 của Hội đồng định giá tài sản huyện Mường Khương kết luận: Cây vầu có đường kính từ 2,3 cm - 10 cm. Số lượng 5.192 cây vầu x 18.000 đồng/ cây = 93.456.000 đồng. Tổng cộng 93.456.000 đồng, tính đến ngày 31/12/2019.

Bản Cáo trạng số 09/CT-VKS ngày 29 tháng 7 năm 2020 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai truy tố bị cáo Sùng Seo L về tội “Hủy hoại rừng” theo điểm e khoản 2 Điều 243 của Bộ luật Hình sự. Tại phiên tòa, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai giữ nguyên Cáo trạng truy tố bị cáo. Đề nghị Hội đồng xét xử:

Tuyên bố bị cáo Sùng Seo L phạm tội: “Hủy hoại rừng”. Và đề nghị Hội đồng xét xử:

- Áp dụng điểm e khoản 2 Điều 243; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật hình sự. Tuyên phạt bị cáo: Sùng Seo L từ 03 (ba) năm 06 (Sáu) tháng đến 04 (bốn) năm tù.

- Về hình phạt bổ sung: Đề nghị không áp dụng hình phạt bổ sung là hình phạt tiền theo khoản 4 điều 243 của Bộ luật hình sự đối với bị cáo vì xét thấy bị cáo không có tài sản riêng và thu nhập ổn định nên không áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền.

- Về trách nhiệm dân sự: Đại diện theo ủy quyền của người bị hại Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Mường Khương là chị Đinh Thị Lý yêu cầu bị cáo bồi thường thiệt hại đối với 5.192 cây vầu theo kết quả định giá số tiền tổng cộng là 93.456.000 đồng, Tại phiên tòa hôm nay chị Đinh Thị Lý yêu cầu bị cáo phải bồi thường số tiền là 93.456.000 đồng. Nên căn cứ Điều 584; Điều 585; Điều 589 của Bộ luật dân sự để giải quyết.

Trong quá trình điều tra, xác minh đối với Ly Seo S sau khi được chồng là Sùng Seo L rủ tham gia phát cùng tuy nhiên S không biết khu vực rừng phát thuê là rừng tự nhiên, phòng hộ do Nhà Nước quản lý nên Cơ quan điều tra không đề cập là phù hợp.

- Về xử lý vật chứng:

- Đối với 01(một) dao kim loại hình lưỡi liềm, có chiều dài lưỡi dao 27cm; Bản rộng 4,5cm; Chuôi bằng kim loại dạng hình trụ dài 11,5cm, đường kính 4 cm, nối thêm chuôi gỗ hình trụ dài 64cm, đường kính 03cm của bị cáo Sùng Seo L dùng vào việc chặt phá rừng vầu. Xét thấy đây là công cụ phạm tội hiện đã cũ, không còn giá trị sử dụng. Nên căn cứ điểm a,c khoản 2 Điều 106 của Bộ luật tố tụng hình sự tịch thu tiêu hủy theo biên bản giao nhận vật chứng giữa Công an huyện Mường Khương và Chi cục Thi hành án huyện Mường Khương ngày 30/7/2020.

- Đối với công cụ dao phát của Ly Seo S sử dụng để chặt phá rừng phòng hộ, quá trình điều tra, Ly Seo S khai bị gẫy không rõ vứt ở đâu nên không tạm giữ được nên không đề cập xử lý.

- Vât chưng gôm 5.192 cây vầu bị chặt phá trong rừng tự nhiên phong hô tại thôn S, xã Nậm Chảy, huyên Mương Khương, tỉnh Lào Cai. Do địa hình rừng núi hiểm trở, sô lượng cây vâu l ớn, không vận chuyển về kho vật chứng được, Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Khương đã bàn giao cho UBND xã Nậm Chảy, huyên Mường Khương, Lào Cai quản lý. Trong quá trình kiểm tra ngày 29/7/2020 của Công an huyện Mường Khương và Ủy ban nhân dân xã Nậm Chảy hiện những cây vầu trên đã mục nát hết nên không đặt ra vấn đề giải quyết .

- Về án phí: Đề nghị Hội đồng xét xử áp dụng khoản 2 Điều 136 của Bộ luật hình sự; Nghị quyết 326/2016/UBTVQH 14 ngày 30/12/2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội, tuyên án phí đối với các bị cáo.

Người bào chữa cho bị cáo Sùng Seo L là Nguyễn Thị Thu Hiền đề nghị Hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo do bị cáo là người dân tộc thiểu số, sống ở vùng sâu vùng xa, sự nhận thức về pháp luật của các bị cáo còn nhiều hạn chế.

Bị cáo Sùng Seo L, sau khi phạm tội có thái độ thành khẩn khai báo, khi phạm tội do lạc hậu. Do đó đề nghị Hội đồng xét xử: Áp dụng điểm e khoản 2 Điều 243; điểm m, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; của Bộ luật hình sự, tuyên phạt Sùng Seo L với mức án 03 (ba) năm tù về tội “ Hủy hoại rừng”.

Đại diện Viện kiểm sát xác định mức hình phạt do người bào chữa cho bị cáo đề nghị là nhẹ nên giữ nguyên quan điểm và đề nghị của mình. Còn đối với đề nghị của người bào chữa áp dụng điểm m khoản 1 Điều 51 bị cáo “ Phạm tội do lạc hậu” là không đúng vì bị cáo có đủ nhận thức về hành vi mình đã gây ra là vi phạm pháp luật.

Người Bảo Chữa cho rằng: Tại phiên tòa Đại diện Viện kiểm sát đề nghị đối với bị cáo Sùng Seo L mức án từ 03 (ba) năm 06 (Sáu) tháng đến 04 (bốn) năm tù giam là cao đề nghị hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Trước khi Hội đồng xét xử vào phòng nghị án bị cáo nói lời sau cùng: bị cáo Sùng Seo L đã nhận thức được hành vi của bị cáo “Hủy hoại rừng” là vi phạm pháp luật hình sự, nhưng quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, mong Hội đồng xét xử giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ S vụ án đã được thẩm tra, xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1]. Về thủ tục tố tụng: Hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an huyện Mường Khương, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường Khương, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo và những người tham gia tố tụng khác không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

[2].Về thẩm quyền: Tội phạm xảy ra và bị phát hiện tại huyện Mường Khương do đó vụ án thuộc thẩm quyền tố tụng của các cơ quan tiến hành tố tụng huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai.

[3]. Về luật áp dụng: Hành vi phạm tội của bị cáo thực hiện cuối tháng 12/2019 (Ngày Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 có hiệu lực pháp luật) do đó luật áp dụng là Bộ Luật hình sự năm 2015.

[4]. Về nội dung vụ án: Qua lời khai của bị cáo tại phiên tòa, trên cơ sở xem xét các tài liệu chứng cứ có trong hồ S vụ án, qua kết quả tranh luận tại phiên tòa, từ đó đủ cơ sở xác định:

Khoảng cuối tháng 12/2019, bị cáo Sùng Seo L đã thực hiện hành vi “Hủy hoại rừng” của Ban quản lý rừng phòng hộ. Tại bản Kết luận định giá tài sản số: 04 ngày 17/4/2020 của Hội đồng định giá tài sản huyện Mường Khương kết luận: Cây vầu có đường kính từ 2,3 - 10cm. Số lượng 5.192 cây vầu x 18.000đ/cây = 93.456.000 đồng mà Hội đồng định giá tính đến ngày 31/12/2019. Bị cáo đã phát phá rừng tự nhiên phòng hộ thuộc khoảnh 5 lô 11,12,13,19; thửa đất số 242 Tiểu khu 19 B do Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Mường Khương quản lý. Diện tích bị phát phá là 9.255 m2 thiệt hại 5.192 cây vầu có đường kính từ 2,3 đến 10cm mục đích mà bị cáo phá rừng là để lấy đất trồng cây quế. Do đó có đủ cơ sở kết luận Sùng Seo L, phạm tội “Hủy hoại rừng”. Như vậy Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai truy tố bị cáo Sùng Seo L ra trước Tòa án nhân dân huyện Mường Khương để xét xử về tội danh và điều luật áp dụng là có cơ sở đúng theo quy định của pháp luật. Bị cáo biết rõ việc chặt phá rừng vầu thuộc khu rừng tự nhiên phòng hộ tại thôn S, xã Nậm Chảy, huyện Mường Khương được nhà nước cấm khai thác, chặt phá nhưng muốn có đất để canh tác bị cáo đã đem dao phát vào rừng chặt phá rừng vầu với mục đích để lấy đất trồng cây quế, bị cáo đã xâm phạm các quy định của nhà nước về quản lý, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản. Hành vi của bị cáo đã có đủ yếu tố cấu thành tội “Hủy hoại rừng” theo quy định tại Điều 243 của Bộ luật Hình sự.

Lời khai nhận tội của bị cáo tại phiên tòa hôm nay hoàn toàn phù hợp với lời khai của Đại diện theo ủy quyền của bị hại và những người làm chứng và các tài liệu chứng cứ khác có trong hồ S vụ án. Như vậy, đã có đủ căn cứ để kết luận bị cáo Sùng Seo L phạm tội “Hủy hoại rừng”. Tội phạm và hình phạt được quy định tại điểm e khoản 2 điều 243 của Bộ luật hình sự.

Cáo trạng số 09/CT - VKS ngày 29/7/2020 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai truy tố bị cáo Sùng Seo L về tội danh và điều luật như viện dẫn ở trên là có căn cứ, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Về tính chất nguy hiểm của hành vi: Hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm các quy định của nhà nước về quản lý, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sinh thái, gây mất cân bằng hệ sinh thái gây mất an ninh chính trị địa phương ở xã Nậm Chảy nói riêng và toàn huyện Mường Khương nói chung. Vì vậy, cần xử lý bị cáo thật nghiêm khắc để răn đe, giáo dục và phòng ngừa chung.

Về tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Bị cáo Sùng Seo L không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự.

Bị cáo Sùng Seo L sau khi phạm tội, bị cáo có thái độ thành khẩn khai báo, biết ăn năn hối cải về hành vi phạm tội mà bị cáo đã gây ra và tại phiên tòa người đại diện theo ủy quyền của người bị hại xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo. Vì cuộc sống khó khăn mong muốn có thêm diện tích đất để trồng cây quế, cải thiện cuộc sống mà bị cáo phạm tội.Nên áp dụng điểm e khoản 2 Điều 243; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51 của Bộ luật Hình sự để xem xét giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo.

Trong quá trình điều tra, xác minh đối với với Ly Seo S sau khi được chồng là Sùng Seo L rủ tham gia chặt phá rừng vầu tuy nhiên chị Ly Seo S không biết khu vực rừng đi chặt phá là rừng tự nhiên, phòng hộ do Nhà Nước quản lý nên Cơ quan điều tra không đề cập xử lý là phù hợp.

Về trách nhiệm dân sự: Đại diện theo ủy quyền của Người bị hại Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Mường Khương là chị Đinh Thị Lý yêu cầu bị cáo bồi thường thiệt hại đối với 5.192 cây vầu theo kết quả định giá số tiền tổng cộng là 93.456.000 đồng. Tại phiên tòa hôm nay chị Đinh Thị Lý yêu cầu bị cáo phải bồi thường số tiền trên. Nên cần áp dụng điểm b khoản 1 Điều 46 khoản 1 điều 48 Bộ Luật hình sự; Điều 357; Điều 358; Điều 468; Điều 584 khoản 1 điều 589 của bộ luật dân sự để giải quyết.

[5].Về hình phạt bổ sung: Xét thấy bị cáo Sùng Seo L có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, không có việc làm và thu nhập ổn định, không có tài sản riieng gì, nên Hội đồng xét xử không áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền theo quy định tại khoản 4 Điều 243 của Bộ luật Hình sự.

[6].Về vật chứng: Trong quá trình điều tra đã thu giữ 01 con dao phát mà bị cáo dùng vào việc phá rừng con dao trên là công cụ thực hiện hành vi phạm tội và đã cũ, không còn giá trị sử dụng nên cần tịch thu tiêu hủy nên căn cứ điểm a khoản 1 Điều 47 của Bộ luật hình sự; điểm a,c khoản 2 Điều 106 Bộ luật tố tụng hình sự để giải quyết.

- Đối với con dao phát của Ly Seo S sử dụng để chặt phá rừng phòng hộ, quá trình điều tra, Ly Seo S khai bị gẫy, không rõ vứt ở đâu nên không tạm giữ được nên không đề cập xử lý.

- Vât chưng gôm 5.192 cây vầu bị chặt phá trong rưng tư nhiên phong hô tại thôn S, xã Nậm Chảy, huyên Mương Khương, tỉnh Lào Cai. Do địa hình rừng núi hiểm trở, sô lượng cây vâu l ớn, không vận chuyển về kho vật chứng được, Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Khương đã bàn giao cho UBND xã Nậm Chảy, huyên Mư ờng Khương, Lào Cai quản lý trong quá trình kiểm tra ngày 29/7/2020 của Công an huyện Mường Khương và Ủy ban nhân dân xã Nậm Chảy hiện những cây vầu trên đã mục nát hết nên không đặt ra vấn đề giải quyết .

[7].Về án phí: Bị cáo phải chịu án phí hình sự S thẩm và án phí dân sự S thẩm theo quy định của pháp luật.

Vì các lẽ trên, 

QUYẾT ĐỊNH

1. Tuyên bố bị cáo Sùng Seo L phạm tội “Hủy hoại rừng ”.

1.1. Căn cứ điểm e khoản 2 Điều 243; điểm s khoản 1, khoản 2 Điều 51của Bộ luật Hình sự năm 2015. Xử phạt Sùng Seo L 04 (Bốn) năm tù. Thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày bắt tạm giam là ngày 09/06/2020.

2. Về trách nhiệm dân sự: Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 46 khoản 1 điều 48 Bộ Luật hình sự; Điều 357; Điều 358; Điều 468; Điều 584 khoản 1 điều 589 của bộ luật dân sự.

-Buộc bị cáo Sùng Seo L phải bồi thường cho Ban quản lý rừng phòng hộ huyện Mường Khương là 93.456.000 đồng (Chín mươi ba triệu bốn trăm năm mươi sáu ngàn đồng).

Kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật và từ ngày người được thị hành án có đơn yêu cầu thi hành án cho đến khi thi hành xong các khoản tiền, hàng tháng bên phải thi hành án phải chịu khoản tiền lãi của số tiền chậm thi hành án tương ứng với thời gian chậm thi hành án theo quy định tại điều 357 và điều 468 Bộ luật dân sự.

3. Về vật chứng: Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 47 của Bộ luật hình sự; điểm a, c khoản 2 Điều 106 của Bộ luật tố tụng hình sự.

- Tịch thu tiêu hủy 01(một) dao kim loại hình lưỡi liềm, có chiều dài lưỡi dao 27cm; bản rộng 4,5cm; chuôi bằng kim loại dạng hình trụ dài 11,5cm, đường kính 4 cm, nối thêm chuôi gỗ hình trụ dài 64cm, đường kính 03cm của bị cáo Sùng Seo L. Theo biên bản giao nhận vật chứng giữa Công an huyện Mường Khương và Chi cục Thi hành án huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai ngày 30/7/2020.

4.Về án phí: Căn cứ khoản 2 Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự; Điểm a khoản 1 Điều 23 Nghị quyết 326/2016/NQ-UBTVQH14 quy định về án phí lệ phí Tòa án. Bị cáo Sùng Seo L phải chịu 200.000đ (hai trăm nghìn đồng) tiền án phí hình sự S thẩm và 4.672.800 đồng án phí dân sự S thẩm. Tổng cộng bị cáo Sùng Seo L phải chịu 4.872.800 đồng.

Bị cáo, người đại diện theo ủy quyền của người bị hại, có mặt tại phiên tòa có quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án.

“ Trường hợp bản án, quyết định được thi hành án theo quy định tại điều 2 Luật thi hành án dân sự, thì người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các điều 6,7,7a và 9 Luật thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành bản án được thực hiện theo quy định tại điều 30 Luật thi hành án dân sự”