|
BỘ
GIAO THÔNG VẬN TẢI
-------
|
CỘNG
HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
---------------
|
|
Số:
702/QĐ-BGTVT
|
Hà
Nội, ngày 03 tháng 04 năm 2012
|
QUYẾT ĐỊNH
PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA BỘ GIAO THÔNG
VẬN TẢI ĐẾN NĂM 2020 VÀ ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2030
BỘ TRƯỞNG BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI
Căn cứ Nghị định số 51/2008/NĐ-CP
ngày 22/4/2008 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu
tổ chức của Bộ Giao thông vận tải;
Xét đề nghị của Vụ trưởng Vụ Kế
hoạch đầu tư,
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1.
Phê duyệt kèm theo quyết định này Đề án Công nghiệp hóa -
Hiện đại hóa Bộ Giao thông vận tải đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030.
Điều 2.
Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành.
Điều 3.
Chánh Văn phòng Bộ, Chánh Thanh tra Bộ; Vụ trưởng các Vụ,
Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Cục trưởng các Cục quản lý chuyên
ngành; Giám đốc Trung tâm công nghệ thông tin; Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng
Giám đốc các Tập đoàn, các Tổng công ty 90, 91; Viện trưởng các Viện; Hiệu trưởng
các trường trực thuộc Bộ Giao thông vận tải và Thủ trưởng các đơn vị có liên
quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này.
|
Nơi nhận:
- Như điều 3;
- Các Thứ trưởng;
- Website Bộ GTVT;
- Lưu VT, KHĐT (5).
|
BỘ
TRƯỞNG
Đinh La Thăng
|
ĐỀ ÁN
CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI ĐẾN NĂM
2020 VÀ ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2030
(Ban hành kèm theo Quyết định số 702/QĐ-BGTVT ngày 03/4/2012 của Bộ Giao
thông vận tải)
MỤC
LỤC
I. Đặt vấn đề
II. Đánh giá thực trạng về quá
trình CNH-HĐH của Bộ GTVT
1. Về cơ cấu tổ chức của Bộ GTVT
hiện nay
2. Thực trạng về quá trình CNH-HĐH
của Bộ GTVT trong thời gian qua
2.1. Về công tác quản lý điều hành
2.2. Thực trạng về cơ sở vật chất,
phương tiện thiết bị
2.3. Về áp dụng CN mới, các tiến bộ
KHKT vào hoạt động của các ĐV
2.4. Về công tác đào tạo nguồn nhân
lực
III. Chương trình triển khai
thực hiện CNH-HĐH
1. Quan điểm, mục tiêu
1.1. Quan điểm
1.2. Mục tiêu
2. Nội dung đề án
2.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy mới Bộ
GTVT
2.2. Hiện đại hóa công tác quản lý,
chỉ đạo điều hành
2.3. Hiện đại hóa cơ sở vật chất,
phương tiện thiết bị phục vụ sản xuất kinh doanh - Ứng dụng triệt để công nghệ
cao, tiên tiến, công nghệ sạch, sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, thân
thiện với môi trường vào sản xuất kinh doanh.
2.4. Đào tạo nguồn nhân lực
IV. Giải pháp thực hiện
1. Giải pháp về cơ chế, chính sách
2. Giải pháp về nguồn vốn
3. Giải pháp về chỉ đạo, điều hành
thực hiện Đề án
V. Nguồn lực thực hiện, phân kỳ
đầu tư
1. Dự tính tổng kinh phí đầu tư cho
thực hiện Đề án
2. Phân kỳ đầu tư
VI. Tổ chức thực hiện
ĐỀ ÁN
CÔNG
NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI ĐẾN NĂM 2020 VÀ ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN
NĂM 2030
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Kể từ khi bắt đầu công cuộc đổi mới
nền kinh tế đất nước theo kinh tế thị trường định hướng XHCN, nhận thức rõ vai
trò quan trọng của giao thông vận tải (GTVT), Đảng và Nhà nước ta luôn chủ
trương ưu tiên đầu tư phát triển GTVT, đáp ứng yêu cầu GTVT đi trước một bước
để tạo tiền đề và thúc đẩy kinh tế phát triển.
Trong những năm qua, thực hiện
chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, chiến lược, các quy hoạch
phát triển GTVT, ngành GTVT đã có bước phát triển mạnh mẽ đáp ứng ngày càng tốt
hơn nhu cầu phát triển mọi mặt của đất nước.
Để đáp ứng nhu cầu phát triển đến
năm 2020 nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại và sự
hội nhập ngày càng sâu, rộng của Việt Nam với quốc tế, vì vậy giai đoạn tới đòi
hỏi GTVT phải có bước đột phá mạnh mẽ như Nghị quyết đại hội Đảng lần thứ XI và
Nghị quyết 13, Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã đề
ra thì việc Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa (CNH-HĐH) ngành GTVT, trong đó có Bộ
GTVT là một trong những khâu quan trọng để góp phần hoàn thành mục tiêu nêu
trên.
II. ĐÁNH GIÁ
THỰC TRẠNG VỀ QUÁ TRÌNH CNH-HĐH CỦA BỘ GTVT
1. Về cơ cấu
tổ chức bộ máy của Bộ GTVT hiện nay
Bộ Giao thông vận tải hiện có trên
70 đơn vị đầu mối trực thuộc Bộ, gồm:
- Khối cơ quan tham mưu giúp việc
Bộ trưởng: 14 đơn vị, bao gồm 11 Vụ (Tổ chức cán bộ, Kế hoạch đầu tư, Tài
chính, Khoa học công nghệ, Pháp chế, Vận tải, Hợp tác quốc tế, An toàn giao
thông, Kết cấu hạ tầng, Môi trường và Ban Đổi mới và quản lý doanh nghiệp),
Thanh tra Bộ, Văn phòng Bộ, Văn phòng quản lý đường cao tốc;
- Khối Tổng cục, Cục quản lý chuyên
ngành: 8 đơn vị, bao gồm Tổng cục Đường bộ Việt Nam; các Cục: Hàng hải Việt
Nam, Hàng không Việt Nam, Đường sắt Việt Nam, Đường thủy nội địa Việt Nam, Đăng
kiểm Việt Nam, Quản lý XD và CLCTGT và Cục Y tế GTVT;
- Khối sự nghiệp nhà nước có 20 đơn
vị, gồm 4 Ban Quản lý dự án (Ban QLDA 1, Ban QLDA 85, Ban QLDA đường Hồ Chí
Minh, Ban QLDA Thăng Long). 1 Học viện (Học viện Hàng không), 3 Trường Đại học
(Hàng hải, GTVT thành phố Hồ Chí Minh, Công nghệ GTVT), 6 Trường Cao đẳng (GTVT
II, GTVT III, GTVT miền Trung, Cao đẳng nghề GTVT Trung ương I, II, III), 1
Trường Cán bộ quản lý giao thông vận tải, 2 cơ quan báo chí (Báo GTVT và tạp
chí GTVT), 2 Viện nghiên cứu (Viện Khoa học & công nghệ GTVT, Viện Chiến
lược & phát triển GTVT), 1 Trung tâm Công nghệ thông tin.
- Khối doanh nghiệp có 17 Tổng công
ty 90 (trong đó có 01 Tổng công ty cổ phần) và một số công ty độc lập; 3 Tổng
công ty 91 là: Hàng hải Việt Nam, Hàng không Việt Nam và Đường sắt Việt Nam.
Nếu xét tổng thể cả các đơn vị trực
thuộc các Cục, Bộ Giao thông vận tải có trên 100 đơn vị sự nghiệp trong các
lĩnh vực giáo dục đào tạo, y tế, báo chí, nghiên cứu khoa học, công nghệ thông
tin, tìm kiếm cứu nạn, cảng vụ v.v….; trên 600 doanh nghiệp trong mọi lĩnh vực
(xây lắp, công nghiệp, dịch vụ, đầu tư …), trong đó có 82 doanh nghiệp 100% vốn
nhà nước.
Đồng thời, Bộ Giao thông vận tải
còn quản lý ngành đối với 1 tập đoàn nhà nước là Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy
Việt Nam.
Sơ
đồ hiện trạng hệ thống tổ chức của Bộ GTVT hiện nay
2. Thực trạng
về quá trình CNH-HĐH của Bộ GTVT trong thời gian qua
Trong thời gian qua, các đơn vị của
Bộ GTVT đã có những bước phát triển mạnh mẽ. Công cuộc CNH-HĐH đã góp phần đẩy
mạnh công tác xây dựng, hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông của Việt Nam
trong tất cả các lĩnh vực và đạt được kết quả to lớn góp phần thúc đẩy nền kinh
tế đất nước ngày càng phát triển, cụ thể như sau:
- Lĩnh vực đường bộ: Hạ tầng giao
thông đường bộ được quan tâm đầu tư, nâng cấp một bước rất cơ bản hệ thống quốc
lộ (gần 14.000km được nâng cấp, cải tạo), hiện còn khoảng 2.950km chưa được
nâng cấp, cải tạo. Bước đầu xây dựng được gần 150km đường cao tốc và tiền cao
tốc (TP.HCM - Trung Lương, Láng - Hòa Lạc, Nội Bài - Bắc Ninh, Pháp Vân - Cầu
Giẽ); đang triển khai xây dựng một số tuyến cao tốc: Hà Nội - Hải Phòng, Hà Nội
- Thái Nguyên, Hà Nội - Lào Cai, Giẽ - Ninh Bình, Sài Gòn - Long Thành - Dầu
Giây …
- Lĩnh vực đường sắt: Hệ thống giao
thông đường sắt hiện có đã từng bước được cải tạo nâng cấp nâng cao an toàn và
rút ngắn thời gian chạy tàu (42h xuống còn 29h trên tuyến thống nhất, 10 giờ
xuống còn 8 giờ trên tuyến Hà Nội - Lào Cai); triển khai dự án đường sắt Yên
Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân, …
- Lĩnh vực đường thủy nội địa: Đã
hoàn thành nâng cấp 2 tuyến đường thủy phía Nam (TP.HCM - Cà Mau, TP.HCM - Kiên
Lương), vận tải thủy phục vụ thủy điện Sơn La, tuyến vận tải thủy Đồng Tháp
Mười và Tứ Giác Long Xuyên; các tuyến sông chính yếu khu vực Đồng bằng Sông Cửu
Long và Đồng bằng sông Hồng cũng từng bước được cải tạo, tăng cường quản lý bảo
trì đáp ứng tốt hơn nhu cầu chạy tàu. Đã đầu tư, thay thế tàu công tác có công
suất lớn, tốc độ cao, trang thiết bị hiện đại thay các tàu công tác cũ, lạc hậu
…
- Lĩnh vực hàng hải: Hạ tầng giao
thông đường biển được đầu tư cơ bản, hoàn thành nâng cấp giai đoạn 1 các cảng
biển tổng hợp quốc gia chủ yếu như: Cảng Hòn Gai (khu bến Cái Lân), cảng Hải
Phòng, cảng Nghệ An (khu bến Cửa Lò), cảng Sơn Dương - Vũng Áng (khu bến Vũng
Áng), cảng Đà Nẵng (khu bến Tiên Sa), cảng Quy Nhơn, cảng Nha Trang, cảng Sài
Gòn, cảng Cần Thơ và hoàn thành nâng cấp một số cảng địa phương cần thiết đáp
ứng lượng hàng hóa thông qua nâng cao năng lực thông qua cảng biển từ 110 triệu
tấn năm 2000 lên 300 triệu tấn năm 2010. Đang triển khai khu bến cảng Cái Mép -
Thị Vải, cảng trung chuyển Quốc tế Vân Phong, khu bến cảng Lạch Huyện (cảng Hải
Phòng) đầu tư xây dựng luồng cho tàu có trọng tải lớn vào sông Hậu (cảng Cần
Thơ).
- Lĩnh vực hàng không: Xây dựng mới
cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng; cải tạo, nâng cấp các cảng hàng không quốc tế
Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Cần Thơ, Cam Ranh, Phú Bài, các cảng hàng không nội địa
Phù Cát, Côn Sơn, Vinh, Điện Biên Phủ, Pleiku, Đồng Hới, Liên Khương đáp ứng
nhu cầu, nâng năng lực hành khách thông qua các cảng hàng không từ 4,9 triệu
khách năm 2000 lên 41,8 triệu khách năm 2010. Đang triển khai xây dựng cảng
hàng không quốc tế Phú Quốc, nhà ga T2 Nội Bài.
2.1. Về công tác quản lý điều
hành
a. Khối hành chính sự nghiệp:
- Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ và
quyền hạn được ban hành tại các Nghị định của Chính phủ. Quyết định của Thủ
tướng Chính phủ. Cơ quan Bộ GTVT, khối các Tổng cục, Cục và các đơn vị sự
nghiệp khác, cơ bản đã hình thành hệ thống quản lý điều hành theo hướng hiệu
lực, hiệu quả và đơn giản thủ tục hành chính.
- Từng bước áp dụng công nghệ thông
tin (CNTT) vào quản lý, điều hành trên cơ sở xây dựng các phần mềm, cơ sở dữ liệu.
- Đội ngũ cán bộ quản lý đã từng
bước được chuẩn hóa theo yêu cầu, nhiệm vụ của các nhóm chuyên môn sâu của
chuyên viên, cán bộ.
- Đã bước đầu hình thành các cơ sở
dữ liệu phục vụ công tác tra cứu văn bản, công văn đi đến, quản lý cán bộ, … ở
các đơn vị.
Nhận xét:
- Trong quản lý, chỉ đạo điều hành
vẫn còn biểu hiện tình trạng tập trung quan liêu bao cấp. Do vậy chưa phát huy
tối đa tính chủ động, sáng tạo của các đơn vị, cá nhân.
- Việc ứng dụng CNTT vào chỉ đạo,
điều hành còn ở mức thấp. Các phần mềm quản lý triển khai chậm, thiếu đồng bộ
nên hiệu quả chưa cao. Nguồn vốn dành cho việc triển khai các ứng dụng CNTT còn
rất hạn chế. Trình độ của đội ngũ chuyên viên còn nhiều hạn chế khi tiếp cận
công nghệ mới.
- Đội ngũ cán bộ quản lý thường
xuyên bị xáo trộn, nhất là những người đứng đầu do luân chuyển cán bộ, do thay
đổi cơ cấu dẫn đến chưa tạo ra được những quy định xuyên suốt cho các đơn vị,
cá nhân trong quá trình triển khai thực hiện các mục tiêu, chiến lược đã đề ra.
b. Khối doanh nghiệp:
- Đã từng bước củng cố và phát huy
được hiệu quả trong chỉ đạo, điều hành doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp lớn
như Tổng công ty Hàng không Việt Nam, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, Tổng công
ty Đường sắt Việt Nam đã hình thành hệ thống quản lý điều hành tương đối hoàn
chỉnh.
- Việc ứng dụng CNTT ở khối này chủ
yếu tập trung vào mảng vận tải, công nghiệp. Bước đầu đã hội nhập được vào các
nước trong khu vực.
- Đội ngũ cán bộ quản lý cơ bản
được đào tạo, chuẩn hóa, có độ tuổi phù hợp với sự phát triển lâu dài của doanh
nghiệp.
Nhận xét:
- Mô hình doanh nghiệp có sự thay
đổi khá nhiều do vậy mà công tác chỉ đạo, điều hành luôn phải thay đổi cho
thích ứng.
- Công tác ứng dụng công nghệ thông
tin trong quản lý, điều hành ở khối doanh nghiệp xây lắp còn hạn chế, nhất là trong
quản trị doanh nghiệp. Do vậy mà chưa kiểm soát được tổng thể trong toàn bộ hệ
thống bộ máy (tổng công ty, công ty), chưa kết nối được công ty mẹ với các công
ty con.
- Đội ngũ cán bộ quản lý ít được
đào tạo lại, trình độ quản lý doanh nghiệp còn nhiều hạn chế, chưa theo kịp yêu
cầu đổi mới và hòa nhập vào khu vực. Các doanh nghiệp của Bộ GTVT còn nhỏ bé,
hầu như chưa có thương hiệu.
c. Đánh giá chung:
- Các đơn vị của Bộ GTVT được hình
thành khá sớm (65 năm), cơ sở vật chất kỹ thuật, đội ngũ bộ các cấp khá toàn
diện. Hoạt động trên lĩnh vực đa ngành, đa nghề, góp phần tích cực vào sự phát
triển kinh tế - xã hội của đất nước trong thời gian qua.
- Tuy nhiên, do quá trình thực hiện
CNH-HĐH của Bộ GTVT trong thời gian qua chưa thực sự đi vào chiều sâu. Do vậy,
từ công tác quản lý chỉ đạo, điều hành đến việc xây dựng chương trình tổng thể
cho việc thực hiện CNH-HĐH cho các đơn vị còn chậm và thiếu đồng bộ.
- Nguồn lực cho việc thực hiện còn
quá ít, chưa tận dụng các nguồn lực đã có để tập trung cho đổi mới và phát
triển.
2.2. Thực trạng về cơ sở vật
chất, phương tiện thiết bị.
a. Khối hành chính sự nghiệp:
- Đã từng bước nâng cấp các cơ sở
hiện có để đáp ứng công việc, nhưng còn một số đơn vị chưa đáp ứng theo quy
định của nhà nước về diện tích tối thiểu (trừ những đơn vị mới xây dựng trụ sở
mới). Về nhà xưởng, thiết bị, văn phòng làm việc được phân loại như sau:
Bảng
phân loại nhà xưởng, thiết bị, văn phòng làm việc của các cơ quan
|
TT
|
Loại
Đơn vị
|
A
|
B
|
C
|
|
1
|
Cơ quan Bộ
|
|
x
|
|
|
2
|
Tổng cục Đường bộ Việt Nam
|
|
x
|
|
|
3
|
Cục Hàng hải Việt Nam
|
|
x
|
|
|
4
|
Cục Hàng không Việt Nam
|
x
|
|
|
|
5
|
Cục Đường sắt Việt Nam
|
|
|
x
|
|
6
|
Cục Đường thủy nội địa Việt Nam
|
|
|
x
|
|
7
|
Cục Đăng kiểm Việt Nam
|
|
x
|
x
|
|
8
|
Cục Y tế GTVT
|
|
|
|
|
9
|
Các Ban QLDA
|
|
x
|
|
|
10
|
Trung tâm CNTT
|
|
|
x
|
Ghi chú:
+ Loại A: Cơ bản đáp ứng yêu cầu.
+ Loại B: Có cơ sở làm việc nhưng
đã xuống cấp.
+ Loại C: Chưa có cơ sở làm việc,
phải đi thuê hoặc nhờ cơ quan khác.
- Về trang thiết bị: 100% các đơn
vị hành chính sự nghiệp có hệ thống trang thiết bị lạc hậu, đã trang bị nhiều
năm chưa được nâng cấp, trừ một số máy móc phục vụ cho công tác văn phòng như
máy tính, máy in, photocopy … có được trang bị nhưng không đồng bộ.
b. Khối doanh nghiệp, nhà
trường:
- Về nhà xưởng, trung tâm điều
hành:
+ Khối đơn vị loại A, bao gồm: Tổng
công ty Hàng không Việt Nam; Tổng công ty Hàng hải Việt Nam; Tổng công ty Đường
sắt Việt Nam; Tổng công ty Đảm bảo hàng hải miền Bắc, miền Nam; Tổng công ty
Xây dựng đường thủy; Tổng công ty XDCTGT 1, 4, 5, 6, 8 và Tổng công ty Xây dựng
Thăng Long.
+ Khối đơn vị loại B, các Tổng công
ty còn lại
+ Không có đơn vị loại C.
- Về phương tiện, thiết bị phục vụ
sản xuất kinh doanh:
b1. Khối xây dựng cơ bản:
- Trang thiết bị cơ bản đáp ứng sản
xuất kinh doanh trong điều kiện thi công các công trình vừa và nhỏ.
- Đối với những dự án lớn, đòi hỏi
công nghệ cao: chưa được trang bị đồng bộ mà gắn với chuyển giao công nghệ từ
các dự án ODA là chủ yếu.
- Các dây chuyền đồng bộ gắn với
CNH-HĐH hầu như chưa có, chưa có các nhà máy chế tạo gia công lớn, chủ yếu đang
nhập khẩu các linh kiện, thiết bị cơ khí khác.
b2. Khối công nghiệp:
- Mặc dù đã xây dựng được một số
nhà máy cơ khí chế tạo nhưng chủ yếu vẫn là lắp ráp và bán thành phẩm.
- Chưa có các sản phẩm có thương
hiệu lớn.
- Trình độ công nghệ ở mức trung
bình.
- Công nghiệp tàu thủy có bước phát
triển khá hơn, nay đang gặp khó khăn.
- Công nghiệp trong đường sắt: Đã
làm chủ công nghệ đóng mới toa xe.
b3. Khối vận tải:
- Vận tải đường sắt: Cơ bản chưa có
gì thay đổi so với trước đây; Đã cổ phần 28 doanh nghiệp, bước đầu đã tách hoạt
động vận tải hàng hóa và kêu gọi các thành phần kinh tế khác tham gia.
- Vận tải đường bộ: Đã từng bước
đầu tư các phương tiện hiện đại, an toàn. Đã loại bỏ các phương tiện quá liên
hạn sử dụng. Các doanh nghiệp vận tải đã từng bước đầu tư các thiết bị hiện đại
(giám sát hành trình, …) để nâng cao hiệu quả khai thác phương tiện, trong khi
vẫn đảm bảo an toàn khai thác.
- Vận tải đường biển: Đã đầu tư
nâng cấp, xây dựng mới các cảng biển, hậu cần cảng biển, từng bước áp dụng công
nghệ tiên tiến trong khai thác cảng. Đội tàu từng bước được đầu tư để hình
thành các đội tàu có trọng tải lớn, đáp ứng nhu cầu vận tải đa dạng. Đã chú
trọng nâng cấp các thiết bị, đào tạo con người để phù hợp theo các quy định của
các tổ chức hàng hải Quốc tế. Có bước phát triển khá, đội tàu phát triển nhanh
chóng, tương đương 7 triệu tấn. Tuy nhiên, nhiều loại tàu chuyên dùng chưa có
do đó vẫn phải thuê của nước ngoài. Việc đầu tư cho cảng biển còn manh mún,
chưa có cảng chuyên dùng cỡ lớn đáp ứng yêu cầu CNH-HĐH.
- Vận tải đường thủy nội địa: Đã
đầu tư nâng cấp một số cảng chính, hình thành các đội tàu có trọng tải lớn để
từng bước đáp ứng nhu cầu vận tải bằng đường sông, nhưng so với tiềm năng còn
hạn chế; đã thay đổi đáng kể về phương tiện như: tàu tự hành trên 1000 tấn; tàu
trở container …
- Vận tải hàng không: đã có bước
phát triển khá toàn diện, tuy nhiên lĩnh vực quản lý an toàn bay còn hạn chế.
b4. Khối nhà trường, viện nghiên
cứu:
- Trường đại học Hàng hải, trường
đại học GTVT thành phố Hồ Chí Minh bước đầu được trang bị cơ sở, hệ thống trang
thiết bị phục vụ công tác giảng dạy, thực tập cơ bản đáp ứng yêu cầu.
- Khối các trường còn lại: điều
kiện cơ sở vật chất còn thiếu thốn, chưa trang bị được đồng bộ các trang thiết
bị dạy học phục vụ thực tập …
- Các viện nghiên cứu: Đã làm chủ
một số công nghệ mới được chuyển giao (nhất là các công nghệ mới thông qua các
dự án ODA). Đã chủ động, đầu tư các trang thiết bị hiện đại để nghiên cứu chiều
sâu về công nghệ mới, vật liệu mới để triển khai, ứng dụng các dự án mới.
2.3. Về áp dụng công nghệ
mới, các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào hoạt động của các đơn vị.
a. Khối hành chính sự nghiệp:
Chủ yếu chỉ dừng lại ở một số ứng
dụng công nghệ thông tin trong chỉ đạo điều hành, chưa coi ứng dụng công nghệ
thông tin là bước đột phá trong quản lý, điều hành.
b. Khối doanh nghiệp:
- Lĩnh vực xây dựng cơ bản: đã mạnh
dạn ứng dụng các công nghệ tiên tiến trong xây dựng cầu đường, tuy nhiên chưa
nhân rộng được các công nghệ mới này vào ứng dụng thường xuyên.
+ Chưa có các dự án chuyển giao
công nghệ đồng bộ do đó việc tiếp thu công nghệ mới còn bị động bởi chuyên gia
nước ngoài.
+ Kinh phí đầu tư cho chuyển giao
công nghệ còn khiêm tốn.
- Lĩnh vực cơ khí: Đã đầu tư để
tiếp thu một số công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực công nghệ tàu thủy.
Các lĩnh vực cơ khí khác: công nghệ
chuyển giao chậm, chủ yếu từ Trung Quốc và một số thương hiệu không nổi tiếng
cả về chất lượng và giá thành.
- Lĩnh vực tư vấn, CNTT:
+ Đã chuyển giao được các công nghệ
tiên tiến trong khảo sát, thiết kế, phần mềm tính toán. Tuy nhiên, chưa đồng bộ
trong việc tư vấn lập dự án thiết kế, các dự án lớn, phức tạp vẫn phải thuê
chuyên gia từ nước ngoài.
+ Phát triển CNTT các đơn vị của Bộ
GTVT ở mức bình thường, chỉ số ứng dụng CNTT nhiều năm giảm sút.
- Lĩnh vực đào tạo:
+ Nhà trường bước đầu đã từng bước
xây dựng cơ sở vật chất, ứng dụng các mô hình quản lý, giảng dạy tiên tiến,
chuyển giao công nghệ từ các trường trên thế giới.
+ Nhìn chung do khó khăn về kinh
phí, việc ứng dụng công nghệ mới vào công tác giảng dạy ở các trường còn ít và
chưa đáp ứng yêu cầu hiện nay.
2.4. Về công tác đào tạo
nguồn nhân lực
a. Đối với cán bộ quản lý các
cấp:
- Đã từng bước chuẩn hóa đội ngũ
cán bộ quản lý theo các yêu cầu đề ra (chuyên môn, nghiệp vụ, quản lý, chính
trị, …).
- Trình độ cán bộ quản lý chưa đồng
đều, thiếu rèn luyện ở thực tiễn, trình độ ngoại ngữ còn thấp.
- Đội tuổi cán bộ quản lý trung
bình còn khá cao, công tác đào tạo cán bộ trẻ, cán bộ nữ còn hạn chế.
b. Đào tạo nghề các loại:
- Công nhân làm việc đã qua đào tạo
nghề chiếm tỷ lệ trung bình.
- Các khóa đào tạo nghề chưa thường
xuyên, chưa đa dạng.
- Việc tổ chức thi nâng bậc còn bất
cập, chất lượng không đồng đều.
- Tuyển sinh của các trường giảm
hàng năm do kinh phí, điều kiện học tập không cao do đó học viên chưa mặn mà
học.
- Các doanh nghiệp, tổ chức đào tạo
lại, đào tạo ngắn hạn còn quá ít. Do vậy, trình độ tay nghề của công nhân chậm
được nâng cao dẫn đến chưa đủ điều kiện hội nhập trong khu vực.
III. CHƯƠNG
TRÌNH TRIỂN KHAI THỰC HIỆN CNH-HĐH
1. Quan điểm,
mục tiêu
1.1. Quan điểm
a. Về chiến lược phát triển giao
thông vận tải đến năm 2020 gắn với chủ trương CNH-HĐH:
- Vị trí, vai trò của GTVT trong
phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng, phục vụ công nghiệp
hóa - hiện đại hóa đất nước là rất quan trọng.
- Phát triển ngành GTVT thành ngành
mũi nhọn, có năng lực quản lý điều hành tiên tiến, phương tiện thiết bị mới,
ứng dụng công nghệ hiện đại và đội ngũ nhân lực dồi dào, có trình độ cao.
- Gắn hiện đại hóa, công nghiệp hóa
Bộ GTVT với tăng cường bảo đảm an ninh, quốc phòng và công tác quản lý bảo vệ
môi trường, đảm bảo sự phát triển bền vững.
- Phát huy tiềm năng về vị trí địa
lý, điều kiện tự nhiên, tiềm năng biển để phát triển hệ thống giao thông vận
tải hợp lý, tiết kiệm chi phí xã hội.
- Phát triển hệ thống kết cấu hạ
tầng giao thông theo hướng đồng bộ, kết hợp phát triển từng bước vững chắc với
đột phá đi thẳng vào hiện đại tạo nên mạng lưới hoàn chỉnh, liên hoàn, kết hợp
các phương thức vận tải, liên kết các vùng lãnh thổ, đảm bảo khai thác hiệu
quả, an toàn, bền vững.
- Phát triển vận tải theo hướng
hiện đại, đa phương thức và logistic; ứng dụng công nghệ tiên tiến, nâng cao
chất lượng vận tải, chi phí hợp lý.
- Kết hợp đầu tư mới với nâng cấp
cải tạo, đầu tư chiều sâu hiện đại hóa công nghiệp giao thông vận tải tập trung
vào công nghiệp đóng tàu, ô tô, cơ khí đường sắt.
- Phát triển giao thông địa phương
phục vụ công nghiệp hóa - hiện đại hóa nông nghiệp - nông thôn.
- Xã hội hóa đầu tư, huy động tối
đa mọi nguồn lực đầu tư phát triển giao thông vận tải.
b) Quan điểm về phát triển khoa
học công nghệ Bộ Giao thông vận tải đến năm 2020:
Quán triệt phương hướng mục tiêu
của công tác khoa học công nghệ đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội Đảng
XI: "Phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, chất lượng
nguồn nhân lực; phát triển khoa học, công nghệ và kinh tế tri thức" với
chỉ tiêu cụ thể giai đoạn 2011-2015: "sản phẩm công nghệ cao và sản
phẩm ứng dụng công nghệ cao đạt 35% tổng GDP". Từ đó đề xuất phương
hướng mục tiêu, nhiệm vụ KHCN chủ yếu của Bộ GTVT giai đoạn đến năm 2020 tập
trung phục vụ các định hướng sau đây:
- Tiếp tục tăng cường quản lý chất
lượng sản phẩm, công trình giao thông đáp ứng nhu cầu phát triển nhanh và bền
vững các lĩnh vực của ngành GTVT. Công tác này phải được thực hiện đồng bộ, có
hệ thống từ quy hoạch, lựa chọn công nghệ, chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư và
quản lý khai thác, vận hành sau đầu tư.
- Tập trung nâng cao hiệu quả hoạt
động khoa học công nghệ, tăng tỷ trọng đóng góp của khoa học công nghệ trong
việc nâng cao năng suất, chất lượng và năng lực cạnh tranh của các sản phẩm,
hàng hóa, dịch vụ của ngành GTVT.
- Ưu tiên chủ động tiếp cận, triển
khai ứng dụng các công nghệ tiên tiến, phát triển sản phẩm công nghệ cao và sản
phẩm ứng dụng công nghệ cao phục vụ phát triển hệ thống giao thông vận tải hiện
đại, chất lượng, hiệu quả cao, thân thiện môi trường.
- Lựa chọn đối tác chiến lược trong
hợp tác quốc tế là các quốc gia, tập đoàn có thương hiệu, có trình độ phát
triển cao trong khoa học công nghệ ngành GTVT.
c) Quan điểm về ứng dụng và phát
triển công nghệ thông tin:
Chỉ thị số 58-CT/TW ngày 17/10/2000
của Bộ Chính trị về đẩy mạnh ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin phục vụ
sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đã nêu rõ: "Công nghệ thông tin
là một trong các động lực quan trọng nhất của sự phát triển, cùng với một số
ngành công nghệ cao khác đang làm biến đổi sâu sắc đời sống kinh tế, văn hóa,
xã hội của thế giới hiện đại. Ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin ở nước
ta nhằm góp phần giải phóng sức mạnh vật chất, trí tuệ và tinh thần của toàn
dân tộc, thúc đẩy công cuộc đổi mới, phát triển nhanh và hiện đại hóa các ngành
kinh tế, tăng cường năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp, hỗ trợ có hiệu
quả cho quá trình chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, nâng cao chất lượng cuộc
sống của nhân dân, đảm bảo an ninh, quốc phòng và tạo khả năng đi tắt đón đầu
để thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa".
d) Quan điểm về CNH-HĐH đội ngũ
cán bộ công nhân viên: CNH-HĐH lấy con người làm trung tâm nâng cao nhận
thức, năng lực quản lý, điều hành, trình độ chuyên môn của đội ngũ cán bộ công
nhân viên; lấy khoa học công nghệ làm động lực thực hiện CNH-HĐH Bộ GTVT.
1.2. Mục tiêu
Việc tiến hành CNH-HĐH Bộ GTVT
trong thời gian tới với mục tiêu:
a) Giai đoạn đến năm 2020:
- Xây dựng hệ thống quản lý tập
trung từ Bộ tới các đơn vị cấp dưới trên nền tảng ứng dụng công nghệ thông tin
- truyền thông để hình thành Bộ điện tử, sẵn sàng kết nối với Chính phủ để hình
thành Chính phủ điện tử. Nâng cao năng lực quản lý, điều hành của các cơ quan,
đơn vị trong Bộ GTVT. Xây dựng cơ sở dữ liệu chung cho toàn ngành, tạo tính kết
nối ngang, dọc để giảm các chi phí đầu tư, nghiên cứu.
- Từng bước đầu tư hệ thống nhà
xưởng, trang bị các trang thiết bị hiện đại tiên tiến, … phục vụ cho công tác
sản xuất, tăng năng suất lao động, giảm giá thành …
- Ứng dụng các công nghệ tiên tiến
vào công tác quản lý, điều hành dự án, sản xuất để nâng cao chất lượng quản lý
điều hành; sử dụng vật liệu mới để tăng hiệu quả sử dụng …
- Đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng
yêu cầu quản lý mới, tăng cường đào tạo chuyên sâu, tiến tới các cán bộ chủ
chốt sử dụng thành thạo ít nhất 1 ngoại ngữ (tiếng Anh, …)
b) Giai đoạn định hướng đến năm
2030:
Định hướng đến năm 2030, hoàn thiện
và cơ bản hiện đại hóa mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông. Phát triển sâu
rộng, đồng bộ phù hợp với quá trình CNH-HĐH của đất nước.
2. Nội dung
Đề án.
Trên cơ sở mục tiêu đề ra, quá
trình Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa được thực hiện qua các nội dung cụ thể
sau:
2.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy
mới Bộ GTVT.
Trên cơ sở sửa đổi Nghị định 51/NĐ-CP
về bộ máy tổ chức, chức năng nhiệm vụ của Bộ GTVT, sơ đồ tổng thể được cơ cấu
lại như sau:
2.2. Hiện đại hóa công tác
quản lý, chỉ đạo điều hành.
a. Khối hành chính sự nghiệp và
trường, viện:
- 100% đơn vị, cơ quan điều hành
các cấp xây dựng hoàn chỉnh hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001-2008. Đặc biệt
coi trọng công tác cải cách thủ tục hành chính theo phương thức 1 cửa liên
thông.
- Ứng dụng triệt để công nghệ thông
tin nhằm từng bước hiện đại hóa công tác chỉ đạo, điều hành tiến tới xây dựng
Bộ GTVT điện tử trong khuôn khổ chính phủ điện tử thông qua các nhiệm vụ sau:
+ Xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật
CNTT phù hợp với nhu cầu phát triển của Bộ GTVT, bao gồm việc xây dựng mạng máy
tính hiện đại cho phép hợp tác và chia sẻ thông tin; Xây dựng trung tâm dữ liệu
hiện đại theo tiêu chuẩn quốc tế, đủ khả năng lưu trữ xử lý kho dữ liệu chung
cho Bộ GTVT; Xây dựng và hoàn thiện hệ thống hội nghị truyền trình trực tiếp
hiện đại.
+ Triển khai các ứng dụng CNTT (các
phần mềm, cơ sở dữ liệu) nhằm nâng cao năng lực chỉ đạo, điều hành và cung cấp
các dịch vụ công trực tuyến tại Bộ GTVT.
(Xem Phụ lục 1: Danh mục công
việc về ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ yêu cầu hiện đại hóa công tác quản
lý, điều hành của Bộ GTVT.
b. Đối với khối doanh nghiệp:
- Trên cơ sở mô hình của từng doanh
nghiệp, xây dựng mô hình quản trị doanh nghiệp toàn diện có hiệu lực, hiệu quả.
- Xây dựng chiến lược phát triển
doanh nghiệp theo chu kỳ phát triển kỹ thuật của đất nước, từng bước xây dựng
thương hiệu đơn vị có vị thế trên thương trường, phát triển bền vững.
- Ứng dụng triệt để CNTT trong quản
lý điều hành doanh nghiệp.
(Xem Phụ lục 2: Các phần mềm
Quản trị doanh nghiệp)
- 100% đơn vị xây dựng quản lý chất
lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001-2008.
- Đối với các doanh nghiệp công
ích: Chú trọng nâng cao chất lượng các dịch vụ đáp ứng tối đa nhu cầu cho người
dân, doanh nghiệp khác với mức thuận lợi nhất.
2.3. Hiện đại hóa cơ sở vật
chất, phương tiện thiết bị phục vụ sản xuất kinh doanh - Ứng dụng triệt để công
nghệ cao, tiên tiến, công nghệ sạch, sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả,
thân thiện với môi trường vào sản xuất kinh doanh.
a. Về đầu tư, nâng cấp cơ sở vật
chất hệ thống nhà điều hành, cơ quan tại các doanh nghiệp:
- Phấn đấu 100% đơn vị (Tập đoàn,
Tổng công ty, Công ty) có nhà điều hành đủ diện tích yêu cầu/đầu người. Đầu tư
xây dựng đồng bộ với nhà kiên cố, ổn định lâu dài trên cơ sở đó tạo điều kiện
CNH-HĐH công tác quản lý, chỉ đạo điều hành đồng bộ.
(Xem Phụ lục 3: Nhu cầu nhà làm
việc của các đơn vị)
- Xây dựng các tiêu chuẩn cơ bản về
phương tiện, cơ sở vật chất khác cho các đối tượng quản lý, người lao động phải
thường xuyên di chuyển, đặc biệt các vùng sâu, vùng xa. Đảm bảo cán bộ, người
lao động yên tâm công tác khi phải xa gia đình, đảm bảo an toàn lao động trong
mọi tình huống.
- Đối với các đơn vị làm công tác
duy tu, quản lý các hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông cần được đầu tư đồng
bộ, đúng các điều kiện tốt cho người lao động đảm nhiệm vị trí đó.
b. Đầu tư hệ thống phương tiện,
thiết bị, áp dụng công nghệ cao, tiên tiến vào sản xuất kinh doanh của các đơn
vị:
b1. Đối với khối xây lắp:
- Đầu tư đồng bộ các dây chuyền máy
móc thiết bị tiên tiến, hiện đại, phục vụ cho công tác xây dựng các công trình
giao thông. Nhất là các thiết bị đồng bộ với việc tiếp nhận công nghệ mới.
- Chủ động liên doanh, liên kết với
các doanh nghiệp trong và ngoài nước, nhằm chuyển giao nhanh các công nghệ mới,
vật liệu mới phục vụ cho các dự án đầu tư lớn, mang tính đột phá và hòa nhập
với khu vực, quốc tế.
- Phấn đấu một số Tập đoàn kinh tế
tham gia đầu tư các dự án, các dự án trọng điểm quốc gia. Trên cơ sở đó có thể
mang lại lợi ích kinh tế cao; từng bước đầu tư ra nước ngoài trong lĩnh vực
giao thông vận tải.
(Xem Phụ lục 4: Định hướng đầu tư
thiết bị các doanh nghiệp)
b2. Đối với khối vận tải:
Ngày nay, cùng với sự phát triển
của giao thông vận tải và thương mại, các chức năng của ngành vận tải càng được
mở rộng hơn. Ngành vận tải trong thời gian qua đã có bước phát triển cao nhằm
đáp ứng nhu cầu vận chuyển hành khách, hàng hóa một cách nhanh chóng và hiệu
quả với nhiều loại phương tiện.
Mục tiêu: Nâng cao hiệu suất vận
tải, phát triển vận tải bền vững thông qua các biện pháp tối ưu hóa tuyến vận
tải, kiểm soát nhu cầu giao thông, ứng dụng hệ thống giao thông thông minh;
phát triển các loại hình, phương thức vận tải, logistic; đổi mới phương tiện
vận tải theo hướng sử dụng nhiên liệu sạch, tiết kiệm, hiệu quả, giảm phát thải
khí nhà kính và các biện pháp giao thông vận tải thân thiện với môi trường.
- Khối vận tải đường bộ:
+ Hình thành các doanh nghiệp vận
tải lớn cả về hàng hóa, hành khách. Xây dựng các thương hiệu vận tải có uy tín,
chất lượng trên cả 2 phương thức: tự đầu tư và cổ phần (kể cả không chi phối).
Trên cơ sở đó, đầu tư hệ thống vận tải đa phương thức, đảm bảo với hệ thống
phương tiện, xe các loại hiện đại, đồng bộ.
+ Từng bước tham gia vận tải liên
vận quốc tế với các nước láng giềng: Lào, Campuchia, Trung Quốc, tiến tới phát
triển ra khu vực tiểu vùng và các nước Asean.
- Khối vận tải biển:
+ Đảm bảo đến năm 2015 có tổng
trọng tải tàu xấp xỉ 15 triệu tấn với các đội tàu vận tải quốc tế đủ các chủng
loại, đáp ứng yêu cầu vận tải đa dạng.
+ Tổ chức lại các tuyến vận tải một
cách đồng bộ, nhất là phải tiến tới làm chủ thị trường vận tải nội địa.
+ Đầu tư trang thiết bị xếp dỡ đồng
bộ, hiện đại tại các cảng biển. Ứng dụng công nghệ tiên tiến để nâng cao năng
suất, chất lượng dịch vụ và thị phần dịch vụ vận tải.
+ Nâng cao chất lượng vận tải,
thuyền viên, giảm thiểu tối đa việc tàu biển bị bắt giữ ở nước ngoài.
+ Tham gia thêm một số công ước cần
thiết của IMO trong hoạt động hàng hải.
(Xem Phụ lục 5: Đầu tư đội tàu
biển đến năm 2020)
- Khối vận tải đường thủy nội địa:
+ Đầu tư cải tạo, nâng cấp kết cấu
hạ tầng giao thông đường thủy nội địa trên các tuyến vận tải chính: nâng cấp
luồng, hiện đại hóa hệ thống báo hiệu, tín hiệu; đầu tư các cảng đầu mối;
phương tiện, thiết bị quản lý.
+ Tăng cường đội tàu vận tải sông,
đặc biệt là khu vực đồng bằng sông Cửu Long, đồng bằng sông Hồng, đáp ứng ở mức
tối đa cho vận tải hàng hóa. Trên cơ sở đó, hình thành các đội vận tải hiện
đại, có thương hiệu. Tiến tới giảm áp lực cho vận tải đường bộ.
- Khối vận tải hàng không:
+ Đầu tư đội tàu bay theo hướng
chiến lược, đúng kế hoạch đã đề ra.
+ Đầu tư hệ thống nhà ga, dịch vụ
đúng yêu cầu thực tế, hiện đại, văn minh.
+ Tiếp tục xây dựng thương hiệu
Vietnam Airlines thành thương hiệu lớn trên quốc tế.
+ Tiếp tục mở hầu hết các đường bay
quốc tế từ Việt Nam đến các nước và khu vực trên thế giới.
(Xem Phụ lục 6: Kế hoạch phát
triển đội tàu bay đến năm 2020)
- Khối vận tải đường sắt:
+ Từng bước đầu tư nâng cấp hệ
thống đường sắt, nhà ga hiện có theo hướng hiện đại đạt cấp 2 cấp kỹ thuật
đường sắt và đảm bảo khai thác hiệu quả hệ thống hiện có.
+ Khẩn trương hoàn thành nghiên cứu
các phương án khả thi đường sắt tốc độ cao để có kế hoạch đầu tư cho phù hợp.
Trước mắt ưu tiên cho hai đoạn tuyến là Hà Nội - Vinh và TP. Hồ Chí Minh - Nha
Trang.
+ Đầu tư hệ thống thông tin, tín
hiệu hiện đại cho các tuyến đường sắt hiện tại đảm bảo an toàn chạy tàu, khai
thác có hiệu quả.
+ Thúc đẩy nghiên cứu và đầu tư
phát triển đường sắt đô thị, đường sắt nội ngoại ô tại Hà Nội - và TP. Hồ Chí
Minh. Phấn đấu đến năm 2020 hình thành được mạng lưới giao thông công cộng liên
hoàn bằng đường sắt tại hai thành phố này.
+ Xúc tiến đầu tư mới tuyến đường
sắt khổ 1,435m, nối TP. Hồ Chí Minh - Cần Thơ và TP. Hồ Chí Minh - Vũng Tàu.
b3. Đối với khối cơ khí:
- Tiếp tục đầu tư cho công nghiệp
ôtô theo hướng áp dụng công nghệ tiên tiến, sử dụng nhiên liệu thay thế, năng
lượng sạch, tiết kiệm, hiệu quả, giảm phát thải khí nhà kính, thân thiện môi
trường. Phấn đấu tăng tỷ lệ nội địa hóa tại các liên doanh ô tô với nước ngoài.
- Củng cố và đầu tư cho công nghiệp
tàu thủy, nhằm xây dựng công nghiệp tàu thủy là một trong những thế mạnh về
công nghiệp tàu thủy của Việt Nam có thương hiệu trong khu vực và quốc tế.
- Hoàn thiện dây chuyền lắp ráp đầu
máy diezel trong nước.
- Đổi mới đầu máy, toa xe hiện đại,
phục vụ nhu cầu vận tải đường sắt.
- Nâng cao chất lượng đầu tư xe
máy, thiết bị công trình thi công hạ tầng giao thông, thiết bị nâng hạ, phấn
đấu phục vụ trong nước và xuất khẩu trên cơ sở chuyển giao các dây chuyền công
nghệ chế tạo của các nước tiên tiến trên thế giới.
(Xem Phụ lục 7: Các dự án đầu tư
khối cơ khí)
b4. Đối với khối tư vấn:
- Đối với cơ quan tư vấn: chuyển
giao toàn diện các phần mềm tiên tiến phục vụ cho khảo sát, thiết kế các dự án
giao thông. Trên cơ sở đó đáp ứng việc tham gia đấu thầu các dự án tư vấn quốc
tế và khu vực.
(Xem Phụ lục 8: Các phần mềm đầu
tư cho công tác tư vấn giao thông)
b5. Đối với khối viện nghiên
cứu, các trường đại học, cao đẳng:
- Đầu tư đồng bộ cho việc nghiên
cứu, sản xuất các công nghệ mới, vật liệu mới.
- Chuyển giao và triển khai các
công nghệ mới phục vụ cho xây dựng hệ thống hạ tầng giao thông, phục vụ nghiên
cứu giảng dạy tại các trường.
- Đầu tư đồng bộ các trang thiết bị
dạy học, thực nghiệm tại các trường đáp ứng yêu cầu hội nhập các trường vào khu
vực và quốc tế.
(Xem Phụ lục 9: Các dự án đầu tư
các khối Viện, nhà trường)
b6. Đối với các doanh nghiệp
hoạt động công ích:
Các doanh nghiệp của Bộ GTVT chủ
yếu hoạt động công ích là Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam, Tổng công ty Đảm
bảo an toàn Hàng hải miền Bắc, Tổng công ty Đảm bảo an toàn Hàng hải miền Nam.
Việc đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị phục vụ công tác quản lý bay, bảo đảm
an toàn hàng hải là một nhiệm vụ quan trọng của quốc gia.
(Xem Phụ lục 10: Các dự án đầu
tư các doanh nghiệp hoạt động công ích)
2.4. Đào tạo nguồn nhân lực
Đảm bảo phát triển nguồn nhân lực
bao gồm các cán bộ quản lý, đội ngũ công nhân viên chức, lao động đáp ứng yêu
cầu CNH-HĐH Bộ GTVT.
a. Đối với hệ thống cán bộ quản
lý các cấp:
- Đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý
các cấp theo đúng tiêu chuẩn, yêu cầu, đảm bảo chất lượng, số lượng; đào tạo
trong nước và nước ngoài; đào tạo dài hạn kết hợp với ngắn hạn tạo ra việc luân
chuyển cán bộ quản lý thường xuyên.
- Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý
vừa rộng, vừa chuyên, chú trọng các độ tuổi để không bị hẫng hụt cán bộ.
- Đổi mới chương trình đào tạo căn
bản, trên cơ sở đó, cán bộ được đào tạo các chương trình sát với thực tiễn, học
đi đôi với hành, nhất là các chương trình đào tạo ngắn hạn.
- Tiến hành thi tuyển chọn công
chức, cán bộ quản lý đảm bảo chất lượng và hiệu quả.
- Thu hút và đào tạo cán bộ có
trình độ cao từ trong nước và ngoài nước.
- Đào tạo các chuyên gia đầu ngành
như: Tổng công trình sư, kỹ sư trưởng, tổng chỉ huy … trong các lĩnh vực then
chốt của Bộ GTVT.
(Xem Phụ lục 11: Kế hoạch đào
tạo cán bộ quản lý trong và ngoài nước)
b. Đào tạo nghề, nâng cao tay
nghề cho người lao động:
- Xây dựng lộ trình đào tạo nghề
cho công nhân ở các doanh nghiệp, đến 2015 cơ bản đào tạo nghề xong cho công
nhân lao động.
- Xây dựng chương trình đào tạo
nghề phù hợp với các nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, nhất là đào tạo ngắn hạn với
chuyển giao công nghệ mới.
- Tạo điều kiện để các doanh nghiệp
mở các lớp đào tạo ngắn hạn, thi tay nghề để nâng ngạch cho người lao động kịp
thời.
(Xem Phụ lục 12: Tổng hợp, phân
kỳ đào tạo nghề cho công nhân lao động Bộ GTVT)
IV. CÁC GIẢI PHÁP
THỰC HIỆN
1. Giải pháp
về cơ chế chính sách
- Rà soát, sửa đổi, bổ sung các Bộ luật,
Luật đẩy nhanh tiến độ xây dựng các tiêu chuẩn, quy chuẩn, văn bản dưới Luật,
lồng ghép công tác bảo vệ môi trường trong mọi hoạt động để sớm hoàn chỉnh hệ
thống văn bản QPPL trong lĩnh vực GTVT.
- Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo
của Đảng và nhận thức của các cấp, của mọi người đối với hoạt động khoa học
công nghệ.
+ Tiếp tục nâng cao nhận thức của
các cấp lãnh đạo Đảng, chính quyền từ Trung ương đến địa phương, từ các doanh
nghiệp đến người lao động và trong toàn xã hội về vị trí, vai trò của khoa học
và công nghệ. Làm rõ nhận thức vì sự thất thoát, lãng phí năng lượng, nguyên
nhiên vật liệu do giải pháp kỹ thuật không hợp lý, công nghệ lạc hậu làm cho
năng suất lao động thấp và quản lý điều hành kém sẽ tác động lớn làm suy giảm
hiệu quả đầu tư.
+ Tăng cường chỉ đạo phối hợp liên
ngành trong hoạt động khoa học công nghệ.
- Đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ kỹ
thuật, công nghệ tiên tiến trong quản lý và xây dựng KCHT, nâng cao chất lượng
dịch vụ, giảm chi phí vận tải.
- Nghiên cứu, xây dựng và hoàn
thiện các tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm, định mức kinh tế kỹ thuật … trong
các lĩnh vực khảo sát, thiết kế, thi công, nghiệm thu, bảo trì, vật liệu, công
nghệ trong xây dựng công trình giao thông vận tải.
- Thực hiện các cơ chế về quản lý
kinh tế để ràng buộc và khuyến khích các doanh nghiệp phải đổi mới công nghệ,
chống độc quyền, khuyến khích cạnh tranh, ưu đãi về thuế, về vay tín dụng cho
các doanh nghiệp ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ, cho phép doanh nghiệp
tính vào chi phí sản xuất các chi phí nghiên cứu, triển khai đổi mới công nghệ.
- Tăng cường thông tin khoa học
công nghệ, thông tin đại chúng và chuyên ngành, hình thành các trung tâm dịch
vụ gắn giữa cung và cầu về công nghệ.
- Tăng cường bảo hộ sở hữu công
nghiệp, bảo hộ sở hữu trí tuệ.
- Xây dựng quy trình thẩm định công
nghệ, kiên quyết chấm dứt tình trạng nhập các công nghệ lạc hậu.
- Có chiến lược phát triển công nghệ
cho từng ngành và lĩnh vực cụ thể.
- Tiếp tục đẩy mạnh công tác chuyển
giao công nghệ và đào tạo, thực tập trong các dự án hỗ trợ kỹ thuật từ nguồn
viện trợ không hoàn lại của các tổ chức chính phủ và phi chính phủ, từ nguồn
vốn vay viện trợ phát triển cho các dự án (ODA).
- Mở rộng hợp tác quốc tế trong và
ngoài khu vực nhằm đưa công tác nghiên cứu khoa học phục vụ GTVT hòa nhịp với
các nước trong khu vực và thế giới.
- Hoàn thiện công tác đổi mới doanh
nghiệp trong Bộ GTVT đáp ứng các yêu cầu mới.
- Cải cách chế độ chính sách và
tiền lương, hỗ trợ công tác đào tạo để thu hút nguồn lực, tránh để xảy ra tình
trạng chảy máu chất xám.
2. Giải pháp
về vốn
- Bố trí ngân sách nhà nước, ODA
cho việc áp dụng công nghệ thông tin, cải cách cơ chế chính sách cho các đơn vị
của Bộ.
- Chính phủ hỗ trợ, cho phép vay ưu
đãi, tạo cơ chế, chính sách thuận lợi (thuế, nhân lực …) đối với các doanh
nghiệp trong việc đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị cho việc thực hiện Công
nghiệp hóa - Hiện đại hóa có trong nội dung của Đề án này. Ngoài ra, Nhà nước
bố trí nguồn vốn ngân sách cho việc đầu tư cho các doanh nghiệp công ích nhằm
nâng cao, đẩy nhanh quá trình CNH-HĐH.
- Các doanh nghiệp chủ động trong
việc bố trí và huy động nguồn vốn hợp pháp, đặc biệt thu lại từ việc thoái vốn
liên doanh, liên kết trong việc đầu tư ngoài ngành để thực hiện mục tiêu và các
nội dung Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa.
3. Giải pháp
về chỉ đạo, điều hành thực hiện Đề án.
- Trên cơ sở Đề án của Bộ, các đơn
vị thuộc Bộ GTVT xây dựng đề án chi tiết và Bộ GTVT phê duyệt các đề án đó.
- Các đơn vị đổi mới tiến hành
thành lập Ban chỉ đạo do lãnh đạo cao nhất của đơn vị làm trưởng ban.
- Căn cứ vào kế hoạch triển khai,
Ban chỉ đạo thường xuyên đưa ra các giải pháp để thực hiện Đề án và xử lý những
vấn đề liên quan.
V. NGUỒN LỰC
THỰC HIỆN, PHÂN KỲ ĐẦU TƯ
1. Dự tính
tổng kinh phí đầu tư cho thực hiện Đề án.
|
TT
|
Nội
dung
|
Kinh
phí (Tỷ đồng)
|
Ghi
chú
|
|
Giai
đoạn 2012-2015
|
Giai
đoạn 2016-2020
|
Tổng
|
|
1
|
Danh mục phần mềm CSDL, hạ tầng
CNTT yêu cầu cho công tác quản lý, điều hành
|
153
|
125
|
278
|
|
|
2
|
Danh mục các loại phần mềm Quản
lý doanh nghiệp
|
87
|
105
|
192
|
|
|
3
|
Nhu cầu nhà làm việc của các Cơ
quan, đơn vị
|
7.214
|
3.773
|
10.988
|
|
|
4
|
Danh mục đầu tư các loại thiết bị
phục vụ CNH-HĐH của khối xây lắp
|
1.904
|
2.431
|
4.336
|
|
|
5
|
Danh mục đầu tư đội tàu biển để
phục vụ CNH-HĐH
|
30.000
|
70.000
|
100.000
|
|
|
6
|
Kế hoạch phát triển đội tàu bay
của hàng không Việt Nam
|
43.838
|
36.245
|
80.083
|
|
|
7
|
Các dự án đầu tư của khối Cơ khí
phục vụ CNH-HĐH
|
1.738
|
1.230
|
2.968
|
|
|
8
|
Danh mục các loại phần mềm đầu tư
cho công tác tư vấn giao thông
|
3
|
4
|
6
|
|
|
9
|
Các dự án đầu tư của khối Viện,
Trường phục vụ CNH-HĐH
|
3.343
|
2.188
|
5.531
|
|
|
10
|
Các dự án đầu tư các doanh nghiệp
hoạt động công ích
|
8.879
|
6.500
|
15.379
|
|
|
11
|
Kế hoạch đầu tư cán bộ quản lý
trong và ngoài nước
|
127
|
152
|
279
|
|
|
12
|
Kế hoạch đào tạo nghề cho công
nhân lao động Bộ GTVT
|
783
|
1.746
|
2.529
|
|
|
|
Tổng
cộng
|
98.824
|
124.966
|
223.790
|
|
Ghi chú: Tổng kinh phí trên chỉ
là dự tính, giá trị này sẽ được cập nhật, bổ sung phù hợp với kinh phí xây dựng
Đề án CNH-HĐH của các đơn vị thuộc Bộ GTVT sau khi được xem xét, chấp thuận.
Trong đó được phân ra các nguồn như
sau:
- Vốn ngân sách nhà nước: đầu tư
cho khối hành chính sự nghiệp, bao gồm các hạng mục như sau: Đầu tư phần mềm,
hạ tầng CNTT phục vụ cho công tác quản lý; Nhà làm việc của các cơ quan quản lý
nhà nước; Đào tạo cán bộ quản lý nhà nước; Đầu tư các công trình, dịch vụ công
ích. Ước tính chi phí khoảng 20.000 tỷ đồng.
- Để đầu tư cho các hạng mục: Nhà
làm việc; Đầu tư trang thiết bị; Đầu tư các dự án; Đào tạo nghề, các doanh
nghiệp tự huy động, cân đối các nguồn vốn tự có, vốn vay, ODA, vốn huy động từ
xã hội, trong đó:
+ Vốn tự có của các doanh nghiệp:
Dự tính khoảng 40% vốn ngoài ngân sách nhà nước. Ước tính chi phí khoảng 81.516
tỷ đồng.
+ Vốn khác: Dự tính khoảng 60% vốn
ngoài ngân sách nhà nước. Ước tính chi phí khoảng 122.274 tỷ đồng.
2. Phân kỳ
đầu tư
- Giai đoạn 2012 - 2015:
+ Hoàn thành thực hiện cải cách
hành chính (theo chương trình của Chính phủ) và quản lý theo tiêu chuẩn ISO từ
Bộ đến các đơn vị thuộc Bộ.
+ Hoàn thành và đưa vào sử dụng các
phần mềm, cơ sở dữ liệu phục vụ công tác quản lý điều hành và hệ thống trang
thiết bị cần thiết, dần hình thành Bộ GTVT điện tử.
+ Hoàn thành việc xây dựng cơ sở
làm việc của các đơn vị; cải tạo nâng cấp cơ sở làm việc của các đơn vị xuống
cấp.
+ Xây dựng công nghiệp phụ trợ
+ Đào tạo nguồn nhân lực tiếp cận
được sự phát triển của khoa học kỹ thuật tiên tiến.
+ Nguồn vốn đầu tư: 98.824 tỷ đồng.
- Giai đoạn 2016 - 2020:
+ Tiếp tục nghiên cứu ứng dụng các
công nghệ, vật liệu mới trong hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm giảm chi phí,
tăng năng suất.
+ Hình thành Chính phủ điện tử
trong ngành giao thông.
+ Đối với lĩnh vực cơ khí: Các
doanh nghiệp tiến tới làm chủ công nghệ và sản xuất được động cơ.
+ Nguồn vốn đầu tư: 124.966 tỷ
đồng.
- Giai đoạn sau 2020: Tiếp tục hoàn
thiện triển khai CNH-HĐH để ngành GTVT trở thành ngành mũi nhọn, phát triển hiện
đại trên mọi lĩnh vực của kinh tế toàn quốc.
- Giai đoạn định hướng đến năm
2030: Hoàn thiện công việc CNH-HĐH của ngành GTVT cùng với quá trình phát triển
kinh tế xã hội của đất nước.
VI. TỔ CHỨC
THỰC HIỆN
- Bộ GTVT thành lập Ban chỉ đạo của
Bộ và chỉ đạo thực hiện Đề án này.
- Các đơn vị thuộc Bộ GTVT thành
lập Ban chỉ đạo và xây dựng đề án CNH-HĐH chi tiết, cụ thể của cơ quan, đơn vị
mình. Sau đó, trình Bộ GTVT xem xét, phê duyệt trong năm 2012.
- Vụ Khoa học công nghệ: Hướng dẫn
và kiểm tra việc đầu tư phương tiện, thiết bị công nghệ mới ở các doanh nghiệp.
- Vụ Tài chính: Tham mưu cho Bộ về
dự toán kinh phí ngân sách nhà nước hàng năm và thực hiện quyết toán kinh phí
thực hiện Đề án.
- Trung tâm CNTT: Hướng dẫn, thẩm
định đầu tư hệ thống CNTT; các phần mềm sử dụng.
- Định kỳ 6 tháng Ban chỉ đạo họp
để kiểm điểm việc thực hiện Đề án.
- Giao Vụ Kế hoạch đầu tư là cơ
quan đầu mối của Bộ để tổng hợp, báo cáo và là thường trực Ban chỉ đạo.