THỦ
TƯỚNG CHÍNH PHỦ
********
|
CỘNG
HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
********
|
Số:
13/1999/CT-TTg
|
Hà
Nội, ngày 12 tháng 5 năm 1999
|
CHỈ THỊ
VỀ
VIỆC CHẤN CHỈNH SẮP XẾP SẢN XUẤT KINH DOANH NGÀNH THUỐC LÁ
Thực hiện Quyết định số 392-CT
ngày 12 tháng 11 năm 1990 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng
Chính phủ) về việc chấn chỉnh lại tổ chức sản xuất và lưu thông thuốc lá điếu,
Chỉ thị số 278-CT ngày 03 tháng 8 năm 1990 về cấm nhập khẩu và lưu thông thuốc
lá điếu sản xuất ở nước ngoài trên thị trường nước ta. Sau gần chín năm thực
hiện, bước đầu đã thu được một số kết quả nhất định, tạo điều kiện cho ngành
thuốc lá Việt Nam ổn định, tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước. Song, so với
yêu cầu đề ra thì kết quả đạt được còn thấp, các cơ sở sản xuất thuốc lá trong
nước vẫn còn phân tán, thiếu tập trung, nhiều quận huyện cũng có nhà máy sản
xuất thuốc lá; mặt khác, sự chỉ đạo kiểm soát của các Bộ ngành và các cấp còn
thiếu chặt chẽ. Làm cho các cơ sở sản xuất thuốc lá nhỏ địa phương đang hoạt
động kém hiệu quả, một số doanh nghiệp thua lỗ kéo dài, không đảm bảo vệ sinh
môi trường, còn có sản phẩm không đăng ký nhãn hiệu và chất lượng hàng hoá chưa
bảo đảm theo quy định của Nhà nước. Thuốc lá nhập lậu trên thị trường nội địa
không giảm, có xu hướng ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sản xuất thuốc lá
trong nước. Để khắc phục tình trạng trên, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ
ngành, Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Tổng công ty
Thuốc lá Việt Nam thực hiện một số việc cấp bách sau đây:
1. Nhà nước thống nhất quản lý đối
với ngành thuốc lá. Chủ trương này phải được thể hiện đồng bộ, nhất quán trong
quản lý Nhà nước, từ khâu quy hoạch, kế hoạch, chính sách, biện pháp về đầu tư
phát triển, xuất nhập khẩu máy móc, thiết bị sản xuất, nguyên liệu, phụ liệu,
vật tư, sản phẩm thuốc điếu, đăng ký nhãn hiệu chất lượng sản phẩm lưu thông,
quảng cáo tiếp thị và các chính sách kinh tế khác. Nhà nước độc quyền về sản
xuất thuốc lá điếu, chỉ những doanh nghiệp Nhà nước, các liên doanh với nước
ngoài đã được cấp phép và đủ điều kiện quy định mới được sản xuất. Phải nhanh
tróng sắp xếp, ổn định lại từ sản xuất đến lưu thông ngành hàng này theo mục
tiêu: nâng cao chất lượng sản phẩm thuốc lá điếu và thuốc lá lá sản xuất bằng
nguyên liệu trong nước, đáp ứng nhu cầu thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu.
2. Chủ trương về đầu tư ngành
thuốc lá:
- Trong lĩnh vực sản xuất thuốc
lá điếu: không đầu tư xây dựng mới các cơ sở sản xuất thuốc lá điếu ngoài những
đơn vị đã cho phép và đơn vị đang chuẩn bị liên doanh hợp tác để sản xuất loại
thuốc lá cao cấp và đầu tư chiều sâu có trọng điểm, hiện đại hoá công nghệ, máy
móc thiết bị, nâng cao chất lượng sản phẩm, phối chế được sợi thuốc lá cao cấp
trong nước thay thế nhập khẩu. Để tăng cường sức cạnh tranh của các doanh
nghiệp trong nước, đặc biệt khi nước ta tham gia hội nhập quốc tế.
- Ngừng việc hợp tác các dự án
mới về sản xuất, gia công hoặc liên doanh với nước ngoài sản xuất thuốc lá
điếu, không tăng thêm nhãn quốc tế về thuốc lá.
- Khuyến khích việc đầu tư phát
triển trồng và chế biến nguyên liệu, sản xuất phụ liệu thuốc lá trong nước,
nhằm thay thế nhập khẩu và đẩy mạnh xuất khẩu, giảm dần tình trạng nhập siêu
hiện nay.
3. Đối với các Bộ, ngành liên
quan:
Bộ Công nghiệp:
- Chỉ đạo Tổng công ty Thuốc lá
Việt Nam và các địa phương thực hiện Chiến lược sản xuất kinh doanh ngành thuốc
lá đến năm 2010 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
- Chủ trì cùng với Bộ Kế hoạch
và Đầu tư, Bộ Tài chính, Ban Đổi mới quản lý doanh nghiệp Trung ương, Uỷ ban
nhân dân các địa phương và Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam xây dựng đề án tổ
chức lại các cơ sở sản xuất thuốc lá điếu theo tinh thần Nhà nước độc quyền sản
xuất, tập trung đầu mối; chỉ duy trì hoạt động những cơ sở sản xuất thuốc lá
điếu có công suất trên 50 triệu bao/năm, có trình độ công nghệ cao và máy móc
thiết bị đồng bộ, tiên tiến, hiện đại, đảm bảo vệ sinh môi trường. Việc sắp xếp
phải đảm bảo chặt chẽ, tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các
doanh nghiệp có hiệu quả. Các đơn vị sản xuất kinh doanh có quy mô nhỏ, thua
lỗ, nợ đọng thuế thì sáp nhập hoặc chuyển hướng kinh doanh các mặt hàng khác
hoặc giải thể. Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam đóng vai trò chủ đạo, là đầu mối
tập trung quản lý, sắp xếp lại ngành thuốc lá.
- Các cơ sở sản xuất thuốc lá
điếu phải do cấp Bộ, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trực tiếp quản
lý. Tiến hành ngay việc rà soát lại các cơ sở sản xuất thuốc lá điếu và kiểm
soát chặt chẽ về sản xuất kinh doanh, cấp quận huyện không được trực tiếp quản
lý tổ chức sản xuất thuốc lá điếu, không để tư thương lợi dụng danh nghĩa doanh
nghiệp Nhà nước để sản xuất kinh doanh thuốc lá điếu.
- Quản lý chặt chẽ năng lực,
công suất thiết bị sản xuất thuốc lá điếu hiện nay của các doanh nghiệp trong
phạm vi cả nước, các doanh nghiệp không được phép đầu tư mở rộng hoặc đầu tư
mới vượt quá tổng năng lực sản xuất thuốc lá điếu hiện nay.
- Phối hợp với Bộ Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính, Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương chỉ đạo Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam và các doanh nghiệp
thuốc lá xây dựng quy hoạch, kế hoạch đầu tư; có cơ chế thu mua hợp lý để phát
triển vùng nguyên liệu thuốc lá, nhất là phát triển ở vùng sâu, vùng xa, kinh
tề khó khăn, góp phần thực hiện chương trình xoá đói giảm nghèo, đáp ứng nhu
cầu sản xuất trong nước, thay thế nhập khẩu, tiến tới xuất khẩu nguyên liệu và
tự sản xuất hương liệu, phụ liệu, thiết bị, phụ tùng thay thế; để giảm nhập
khẩu và hỗ trợ ngành cơ khí trong nước phát triển.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư:
- Đánh giá hoạt động sản xuất
kinh doanh của các doanh nghiệp hợp tác hoặc liên doanh với nước ngoài sản xuất
thuốc lá điếu. Trường hợp vi phạm pháp luật, phải xử lý nghiêm theo pháp luật.
Việc đầu tư đổi mới thiết bị, thay thế thiết bị cũ, cũng như việc nhập khẩu máy
sản xuất thuốc lá của các doanh nghiệp, nhất thiết phải tham khảo ý kiến của
Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam và phải được Bộ Công nghiệp đồng ý bằng văn bản.
Cùng Bộ công nghiệp thực hiện
các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao cho Bộ Công nghiệp trong Chỉ thị này. Đề
xuất các biện pháp xử lý (kể cả việc rút giấy phép) đối với các cơ sở liên
doanh hợp tác sản xuất với nước ngoài không phù hợp với quy định chung và hoạt
động không có hiệu quả.
- Kiểm tra các chủ đầu tư đã
được cấp giấy phép đầu tư ngành thuốc lá của các Bộ, địa phương không bảo đảm
phù hợp với nội dung Chỉ thị, kiến nghị giải pháp trình Thủ tướng Chính phủ xem
xét quyết định.
Bộ Tài chính:
Thi hành nghiêm chỉnh Luật thuế
tiêu thụ đặc biệt, thu đúng, thu đủ, không được miễn giảm thuế cho bất cứ doanh
nghiệp nào sản xuất kinh doanh thuốc lá điếu thuộc địa phương hay Trung ương
quản lý. Chấm dứt tình trạng nợ đọng thuế kéo dài, xử lý nghiêm việc gian lận
trốn thuế theo luật hiện hành.
- Nghiên cứu trình Thủ tướng
Chính phủ chính sách để lại thuế Giá trị gia tăng đối với việc thu mua thuốc lá
lá ở các vùng trồng nguyên liệu cây thuốc lá có chất lượng cao, thay thế nguyên
liệu nhập khẩu và xuất khẩu.
- Xem xét cho ngành thuốc lá
được vay vốn với lãi suất ưu đãi để đầu tư cho vùng trồng cây thuốc lá, chế
biến và dự trữ nguyên liệu thuốc lá lá để xuất khẩu. Nghiên cứu chính sách bảo
hộ cây thuốc lá trồng trong nước và có chính sách bảo hiểm đối với cây thuốc lá.
Cùng Bộ Công nghiệp, Tổng công
ty Thuốc lá Việt Nam xây dựng đề án dán tem toàn bộ thuốc lá sản xuất trong
nước, để có thể triển khai vào đầu năm 2000.
Bộ thương mại:
- Căn cứ Luật Thương mại, phối
hợp với Bộ Công nghiệp và các Bộ, ngành khác có liên quan, nghiên cứu trình Thủ
tướng Chính phủ các văn bản pháp luật về khuyến mãi và tiếp thị mặt hành thuốc
lá, không để tình trạng tiếp thị quá mức.
Sớm ban hành
quy chế kinh doanh có điều kiện về mặt hàmg thuốc lá để xem xét lại các tổ
chức, cá nhân kinh doanh buôn bán thuốc lá điếu; nhằm sắp xếp tổ chức quy hoạch
lại mạng lưới đại lý, bán buôn, bán lẻ thuốc lá điếu, đảm bảo dễ kiểm soát quản
lý việc buôn bán thuốc lá.
- Chỉ đạo Cục Quản lý thị trường
Trung ương đề xuất các biện pháp và tổ chức thực hiện có hiệu quả việc cấm tiêu
thụ thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả, nhái nhãn hiệu lưu thông trên thị trường
và xử lý nghiêm theo pháp luật việc nhái nhãn, hàng giả, hàng nhập lậu.
- Đình chỉ việc cho phép tạm
nhập tái xuất thuốc lá điếu nước ngoài.
Bộ Khoa học Công nghệ và Môi
trường:
- Soát xét việc đăng ký nhãn
hiệu thuốc lá. Xây dựng cơ chế phối hợp với các cơ quan liên quan để thực hiện
việc đăng ký nhãn hiệu thuốc lá được chặt chẽ và thuận lợi.
Phối hợp với Bộ Thương mại, Bộ Y
tế có biện pháp ngăn chặn tình trạng tiêu thụ sản phẩm thuốc lá chưa có chứng
nhận đăng ký nhãn hiệu và chất lượng hàng hoá; xử lý việc tranh chấp bản quyền.
Vào quý I hàng năm, phải công bố các nhãn thuốc lá được phép lưu thông trên thị
trường; sớm có hướng dẫn chỉ đạo thực hiện tốt Chỉ thị số 199/TTg ngày 03 tháng
4 năm 1997 của Thủ tướng Chính phủ về việc quản lý chất thải rắn, để đảm bảo vệ
sinh môi trường.
Bộ Y tế:
- Phối hợp với Bộ Khoa học Công
nghệ và Mội trường hoàn chỉnh hệ thống các chỉ tiêu chất lượng thuốc lá theo
tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) cần thiết cho việc quản lý chất lượng, đăng ký chất
lượng hàng hoá đối với nhãn mác thuốc được phép sản xuất; nhằm hạn chế đến mức
tối đa ảnh hưởng sức khoẻ của người tiêu dùng. Từ nay trở đi, các cơ sở sản
xuất thuốc lá điếu nhất thiết phải đăng ký chất lượng hàng hoá, rồi mới được
sản xuất và tiêu thụ sản phẩm trên thị trường.
Bộ Văn hoá - Thông tin:
- Phối hợp với Bộ Thương mại
nghiên cứu trình Thủ tướng Chính phủ một số hình thức thông tin giới thiệu sản
phẩm đến người tiêu dùng ở mức độ cần thiết và cấm quảng cáo thuốc lá dưới mọi
hình thức. Có biện phát quản lý việc in ấn các sản phẩm bao bì thuốc lá; nhằm
ngăn chặn từ đầu việc sản xuất thuốc lá giả, thuốc lá nhái nhãn mác.
Bộ Công An:
- Phối hợp với Bộ Thương mại
(Cục Quản lý thị trường), Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính (Tổng cục thuế), Uỷ
ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, điều tra phát hiện xử
lý nghiêm các ổ nhóm sản xuất và tiêu thụ thuốc lá trái với pháp luật.
Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành
phố trực thuộc Trung ương:
- Phối hợp với các Bộ, cơ quan
Trung ương thực hiện chủ trương sắp xếp các doanh nghiệp thuốc lá trên địa bàn
tỉnh, thành phố mình quản lý.
Quản lý các doanh nghiệp thuốc
lá thực hiện đúng các quy định của Nhà nước. Trực tiếp xử lỹ hoặc phối hợp với
cơ quan chức năng xử lý các doanh nghiệp vi phạm.
- Các Bộ, ngành liên quan và
UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phối hợp với các cơ quan thông
tin đaị chúng mở đợt tuyên truyền sâu rộng chủ trương và biện pháp chống buôn
lậu thuốc lá, đặc biệt với nhân dân vùng biên gới, để họ không trực tiếp tham
gia hoặc tiếp tay cho bọn buôn lậu thuốc lá dưới bất kỳ hình thức nào theo đúng
Chỉ thị số 835/1997/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 11 tháng 10 năm 1997 về
đấu tranh chống buôn lậu trong tình hình mới. Có biện pháp hạn chế và yêu cầu
những người buôn bán thuốc lá làm giấy cam kết không buôn bán thuốc lá ngoại
nhập lậu, quản lý chặt chẽ các doanh nghiệp Nhà nước hoặc các đoàn thể xã hội,
kiên quyết không để các doanh nghiệp này tham gia vào các hoạt động buôn bán
thuốc lá ngoại, nhập lậu. Giáo dục thuyết phục và có biện pháp xử lý nghiêm đối
với người chủ hoặc người điều khiển phương tiện cố tình tiếp tay cho bọn buôn
lậu vận chuyển thuốc lá nhập lậu.
Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ
quan ngang Bộ, Cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương và Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam có trách nhiệm tổ chức thực
hiện Chỉ thị này.