Quy định về việc xác định lỗ và chuyển lỗ của doanh nghiệp trong Doanh Nghiệp Tư Nhân

Lỗ phát sinh trong kỳ tính thuế là số chênh lệch âm về thu nhập tính thuế chưa bao gồm các khoản lỗ được kết chuyển từ các năm trước chuyển sang. Tức là, thu nhập tính thuế của năm phát sinh âm thì năm đó lỗ và doanh nghiệp không phải nộp thuế trong trường hợp này.

Cách chuyển lỗ được xác định như sau:

- Doanh nghiệp có lỗ thì được chuyển lỗ năm trước sang năm sau. Số lỗ được chuyển tối đa nhỏ hơn hoặc bằng thu nhập (lãi) của doanh nghiệp trong năm chuyển lỗ.

- Thời gian được chuyển lỗ tính liên tục không quá 05 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ. Quá thời hạn 05 năm này, nếu số lỗ phát sinh chưa chuyển hết thì sẽ không được chuyển vào thu nhập của các năm tiếp sau.

Cụ thể:

1. Chuyển lỗ giữa các năm

Doanh nghiệp sau khi quyết toán thuế mà bị lỗ thì chuyển toàn bộ và liên tục số lỗ vào thu nhập (thu nhập chịu thuế đã trừ thu nhập miễn thuế) của những năm tiếp theo. Chuyển liên tục trong vòng 05 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ.

Doanh nghiệp tạm thời chuyển lỗ vào thu nhập của các quý của năm sau khi tính tạm nộp quý và chuyển chính thức vào năm sau khi lập Tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp (mẫu số 03/TNDN ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC).

Ví dụ 1: Năm 2017, doanh nghiệp A có phát sinh lỗ là 10 tỷ đồng; năm 2018 doanh nghiệp A có phát sinh thu nhập là 15 tỷ đồng. Toàn bộ số lỗ phát sinh năm 2017 nhỏ hơn thu nhập năm 2018 nên doanh nghiệp A phải chuyển toàn bộ số lỗ vào thu nhập năm 2018.

Trường hợp năm 2018, doanh nghiệp A có phát sinh thu nhập chỉ có 8 tỷ đồng thì:

- Doanh nghiệp A phải chuyển số lỗ năm 2017 là 8 tỷ đồng vào thu nhập năm 2018;

- Số lỗ còn lại 2 tỷ đồng, Doanh nghiệp A phải theo dõi và chuyển toàn bộ liên tục vào các năm tiếp theo, nhưng tối đa không quá 5 năm, kể từ năm 2018 (tức là doanh nghiệp được chuyển lỗ từ năm 2018 đến năm 2022).

2. Chuyển lỗ giữa các quý

- Doanh nghiệp có số lỗ giữa các quý trong cùng một năm tài chính thì được bù trừ số lỗ của quý trước vào các quý tiếp theo của năm tài chính đó. Khi quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp, doanh nghiệp xác định số lỗ của cả năm và chuyển toàn bộ và liên tục số lỗ vào thu nhập chịu thuế của những năm tiếp sau năm phát sinh lỗ trong vòng 05 năm.

Ví dụ 2: Năm 2017, Doanh nghiệp B có:

- Quý 1: lỗ 20 triệu.

- Quý 2: lãi 10 triệu.

- Quý 3: lãi 15 triệu.

Quý 1 Doanh nghiệp B phát sinh lỗ 20 triệu nên số lỗ này sẽ được chuyển sang Quý 2 là 10 triệu. Số lỗ còn lại là 10 triệu sẽ được chuyển tiếp tục vào Quý 3, thì Quý 3 năm 2017 chỉ còn 5 triệu được xác định là thu nhập tính thuế để tạm tính nộp thuế quý.

3. Chuyển lỗ trong các trường hợp khác:

Trường hợp doanh nghiệp chuyển đổi loại hình doanh nghiệp, sáp nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản:

- Số lỗ của doanh nghiệp phát sinh trước khi chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất phải được theo dõi chi tiết theo năm phát sinh và bù trừ vào thu nhập cùng năm của doanh nghiệp sau khi chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất hoặc được tiếp tục chuyển vào thu nhập của các năm tiếp theo của doanh nghiệp sau khi chuyển đổi, sáp nhập, hợp nhất không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ.

- Số lỗ của doanh nghiệp phát sinh trước khi chia, tách thành doanh nghiệp khác và đang còn trong thời gian chuyển lỗ theo quy định thì số lỗ này sẽ được phân bổ cho các doanh nghiệp sau khi chia, tách theo tỷ lệ vốn chủ sở hữu được chia, tách.

Trường hợp doanh nghiệp trong kỳ tính thuế có các hoạt động chuyển nhượng bất động sản, chuyển nhượng dự án đầu tư, chuyển nhượng quyền tham gia thực hiện dự án đầu tư (trừ dự án thăm dò, khai thác khoáng sản) nếu bị lỗ thì:

- Số lỗ này được bù trừ với lãi của hoạt động sản xuất kinh doanh (bao gồm cả thu nhập khác), sau khi bù trừ vẫn còn lỗ thì tiếp tục được chuyển sang các năm tiếp theo trong thời hạn chuyển lỗ theo quy định như trên.

Xem thêm công việc "Các khoản thu nhập khác".

Lưu ý:

- Trường hợp trong thời gian chuyển lỗ có phát sinh tiếp số lỗ thì số lỗ phát sinh này (không bao gồm số lỗ của kỳ trước chuyển sang) sẽ được chuyển lỗ toàn bộ và liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ.

- Trường hợp cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, thanh tra quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp xác định số lỗ doanh nghiệp được chuyển khác với số lỗ do doanh nghiệp tự xác định thì số lỗ được chuyển xác định theo kết luận của cơ quan kiểm tra, thanh tra nhưng đảm bảo chuyển lỗ toàn bộ và liên tục không quá 5 năm, kể từ năm tiếp sau năm phát sinh lỗ theo quy định.

Ví dụ 3: Năm 2010, doanh nghiệp C lỗ 20 triệu.

Năm 2011, tiếp tục phát sinh số lỗ là 10 triệu.   

Thì: - Số lỗ của năm 2010 sẽ được chuyển tối đa từ năm 2011 đến năm 2015.

- Số lỗ năm 2011 không bao gồm số lỗ của năm 2010 chuyển sang.

Đến năm 2012, doanh nghiệp C lãi 15 triệu.

Năm 2013, doanh nghiệp C lãi tiếp 5 triệu.

Trong năm 2012, doanh nghiệp được chuyển lỗ như sau:

Doanh nghiệp chỉ được chuyển lỗ tối đa bằng số lãi phát sinh trong năm là 15 triệu. Cụ thể: doanh nghiệp chuyển toàn bộ số lỗ 15 triệu của năm 2010 sang năm 2012. Vì năm 2012 doanh nghiệp có lãi (sau khi chuyển lỗ) bằng 0, nên năm này doanh nghiệp không phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp.

Trong năm 2013, doanh nghiệp được chuyển lỗ như sau:

- Doanh nghiệp chuyển số lỗ còn lại chưa được chuyển của năm 2010 là 5 triệu sang năm 2013 (doanh nghiệp có lãi bằng 0 nên cũng không phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp trong năm này).

- Năm 2011, doanh nghiệp có số lỗ chưa được chuyển là 10 triệu, thì số lỗ 10 triệu này sẽ được chuyển liên tục và toàn bộ trong vòng 5 năm, tức là sẽ được chuyển từ năm 2012 đến 2016.

>> Xem thêm công việc "Công thức tính thuế thu nhập doanh nghiệp".