Khai và đăng ký tờ khai hải quan trong Doanh Nghiệp Tư Nhân

Hình từ Internet

Doanh nghiệp tư nhân thực hiện thủ tục khai báo hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thông qua hệ thống hải quan điện tử (Hệ thống VNACCS), chứ không thực hiện nộp hồ sơ giấy, trừ những trường hợp sau đây doanh nghiệp tư nhân được lựa chọn khai theo phương thức điện tử hoặc khai trên tờ khai hải quan giấy:

- Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của cư dân biên giới;

- Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu vượt định mức miễn thuế của người xuất cảnh, nhập cảnh;

- Hàng cứu trợ khẩn cấp, hàng viện trợ nhân đạo; hàng xuất khẩu, nhập khẩu phục vụ an ninh quốc phòng;

- Hàng quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển của cá nhân;

- Hàng hóa là phương tiện chứa hàng hóa quay vòng theo phương thức tạm nhập - tái xuất, tạm xuất - tái nhập bao gồm container rỗng có hoặc không có móc treo và bồn mềm lót trong container để chứa hàng lỏng;

- Hàng hóa tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập để phục vụ công việc trong thời hạn nhất định trong trường hợp mang theo khách xuất cảnh, nhập cảnh;

- Trường hợp hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan, hệ thống khai hải quan điện tử không thực hiện được các giao dịch điện tử với nhau mà nguyên nhân có thể do một hoặc cả hai hệ thống hoặc do nguyên nhân khác.

- Hàng hóa khác theo quy định của Bộ Tài chính.

Để có thể tham gia hệ thống VNACCS, doanh nghiệp tư nhân tiến hành đăng ký chữ ký số và tài khoản sử dụng của mình trên hệ thống theo hướng dẫn cụ thể tại đường dẫn sau: Các bước để vận hành Hệ thống VNACCS.

Tiếp đến, doanh nghiệp tư nhân tải về và cài đặt phần mềm hỗ trợ khai báo hải quan. Phần mềm hỗ trợ khai báo được Tổng cục Hải quan cung cấp miễn phí tại đường dẫn sau: Phần mềm đầu cuối của Hệ thống VNACCS; hoặc, doanh nghiệp tư nhân có thể sử dụng phần mềm khác đã được cơ quan hải quan xác nhận tương thích với hệ thống và phù hợp với yêu cầu nghiệp vụ của cơ quan hải quan.

Sau khi hoàn thành các bước cài đặt và đăng ký ban đầu nêu trên, doanh nghiệp tư nhân đã có thể sử dụng phần mềm để thực hiện khai báo hải quan và truyền dữ liệu thông tin khai báo hải quan đến Hệ thống VNACCS.

Khi phát sinh nghiệp vụ xuất khẩu hoặc nhập khẩu hàng hóa, doanh nghiệp tư nhân sử dụng phần mềm để khai báo thông tin hải quan (hay còn được gọi là mở Tờ khai hải quan điện tử - sau đây gọi tắt là “Tờ khai”), đính kèm các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan tương ứng với nghiệp vụ đó; và, đăng ký Tờ khai với cơ quan hải quan có thẩm quyền.

Việc khai báo thông tin hải quan đối với từng nghiệp vụ xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa không có sự khác biệt về mặt thao tác, mà chỉ khác nhau ở thông tin điền vào các chỉ tiêu trên màn hình nhập liệu của Tờ khai đó. Doanh nghiệp có thể tải về Tài liệu hướng dẫn khai báo hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu được đính kèm theo dưới đây, để thao tác cụ thể.

Tờ khai đã đăng ký thành công được Hệ thống VNACCS xử lý theo cơ chế tự động phân luồng. Doanh nghiệp sẽ nhận được thông báo về kết quả phân luồng đối với Tờ khai của mình là một trong 03 phân luồng dưới đây:

- Phân luồng Xanh: đây là luồng được xử lý nhanh chóng nhất. Hệ thống VNACCS sẽ tự động xử lý cho phép thông quan, mà không đòi hỏi cơ quan hải quan kiểm tra hồ sơ hải quan hay kiểm tra thực tế hàng hóa.

- Phân luồng Vàng: cơ quan hải quan sẽ tiến hành kiểm tra hồ sơ hải quan của doanh nghiệp (mà không kiểm tra thực tế hàng hóa) để quyết định có được thông quan hay không; hoặc, chuyển sang phân luồng đỏ.

- Phân luồng Đỏ: đây là luồng mất nhiều thời gian xử lý nhất. Ngoài việc tiến hành kiểm tra hồ sơ hải quan như phân luồng vàng, cơ quan hải quan cũng sẽ tiến hành kiểm tra thực tế hàng hóa của doanh nghiệp, để quyết định cho phép thông quan hay không.

Không có phân luồng nào là tuyệt đối. Dù phân luồng Xanh thường xảy ra đối với Tờ khai của các Doanh nghiệp ưu tiên, nhưng cơ quan hải quan vẫn có quyền kiểm tra ngẫu nhiên hồ sơ hải quan của doanh nghiệp. Tương tự, Tờ khai thuộc phân luồng Vàng có thể bị chuyển sang phân luồng Đỏ và ngược lại.

Do đó, khi đã đăng ký Tờ khai thành công, doanh nghiệp tư nhân phải theo dõi các thông báo trên phần mềm từ cơ quan hải quan để phối hợp thực hiện các công việc kịp thời, đúng quy định.

Khái quát lại, khi khai báo hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thì doanh nghiệp tư nhân sẽ thực hiện những công việc chính yếu sau đây:

- Mở Tờ khai hải quan điện tử. Doanh nghiệp tư nhân điền đầy đủ, chính xác thông tin vào các chỉ tiêu trên giao diện nhập thông tin của Tờ khai và đảm bảo tuân thủ Nguyên tắc khai hải quan.

- Điền đúng mã vào các chỉ tiêu thông tin dạng mã (đặc biệt lưu ý đối với mã loại hình xuất, nhập khẩu và mã cơ quan hải quan giải quyết thủ tục) để tránh việc phải Khai bổ sung hồ sơ hải quan hoặc Hủy tờ khai hải quan do điền sai ở các chỉ tiêu không được khai bổ sung.

Doanh nghiệp theo dõi và sử dụng Bảng mã chuẩn của Hệ thống VNACCS mà Tổng cục Hải quan Việt Nam công bố.

- Chuẩn bị đầy đủ Hồ sơ hải quan tương ứng với nghiệp vụ xuất, nhập khẩu đang thực hiện (Xem chi tiết tại công việc: Hồ sơ hải quan đối với hàng hóa Xuất khẩu và Hồ sơ hải quan đối với hàng hóa Nhập khẩu). Scan các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan, ký số vào các tập tin để đính kèm theo Tờ khai sẽ đăng ký.

Đồng thời, doanh nghiệp tư nhân phải nghiêm chỉnh thực hiện việc Lưu trữ hồ sơ hải quan nhằm đảm bảo công tác kiểm tra hải quan.

- Tiến hành đăng ký Tờ khai hải quan điện tử đã mở. Sau đó, theo dõi nhận kết quả đăng ký Tờ khai và kết quả phân luồng của Tờ khai đó. Thực hiện theo các thông báo từ cơ quan hải quan nếu có, và chuẩn bị cho việc kiểm tra thực tế hàng hóa nếu rơi vào phân luồng Đỏ.

- Nhận các thông báo về thuế, lệ phí phải nộp từ cơ quan hải quan, thông qua phần mềm hỗ trợ khai báo.

Doanh nghiệp tư nhân có nghĩa vụ nộp thuế xuất khẩu, nhập khẩu (nếu hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế) và lệ phí hải quan trước khi được thông quan hàng hóa, trừ các trường hợp sử dụng bảo lãnh nộp thuế.

- Cuối cùng, doanh nghiệp tư nhân nhận các thông báo về quyết định cho phép thông quan hàng hóa của cơ quan hải quan, thông qua phần mềm hỗ trợ khai báo.

Tờ khai có giá trị làm thủ tục hải quan trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày đăng ký; Đồng thời, doanh nghiệp tư nhân cần đảm bảo hoàn tất thủ tục khai báo hải quan trong thời hạn như sau:

- Đối với hàng hóa xuất khẩu: nộp sau khi đã tập kết hàng hóa tại địa điểm mà doanh nghiệp thông báo và chậm nhất là 04 giờ trước khi phương tiện vận tải xuất cảnh; đối với hàng hóa xuất khẩu gửi bằng dịch vụ chuyển phát nhanh thì chậm nhất là 02 giờ trước khi phương tiện vận tải xuất cảnh;

- Đối với hàng hóa nhập khẩu: nộp trước ngày hàng hóa đến cửa khẩu hoặc trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày hàng hóa đến cửa khẩu.

Quá trình giải quyết cho phép thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu nhanh hay chậm là tùy vào trường hợp hàng hóa cụ thể và mức độ chuẩn xác khi khai báo của doanh nghiệp. Tuy nhiên, một số nghiệp vụ của cơ quan hải quan được giới hạn thời gian giải quyết như sau:

- Thời hạn hoàn thành việc kiểm tra hồ sơ hải quan: không quá 02 giờ làm việc kể từ thời điểm cơ quan hải quan tiếp nhận đầy đủ hồ sơ hải quan.

- Thời hạn hoàn thành việc kiểm tra thực tế hàng hóa: không quá 08 giờ làm việc kể từ thời điểm doanh nghiệp xuất trình đầy đủ hàng hóa cho cơ quan hải quan. Trường hợp hàng hóa thuộc đối tượng kiểm tra chuyên ngành về chất lượng, y tế, văn hóa, kiểm dịch động vật, thực vật, an toàn thực phẩm theo quy định của pháp luật có liên quan thì thời hạn hoàn thành kiểm tra thực tế hàng hóa được tính từ thời điểm nhận được kết quả kiểm tra chuyên ngành theo quy định.

Đối với lô hàng có số lượng lớn, nhiều chủng loại hoặc việc kiểm tra phức tạp thì Thủ trưởng cơ quan hải quan nơi làm thủ tục hải quan quyết định việc gia hạn thời gian kiểm tra thực tế hàng hóa, thời gian gia hạn tối đa không quá 02 ngày.