Công ty tôi sắp tới sẽ đầu tư vốn bằng việc mua chứng khoán trên sàn giao dịch. Vì vậy tôi muốn hỏi chứng khoán chưa niêm yết là gì? Chứng khoán niêm yết là gì? – Văn Phú (Hà Nội).
>> Lệnh PLO là gì? Trong mua bán chứng khoán, khi nào đặt lệnh PLO?
>> Lệnh ATC là gì? Trong mua bán chứng khoán, khi nào đặt lệnh ATC?
Chứng khoán là tài sản, bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ; chứng quyền, chứng quyền có bảo đảm, quyền mua cổ phần, chứng chỉ lưu ký; chứng khoán phái sinh và các loại chứng khoán khác do Chính phủ quy định (khoản 1 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019).
Bên cạnh đó, chứng khoán còn phân loại thành chứng khoán chưa niêm yết và chứng khoán niêm yết. Cụ thể như sau:
Hệ thống giao dịch chứng khoán bao gồm hệ thống giao dịch cho chứng khoán niêm yết và hệ thống giao dịch cho chứng khoán chưa niêm yết, do Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam và công ty con của Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam (sau đây gọi là Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam và công ty con) tổ chức, vận hành (khoản 26 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019).
Hiện nay, tại Việt Nam có 03 sàn giao dịch chứng khoán là HOSE, HNX, UPCOM.
Theo quy định tại khoản 25 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019, đăng ký giao dịch là việc đưa chứng khoán vào giao dịch trên hệ thống giao dịch cho chứng khoán chưa niêm yết.
Hiện nay, việc đăng ký giao dịch chứng khoán chưa niêm yết được thực hiện qua sàn UPCOM (xem chi tiết tại Quyết định 34/QĐ-HĐTV ngày 16/11/2022 của Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam).
Theo quy định tại khoản 24 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019, niêm yết chứng khoán là việc đưa chứng khoán có đủ điều kiện niêm yết vào giao dịch trên hệ thống giao dịch cho chứng khoán niêm yết.
Ví dụ: Mã VNM (Công ty cổ phần sữa Việt Nam) được niêm yết trên sàn HOSE, Mã BCC (Công ty cổ phần xi măng Bỉm Sơn) được niêm yết trên sàn HNX...
Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn còn hiệu lực [Cập nhật ngày 04/8/2023]
Chứng khoán chưa niêm yết và chứng khoán niêm yết (Ảnh minh họa - Nguồn từ Internet)
- Chứng khoán đã chào bán ra công chúng, cổ phiếu của công ty đại chúng, chứng chỉ quỹ đóng, chứng chỉ quỹ hoán đổi danh mục, chứng quyền có bảo đảm, hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chấp thuận phải được niêm yết, đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch chứng khoán.
- Công cụ nợ của Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh và trái phiếu chính quyền địa phương được niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán theo đề nghị của tổ chức phát hành hoặc tổ chức được ủy quyền phát hành theo quy định của pháp luật.
- Tổ chức phát hành nộp hồ sơ niêm yết, đăng ký giao dịch phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực và đầy đủ của hồ sơ niêm yết, đăng ký giao dịch. Tổ chức tư vấn niêm yết, đăng ký giao dịch, tổ chức kiểm toán, người ký báo cáo kiểm toán và bất kỳ tổ chức, cá nhân nào xác nhận hồ sơ niêm yết đăng ký giao dịch phải chịu trách nhiệm trước pháp luật trong phạm vi liên quan đến hồ sơ niêm yết, đăng ký giao dịch.
- Chính phủ quy định các loại chứng khoán khác phải được niêm yết, đăng ký giao dịch; việc phân bảng niêm yết, điều kiện niêm yết chứng khoán; hồ sơ, thủ tục niêm yết, đăng ký giao dịch chứng khoán; thay đổi, hủy bỏ niêm yết, đăng ký giao dịch chứng khoán của tổ chức phát hành Việt Nam, tổ chức phát hành nước ngoài; việc niêm yết chứng khoán của tổ chức phát hành Việt Nam ở nước ngoài.
(Căn cứ theo quy định tại Điều 48 Luật Chứng khoán 2019).
Chứng khoán niêm yết được tổ chức phân bảng theo các khu vực thị trường riêng biệt như sau:
- Bảng niêm yết cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng quyền có bảo đảm, chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết và các sản phẩm tài chính khác.
- Bảng niêm yết công cụ nợ.
- Bảng niêm yết trái phiếu doanh nghiệp.
- Bảng niêm yết chứng khoán phái sinh.
(Căn cứ Điều 108 Nghị định 155/2020/NĐ-CP).