Thời hạn đóng bảo hiểm là một trong những vấn đề quan trọng và cũng là nghĩa vụ phải thực hiện đúng quy định đã thỏa thuận theo hợp đồng bảo hiểm của doanh nghiệp mua bảo hiểm.
Trường hợp mà bên mua bảo hiểm chậm thời hạn không đóng phí bảo hiểm hoặc không đóng đủ phí bảo hiểm thì bên kinh doanh bảo hiểm có được đơn phương chấm dứt hợp đồng bảo hiểm?
1. Quyền của doanh nghiệp bảo hiểm trong hợp đồng
Căn cứ khoản 1 Điều 20 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 quy định doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài có các quyền sau đây:
- Thu phí bảo hiểm theo thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
- Yêu cầu bên mua bảo hiểm cung cấp đầy đủ, trung thực mọi thông tin có liên quan đến việc giao kết và thực hiện hợp đồng bảo hiểm.
- Hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm quy định tại khoản 2 Điều 22 hoặc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm quy định tại Điều 26 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022.
- Từ chối bồi thường, trả tiền bảo hiểm trong trường hợp không thuộc phạm vi trách nhiệm bảo hiểm hoặc trường hợp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm theo thoả thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
- Yêu cầu bên mua bảo hiểm áp dụng các biện pháp đề phòng, hạn chế tổn thất.
- Yêu cầu người thứ ba bồi hoàn số tiền mà doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài đã bồi thường cho người được bảo hiểm đối với thiệt hại về tài sản; lợi ích kinh tế hoặc nghĩa vụ thực hiện hợp đồng hoặc nghĩa vụ theo pháp luật; trách nhiệm dân sự do người thứ ba gây ra.
- Quyền khác theo quy định của pháp luật.
Theo đó, doanh nghiệp bảo hiểm được quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm nêu theo định của hợp đồng.
2. Quá thời hạn đóng bảo hiểm có chấm dứt hợp đồng?
Theo Điều 26 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 quy định các trường hợp sau đây thì được đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm:
Doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài hoặc bên mua bảo hiểm có quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm trong trường hợp sau đây:
- Bên mua bảo hiểm không đóng phí bảo hiểm hoặc không đóng đủ phí bảo hiểm theo thời hạn thỏa thuận hoặc sau thời gian gia hạn đóng phí.
- Doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài, bên mua bảo hiểm không chấp nhận yêu cầu về thay đổi mức độ rủi ro được bảo hiểm.
- Người được bảo hiểm không thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn cho đối tượng bảo hiểm.
- Bên mua bảo hiểm không đồng ý chuyển giao danh mục hợp đồng bảo hiểm.
Việc doanh nghiệp mua bảo hiểm không đóng hoặc quá hạn đóng bảo hiểm theo hợp đồng đã giao kết và thỏa thuận thì doanh nghiệp bảo hiểm có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng.
3. Hậu quả pháp lý nếu đơn phương chấm dứt hợp đồng
Trường hợp đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm do bên mua bảo hiểm không đóng phí bảo hiểm hoặc không đóng đủ phí bảo hiểm theo thời hạn thỏa thuận thì theo khoản 1 Điều 27 Luật Kinh doanh bảo hiểm 2022 thực hiện như sau:
- Bên mua bảo hiểm vẫn phải đóng đủ phí bảo hiểm đến thời điểm đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm:
Quy định này không áp dụng đối với hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, hợp đồng bảo hiểm sức khỏe, trừ hợp đồng bảo hiểm nhóm.
- Đối với hợp đồng bảo hiểm nhân thọ và hợp đồng bảo hiểm sức khỏe, doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài có trách nhiệm:
Trả tiền bảo hiểm cho người được bảo hiểm khi sự kiện bảo hiểm xảy ra trước thời điểm đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm và có quyền khấu trừ phí bảo hiểm đến thời điểm đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm.
- Đối với hợp đồng bảo hiểm tài sản, hợp đồng bảo hiểm thiệt hại và hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm, doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài có trách nhiệm:
Bồi thường cho người được bảo hiểm khi sự kiện bảo hiểm xảy ra trước thời điểm đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng bảo hiểm và có quyền khấu trừ phí bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng bảo hiểm.
Như vậy, việc doanh nghiệp mua bảo hiểm không đóng hoặc quá hạn đóng bảo hiểm theo hợp đồng đã giao kết và thỏa thuận thì doanh nghiệp bảo hiểm có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng.
