Khi sử dụng phương tiện xe cơ giới tham gia giao thông đường bộ sẽ không ít lần nhiều người sẽ mắc những lỗi phạt với số tiền nhỏ từ 200.000 đồng trở xuống, nhưng lại không thấy lực lượng CSGT lập biên bản sau khi đóng phạt trực tiếp.
Vậy, trường hợp mắc những lỗi giao thông nhỏ thì CSGT có quyền xử phạt trực tiếp và không cần phải lập biên bản xử phạt đối với người vi phạm giao thông?
1. Lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính là gì?
Hiện hành tại Điều 58 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 (sửa đổi bởi Luật Xử lý vi phạm hành chính 2020) việc lập biên bản vi phạm hành chính được quy định như sau:
Theo đó, lập biên bản xử phạt là việc người có thẩm quyền đang thi hành công vụ khi phát hiện hành vi vi phạm hành chính thuộc lĩnh vực quản lý của mình, phải kịp thời lập biên bản vi phạm hành chính (trừ trường hợp xử phạt không lập biên bản).
Biên bản vi phạm hành chính phải được lập tại nơi xảy ra hành vi vi phạm hành chính. Trường hợp biên bản vi phạm hành chính được lập tại trụ sở cơ quan của người có thẩm quyền lập biên bản hoặc địa điểm khác thì phải ghi rõ lý do vào biên bản.
Biên bản vi phạm hành chính có nội dung chủ yếu sau đây:
- Thời gian, địa điểm lập biên bản.
- Thông tin về người lập biên bản, cá nhân, tổ chức vi phạm và cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.
- Thời gian, địa điểm xảy ra vi phạm; mô tả vụ việc, hành vi vi phạm.
- Lời khai của người vi phạm hoặc đại diện tổ chức vi phạm, người chứng kiến, người bị thiệt hại hoặc đại diện tổ chức bị thiệt hại.
- Biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử lý vi phạm hành chính.
- Quyền và thời hạn giải trình.
Tóm lại việc lập biên bản xử phạt là công việc của người có quyền hạn thuộc lĩnh vực của mình ghi nhận lại hành vi lỗi của người vi phạm tại thời điểm xảy ra và lưu trữ lại vụ việc đó.
2. Khi nào không cần CSGT không phải lập biên bản khi xử phạt?
Du vậy, không phải lúc nào CSGT cũng phải lập biên bản xử phạt vi phạm giao thông đối với tất cả các hành vi vi phạm. Căn cứ Điều 56 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 những trường hợp sau đây không phải lập biên bản xử phạt:
Người có thẩm quyền xử phạt phải ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính tại chỗ không lập biên bản được áp dụng trong trường hợp xử phạt cảnh cáo hoặc:
- Phạt 250.000 đồng đối với cá nhân.
- Phạt 500.000 đồng đối với tổ chức.
Trường hợp vi phạm hành chính được phát hiện nhờ sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật, nghiệp vụ thì phải lập biên bản.
Quyết định xử phạt vi phạm hành chính tại chỗ phải ghi rõ các nội dung sau:
- Ngày, tháng, năm ra quyết định.
- Họ, tên, địa chỉ của cá nhân vi phạm hoặc tên, địa chỉ của tổ chức vi phạm.
- Hành vi vi phạm.
- Địa điểm xảy ra vi phạm.
- Chứng cứ và tình tiết liên quan đến việc giải quyết vi phạm.
- Họ, tên, chức vụ của người ra quyết định xử phạt.
- Điều, khoản của văn bản pháp luật được áp dụng.
Trường hợp phạt tiền thì trong quyết định phải ghi rõ mức tiền phạt.
3. Những lỗi vi phạm giao thông nào không phải lập biên bản?
Căn cứ khoản 1 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự vi phạm quy tắc giao thông đường bộ bị phạt tiền từ 100.000 đồng - 200.000 đồng khi có một trong các hành vi vi phạm sau đây:
- Không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường, trừ các hành vi vi phạm quy định tại điểm c, điểm đ, điểm e, điểm h khoản 2; điểm d, điểm g, điểm i, điểm m khoản 3; điểm a, điểm b, điểm c, điểm d, điểm e khoản 4; khoản 5; điểm b khoản 6; điểm a, điểm b khoản 7; điểm d khoản 8 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
- Không có báo hiệu xin vượt trước khi vượt.
- Không giữ khoảng cách an toàn để xảy ra va chạm với xe chạy liền trước hoặc không giữ khoảng cách theo quy định của biển báo hiệu “Cự ly tối thiểu giữa hai xe”.
- Chuyển hướng không nhường quyền đi trước cho: Người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật qua đường tại nơi có vạch kẻ đường dành cho người đi bộ; xe thô sơ đang đi trên phần đường dành cho xe thô sơ.
- Chuyển hướng không nhường đường cho: Các xe đi ngược chiều; người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đang qua đường tại nơi không có vạch kẻ đường cho người đi bộ.
- Lùi xe mô tô ba bánh không quan sát hoặc không có tín hiệu báo trước.
- Chở người ngồi trên xe sử dụng ô (dù).
- Không tuân thủ các quy định về nhường đường tại nơi đường giao nhau.
- Chuyển làn đường không đúng nơi được phép hoặc không có tín hiệu báo trước.
- Điều khiển xe chạy dàn hàng ngang từ 03 xe trở lên.
- Không sử dụng đèn chiếu sáng trong thời gian từ 19 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau hoặc khi sương mù, thời tiết xấu hạn chế tầm nhìn.
- Tránh xe không đúng quy định; sử dụng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều; không nhường đường cho xe đi ngược chiều theo quy định tại nơi đường hẹp, đường dốc, nơi có chướng ngại vật.
- Bấm còi trong thời gian từ 22 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau, sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị, khu đông dân cư, trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ theo quy định.
- Xe được quyền ưu tiên lắp đặt, sử dụng thiết bị phát tín hiệu ưu tiên không đúng quy định hoặc sử dụng thiết bị phát tín hiệu ưu tiên mà không có Giấy phép của cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc có Giấy phép của cơ quan có thẩm quyền cấp nhưng không còn giá trị sử dụng theo quy định.
- Quay đầu xe tại nơi không được quay đầu xe.
- Điều khiển xe chạy dưới tốc độ tối thiểu trên những đoạn đường bộ có quy định tốc độ tối thiểu cho phép.
Như vậy, những trường hợp mà người vi phạm giao thông bị xử phạt dưới 250.000 đồng do những lỗi nhỏ thì lực lượng CSGT không cần phải lập biên bản xử phạt hành chính mà có thể trực tiếp thu tiền phạt.
