Theo quy định, người có bằng lái xe hạng C được điều khiển xe hạng B1 và B2; người có bằng lái hạng D được điều khiển xe hạng B1, B2 và C.
Vậy, người có bằng lái hạng B có được điều khiển xe của hạng A không?
(1) Người có bằng lái hạng B được điều khiển xe của hạng A không?
Theo khoản 1 Điều 58 Luật giao thông đường bộ 2008 quy định, người lái xe tham gia giao thông phải đủ độ tuổi, sức khoẻ và có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe được phép điều khiển do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.
Bên cạnh đó, khoản 6 và khoản 7 Điều 16 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT, Giấy phép lái xe hạng B được quy định như sau:
- Hạng B1 cấp cho người không hành nghề lái xe để điều khiển các loại xe sau đây:
+ Ô tô chở người đến 9 chỗ ngồi, kể cả chỗ ngồi cho người lái xe
+ Ô tô tải, kể cả ô tô tải chuyên dùng có trọng tải thiết kế dưới 3.500 kg
+ Máy kéo kéo một rơ moóc có trọng tải thiết kế dưới 3.500 kg
- Hạng B2 cấp cho người hành nghề lái xe để điều khiển các loại xe sau đây
+ Ô tô chuyên dùng có trọng tải thiết kế dưới 3.500 kg
+ Các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng B1
Như vậy, pháp luật chỉ quy định cho người có bằng lái xe hạng B2 được phép điều khiển các loại xe hạng B1 và không có quy định nào cho phép người có bằng lái xe hạng B1, B2 được điều khiển xe ở hạng A.
Vậy tại sao trong khi người có bằng lái B, C, D thậm chí là hạng E và hạng F đều được điều khiển các xe có hạng thấp hơn hơn xe của mình mà không được điều khiển xe hạng A?
Lý giải cho điều này đó là bởi vì các loại xe của bằng lái hạng A được điều khiển là các loại xe gắn máy, còn các loại xe ở hạng B, C, D, E và F là dạng xe cơ giới ô tô.
Các xe ô tô nhìn chung có cách điều khiển gần giống nhau, chỉ khác nhau về tải trọng, mã lực và kích thước, còn đối với xe máy là một cách điều khiển xe hoàn toàn khác với xe ô tô.
Dựa theo các quy định trên có thể khẳng định, người có bằng lái hạng B (và các loại hạng cao hơn) không được điều khiển xe của hạng A, những người này phải thi sát hạch và có kết quả đạt kỳ thi sát hạch bằng lái xe hạng A để thì mới được phép điều khiển xe hạng A.
(2) Người có bằng lái hạng B được điều khiển xe của hạng A bị phạt bao nhiêu tiền?
Căn cứ theo khoản 6 và khoản 7 Điều 21 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, người điều khiển xe mô tô hai bánh có dung tích xi lanh dưới 175 cm3 sẽ bị phạt từ 800.000 đồng - 1,2 triệu đồng, điều khiển xe từ 175cm3 trở lên, xe mô tô ba bánh và các loại xe tương tự xe mô tô sẽ bị phạt tiền từ 3 triệu - 4 triệu đồng khi:
- Có Giấy phép lái xe nhưng không phù hợp với loại xe đang điều khiển;
- Không có Giấy phép lái xe hoặc sử dụng Giấy phép lái xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp, Giấy phép lái xe bị tẩy xóa;
- Có Giấy phép lái xe quốc tế do các nước tham gia Công ước về Giao thông đường bộ năm 1968 cấp (trừ Giấy phép lái xe quốc tế do Việt Nam cấp) nhưng không mang theo Giấy phép lái xe quốc gia;
- Sử dụng Giấy phép lái xe không hợp lệ (Giấy phép lái xe có số phôi ghi ở mặt sau không trùng với số phôi được cấp mới nhất trong hệ thống thông tin quản lý Giấy phép lái xe).
Như vậy, nếu có bằng lái xe nhưng bằng lái xe đó có hạng B trở lên mà điều khiển xe hạng A sẽ bị phạt tiền từ 800.000 - 4 triệu đồng tùy theo dung tích của xe hạng A đang điều khiển là gì.
(3) Hiện nay có bao nhiêu loại bằng lái
Theo Điều 16 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT quy định, các loại bằng lái xe và loại xe tương ứng được điều khiển bao gồm:
