Công chức, viên chức là những người đảm nhận công việc, nhiệm vụ Nhà nước giao, được Nhà nước bảo đảm các quyền về lao động và chế độ nghỉ ngơi. Nếu công chức, viên chức hết thời gian nghỉ phép mà không quay lại làm việc sẽ bị xử lí theo quy định như thế nào?
(1) Chế độ nghỉ phép của công chức, viên chức thế nào?
Theo quy định tại Điều 13 Luật Cán bộ, công chức 2008, cán bộ, công chức được hưởng quyền nghỉ ngơi như sau:
- Cán bộ, công chức được nghỉ hàng năm, nghỉ lễ, nghỉ để giải quyết việc riêng theo quy định của pháp luật về lao động
- Trường hợp do yêu cầu nhiệm vụ, cán bộ, công chức không sử dụng hoặc sử dụng không hết số ngày nghỉ hàng năm thì ngoài tiền lương còn được thanh toán thêm một khoản tiền bằng tiền lương cho những ngày không nghỉ.
Cũng tại Điều 13 Luật Viên chức 2010 cũng quy định về chế độ nghỉ ngơi của viên chức như sau:
- Được nghỉ hàng năm, nghỉ lễ, nghỉ việc riêng theo quy định của pháp luật về lao động.
- Do yêu cầu công việc, viên chức không sử dụng hoặc sử dụng không hết số ngày nghỉ hàng năm thì được thanh toán một khoản tiền cho những ngày không nghỉ.
- Viên chức làm việc ở miền núi, biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa hoặc trường hợp đặc biệt khác, nếu có yêu cầu, được gộp số ngày nghỉ phép của 02 năm để nghỉ một lần; nếu gộp số ngày nghỉ phép của 03 năm để nghỉ một lần thì phải được sự đồng ý của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập.
- Đối với lĩnh vực sự nghiệp đặc thù, viên chức được nghỉ việc và hưởng lương theo quy định của pháp luật.
- Được nghỉ không hưởng lương trong trường hợp có lý do chính đáng và được sự đồng ý của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập.
Theo đó, công chức, viên chức được nghỉ các ngày nghỉ hàng năm, nghỉ lễ, nghỉ để giải quyết việc riêng theo quy định trong Bộ Luật Lao động 2019.
Cụ thể, tại Điều 112, Điều 113 Bộ Luật Lao động 2019 quy định các ngày nghỉ lễ, nghỉ hàng năm bao gồm:
- Tết Dương lịch: 01 ngày (ngày 1/1 dương lịch);
- Tết Âm lịch: 05 ngày;
- Ngày Chiến thắng: 01 ngày (ngày 30/4 dương lịch);
- Ngày Quốc tế lao động: 01 ngày (ngày 01/5 dương lịch);
- Quốc khánh: 02 ngày (ngày 02/9 dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau);
- Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 01 ngày (ngày 10/3 âm lịch).
- Khi làm việc đủ 12 tháng trong một năm thì được nghỉ:
+ 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường
+ 14 ngày làm việc đối với người lao động chưa thành niên, lao động là người khuyết tật, người làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm;
+ 16 ngày làm việc đối với người làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
- Trường hợp làm việc chưa đủ 12 tháng thì số ngày nghỉ hằng năm theo tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc.
Ngoài những ngày nghỉ được quy định trên đây, công chức, viên chức còn được nghỉ để giải quyết việc riêng, nghỉ không hưởng lương theo Điều 115 Bộ Luật Lao động 2019, bao gồm:
- Kết hôn: nghỉ 03 ngày;
- Con đẻ, con nuôi kết hôn: nghỉ 01 ngày;
- Cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi; cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi của vợ hoặc chồng; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi chết: nghỉ 03 ngày
- Khi ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh, chị, em ruột chết; cha hoặc mẹ kết hôn; anh, chị, em ruột kết hôn: nghỉ 01 ngày
Như vậy, công chức, viên chức được pháp luật bảo đảm chế độ nghỉ ngơi hưởng nguyên lương và nghỉ không lương như trên.
Có thể thấy, pháp luật rất quan tâm và có điều luật cụ thể để bảo đảm quyền lợi của công chức, viên chức về chế độ nghỉ ngơi.
(2) Công chức, viên chức hết thời gian nghỉ phép không quay lại làm việc xử lí ra sao?
Các ngày nghỉ của công chức, viên chức đã được quy định cụ thể trong các điều luật của Bộ Luật Lao động 2019. Ngoài các ngày nghỉ phép hưởng lương và nghỉ không hưởng lương, nghỉ giải quyết việc riêng thì công chức, viên chức còn có thể thỏa thuận với lãnh đạo đơn vị để được giải quyết nghỉ không hưởng lương.
Việc thỏa thuận nghỉ không hưởng lương được quy định tại khoản 3 Điều 115 Bộ Luật Lao động 2019 và khoản 4 Điều 13 Luật Viên chức 2010.
Khi sử dụng hết ngày nghỉ phép, nghỉ lễ thì người công chức, viên chức sẽ được giải quyết nghỉ không hưởng lương nếu được lãnh đạo đơn vị đồng ý.
Tham khảo mẫu đơn xin nghỉ việc không hưởng lương
https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/04/04/Don-xin-nghi-khong-huong-luong.doc
Hành vi tự ý nghỉ việc không lương, không được sự đồng ý của người lãnh đạo mà không có lý do chính đáng làm gián đoạn hoạt động, gây ảnh hưởng xấu đến đơn vị đều là hành vi vi phạm nội quy, quy chế, kỷ luật lao động của cơ quan cũng như vi phạm nghĩa vụ của cán bộ, công chức, viên chức.
Nghị định 112/2020/ NĐ-CP đã quy định các hình thức xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức có hành vi vi phạm này.
Cụ thể từ Điều 7 đến Điều 19 Nghị định 112/2020/ NĐ-CP quy định về các hình thức xử lý kỷ luật đối với công chức, viên chức. Các hình thức xử kỷ luật công chức, viên chức như khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, cách chức, buộc thôi việc được áp dụng tùy vào mức độ hậu quả gây ra và số lần vi phạm.
Theo đó, công chức, viên chức có thể bị khiển trách nếu là lần đầu thực hiện hành vi vi phạm kỷ luật lao động, nội quy, quy chế của cơ quan, gây hậu quả ít nghiêm trọng.
Trường hợp vi phạm lần đầu nhưng gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng hoặc đã từng vi phạm và bị xử lý bằng hình thức cách chức, hạ bậc lương nhưng vẫn tái phạm thì có thể bị xem xét áp dụng hình thức xử lý kỷ luật buộc thôi việc.