Hiện nay cả nước có 64 doanh nghiệp kinh doanh xổ số bao gồm 63 doanh nghiệp nhà nước tại các tỉnh, thành phố (chia theo khu vực Miền Bắc, Miền Trung, Miền Nam) kinh doanh xổ số truyền thống và Công ty Xổ số điện toán Việt Nam (Vietlott) kinh doanh xổ số điện toán trên phạm vi cả nước.
Tuy nhiên, trong thời gian qua, hoạt động kinh doanh xổ số đã đáp ứng nhu cầu giải trí chính đáng của một bộ phận người dân; đóng góp vào ngân sách nhà nước nguồn lực lớn để đầu tư cho lĩnh vực giáo dục, đào tạo, dạy nghề, y tế; tạo công ăn việc làm cho người lao động tại các địa phương.
1. Các điều kiện kinh doanh mà một công ty xổ số cần đáp ứng
Các quy định của pháp luật về kinh doanh xổ số gồm:
- Nghị định 30/2007/NĐ-CP về kinh doanh xổ số (sửa đổi bởi Nghị định 78/2012/NĐ-CP).
- Nghị định 98/2013/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm, kinh doanh xổ số.
- Thông tư 75/2013/TT-BTC hướng dẫn chi tiết về hoạt động kinh doanh xổ số.
- Thông tư 36/2019/TT-BTC (sửa đổi bởi Thông tư 18/2022/TT-BTC) hướng dẫn hoạt động kinh doanh xổ số tự chọn số điện toán.
Theo đó, kinh doanh xổ số là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, chịu sự kiểm soát chặt chẽ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để đảm bảo đáp ứng nhu cầu giải trí của một bộ phận người dân có thu nhập chính đáng và đảm bảo an ninh, trật tự và an toàn xã hội.
- Chỉ có doanh nghiệp được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xổ số mới được phép tổ chức hoạt động kinh doanh xổ số.
- Việc phát hành xổ số từ nước ngoài cho các tổ chức, cá nhân trong nước là hành vi bị cấm.
- Vé xổ số truyền thống của các Công ty xổ số kiến thiết tại các tỉnh, thành phố chỉ được phép phân phối thông qua các Công ty xổ số kiến thiết bán trực tiếp cho khách hàng hoặc phân phối qua hệ thống đại lý xổ số có ký kết hợp đồng đại lý với Công ty xổ số kiến thiết.
- Vé xổ số điện toán của Vietlott chỉ được phân phối thông qua thiết bị đầu cuối của các đại lý ký kết hợp đồng đại lý với Vietlott và điện thoại (SMS). Cho đến thời điểm hiện tại, pháp luật chưa có quy định cho phép bán vé số qua internet và việc "mua vé số hộ".
2. Thực trạng mua bán xổ số online thời gian vừa qua
Tuy nhiên, trong thời gian gần đây đã xuất hiện hiện tượng, doanh nghiệp trong nước cung cấp dịch vụ mua vé xổ số nước ngoài không đúng quy định pháp luật.
Một số trang mạng, ứng dụng của các trung gian thanh toán, tổ chức tín dụng cung cấp dịch vụ hộ mua hộ vé số trong nước nhưng không trả vé cho khách hàng (chỉ gửi hình ảnh vé qua email hoặc tài khoản cá nhân của khách hàng trên ứng dụng).
Đối với vé xổ số điện toán, hình ảnh vé trả qua email hoặc hiển thị trong ứng dụng một số thông tin của vé số nhưng không đầy đủ, chỉ chụp hình vé có phần thông tin dãy số do khách hàng chọn, không có mã bảo mật.
Việc sử dụng hình ảnh vé số nêu trên là không đúng quy định của pháp luật, không đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người mua.
Các hiện tượng này gây nên các rủi ro về tranh chấp, khiếu kiện, không đảm bảo quyền lợi cho người mua (do người mua không nắm giữ vé số nên trong trường hợp trúng thưởng có thể không được trả thưởng hoặc bị ép phải chia giải thưởng); tiềm ẩn nguy cơ rửa tiền, tệ nạn xã hội, trốn thuế, gây mất trật tự an toàn xã hội.
3. Một số lưu ý của Bộ Tài chính khuyến cáo đến người dân
Trước thực trạng nêu trên, Bộ Tài chính đang chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành (Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Công an…) và UBND các tỉnh, thành phố tăng cường quản lý giám sát, hoàn thiện khung khổ pháp lý về kinh doanh xổ số, xử lý nghiêm các hành vi trái quy định của pháp luật xổ số.
Đồng thời, Bộ Tài chính đã đề nghị các công ty xổ số chấm dứt các hành vi kinh doanh không đúng quy định của pháp luật; trường hợp có dấu hiệu vi phạm mang tính chất hình sự chuyển hồ sơ cho cơ quan Công an điều tra, xử lý.
Để đảm bảo hoạt động kinh doanh xổ số hoạt động ổn định, đúng quy định pháp luật, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người mua vé số và đảm bảo an ninh trật tự xã hội, Bộ Tài chính đề nghị:
- Các tổ chức, cá nhân hiện đang phân phối vé xổ số qua mạng internet chấm dứt ngay các hoạt động kinh doanh không đúng quy định của pháp luật.
- Đối với khách hàng mua vé số lưu ý chỉ mua vé số từ Công ty hoặc từ các đại lý được phép kinh doanh và phải được lưu giữ vé số để được nhận thưởng khi trúng thưởng.
- Trong đó, đối với vé xổ số truyền thống, mua trực tiếp từ hệ thống đại lý xổ số; đối với vé xổ số điện toán, hiện nay chỉ có 2 kênh phân phối chính thức qua thiết bị đầu cuối tại các điểm bán hàng và qua điện thoại (SMS).
- Không mua vé xổ số qua internet vì đây là hoạt động chưa được phép theo quy định của pháp luật kinh doanh xổ số, không đảm bảo quyền lợi của khách hàng.
- Đồng thời tuyệt đối không mua vé xổ số nước ngoài phát hành tại các trang web, ứng dụng vì có thể bị lợi dụng lừa đảo.
Nguồn: Thông tin Chính phủ
