Hệ thống nhà tù Italy sắp sập vì... quá tải

Nhắc đến Rome người ta thường nghĩ tới một thành phố linh thiêng với hàng trăm nhà thờ. Nhưng thực tế thì không lung linh như vậy.

Các phạm nhân tại đây đang sinh sống trong một điều kiện mà các quan chức phải nói là một nỗi ô nhục của quốc gia.

Tòa án Nhân quyền Châu Âu đã từng tuyên bố vào hồi tháng 1 các nhà tù tại Italy đang vi phạm những quyền cơ bản của con người, và buộc chính phủ trả 100.000 euro cho 7 phạm nhân, và đồng thời phải khắc phục vấn đề trong vòng 1 năm.

Tổng thống Giorgio Napolitano nói phán quyết này là một "xác nhận làm mất thể diện về sự thất bại của quốc gia về việc đảm bảo các quyền cơ bản của người bị tạm giữ và đang thi hành án"

Bộ trưởng bộ Tư pháp Anna Maria cũng nói hồi tháng trước rằng các nhà tù tại đây không xứng đáng với một nước văn minh.

VIệc quá tải này là hậu quả để lại của hệ thống tư pháp La Mã chậm sửa đổi - nguyên nhân gốc rễ của nhiều vấn đề quốc gia - và do sự thất bại nhiều năm trong việc xây dựng các trại giam mới vì lý do thắt chặt tài chính.

Chính phủ đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp về vấn đề quá tải tại nhà tù từ 3 năm trước, và dự định sử dụng 675 triệu euro để xây mới 9.000 phòng giam tại 11 nhà tù. Tuy nhiên dự án này đã bị thu nhỏ đáng kể vì suy thoái kinh tế.

"Cho đến nay vẫn chưa có viên gạch nào được xây", nhóm hoạt động vê quyền của các nhà tù Antigone cho biết.

Rào cản từ chính quyền

Tổng thống Napolitano đã kêu gọi việc nhanh chóng thông qua một đạo luật mới về hình sự để có ít người phải đi tù vì các tội ít nghiêm trọng hơn.

Đạo luật này đã bị đình trệ do sự giải thể trước hạn của Quốc hội cho cuộc bầu cử diễn ra vào tháng Hai, tạo nên một bế tắc chính trị mà chỉ gần đây mới được khắc phục.

Khoảng 60%  tù nhân bị kết án đang chấp hành hình phạt tù không quá ba năm. Các hình phạt khác như phạt tiền, lao động công ích và cải tạo tại nhà đều ít phổ biến hơn ở những nơi khác ở châu Âu.

"Vấn đề gốc rễ của nhà tù nằm ở bộ luật hình sự", nhóm Antigone nói trong báo cáo thường niên năm 2012.

"Cần phải làm gì đó ngay vì các nhà tù sắp sập đến nơi", Margherita Marras, một quan chức cấp cao cho biết.

Tại Regina Coeli, nơi chủ yếu để tạm giam người sau khi vừa bị bắt, các nhân viên phải côs gắng giảm sự chật chội bằng cách mở cửa phòng giam nửa ngày đối với hầu hết phạm nhân, trừ những nghi phạm quá hung hăng hoặc dễ bị tấn công.

Những người mới vào phải ở trong các buồng giam còn khó chịu hơn, và phải ngủ trên sàn vì tình trạng quá tải, các quan chức cho biết.

Một "hiệp chủng quốc" thu nhỏ

Chính quyền cho phép các phóng viên của Reuters phỏng vấn các phạm nhân đã đồng ý, với điều kiện là không tiết lộ hành vi vi phạm của những người này.

"Ai cũng biết có vấn đề nhưng không ai nói ra. Có 6 người ở trong 1 buồng giam mà lẽ ra chỉ có 2 hoặc 4. Những căng thẳng được nảy sinh từ trong buồng giam", Luigi Murra, 50 tuổi, người đã ở tù 15 tháng cho biết.

Cũng như các phạm nhân khác, Murra cho rằng khủng hoảng kinh tế đã khiến tội phạm gia tăng. "Nhưng hệ thống tư pháp cũng là một nguyên nhân. Nó rất chậm chạp. Hiện có một lượng khổng lồ các phiên tòa cần được mở"

Nhóm Antigone cho biết một nguyên nhân hàng đầu của tình trạng quá tải là do có một lượng lớn người bị tạm giam sau khi bị truy tố, thay vì được bảo lãnh tại ngoại. Số này chiếm tới 40% người đang trong tù. so với 23% ở Pháp và 15% ở Đức và Anh.

Lẽ ra quan tòa chỉ cho tạm giam những người có nguy cơ bỏ trốn, tái phạm hoặc xáo trộn chứng cứ cao. Nhưng hệ thống này đang bị lạm dụng, một phần cũng vì dư luận cho rằng cần phải tạm giam tất cả người bị tình nghi.

"Có nhiều người phải chờ xét xử tới 6, 7, 8 tháng" Cesare Cececotto, một phạm nhân đã ở tù 2 năm, cho biết.

Ngoài ra cũng có một tỉ lệ lớn người nước ngoài bị bắt giữ - chiếm tới 35% trong tổng số, một phần là do tỉ lệ bắt giữ ma túy cao do quốc gia này nằm trong đường dây buôn bán ma túy quốc tế. Gần 40% tù nhân ở Ý phạm tội có liên quan tới ma túy, so với khoảng 14% ở Pháp và Đức

Số tù nhân ngoại quốc nhiều là một vấn đề bị than phiền chính bởi các tù nhân Italy

"Chúng ta đang nói về một nhà tù nơi mà trong một phòng giam có thể có 6 người nói 6 thứ ngôn ngữ khác nhau, 6 thói quen khác nhau, nơi mà một người Hồi giáo cầu nguyện 5 lần một ngày và 1 người khác thì chửi thề 5 lần một phút", ông Giuseppe Rampello, 63 tuổi, đã bị cầm tù trong bốn năm, cho biết.

"Có một người ăn thịt lợn và có người không thể chịu được khi thấy nó. Có người không bao giờ tắm và có người tắm cả ngày. Đó là vấn đề" ông nói thêm.

"Kể cả cho phép vợ hay chồng phạm nhân vào ở cùng, thì tôi nghĩ 1 nửa số đó cũng sẽ bỏ chạy. Thay vì có một hiệp chủng quốc thu nhỏ ở đây, nó là một thảm họa khi chỉ có 1 nhà vệ sinh, và tất cả mang bản sắc văn hóa của mình vào phòng tắm chung." Rampello nói

Cececotto cho biết ông là người Italy duy nhất trong phòng. "Cảm ơn chúa, tôi có thể nói 1 chút tinég Anh và tiếng Tây Ban Nha"

Đình Phước

Theo Reuters