Mỹ rút khỏi Hiệp định Paris

Tổng thống Donald Trump ngày 1-6 thông báo Mỹ sẽ rút khỏi Hiệp định Paris về chống biến đổi khí hậu.

"Từ chối tương lai"

Quyết định trên là bước đi quan trọng nhằm thực hiện lời hứa từ chiến dịch tranh cử của vị tổng thống Mỹ thứ 45. Chỉ trích thỏa thuận được gần 200 nước thông qua này là "hà khắc", tổng thống Mỹ nhấn mạnh quyết định của ông sẽ kết thúc gánh nặng tài chính và kinh tế mà nó gây ra cho nền kinh tế số 1 thế giới.

Theo trang Bloomberg, hưởng lợi nhiều nhất từ quyết định nói trên phải kể tới các nhà sản xuất dầu và than đá. Về lý thuyết, các công ty khai thác than, khoan dầu hay khí đốt sẽ hưởng lợi. Thế nhưng, cổ phiếu ngành than lại đi xuống khi thông tin về quyết định quay lưng với COP 21 của tổng thống đã rò rỉ trong những ngày qua. Trong khi đó, 2 công ty sản xuất dầu mỏ lớn nhất nước này - Exxon Mobil và ConocoPhillip - tiếp tục tái khẳng định ủng hộ thỏa thuận Paris.

Theo hiệp định này, Mỹ cam kết đến năm 2025 sẽ cắt giảm 26%-28% lượng khí thải so với mức năm 2005. Cả Exxon Mobil và ConocoPhillips đều cho rằng ở lại Hiệp định Paris sẽ cho phép họ có tiếng nói hơn trong nỗ lực quốc tế nhằm kéo giảm lượng khí thải từ dầu mỏ được bán ra trên thị trường.

Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo quyết định về Hiệp định Paris tại Nhà Trắng hôm 1-6 Ảnh: REUTERS

Trong khi đó, thua thiệt hơn cả trong quyết định được cựu Tổng thống Barack Obama gọi là bước đi "gia nhập một nhóm nước từ chối tương lai" nói trên là những doanh nghiệp trong lĩnh vực năng lượng tái tạo.

Ông Donald Trump giải thích rằng ông đưa ra quyết định trên vì việc làm của người Mỹ. Tuy nhiên, các nghiên cứu lại cho thấy hiện số người Mỹ làm việc trong ngành năng lượng tái tạo còn nhiều hơn công nhân của các công ty than đá.

Ông chủ Nhà Trắng tin tưởng quyết định của mình sẽ cứu cho nước Mỹ được 2,7 triệu công việc đến năm 2025. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng chiến tranh thương mại có thể xảy ra do quyết định của Tổng thống Donald Trump có thể làm vô hiệu bất kỳ lợi ích cộng thêm nào đối với lao động Mỹ.

Các công ty Mỹ xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài có thể phải đối mặt với những hàng rào thuế quan và phi thuế quan mới nếu như các nước phản ứng bằng cách áp đặt thuế liên quan đến carbon. Thế nên, theo tờ Los Angeles Times, thay vì "làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại" như khẩu hiệu tranh cử của ông Donald Trump, quyết định rút khỏi COP 21 sẽ khiến nước Mỹ "yếu hơn, nghèo hơn và thiếu vững vàng hơn nhiều".

Không thể thiếu Mỹ?

Theo báo The New York Times, việc Mỹ từ bỏ sân chơi chống biến đổi khí hậu toàn cầu có thể là món quà chiến lược lớn nhất cho Trung Quốc, đó là cơ hội thống lĩnh toàn cầu. Nền kinh tế số 2 thế giới vốn đang hăng hái lấp vào chỗ trống mà Mỹ bỏ lại trên khắp thế giới, từ thiết lập các quy tắc về thương mại và các tiêu chuẩn về môi trường tới tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng đem lại ảnh hưởng lớn cho Bắc Kinh. Không bỏ qua cơ hội, Tân Hoa Xã ngày 2-6 gọi quyết định của ông Donald Trump là "bước lùi của thế giới".

Tổng thống Donald Trump nói rằng Mỹ sẽ bắt đầu tái đàm phán hoặc tạo ra một thỏa thuận mới với những điều khoản công bằng đối với nước này. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo Pháp, Đức và Ý tuyên bố không chấp nhận đề xuất này.

Đánh giá quyết định của tổng thống Mỹ là cực kỳ đáng tiếc song Thủ tướng Đức Angela Merkel tiếp tục nhấn mạnh cam kết với thỏa thuận lịch sử mà bà gọi là "đá tảng" trong nỗ lực bảo vệ sự sống. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron mô tả hành động của tổng thống Mỹ là "sai lầm" trong khi tỉ phú công nghệ Elon Musk và Giám đốc điều hành của Walt Disney Robert Iger cùng lúc từ bỏ vai trò cố vấn cho chính quyền Washington để phản đối. Mặt khác, giới chức lãnh đạo tại California, New York và Washington tuyên bố các bang này vẫn duy trì các cam kết với COP 21.

Trong khi đó, ông Andrei Belousov, cố vấn kinh tế của Tổng thống Nga Vladimir Putin, lại cho rằng Hiệp định Paris sẽ không thể hoạt động mà không có Mỹ. Các nhà khoa học khẳng định Trái đất nhiều khả năng sẽ phải đối mặt sớm hơn với tình trạng ấm lên ở mức độ nguy hiểm hơn do Mỹ rút lại lời hứa cắt giảm thải khí CO2 ô nhiễm bởi Mỹ là quốc gia đóng góp nhiều vào hiện tượng nhiệt độ tăng.

Thu Hằng

Theo Người lao động