Bản án về tranh chấp bồi thường thiệt hại giá trị quyền sử dụng đất số 15/2023/DS-ST

TÒA ÁN NHÂN DÂN THỊ XÃ DUYÊN HẢI, TỈNH TRÀ VINH

BẢN ÁN 15/2023/DS-ST NGÀY 24/07/2023 VỀ TRANH CHẤP BỒI THƯỜNG THIỆT HẠI GIÁ TRỊ QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT

Trong ngày 24 tháng 7 năm 2023 tại Tòa án nhân dân thị xã Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh xét xử sơ thẩm công khai vụ án thụ lý số: 153/2022/TLST-DS ngày 17 tháng 11 năm 2022 về “Tranh chấp bồi thường giá trị quyền sử dụng đất” theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 62/2023/QĐXXST-DS ngày 30 tháng 6 năm 2023, giữa các đương sự:

- Nguyên đơn: Ông Trần Quang Kh sinh năm 1965; trú tại: ấp M, xã N, thị xã P, tỉnh Trà Vinh; có mặt.

- Bị đơn: Công ty Điện lực V; trụ sở: số 02, đường M, khóm N, phường P, thành phố Q, tỉnh Trà Vinh.

+ Người đại diện theo pháp luật: Ông Huỳnh Chí H, chức vụ: Giám đốc Công ty Điện lực V.

+ Người đại diện theo ủy quyền: Ông Lâm Văn Nh, chức vụ: Giám đốc Điện lực thị xã H; trụ sở: số 08, đường 3/2, khóm M, phưởng N, thị xã P, tỉnh Trà Vinh; có mặt.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

1/. Bà Trương Thị Th sinh năm 1972; trú tại: ấp M, xã N, thị xã P, tỉnh Trà Vinh; có đơn xin xét xử vắng mặt.

2/. Chị Trần Thị Kim Ng sinh năm 2000; trú tại: ấp M, xã N, thị xã P, tỉnh Trà Vinh; có đơn xin xét xử vắng mặt.

3/. Chị Trần Thị Thuý Ng sinh năm 2005; trú tại: ấp M, xã N, thị xã P, tỉnh Trà Vinh; có đơn xin xét xử vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Trong đơn khởi kiện ngày 10/5/2022 và lời khai trong quá trình giải quyết vụ án nguyên đơn ông Trần Quang Kh trình bày:

Năm 2015 Công ty Điện lực V vào khu vực quyền sử dụng đất của hộ ông ngang nhiên đặt 02 trụ điện và kéo đường dây diện mà không hỏi ý kiến của ông cũng như gia đình ông. Hai trụ điện mà Công ty Điện lực V đặt và kéo đường dây điện ngang qua chiếm diện tích 140m2 nằm trong tổng diện tích chung 8.860m2, thuộc thửa đất 245, tờ bản đồ số 6, loại đất ĐRM, đất tọa lạc ấp M, xã N, huyện P (nay là thị xã P) do hộ gia đình ông Trần Quang Kh đứng tên quyền sử dụng đất.

Việc Công ty Điện lực V đặt 02 trụ điện và kéo đường dây điện thì ông và gia đình không biết, Công ty Điện lực V cũng chưa có thỏa thuận bồi thường thiệt hại cho ông và gia đình ông. Do đó ảnh hưởng đến quyền lợi của hộ gia đình ông. Sau đó ông có yêu cầu Công ty Điện lực V di dời 02 trụ điện và đường dây điện ra khỏi quyền sử dụng đất của hộ thì Công ty Điện lực V không đồng ý. Ông làm đơn gửi Uỷ ban nhân dân xã H yêu cầu giải quyết nhưng Công ty Điện lực V cho rằng không có kinh phí di dời. Tiếp đến ông làm đơn gửi Uỷ ban nhân dân thị xã P để yêu cầu giải quyết, buộc Công ty Điện lực V bồi thường thiệt hại giá trị quyền sử dụng đất số tiền 50.000.000 đồng. Tuy nhiên Điện lực V với Phòng kinh tế thị xã P trả lời là không di dời và cũng không đồng ý bồi thường cho hộ gia đình ông.

Nay ông yêu cầu Công ty Điện lực V bồi thường giá trị quyền sử dụng đất diện tích 140m2 nằm trong tổng diện tích chung 8.860m2, thuộc thửa đất 245, tờ bản đồ số 6, loại đất ĐRM, đất tọa lạc ấp M, xã N, huyện P (nay là thị xã P) do hộ gia đình ông Trần Quang K đứng tên quyền sử dụng đất nơi đặt 02 trụ điện và đường dây điện với số tiền 50.000.000 đồng.

Theo lời trình ngày của người đại diện theo ủy quyền của Công ty Điện Lực V trong quá trình giải quyết vụ án và tại phiên tòa ông Lâm Văn Nh trình bày:

Theo Quyết định số 2081/QĐ-TTg ngày 08/11/2013 của Thủ tướng chính phủ về việc Chương trình cấp điện nông thôn, miền núi giai đoạn năm 2013-2020 với phương châm là Nhà nước và nhân dân cùng làm. Do đó Uỷ ban nhân dân tỉnh V thành Ban chỉ đạo dự án cấp điện nông thôn tỉnh V giai đoạn năm 2016- 2020. Theo đó Ban chỉ đạo có trách nhiệm vận động nhân dân, có phường án bồi thường cho các hộ dân. Sau đó theo đề án thì Điện lực V tiến hành việc cậm trụ, kéo điện theo đề án đã được phê duyệt.

Việc ông Khải cho rằng Công ty Điện lực V tự ý đặt 02 trụ điện và kéo đường dây điện trên diện tích 140m2 nằm, thuộc thửa đất 245, tờ bản đồ số 6, loại đất ĐRM, đất tọa lạc ấp M, xã N, huyện P(nay là thị xã P) do hộ gia đình ông Kh đứng tên quyền sử dụng đất mà không thông báo cho ông Kh và không có thoả thuận bồi thường cho hộ ông Kh là không đúng. Việc vận động nhân dân, thoả thuận phương án bồi thường thuộc Ban chỉ đạo, không phải là trách nhiệm của Công ty Điện lực V.

Nay Công ty Điện lực tỉnh V không đồng ý theo yêu cầu khởi kiện của ông Khải là bồi thường giá trị quyền sử dụng đất nơi đặt 02 trụ điện và kéo đường dây điện với số tiền 50.000.000 đồng.

Theo văn bản số 1508/PCTV-KTTTPC ngày 06/4/2023 của Công ty Điện lực V có ý kiến như sau:

Dự án DPL3 được thực hiện theo Quyết định số 2081/QĐ-TTg ngày 08/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ. Tại tỉnh Trà Vinh Dự án DPL3 được triển khai trên 26 xã thuộc 04 huyện: T, N, H và C, nhằm “Cải tạo, nâng cấp và phát triển lưới điện phục vụ nuôi tôm công nghiệp tỉnh V”.

Dự án được thực hiện theo phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”. Về cơ chế đầu tư liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng thì Ủy ban nhân dân các tỉnh có dự án trong chương trình vận động nhân dân khu vực trực tiếp hưởng lợi tư chương trình tự nguyện tham gia, đóng góp trong công tác giải phóng mặt bằng tại các vị trí cột và hành lang tuyến đường dây, trừ có đất thổ cư, nhà cửa, công trình phụ bị ảnh hưởng bởi việc xây dựng lưới điện trung áp. Về tổ chức thực hiện thì Ủy ban nhân dân các tỉnh thành lập Ban chỉ đạo, chỉ đạo các cấp chính quyền địa phương thông báo chủ trương và vận động nhân dân tham gia giải phóng mặt bằng các vị trí cột và hành lang tuyến đường dây để chủ đầu tư triển khai dự án theo khoản 5, Điều 2 của Quyết định 2081.

Công ty Điện lực V được Tổng Công ty Điện lực Miền Nam (EVN SPC) giao quản lý dự án thực hiện đầu tư xây dựng công trình lưới điện phân phối thuộc chương trình hỗ trợ phát triển chính sách cải cách ngành điện, trong đó có dự án thành phần “Cải tạo, nâng cấp và phát triển lưới điện phục vụ nuôi tôm công nghiệp tỉnh V”.

Về công tác giải phóng mặt bằng, bàn giao mặt bằng để thi công công trình: Ủy ban nhân dân tỉnh V thành lập Ban chỉ đạo theo Quyết định 1682/QĐ-UBND ngày 09/6/2015. Căn cứ biên bản bàn giao Công ty Điện lực V tiến hành thực hiện dựng trụ điện trên khu vực đất của ông Kh đã được chính quyền địa phương vận động.

Như vậy theo đơn khởi kiện của ông Khải kiện Công ty Điện lực tỉnh V là sai chủ thể, vì Công ty Điện lực V là đơn vị hạch toán phụ thuộc của Tổng Công ty Điện lực Miền Nam nên không đủ tư cách pháp nhân để quyết định trong vụ án này.

- Theo bản tự khai bà Trương Thị Th, chị Trần Thị Kim Ng và chị Trần Thị Thúy Ng trình bày:

Năm 2015 Công ty Điện lực V vào khu vực quyền sử dụng đất của chúng tôi ngang nhiên cậm 02 trụ điện mà không hỏi ý kiến của chúng tôi. Chúng tôi có yêu cầu Công ty Điện lực V di dời 02 trụ điện ra khỏi quyền sử dụng đất của chúng tôi thì công ty không đồng ý di dời, chúng tôi làm đơn gửi Uỷ ban nhân dân xã H yêu cầu giải quyết nhưng Công ty Điện lực V cho rằng không có kinh phí di dời. Chúng tôi làm đơn gửi Uỷ ban nhân dân thị xã P để yêu cầu giải quyết, buộc Công ty Điện lực V bồi thường thiệt hại giá trị quyền sử dụng đất số tiền 50.000.000 đồng. Tuy nhiên Điện lực V với Phòng kinh tế thị xã P trả lời là không di dời 02 trụ điện và cũng không đồng ý bồi thường cho chúng tôi.

Nay chúng tôi thống nhất theo yêu cầu khởi kiện của ông Kh là buộc Công ty Điện lực V bồi thường là 50.000.000 đồng do đặt 02 trụ điện trên phần đất của chúng tôi.

Tại phiên tòa các bên đương sự phát biểu ý kiến tranh luận như sau - Nguyên đơn ông Kh cho rằng: việc Công ty Điện lực V đặt 02 trụ điện và kéo đường dây điện chiếm diện tích 140m2 là nằm trong quyền sử dụng đất của hộ ông Kh, tuy nhiên gia đình chưa được thông báo và chưa được bồi thường giá trị quyền sử dụng đất. Việc Công ty Điện lực V cho rằng là không có trách nhiệm bồi thường thì ông không đồng ý, vì theo ông ai đặt 02 trụ điện và kéo đường dây điện thì phải có nghĩa vụ bồi thường, chứ ông không kiện chủ thể nào khác. Do đó Công ty Điện lực V phải có trách nhiệm bồi thường số tiền 50.000.000 đồng.

- Đại diện theo ủy quyền của Công ty Điện lực V là ông Nh cho rằng:

Công ty Điện lực tỉnh V là chủ đầu tư thực hiện Dự án DPL3 theo Quyết định số 2081/QĐ-TTg ngày 08/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ. Tại tỉnh Trà Vinh Dự án DPL3, Ủy ban nhân dân tỉnh V thành lập Ban chỉ đạo theo Quyết định 1682/QĐ-UBND ngày 09/6/2015. Căn cứ biên bản bàn giao Công ty Điện lực Trà Vinh tiến hành thực hiện dựng 02 trụ điện và kéo đường dây điện trên khu vực đất của ông Kh đã được chính quyền địa phương vận động. Do đó Công ty Điện lực V không phải là cơ quan có trách nhiệm trong việc giải phóng mặt bằng, bồi thường.

Trong vụ án này ông Khải khởi kiện Công ty Điện lực V yêu cầu bồi thường giá trị quyền sử dụng đất 50.000.000 đồng là sai chủ thể của người bị kiện. Do đó đề nghị Hội đồng xét xử bác yêu cầu khởi kiện của ông Kh.

- Đại diện Viện kiểm sát phát biểu ý kiến:

+ Về thủ tục tố tụng: từ khi thụ lý vụ án và tại phiên tòa Thẩm phán, Thư ký và Hội đồng xét xử thực hiện đúng theo quy định Bộ luật tố tụng dân sự. Các đương sự trong vụ án đã thực hiện theo đúng quy định Bộ luật tố tụng dân sự.

+ Về nội dung vụ án: ông Khải khởi kiện Công ty Điện lực V yêu cầu bồi thường giá trị quyền sử dụng đất 50.000.000 đồng. Tuy nhiên Công ty Điện lực tỉnh V là đơn vị chủ đầu tư công trình theo Quyết định của Thủ tướng chính phủ, không phải là đơn vị có trách nhiệm bồi thường giải phóng mặt bằng. Công ty Điện lực tỉnh V thực hiện công trình dựng 02 trụ điện và kéo đường dây điện trên quyền sử dụng đất của ông Kh là sau khi được bàn giao quyền sử dụng đất của các cấp chính quyền. Công ty Điện lực V là đơn vị phụ thuộc của Tổng Công ty Điện lực Miền Nam, do đó căn cứ Điều 45 Luật doanh nghiệp việc khởi kiện của ông Kh là sai chủ thể người bị kiện.

Từ những cơ sở phân tích nêu trên, đề nghị Hội đồng xét xử không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn ông Kh. Về chi phí và án phí đề nghị Hội đồng xét xử xem xét theo quy định.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Sau khi nghiên cứu các tài liệu, chứng cứ đã được xem xét tại phiên tòa, ý kiến, yêu cầu của đương sự; kết quả tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định:

[1] Về quan hệ pháp luật tranh chấp và thẩm quyền giải quyết: nguyên đơn ông Kh khởi kiện yêu cầu Công ty Điện lực V bồi thường thiệt hại giá trị quyền sử dụng đất, đây là tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng. Căn cứ Điều 26, 35 và Điều 40 của Bộ luật Tố tụng dân sự thì tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án và Tòa án nhân dân thị xã Duyên Hải có thẩm quyền giải quyết.

[2] Xét yêu cầu khởi hiện của ông Kh, Hội đồng xét xử xét thấy:

[2.1] Quyền sử dụng đất thửa đất 245, tờ bản đồ số 6, diện tích 8.860m2, loại đất ĐRM, đất tọa lạc ấp M, xã N, huyện P (nay là thị xã P) do hộ gia đình ông Kh đứng tên quyền sử dụng đất. Đây là tình tiết không phải chứng minh theo Điều 92 của Bộ luật Tố tụng dân sự.

[2.2] Theo lời trình bày của nguyên đơn ông Kh, đại diện theo ủy quyền của bị đơn Công ty Điện lực V và tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án thể hiện: Công ty Điện lực tỉnh V đặt 02 trụ điện và kéo đường dây diện chiếm diện tích 140m2, nằm trong tổng diện tích chung 8.860m2, thuộc thửa đất 245, tờ bản đồ số 6, loại đất ĐRM, đất tọa lạc ấp M, xã N, huyện P (nay là thị xã P) do hộ gia đình ông Kh đứng tên quyền sử dụng đất. Đây là tình tiết không phải chứng minh theo quy định tại Điều 92 của Bộ luật Tố tụng dân sự.

[2.3]. Ông Khải khởi kiện Công ty Điện lực V đòi bồi thường giá trị quyền sử dụng đất 50.000.000 đồng, Hội đồng xét xử xét thấy: Công ty Điện lực V là đơn vị đầu tư thực hiện Dự án DPL3 theo Quyết định số 2081/QĐ-TTg ngày 08/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”. Tại tỉnh V Dự án DPL3, Ủy ban nhân dân tỉnh V thành lập Ban chỉ đạo theo Quyết định 1682/QĐ-UBND ngày 09/6/2015. Theo đó Ban chỉ đạo có trách nhiệm vận động nhân dân khu vực trực tiếp hưởng lợi tư chương trình tự nguyện tham gia, đóng góp trong công tác giải phóng mặt bằng tại các vị trí cột và hành lang tuyến đường dây, trong đó có hộ của ông Kh để bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư thực hiện. Căn cứ biên bản bàn giao năm 2015 thì Công ty Điện lực V tiến hành thực hiện dựng 02 trụ điện và kéo đường dây điện trên khu vực đất của hộ ông Kh. Công ty Điện lực V chỉ là đơn vị chủ đầu tư thực hiện dự án sau khi được bàn giao mặt bằng, không phải là đơn vị chịu trách nhiệm giải phóng mặt bằng, đền bù. Quyền sử dụng đất của hộ ông Kh không phải là đất ở, nơi đặt trụ điện và kéo đường dây điện không có nhà ở, công trình. Do đó việc ông Kh khởi kiện Công ty Điện lực V yêu cầu bồi thường là chưa đúng chủ thể người bị kiện và không có căn cứ để buộc Công ty Điện lực V bồi thường số tiền 50.000.000 đồng cho hộ ông Kh. Từ cơ sở phân tích trên tại mực [21], [2.2] và [2.3] Hội đồng xét xử không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Kh.

[3] Về chi phí xem xét, thẩm định tại chỗ và định giá: ông Kh phải chịu tiền chi phí là 700.000 đồng, ông Kh đã nộp tạm ứng cho Tòa án số tiền 700.000 đồng. Như vậy ông Kh đã nộp xong.

[4] Về án phí: ông Kh phải chịu án phí dân sự sơ thẩm 2.500.000 đồng nhưng được trừ vào số tiền tạm ứng án phí 2.500.000 đồng theo lai thu số 0009920 ngày 17/11/2022 của Chi cục Thi hàn á dân sự thị xã Duyên Hải, Như vậy ông Kh đã nộp xong án phí dân sự sơ thẩm. Bị đơn Công ty Điện lực V không phải chịu án phí dân sự sơ thẩm.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 6 Điều 26; điểm a khoản 1 Điều 35, điểm d khoản 1 Điều 40; khoản 1 Điều 147; khoản 2 Điều 227; Điều 228 và Điều 92 của Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015;

Căn cứ Nghị quyết số: 326/2016/UBTVQH14, ngày 30 tháng 12 năm 2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về mức thu miễn, giảm, thu nộp, quản lý và sử dụng án phí về lệ phí Tòa án.

1. Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Trần Quang Kh đòi Công ty Điện lực V bồi thường giá trị quyền sử dụng đất diện tích 140m2 nằm trong tổng diện tích chung 8.860m2, thuộc thửa đất 245, tờ bản đồ số 6, loại đất ĐRM, đất tọa lạc ấp M, xã N, huyện P (nay là thị xã P) do hộ gia đình ông Trần Quang Kh đứng tên quyền sử dụng đất nơi đặt 02 trụ điện và đường dây điện với số tiền 50.000.000 đồng.

2. Về án phí dân sự sơ thẩm: Buộc ông Trần Quang Kh chịu 2.500.000 đồng án phí dân sự sơ thẩm, nhưng được trừ vào số tiền tạm ứng án phí 2.500.000 đồng theo lai thu số 0009920 ngày 17/11/2022. Như vậy ông Trần Quang Kh đã nộp xong án phí dân sự sơ thẩm.

Côn ty Điện lực V không phải chịu án phí dân sự sơ thẩm.

3. Về chi phí xem xét, thẩm định và định giá tài sản: Ông Trần Quang Kh chịu 700.000 đồng, nhưng được trừ vào số tiền tạm ứng 700.000 đồng. Như vậy ông Trần Quang Kh đã nộp xong chi phí xem xét, thẩm định và định giá tài sản 4. Đương sự có mặt tại phiên tòa có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Đương sự vắng mặt tại phiên tòa có quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc kể từ ngày bản án được niêm yết công khai.