Bản án 395/2019/HSST ngày 21/10/2019 về tội cưỡng đoạt tài sản

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

BẢN ÁN 395/2019/HSST NGÀY 21/10/2019 VỀ TỘI CƯỠNG ĐOẠT TÀI SẢN

Ngày 21 tháng 10 năm 2019 tại trụ sở, Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số: 491/2019/HSST ngày 09 tháng 9 năm 2019 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 4281/2019/QĐXXST-HS ngày 23 tháng 9 năm 2019 đối với bị cáo:

Nguyễn Thanh Da, giới tính: Nam; sinh ngày 05 tháng 7 năm 1983, tại Bình Định; nơi đăng ký hộ khẩu thường trú: 238 lô A chung cư P, Phường 4, Quận T, Thành phố Hồ Chí Minh; nghề nghiệp: Nguyên là công chức; trình độ văn hóa: 12/12; dân tộc: kinh; tôn giáo: không; quốc tịch: Việt Nam; con ông: Nguyễn Như Và và bà: Dương Thị Thanh Va; có vợ: Đặng Thị Hồng Nga và 01 người con sinh năm 2010; tiền án, tiền sự: không; bị bắt, tạm giam từ ngày 17/9/2018 - có mặt.

Người bào chữa chỉ định cho bị cáo : bà Nguyễn Ngọc Trâm - Luật sư, Đoàn luật sư Thành phố Hồ Chí Minh – có mặt. Tuy nhiên tại phiên tòa bị cáo từ chối không cần Luật sư bào chữa.

Bị hại: Ông Trần Văn Ga, sinh năm 1958; nơi cư trú: 71 Phan Khiêm Ích, phường Tân Phong, Quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh – vắng mặt.

Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan: Ông Trần Duy Qua, sinh năm 1984; nơi cư trú: 210 L, phường C, Quận H, Thành phố Hồ Chí Minh – vắng mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Ngày 05/01/2018, ông Trần Văn Ga (Giám đốc Ngân hàng Agribank Chi nhánh 4) đến Cục C44B - Bộ Công an, địa chỉ số 258 Nguyễn Trãi, phường Nguyễn Cư Trinh, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh tố giác đối tượng xưng danh là Trần Thanh Tra (sau xác định là Nguyễn Thanh Da) sử dụng các điện thoại số 0693335011, 0926315069, 0926306856 gọi điện, nhắn tin đe dọa, yêu cầu ông Ga đưa 03 tỷ đồng để nhận lại tài liệu có liên quan đến các khoản nợ xấu của ngân hàng Agribank Chi nhánh 4, nếu không đưa tiền thì Tra sẽ gửi tài liệu đến Cơ quan điều tra để xử lý.

Tiếp đó vào các ngày 06 và 07/01/2018, Nguyễn Thanh Da tiếp tục gọi điện, nhắn tin yêu cầu ông Ga phải đưa tiền; ông Ga nói chưa rút được tiền, thì Da yêu cầu ông Ga đưa 1,5 tỷ đồng và hẹn giao tiền vào sáng ngày 08/01/2018. Đến 10 giờ ngày 08/01/2018 ông Ga mang theo 01 chiếc túi xách đến địa chỉ số 258 Nguyễn Trãi, phường Nguyễn Cư Trinh, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh thì gặp 01 người thanh niên (sau xác định là Trần Duy Qua) đang ngồi trên xe gắn máy biển số 59P1-655.57, cầm 01 túi nilon (đựng hồ sơ). Ông Ga yêu cầu kiểm tra tài liệu, Qua nói chỉ nhận túi xách và giao tài liệu chứ không cho kiểm tra; trong lúc cả hai đang trao đổi thì bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ công an bắt giữ.

Tại Cơ quan điều tra:

- ông Ga đã khai báo về nội dung vụ việc như đã nêu trên, lý do ông không mang tiền theo yêu cầu của đối tượng tống tiền là vì sợ nguy hiểm và cũng muốn kiểm tra xem đối tượng có mang theo tài liệu có liên quan đến ông không.

- Trần Duy Qua khai: Qua là em họ của Nguyễn Thanh Da, sáng ngày 08/01/2018, Nguyễn Thanh Da nhờ Qua đến trước cổng trụ sở Bộ Công an, số 258 Nguyễn Trãi, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh để chuyển một tập tài liệu cho một người đàn ông (ông Ga) và nhận túi xách. Da hứa sẽ đề xuất sếp cho Qua 100 triệu đồng và Da đưa thêm 100 triệu đồng để giúp Qua mở quán cà phê, Qua đồng ý. Khoảng 09 giờ 30 phút ngày 08/01/2018, Qua điều khiển xe gắn máy biển số 59P1- 655.57 đến quán kem Tràng Tiền, số 235B Nguyễn Văn Cừ, phường Nguyễn Cư Trinh, Quận 1 gặp Da, Da đưa cho Qua 01 chiếc điện thoại di động có sim số 0943553603 (có lưu sẵn số điện thoại của ông Ga là 0913834959 tại thư mục cuộc gọi đi) và 01 túi tài liệu, nói Qua đến trước cổng Bộ Công an, số 258 Nguyễn Trãi, Quận 1 để giao túi tài liệu và nhận 01 túi xách của ông Ga. Khoảng 10 giờ 20 phút cùng ngày, Qua đến trước cổng 258 Nguyễn Trãi, Quận 1 thì gặp ông Ga. Trong lúc Qua và ông Ga đang trao đổi để giao nhận tài liệu và túi xách thì bị Công an bắt giữ. Qua chỉ thực hiện việc giao tài liệu và nhận túi xách của ông Ga theo yêu cầu của Da, Qua không rõ giao dịch giữa Da với ông Ga như thế nào.

- Nguyễn Thanh Da, khai nhận: Da có quen biết ông Lê Bá Tha làm việc tại Ngân hàng Agribank Chi nhánh 4. Ông Tha cho Da biết việc ông Trần Văn Ga (là giám đốc Ngân hàng Agribank Chi nhánh 4) có nhiều sai phạm và sẽ cung cấp tài liệu để Da làm việc. Sau đó, Tha đưa cho Da tài liệu có liên quan đến những khoản nợ xấu của Ngân hàng Agribank chi nhánh 4 và đơn tố cáo ông Ga (người đứng đơn tên Lê Bình). Khi có được tài liệu thì Da đã tự đánh máy một bức thư đề tên là Trần Thanh Tra, ghi địa chỉ số 258 Nguyễn Trãi, Quận 1 và sử dụng số điện thoại bàn của cơ quan (Bộ Công an) nơi Da đang công tác có số là 0693335011 gọi cho ông Ga nói: “biết điều thì khắc phục hậu quả”. Tiếp đến, Da mua 02 sim điện thoại số 0926315069 và 0926306856 nhắn tin cho ông Ga, yêu cầu đưa 03 tỷ đồng để nhận lại các tài liệu về sai phạm của ông Ga, nếu không thì sẽ gửi cho Cơ quan điều tra. Sau đó, Da tiếp tục nhắn tin yêu cầu ông Ga đưa 1,5 tỷ đồng và hẹn lúc 10 giờ ngày 08/01/2018 đến cổng Bộ Công an số 258 Nguyễn Trãi, Quận 1 sẽ có người đến nhận và giao tài liệu, ông Ga đồng ý.

Lúc 09 giờ 30 ngày 08/01/2018, tại quán kem Tràng Tiền (số 235B Nguyễn Văn Cừ, phường Nguyễn Cư Trinh, Quận 1), Da đưa cho Qua (em họ Da) 01 điện thoại di động có sim số 0943553603 (có lưu sẵn số điện thoại của ông Ga là 0913834959 tại thư mục cuộc gọi đi) và 01 túi tài liệu, yêu cầu Qua đến cổng Bộ Công an, số 258 Nguyễn Trãi, Quận 1 để giao tập tài liệu và nhận 01 túi xách từ ông Ga. Đến khoảng 10 giờ 20 phút cùng ngày, Da điều khiển xe máy đến trước trụ sở Cục quản lý Xuất nhập cảnh gần cổng số 258 Nguyễn Trãi để quan sát từ xa, thì phát hiện Qua bị Công an bắt giữ nên Da đã điều khiển xe ra đường Võ Văn Kiệt vứt điện thoại của Qua và 02 sim số 0926315069 và 0926306856 mà Da đã sử dụng nhắn tin cho ông Ga. Sau đó, Da về cơ quan hủy tài liệu do ông Tha đưa mà Da đã photo lại trước đó. Đến 13 giờ cùng ngày, Da mua 01 điện thoại gắn sim rác số 01263986315 nhắn tin cho ông Ga có nội dung “Qua chỉ là thằng xe ôm” nhằm mục đích che giấu tung tích của Da.

- Ông Lê Bá Tha (là Phó phòng kiểm soát Ngân hàng Agribank Chi nhánh 4) khai: Tha và Da là hàng xóm cùng ở chung cư H3, đường Hoàng Diệu, Quận 4, ông Tha biết Da làm Công an nhưng không biết đơn vị nào. Do có mâu thuẫn với ông Ga nên khoảng tháng 12/2017, ông Tha có đưa cho Da các tài liệu có liên quan đến các sai phạm của ông Ga (gồm: 01 đơn tố cáo ghi tên Lê Bình (bản chính) do Trần Thị Mỹ Ha (là người làm ở kho quỹ của Ngân hàng Agribank Chi nhánh 4 cũng là người có mâu thuẫn với ông Ga) làm nhưng ký tên người khác, 01 biên bản làm việc đợt 2 tại Agribank Chi nhánh 4 với mục đích để gây khó khăn, bất lợi cho ông Ga. Việc Da sử dụng tài liệu và liên lạc với ông Ga như thế nào thì ông Tha hoàn toàn không biết.

Trần Thị Mỹ Ha khai: Do có mâu thuẫn với ông Ga nên Ha đã làm đơn tố cáo ông Ga (ghi tên Lê Bình) cùng biên bản làm việc đợt 2 tại Agribank Chi nhánh 4 và giao cho ông Tha để ông Tha nhờ người tố cáo hành vi sai phạm của ông Ga. Ha không biết ông Tha đã trao đổi gì với ai. Đến khi làm việc với Cơ quan điều tra thì Ha mới biết những tài liệu và đơn tố cáo mà Ha đưa Tha, ông Tha đưa lại cho Da để thực hiện hành vi phạm tội.

Vật chứng hiện đang tạm giữ gồm:

- 01 ĐTDĐ màu trắng, hiệu Zentel Z105, có sim số 0943553603; 01 ĐTDĐ hiệu Samsung gắn sim số 01263896315 và 01 ĐTDĐ hiệu Samsung J7.

Tại bản cáo trạng số 261/CT-VKS-P2 ngày 04/7/2019, Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã truy tố bị cáo Nguyễn Thanh Da về tội “Cưỡng đoạt tài sản” theo điểm a khoản 4 Điều 170 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Đối với ông Trần Duy Qua, ông Lê Bá Tha và bà Trần Thị Mỹ Ha Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát xác định họ không biết việc Da đe dọa ông Ga để chiếm đoạt tài sản nên không có căn cứ để xử lý với vai trò đồng phạm.

Tại phiên tòa :

Bị cáo Nguyễn Thanh Da đã khai nhận hành vi phạm tội của mình đúng như nội dung cáo trạng của Viện kiểm sát đã truy tố. Trong phần tranh luận bị cáo không tranh luận gì và nói lời sau cùng bị cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh giữ nguyên quyết định truy tố bị cáo Nguyễn Thanh Da về tội “ Cưỡng đoạt tài sản ” ; tuy nhiên đã thay đổi Quyết định truy tố bị cáo về khung hình phạt từ khoản 4 xuống khoản 1 Điều 170 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. Trong phần tranh luận Viện kiểm sát đã phân tích tính chất, mức độ, động cơ phạm tội của bị cáo, các tình tiết giảm nhẹ , đồng thời đề nghị xử phạt bị cáo từ 03 năm đến 03 năm 06 tháng tù. Đề nghị xử lý vật chứng theo quy định của pháp luật.

NHẬN ĐỊNH CỦA HỘI ĐỒNG XÉT XỬ

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được thẩm tra, xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận thấy như sau:

[1].Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an Thành phố Hồ Chí Minh, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Quá trình điều tra và tại phiên tòa bị cáo, bị hại không có người nào có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

Qua xét hỏi và tranh luận tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Thanh Da đã thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình. Lời khai nhận tội của bị cáo phù hợp với các tài liệu, chứng cứ do Cơ quan điều tra thu thập có trong hồ sơ vụ án. Hội đồng xét xử có đủ cơ sở khẳng định, trong khoảng thời gian từ ngày 05/01/2018 đến ngày 08/01/2018, Nguyễn Thanh Da đã có hành vi gửi thư, gọi điện, nhắn tin, đe dọa uy hiếp tinh thần của ông Trần Văn Ga để yêu cầu ông Ga phải đưa cho Da số tiền là 1,5 tỷ đồng, ông Ga đồng ý. Tuy nhiên, ông Ga không mang số tiền đã thỏa thuận để giao cho Da mà chỉ mang chiếc cặp không có tiền đến giao thì bị Công an bắt giữ quả tang vào lúc 10 giờ ngày 08/01/2018, tại trước cổng trụ sở Bộ Công an, số 258 Nguyễn Trãi, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh. Hành vi phạm tội của bị cáo đã hoàn thành kể từ khi bị cáo yêu cầu bị hại giao nộp số tiền cụ thể và ấn định thời gian, địa điểm phải giao nộp, đây là dấu hiệu cơ bản cho việc định tội, còn bị cáo thực tế chiếm đoạt số tiền cụ thể bao nhiêu là căn cứ để định khung hình phạt theo quy định của điều luật viện dẫn. Trong vụ án này, bị cáo chưa nhận được số tiền cụ thể từ bị hại nên đã phạm vào tội “ Cưỡng đoạt tài sản ” theo quy định tại khoản 1 Điều 170 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. Viện kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh truy tố bị cáo với tội danh khung hình phạt trên là có căn cứ, đúng pháp luật.

Hành vi phạm tội của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, vì vụ lợi cho cá nhân bị cáo đã trực tiếp xâm phạm đến tài sản của người khác được pháp luật bảo vệ, gây tác hại xấu đến trật tự an toàn của xã hội. Bị cáo biết rõ hành vi phạm tội của mình sẽ bị pháp luật trừng phạt nhưng xem thường cố ý phạm tội. Do vậy, cần có mức án nghiêm tương xứng với tính chất, mức độ, động cơ phạm tội của bị cáo, nhằm cải tạo, giáo dục riêng đối với bị cáo và răn đe phòng ngừa tội phạm chung cho xã hội.

Về tình tiết giảm nhẹ: Hội đồng xét xử xét thấy tại Cơ quan điều tra cũng như tại phiên tòa bị cáo đã khai báo thành khẩn, ăn năn hối cải ; phạm tội chưa gây thiệt hại ; có nhân thân tốt lần đầu phạm tội ; thuộc gia đình có công cách mạng, theo quy định tại điểm h, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự nên áp dụng để giảm nhẹ một phần hình phạt cho bị cáo.

Về trách nhiệm dân sự: Do bị cáo phạm tội chưa đạt, chưa nhận được tiền từ ông Ga và ông Ga không có yêu cầu gì nên Tòa không xem xét.

Về xử lý vật chứng hiện đang tạm giữ:

- Xét 01 điện thoại di động hiệu Zentel Z105; 01 điện thoại di động hiệu Samsung và 01 điện thoại di động hiệu Samsung J7 do bị cáo Da dùng vào việc phạm tội nên tịch thu nộp vào ngân sách Nhà nước.

Bị cáo phải chịu án phí hình sự sơ thẩm theo qui định tại Điều 135 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 và Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 của Quốc hội qui định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí tòa án có hiệu lực ngày 01/01/2017.

Vì các lẽ trên;

QUYẾT ĐỊNH

Căn cứ khoản 1 Điều 170; điểm h, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 ; Điều 15 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017; xử phạt: Nguyễn Thanh Da 03 (ba) năm 06 (sáu) tháng tù về tội “Cưỡng đoạt tài sản”. Thời hạn chấp hành hình phạt tù tính từ ngày 17/9/2018.

- Áp dụng điểm a khoản 2 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015, Tịch thu, nộp ngân sách nhà nước số tài sản gồm: 01 điện thoại di động màu trắng hiệu Zentel Z105, có sim số 0943553603; 01 điện thoại di động hiệu Samsung màu đen đã qua sử dụng, model: GT-E1050T, Imei:

358554/03/216926/4 có gắn 01 sim mobifone có số seri: 8401 1710 9200 9017 0T và 01 điện thoại di động hiệu Samsung J7, màu vàng cát đã qua sử dụng, Imei 1: 353236/07/270506/7, Imei 2: 353237/07/270506/5, có gắn 01 sim mobil có số 0901178877 và 01 sim viettel có số 0987789575;

( Theo Biên bản giao nhận tang tài vật số 09/20 ngày 03/10/2019 của Cục Thi hành án dân sự thành phố Hồ Chí Minh ).

- Bị cáo Nguyễn Thanh Da phải chịu án phí hình sự sơ thẩm: 200.000 (hai trăm ngàn) đồng.

Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án, bị cáo có quyền kháng cáo xin xét xử phúc thẩm. Riêng bị hại, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan vắng mặt có quyền kháng cáo bản án trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc niêm yết.

Trường hợp bản án, quyết định được thi hành theo qui định tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự thì người được thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo qui định tại các Điều 6, 7 và 9 Luật thi hành án dân sự. Thời hiệu thi hành án được thực hiện theo qui định tại Điều 30 Luật thi hành án dân sự (đã được sửa đổi bổ sung năm 2014).