Bản án 24/2019/HS-ST ngày 27/08/2019 về tội bắt, giữ người trái pháp luật

TÒA ÁN NHÂN DÂN HUYỆN MƯỜNG NHÉ, TỈNH ĐIỆN BIÊN

BẢN ÁN 24/2019/HS-ST NGÀY 27/08/2019 VỀ TỘI BẮT, GIỮ NGƯỜI TRÁI PHÁP LUẬT

Ngày 27 tháng 8 năm 2019 tại trụ sở Tòa án nhân dân huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên xét xử sơ thẩm công khai vụ án hình sự sơ thẩm thụ lý số: 23/2019/TLST-HS ngày 03 tháng 7 năm 2019 theo Quyết định đưa vụ án ra xét xử số: 25/2019/QĐXXST-HS ngày 14 tháng 8 năm 2019 đối với các bị cáo.

1.Bị cáo Vàng A V. Sinh năm 1982 tại xã Tà Tổng; huyện Mường Tè; tỉnh Lai Châu ; Nơi cư trú: Bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên; nghề nghiệp: Làm nương; trình độ văn hoá: 1/12; dân tộc: Mông; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Vàng Giống D (đã chết) và con bà Sùng Thị D (đã chết); có vợ là Lầu Thị X sinh năm 1983 và 05 con; tiền án: Không, tiền sự: Không; nhân thân: Tốt. Bị cáo Vàng A V bị bắt tạm giam từ ngày 23 tháng 3 năm 2019 đến nay, có mặt.

2.Bị cáo Lầu A N. ( Tên gọi khác: Lầu A N); sinh năm 1993 tại bản Nậm Xả, xã Mường Toong, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên; Nơi cư trú: Bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên; nghề nghiệp: Làm nương; trình độ văn hoá: 5/12; dân tộc: Mông; giới tính: Nam; tôn giáo: Không; quốc tịch: Việt Nam; con ông Lầu Vả Tùng ( đã chết) và con bà Giàng Thị Hoa; có vợ là Vừ Thị Say sinh năm 1994 và 03 con; tiền án: Không, tiền sự: Không; nhân thân: Tốt. Bị cáo Lầu A N bị bắt tạm giam từ ngày 23 tháng 3 năm 2019 đến nay, có mặt.

- Bị hại: Anh Lầu A Chứ sinh năm 1981. Vắng mặt tại phiên tòa và có đơn xin xét xử vắng mặt.

Nơi cư trú: Bản Hồng Líu, Phường Noong Bua, Thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên.

- Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án: Anh Lý A Páo sinh ngày 19 tháng 12 năm 1994. Vắng mặt không có lý do.

Nơi cư trú: Bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé - Điện Biên.

- Những người làm chứng trong vụ án.

1. Anh Vàng A Sính sinh năm 1991. Vắng mặt không có lý do.

2. Anh Vàng A Tủa sinh năm 1994. Vắng mặt không có lý do.

3. Anh Lầu A Sùng sinh năm 1990. Vắng mặt không có lý do.

4. Anh Vàng A Nhìa sinh năm 1988. Có mặt tại phiên tòa.

5. Anh Vàng A Páo sinh năm 1985. Vắng mặt không có lý do.

6. Anh Vàng A Chứ sinh năm 1993. Vắng mặt không có lý do.

7. Anh Lầu A Sử sinh năm 1990. Vắng mặt không có lý do.

8. Anh Hạng A Mùa sinh năm 1990. Vắng mặt không có lý do.

9. Anh Lầu A Thái sinh năm 2000. Vắng mặt không có lý do.

10. Anh Vàng A Thái sinh năm 1997. Có mặt tại phiên tòa.

11. Anh Hạng A Cá sinh năm 1990. Vắng mặt không có lý do.

12. Anh Sùng A Cá sinh năm 1995. Vắng mặt không có lý do.

13. Anh Sùng A Chứ sinh năm 1975. Có mặt tại phiên tòa.

Những người làm chứng đều có cùng nơi cư trú: Bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên.

- Người phiên dịch cho người làm chứng là anh Lý A Chía.

Nơi cư trú: Tổ dân cư số 3, xã Mường Nhé, huyện Mường Nhé . Có mặt.

- Người bào chữa cho các bị cáo: Ông Pờ Go Lòong – luật sư thuộc đoàn luật sư tỉnh Điện Biên thực hiện trợ giúp pháp lý tham gia tố tụng. Có mặt.

NỘI DUNG VỤ ÁN

Theo các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và diễn biến tại phiên tòa, nội dung vụ án được tóm tắt như sau:

Vào khoảng 21 giờ ngày 14 tháng 3 năm 2019 bị cáo Vàng A V và Lầu A N đang học lớp khai thác than tại trung tâm huyện Mường Nhé thì Vàng A Sính và Vàng Tủa là người cùng bản gọi điện thoại cho bị cáo Vàng A V báo là phát hiện có người lạ đang ở bãi ruộng thuộc khu vực bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên. Bị cáo Vàng A V bảo Vàng A Sính và Vàng A Tủa cứ theo dõi người đó chờ bị cáo Vàng A V về. Bị cáo Vàng A V chỉ đạo Lầu A N gọi điện về yêu cầu dân quân bản đến giữ người lạ đó, sau đó Vàng A V và Lầu A N đi xe máy về. Đến khoảng 22 giờ ngày 14 tháng 3 năm 2019 bị cáo Vàng A V và Lầu A N đến bãi ruộng; bị cáo Vàng A V dùng đèn pin điện thoại soi vào mặt người lạ đó và hỏi “ anh là ai ? ở đâu đến ?” thì người đó trả lời “ tôi là Chứ công an đang đi làm nhiệm vụ” ; lúc đó bị cáo Vàng A V nhận ra đó là anh Lầu A Chứ công tác tại Công an tỉnh Điện Biên, anh Lầu A Chứ định bỏ đi thì bị cáo Vàng A V cùng với Lầu A Nính nhảy vào ôm và bắt anh Lầu A Chứ lại, bị cáo Vàng A V thấy anh Lầu A Chứ có đeo khẩu súng ngắn bên hông nên chỉ đạo bị cáo Lầu A N tước khẩu súng ngắn và chiếc điện thoại di động của anh Lầu A Chứ. Sau đó bị cáo Vàng A V yêu cầu anh Lầu A Chứ đưa giấy tờ để kiểm tra, anh Lầu A Chứ nói đang đi thực hiện nhiệm vụ nên có đầy đủ giấy tờ nhưng không xuất trình giấy tờ, bị cáo Vàng A V bàn với bị cáo Lầu A N “ bây giờ đã bắt được cán bộ công an thì phải đưa về bản và yêu cầu lãnh đạo của anh Lầu A Chứ và chính quyền xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé đến giải quyết thì bị cáo Lầu A N đồng ý. Bị cáo Vàng A V yêu cầu anh Lầu A Chứ về bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì để giải quyết, nhưng anh Lầu A Chứ nói đang thực hiện nhiện vụ nên không đi theo mọi người về bản, bị cáo Vàng A V và Lầu A N nói nếu anh Lầu A Chứ không đi về bản thì sẽ khiêng anh Lầu A Chứ về nên anh Lầu A Chứ bắt buộc phải theo, sau đó bị cáo Vàng A V và Lầu A N áp giải anh Lầu A Chứ về bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì. Đến khoảng 23 giờ ngày 14 tháng 3 năm 2019 , bị cáo Vàng A V và Lầu A N đưa về đến quán của bị cáo Vàng A V ở bản bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì, sau đó bị cáo Vàng A Vư gọi điện cho lãnh đạo Công an huyện Mường Nhé và chính quyền xã Nậm Vì yêu cầu đến bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì để giải quyết mới thả cho anh Lầu A Chứ về, nếu Công an huyện và chính quyền xã Nậm Vì không đến giải quyết thì bị cáo Vàng A V và Lầu A Nính sẽ không thả tự do cho anh Lầu A Chứ, tại đây bị cáo Vàng A V thu giữ giấy chứng minh công an của anh Lầu A Chứ, bị cáo Vàng A V và Lầu A N chỉ đạo Lý A Páo lập biên bản về việc bắt và giữ tài sản của anh Lầu A Chứ. Khoảng 01 giờ ngày 15 tháng 3 năm 2019 đoàn công tác của Công an huyện do anh Sùng A Lềnh phó Công an huyện làm trưởng đoàn và anh Lò Văn Xuân - Chủ tịch UBND xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé đến bản Huổi Cấu để giải quyết, sau khi đoàn công tác đến làm việc thì bị cáo Vàng A V và Lầu A N đã trả lại toàn bộ tài sản của anh Lầu A Chứ cho đoàn công tác rồi thả tự do cho anh Lầu A Chứ về cùng đoàn công tác.

Ngày 23 tháng 3 năm 2019 Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Nhé cùng với Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường Nhé tiến hành khám nghiệm hiện trường tại địa phận bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé. Sau đó Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Mường Nhé ra quyết định bắt tạm giam bị cáo Vàng A V và bị cáo Lầu A N để điều tra làm rõ.

Bản cáo trạng số: 22/CT-VKS-MN ngày 03 tháng 7 năm 2019 của Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường Nhé đã truy tố Vàng A V và Lầu A N để xét xử về tội: Bắt, giữ người trái pháp luật theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 157 Bộ luật Hình sự. Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố luận tội giữ nguyên quan điểm truy tố, đồng thời đề nghị HĐXX:

Áp dụng điểm c khoản 2 Điều 157; điểm s khoản 1; khoản 2 Điều 51 BLHS; Xử phạt bị cáo Vàng A V từ 48 đến 54 tháng tù. Áp dụng điểm c khoản 2 Điều 157; điểm s khoản 1 Điều 51 BLHS; Xử phạt bị cáo Lầu A N từ 48 đến 54 tháng tù. Áp dụng Điều 136 BLTTHS miễn án phí cho các bị cáo.

Tại phiên tòa, bị cáo Vàng A V và bị cáo Lầu A N thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình và không tranh luận gì với luận tội của Viện kiểm sát, các bị cáo chỉ đề nghị Hội đồng xét xử xem xét giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo với lý do gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

Anh Vàng A Nhìa, Vàng A Thái và Sùng A Chứ trình bày: Chúng tôi được anh Vàng A Vư và anh Lầu A Nính gọi đến nhưng chúng tôi không tham gia vào việc bắt, giữ anh Lầu A Chứ. Sự việc xẩy ra tối hôm đó và sáng hôm sau đúng như những gì mà hai bị cáo khai tại phiên tòa.

Ông Pờ Go Lòong cho rằng bị cáo Vàng A V và bị cáo Lầu A N thực hiện hành vi phạm tội do nhận thức pháp luật còn hạn chế. Về tội danh không có ý kiến gì. Tình tiết giảm nhẹ trong vụ án đề nghị áp dụng điểm s khoản 1; khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự. Đề nghị Hội đồng xét xử, xem xét xử phạt cho bị cáo Vàng A V mức hình phạt từ 36 đến 48 tháng tù và bị cáo Lầu A N mức hình phạt từ 36 đến 48 tháng tù.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN

Trên cơ sở nội dung vụ án, căn cứ vào các tài liệu trong hồ sơ vụ án đã được tranh tụng tại phiên tòa, Hội đồng xét xử nhận định như sau:

[1] Xét hành vi phạm tội các bị cáo thì thấy: Lời khai nhận các bị cáo tại phiên tòa phù hợp với các chứng cứ, tài liệu đã thu thập có trong hồ sơ vụ án, thấy rằng đã có đủ cơ sở để khẳng định: Vào khoảng 23 giờ ngày 14 tháng 3 năm 2019 đến khoảng 01 giờ ngày 15 tháng 3 năm 2019 tại khu vực bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên. Bị cáo Vàng A V và Lầu A N đã có hành vi bắt, giữ trái phép anh Lầu A Chứ là cán bộ Công an tỉnh Điện Biên, khi anh Lầu A Chứ đang đi thi hành công vụ. Hành vi các bị cáo Vàng A V và Lầu A N đã phạm tội " Bắt, giữ người trái pháp luật" theo quy định tại điểm c khoản 2 Điều 157 BLHS, đúng như cáo trạng Viện kiểm sát đã truy tố.

[2] Xét về tính chất, mức độ, hành vi phạm tội các bị cáo thì thấy: Đây là vụ án nghiêm trọng về bắt, giữ người trái pháp luật mặc dù các bị cáo là người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự, biết rõ bắt, giữ người là vi phạm pháp luật. Bị cáo Vàng A V được bầu làm trưởng bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé; là đại biểu hội đồng nhân dân xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé. Bị cáo Lầu A N là thôn đội trưởng bản Nậm Vì, xã Nậm Vì, huyện Mường Nhé. Các bị cáo đã bất chấp sự nghiêm cấm của pháp luật cố ý thực hiện hành vi phạm tội. Hành vi phạm tội các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến danh dự, nhân phẩm và gây dư luận xấu trong quần chúng nhân dân. Do vậy cần xử lý các bị cáo với mức hình phạt thỏa đáng phù hợp với tính chất, mức độ hành vi phạm tội mà các bị cáo đã gây ra để giáo dục riêng và phòng ngừa chung.

[3]Xét về nhân thân và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự các bị cáo thì thấy: Bị cáo Vàng A V sinh ra và lớn lên ở xã Tà Tổng, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, do hoàn cảnh gia đình khó khăn nên chỉ học hết lớp 1/12 ở nhà phụ giúp gia đình, sau đó chuyển về bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì, làm ăn sinh sống. Trong quá trình điều tra, truy tố cũng như tại phiên tòa bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải về hành vi phạm tội. Đó là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 BLHS. Bị cáo Vàng A V có bố đẻ là Vàng Giống Dơ được Nhà nước tặng thưởng Huy chương kháng chiến hạng nhì đó là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 2 Điều 51 BLHS. Bị cáo Vàng A V không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

Bị cáo Lầu A N sinh ra và lớn lên ở bản Nậm Xả, xã Mường Toong, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, do hoàn cảnh gia đình khó khăn nên chỉ học hết lớp 5/12 ở nhà phụ giúp gia đình, sau đó chuyển về bản Huổi Cấu, xã Nậm Vì, làm ăn sinh sống. Trong quá trình điều tra, truy tố cũng như tại phiên tòa bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải về hành vi phạm tội. Đó là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm s khoản 1 Điều 51 BLHS. Bị cáo Lầu A N không có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.

[4]Từ tính chất, mức độ hành vi phạm tội, nhân thân và những tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự các bị cáo, xét thấy cần cách ly các bị cáo ra khỏi đời sống xã hội một thời gian nhất định để cải tạo, giáo dục các bị cáo trở thành người có ích cho xã hội. Tại phiên tòa, đại diện Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường Nhé, đề nghị Hội đồng xét xử, xử phạt các bị cáo Vàng A V từ 48 đến 54 tháng tù; bị cáo Lầu A N từ 48 đến 54 tháng tù. Xét thấy đề nghị này của Đại diện Viện kiểm sát là có căn cứ, phù hợp với tính chất, mức độ hành vi phạm tội của các bị cáo. Do đó cần xem xét, xử phạt các bị cáo như đề nghị của Viện kiểm sát.

Ông Pờ Go Lòong cho rằng bị cáo Vàng A V về tình tiết giảm nhẹ trong vụ án đề nghị áp dụng theo điểm s khoản 1; khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự có căn cứ áp dụng. Đề nghị Hội đồng xét xử, xem xét xử phạt cho bị cáo Vàng A V mức hình phạt từ 36 đến 48 tháng tù phù hợp; Hội đồng xét xử xét thấy có căn cứ nên cần áp dụng. Bị cáo Lầu A N về tình tiết giảm nhẹ, áp dụng theo điểm s khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự có căn cứ áp dụng. Đối với khoản 2 Điều 51 BLHS không có căn cứ nên không áp dụng. Đề nghị Hội đồng xét xử, xem xét xử phạt cho bị cáo Lầu A N mức hình phạt từ 36 đến 48 tháng tù phù hợp; Hội đồng xét xử xét thấy có căn cứ nên cần áp dụng.

[5]Xét về lỗi bị cáo Vàng A V và Lầu A N thực hiện lỗi cố ý đã xâm phạm trực tiếp đến danh dự, nhân phẩm, tự do thân thể con người được pháp luật bảo vệ. Các bị cáo Vàng A V, Lầu A N biết rõ anh Lầu A Chứ là Công an tỉnh Điện Biên đã công tác cắm bản từ trước. Nhưng vẫn cố tình thực hiện hành vi bắt, giữ anh Lầu A Chứ. Hành vi đó là coi thường pháp luật.

[6] Xét về vai trò từng bị cáo: Trong vụ án này, trước và trong khi phạm tội, các bị cáo không có sự bàn bạc, câu kết chặt chẽ, không phân công vai trò cụ thể cho từng người nên không phải trường hợp phạm tội có tổ chức mà chỉ là đồng phạm giản đơn, cả hai là người đồng thực hành. Bị cáo Vàng A V là người đưa ra các mệnh lệnh chỉ đạo nên giữ vai trò chính.

[7] Về xử lý vật chứng: Đối với khẩu súng, thẻ chứng minh công an, điện thoại di động. Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Mường Nhé đã trao trả cho anh Lầu A Chứ theo quy định của pháp luật.

Đối với quyền vở học sinh dùng để ghi biên bản cần lưu trữ trong hồ sơ vụ án theo quy định của pháp luật.

[8] Xét về đơn anh Lầu A Chứ đề nghị về hình sự xử lý theo quy định của pháp luật. Trách nhiệm dân sự không có yêu cầu bồi thường thiệt hại về danh dự, nhân phẩm do đó Hội đồng xét xử ghi nhận sự tự nguyện của bị hại.

[9] Về án phí: Xét thấy các bị cáo là đồng bào dân tộc thiểu số, thường trú ở xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và đã có đơn đề nghị miễn án phí. Do đó cần miễn toàn bộ tiền án phí hình sự sơ thẩm cho các bị cáo.

[10] Về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra Công an huyện Mường Nhé, Điều tra viên, Viện kiểm sát nhân dân huyện Mường Nhé, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, thành viên hội đồng xét xử, Thẩm phán, Thư ký Tòa án ghi biên bản phiên tòa; người làm chứng; người bào chữa đều đã thực hiện theo đúng quy định của Bộ luật tố tụng hình sự, không bị khiếu nại hoặc ý kiến gì.

Vì các lẽ trên:

QUYẾT ĐỊNH

1.Tuyên bố bị cáo Vàng A V và Lầu A N ( Tên gọi khác: Lầu A N) phạm tội " Bắt, giữ người trái pháp luật".

Áp dụng điểm c khoản 2 Điều 157; điểm s khoản 1; khoản 2 Điều 51 BLHS. Xử phạt bị cáo Vàng A V: 48 (Bốn mươi tám) tháng tù. Thời hạn chấp hành hình phạt tính từ ngày bắt tạm giam là ngày 23 tháng 3 năm 2019.

Áp dụng điểm c khoản 2 Điều 157; điểm s khoản 1 Điều 51 BLHS. Xử phạt bị cáo Lầu A N: 48 (Bốn mươi tám) tháng tù. Thời gian hạn chấp hành hình phạt tính từ ngày bắt tạm giam là ngày 23 tháng 3 năm 2019.

2. Về án phí: Áp dụng Điều 136 Bộ luật tố tụng hình sự; điểm đ khoản 1 Điều 12 Nghị quyết 326 của UBTVQH quy định về mức thu, miễn, giảm, thu nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí Tòa án: Miễn toàn bộ tiền án phí hình sự sơ thẩm cho các bị cáo Vàng A V và Lầu A N.

Án xử công khai sơ thẩm, có mặt các bị cáo Vàng A V và Lầu A N có quyền kháng cáo bản án trong hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Bị hại anh Lầu A Chứ có quyền kháng cáo bản án trong hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án hoặc niêm yết công khai. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan anh Lý A Páo có quyền kháng cáo về những vấn đề liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của mình trong hạn 15 ngày kể ngày nhận được bản án hoặc niêm yết công khai.