Sở hữu trí tuệ

Tác phẩm phái sinh là gì? Tác phẩm phái sinh được bảo hộ khi nào?

08:32 24/05/23

Cho tôi hỏi tác phẩm phái sinh là gì? Hiện nay có phải mọi tác phẩm phái sinh đều được pháp luật bảo hộ? – Nhật Ánh (Quảng Nam).

>> Tên doanh nghiệp xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, phải xử lý thế nào?

>> Quyền tự bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ năm 2023 được quy định thế nào?

Ngày 26/4/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định 17/2023/NĐ-CP hướng dẫn Luật Sở hữu trí tuệ về quyền tác giả, quyền liên quan. Theo đó, từ ngày 26/4/2023, khái niệm về tác phẩm phái sinh và khi nào thì tác phẩm phái sinh được bảo hộ được quy định như sau:

1. Tác phẩm phái sinh là gì?

Căn cứ theo quy định tại khoản 8 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi bởi điểm a khoản 1 Điều 1 Luật số 07/2022/QH15), tác phẩm phái sinh là tác phẩm được sáng tạo trên cơ sở một hoặc nhiều tác phẩm đã có thông qua việc dịch từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, phóng tác, biên soạn, chú giải, tuyển chọn, cải biên, chuyển thể nhạc và các chuyển thể khác.

Bên cạnh đó căn cứ theo quy định tại Điều 7 Nghị định 17/2023/NĐ-CP, các tác phẩm phái sinh được sáng tạo trên cơ sở từ một hoặc nhiều tác phẩm đã có bao gồm:

- Tác phẩm dịch là tác phẩm được thể hiện bằng ngôn ngữ khác với ngôn ngữ của tác phẩm được dịch.

- Tác phẩm phóng tác là tác phẩm mô phỏng theo nội dung của tác phẩm được phóng tác, có thể được chuyển từ thể loại này sang thể loại khác hoặc sửa đổi trong cùng một thể loại, bao gồm cả sửa đổi bố cục tác phẩm để làm cho tác phẩm phù hợp với điều kiện khác nhau của việc khai thác, sử dụng.

- Tác phẩm biên soạn là tác phẩm được soạn ra từ một phần hoặc toàn bộ các tác phẩm đã có theo chủ đề nhất định và có thể có bình luận, đánh giá.

- Tác phẩm chú giải là tác phẩm được sáng tạo từ việc làm rõ nghĩa và nội dung một số từ, câu hoặc sự kiện, điển tích, địa danh nêu tại tác phẩm được chú giải.

- Tác phẩm tuyển chọn là tác phẩm được chọn lọc từ các tác phẩm đã có của một hoặc nhiều tác giả theo thời gian hoặc chủ đề nhất định, bao gồm cả tác phẩm tuyển tập, hợp tuyển.

- Tác phẩm cải biên là tác phẩm được soạn lại, viết lại, chuyển soạn lại hoặc thay đổi hình thức diễn đạt khác với tác phẩm được dùng để cải biên theo mục đích, yêu cầu nhất định trong trường hợp cụ thể.

- Tác phẩm chuyển thể là tác phẩm được chuyển từ loại hình này sang loại hình khác hoặc tác phẩm được thể hiện bằng thủ pháp nghệ thuật khác với tác phẩm được chuyển thể trong cùng một loại hình.

Luật Sở hữu trí tuệ và văn bản sửa đổi, hướng dẫn đang có hiệu lực thi hành

Tác phẩm phái sinh là gì? Tác phẩm phái sinh được bảo hộ khi nào? (Ảnh minh họa - Nguồn từ Internet)

2. Tác phẩm phái sinh được bảo hộ khi nào?

Để một tác phẩm phái sinh được pháp luật bảo hộ thì đáp ứng các điều kiện sau đây:

2.1. Không gây phương hại đến quyền tác giả của tác phẩm gốc

(i) Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi bởi khoản 5 Điều 1 Luật số 36/2009/QH12), tác phẩm phái sinh chỉ được bảo hộ nếu không gây phương hại đến quyền tác giả đối với tác phẩm được dùng để làm tác phẩm phái sinh. Tức là sự ra đời của tác phẩm phái sinh không gây ảnh hưởng đến quyền tác giả của tác phẩm gốc bao gồm quyền tài sản và quyền nhân thân.

(ii) Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi bởi khoản 5 Điều 1 Luật số 36/2009/QH12 và tiếp tục được sửa đổi bởi điểm a khoản 82 Điều 1 Luật số 07/2022/QH15), các tác phẩm dùng làm tác phẩm phái sinh bao gồm:

+ Tác phẩm văn học, khoa học, sách giáo khoa, giáo trình và tác phẩm khác được thể hiện dưới dạng chữ viết hoặc ký tự khác.

+ Bài giảng, bài phát biểu và bài nói khác.

+ Tác phẩm báo chí.

+ Tác phẩm âm nhạc.

+ Tác phẩm sân khấu.

+ Tác phẩm điện ảnh và tác phẩm được tạo ra theo phương pháp tương tự (sau đây gọi chung là tác phẩm điện ảnh).

+ Tác phẩm mỹ thuật, mỹ thuật ứng dụng.

+ Tác phẩm nhiếp ảnh.

+ Tác phẩm kiến trúc.

+ Bản họa đồ, sơ đồ, bản đồ, bản vẽ liên quan đến địa hình, kiến trúc, công trình khoa học.

+ Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian.

+ Chương trình máy tính, sưu tập dữ liệu.

2.2. Phải do tác giả trực tiếp sáng tạo

Căn cứ theo quy định tại Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi bởi khoản 5 Điều 1 Luật số 36/2009/QH12), các tác phẩm nêu tại (ii) Mục 2.1 bên trên được bảo hộ phải do tác giả trực tiếp sáng tạo bằng lao động trí tuệ của mình mà không sao chép từ tác phẩm của người khác.

Như vậy, theo quy định của pháp luật hiện hành thì tác phẩm phái sinh muốn được bảo hộ thì phải đáp ứng đủ 2 điều kiện nêu trên.

Chuyên viên pháp lý Văn Tiếng

- Nội dung nêu trên là phần giải đáp, tư vấn của chúng tôi dành cho khách hàng của Pháp luật doanh nghiệp. Nếu quý khách còn vướng mắc, vui lòng gửi về Email [email protected].

- Nội dung bài viết mang tính chất tham khảo;

- Điều khoản được áp dụng có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đang đọc.

Từ khóa