Xử phạt hành chính về thuế - Ảnh minh họa
Ngày 19/10/2020 Chính phủ ban hành Nghị định 125/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính đối với thuế, hóa đơn, có hiệu lực từ 05/12/2020. Trong đó, những trường hợp không bị xử phạt hành chính về thuế được làm rõ so với Thông tư 166/2013/TT-BTC.
Tại Điều 5 Nghị định 166/2013/TT-BTC, pháp luật quy định những trường hợp sau không bị xử phạt hành chính về thuế tại Điều 5:
Điều 5. Những trường hợp không xử phạt vi phạm hành chính về thuế
1. Các trường hợp theo quy định tại Điều 11 Luật xử lý vi phạm hành chính.
2. Trường hợp khai sai, người nộp thuế đã khai bổ sung hồ sơ khai thuế và đã nộp đủ số tiền thuế phải nộp, trước thời điểm cơ quan thuế công bố quyết định kiểm tra thuế, thanh tra thuế tại trụ sở người nộp thuế hoặc trước thời điểm cơ quan thuế phát hiện không qua thanh tra, kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế hoặc trước thời điểm cơ quan có thẩm quyền khác phát hiện.
Theo đó, những hành vi vi phạm không bị xử lý vi phạm hành chính là những hành vi thực hiện do tình thế cấp thiết, phòng vệ chính đáng, sự kiện bất ngờ, sự kiện bất khả kháng hoặc người thực hiện hành vi chưa đủ tuổi, không có năng lực trách nhiệm hành vi hành chính.
Có thể thấy ngoài nguyên tắc chung khi xử lý vi phạm hành chính, Nghị định 166 chỉ nêu ra một trường hợp không bị xử lý, đó là người vi phạm phải sửa chữa sai sót của mình trước khi bị phát hiện hoặc trước khi công bố quyết định kiểm tra thuế.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn những trường hợp khác cần được xem xét miễn trách nhiệm xử lý vi phạm, những trường hợp đó được bổ sung tại Điều 9 Nghị định 125 trên cơ sở vẫn giữ 2 quy định cơ bản tại Thông tư 116:
1. Không xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn đối với các trường hợp không xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.
Người nộp thuế chậm thực hiện thủ tục thuế, hóa đơn bằng phương thức điện tử do sự cố kỹ thuật của hệ thống công nghệ thông tin được thông báo trên Cổng thông tin điện tử của cơ quan thuế thuộc trường hợp thực hiện hành vi vi phạm do sự kiện bất khả kháng quy định tại khoản 4 Điều 11 Luật Xử lý vi phạm hành chính.
2. Không xử phạt vi phạm hành chính về thuế, không tính tiền chậm nộp tiền thuế đối với người nộp thuế vi phạm hành chính về thuế do thực hiện theo văn bản hướng dẫn, quyết định xử lý của cơ quan thuế, cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan đến nội dung xác định nghĩa vụ thuế của người nộp thuế (kể cả các văn bản hướng dẫn, quyết định xử lý được ban hành trước ngày Nghị định này có hiệu lực), trừ trường hợp thanh tra, kiểm tra thuế tại trụ sở người nộp thuế chưa phát hiện sai sót của người nộp thuế trong việc khai, xác định số tiền thuế phải nộp hoặc số tiền thuế được miễn, giảm, hoàn nhưng sau đó hành vi vi phạm hành chính về thuế của người nộp thuế bị phát hiện.
3. Không xử phạt vi phạm hành chính về thuế đối với trường hợp khai sai, người nộp thuế đã khai bổ sung hồ sơ khai thuế và đã tự giác nộp đủ số tiền thuế phải nộp trước thời điểm cơ quan thuế công bố quyết định kiểm tra thuế, thanh tra thuế tại trụ sở người nộp thuế hoặc trước thời điểm cơ quan thuế phát hiện không qua thanh tra, kiểm tra thuế tại trụ sở của người nộp thuế hoặc trước khi cơ quan có thẩm quyền khác phát hiện.
4. Không xử phạt hành vi vi phạm thủ tục thuế đối với cá nhân trực tiếp quyết toán thuế thu nhập cá nhân chậm nộp hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân mà có phát sinh số tiền thuế được hoàn; hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đã bị ấn định thuế theo quy định tại Điều 51 Luật Quản lý thuế.
5. Không xử phạt hành vi vi phạm về thời hạn nộp hồ sơ khai thuế trong thời gian người nộp thuế được gia hạn nộp hồ sơ khai thuế đó.
Theo đó, những trường hợp được bổ sung thêm bao gồm:
- Người vi phạm quy định về thuế nhưng do thực hiện theo van bản hướng dẫn, quyết định xử lý của cơ quan thuế
- Cá nhân chậm nộp hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân khi trực tiếp quyết toán nhưng có phát sinh số tiền thuế được hoàn, hộ kinh doanh, cá nhân bị ấn định thuế
- Trong thời gian gia hạn nộp hồ sơ khai thuế, người vi phạm không bị xử lý vi phạm về thời hạn nộp hồ sơ.
Như vậy, từ 5/12/2020 có 5 trường hợp không bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế, trong đó có 3 trường hợp mới so với quy định hiện hành.