Trong thời buổi hiện nay, chuyển việc, nghỉ việc hoặc thất nghiệp dường như dường như đang có xu hướng tăng dần, nhiều người chuyển việc bởi vì nhiều lý do. Trong hoàn cảnh đó, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) như một cứu cánh đối với họ.
Vậy người lao động (NLĐ) nghỉ việc lần đầu được lãnh 3 tháng tiền thất nghiệp nhưng chưa nhận hết thì NLĐ có được hưởng các tháng còn lại? Và trường hợp đã lãnh BHTN thì sau bao lâu mới được hưởng tiếp?
1. Thời gian nhận BHTN là khi nào?
Sau khi chấm dứt hợp đồng lao động, NLĐ cần xem xét mình đã đủ điều kiện hưởng chế độ BHTN chưa, thì khi đó NLĐ cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ gửi lên cơ quan bảo hiểm theo đúng khoảng thời gian nhận BHTN tại Điều 46 Luật Việc làm 2013 như sau:
Trong thời hạn 03 tháng, kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, NLĐ nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm do cơ quan quản lý nhà nước về việc làm thành lập.
Trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày trung tâm dịch vụ việc làm tiếp nhận đủ hồ sơ, cơ quan nhà nước có thẩm quyền ra quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp; trường hợp không đủ điều kiện để hưởng chế độ trợ cấp thất nghiệp thì phải trả lời bằng văn bản cho người lao động.
Tổ chức BHXH thực hiện việc chi trả trợ cấp thất nghiệp cho NLĐ trong thời hạn 05 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Theo đó, NLĐ sau khi thất nghiệp trong vòng 3 tháng phải làm hồ sơ nhận trợ cấp tại trung tâm dịch vụ việc làm của tỉnh sau thời gian này không tiếp nhận hồ sơ.
NLĐ có 03 tháng để làm hồ sơ, 20 chờ duyệt hồ sơ và sau đó 5 ngày sẽ được nhận tiền thất nghiệp. Việc xét duyệt hồ sơ sẽ lâu vì thế NLĐ cần làm hồ sơ hưởng trợ càng sớm càng tốt.
2. Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp
Căn cứ khoản 2 Điều 50 Luật Việc làm 2013 quy định thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính theo số tháng đóng BHTN, cứ đóng đủ 12 tháng đến đủ 36 tháng thì được hưởng 03 tháng trợ cấp thất nghiệp.
Căn cứ quy định trên thì ít nhất NLĐ phải đóng BHXH bắt buộc đối với doanh nghiệp đã từng làm ít nhất từ 01 năm đến 03 năm thì mới được hưởng trợ cấp thất nghiệp tối thiểu là 03 tháng.
Sau đó, cứ đóng đủ thêm 12 tháng thì được hưởng thêm 01 tháng trợ cấp thất nghiệp nhưng tối đa không quá 12 tháng.
3. Căn cứ chấm dứt trợ cấp thất nghiệp
Trong một số trường hợp nhằm đảm bảo quyền lợi của cơ quan bảo hiểm hiểm cũng như người tham gia bảo hiểm, thì NLĐ sẽ bị tạm dừng hoặc chấm dứt việc hưởng trợ cấp thất nghiệp theo khoản 3 Điều 53 Luật Việc làm 2013 như sau:
Trong trường hợp người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp đã tìm được việc làm thì bị chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Lưu ý: Khi bị chấm dứt việc hưởng trợ cấp thất nghiệp do có việc làm mới thì NLĐ được bảo lưu thời gian đóng BHTN làm căn cứ để tính thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp cho lần tiếp theo khi đủ điều kiện.
Thời gian bảo lưu được tính bằng tổng thời gian đóng BHTN trừ đi thời gian đóng đã hưởng trợ cấp thất nghiệp, theo nguyên tắc mỗi tháng đã hưởng trợ cấp thất nghiệp tương ứng 12 tháng đã đóng BHTN.
Vì vậy, trường hợp NLĐ đã hưởng trợ cấp thất nghiệp 03 tháng nhưng chỉ mới nhận 01 tháng mà đã tìm được việc làm thì NLĐ sẽ chấm dứt việc hưởng trợ cấp các tháng còn lại. Các tháng trợ cấp chưa hưởng sẽ được bảo lưu cho đợt tiếp theo.
4. Xác định thời điểm Lãnh BHTN lần 02
Một trường hợp khác mà NLĐ cần lưu ý là khi đã nhận trợ cấp thất nghiệp lần đầu rồi thì từ lần 02 trở đi việc làm hồ sơ và thủ tục sẽ có đôi chút thay đổi. Vì thế, căn cứ điểm b khoản 2 Điều 18 Nghị định 28/2015/NĐ-CP thì NLĐ phải xác định được thời điểm giải quyết hồ sơ như sau:
Tổ chức BHXH thực hiện chi trả trợ cấp thất nghiệp cho NLĐ từ tháng hưởng trợ cấp thất nghiệp thứ 2 trở đi trong thời hạn 05 ngày làm việc, tính từ thời điểm ngày thứ 07 của tháng hưởng trợ cấp thất nghiệp đó nếu không nhận được quyết định tạm dừng hoặc chấm dứt hưởng trợ cấp thất nghiệp đối với NLĐ.
Trường hợp thời điểm ngày thứ 07 nêu trên là ngày nghỉ thì thời hạn chi trả trợ cấp thất nghiệp được tính từ ngày làm việc tiếp theo.
Như vậy, NLĐ khi nhận trợ cấp thất nghiệp lần đầu cần lưu ý các điều sau là thực hiện hồ sơ nhận trợ cấp trong vòng 03 tháng kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động. Tiếp theo là bị chấm dứt trợ cấp nếu đã có việc làm trong thời gian hưởng. Cuối cùng là việc hưởng trợ cấp lần 02, NLĐ sẽ nhận trợ cấp thất nghiệp từ ngày thứ 05 của tháng hưởng trợ cấp đầu tiên.
