Tiền lương của người lao động (NLĐ) là khoản tiền mà người sử dụng lao động (NSDLĐ) trả cho họ để thực hiện một công việc theo thỏa thuận. NSDLĐ dựa vào năng suất lao động, chất lượng công việc để trả lương.
Các loại tiền lương của NLĐ bao gồm: lương cơ sở, lương cơ bản, lương đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), lương chính…
Tuy nhiên, khi NLĐ đàm phán với nhà tuyển dụng về mức lương, họ thường hay nhắc đến lương Gross và lương Net. Vậy, hai loại lương này là gì và loại lương nào sẽ có lợi hơn cho NLĐ.
Lương Gross: là tổng các khoản thu nhập mà người lao động được nhận (bao gồm lương cơ bản, phụ cấp, trợ cấp, hoa hồng…).
Lương Net: là khoản lương Gross trừ đi các khoản bảo hiểm, thuế thu nhập cá nhân, hoặc tiền ứng trong tháng, hoặc các khoản phải được khấu trừ của người lao động.
Từ hai định nghĩa trên, có thể hiểu nôm na rằng lương Net là lương thực tế, còn lương Gross lại là tổng thu nhập.
Giả sử khi doanh nghiệp trả lương cho NLĐ bằng lương Net, lúc này, khoản thuế thu nhập cá nhân (TNCN) của NLĐ sẽ do doanh nghiệp đóng, thay vì người có trách nhiệm đóng khoản thuế là lại chính là NLĐ. Khoản chi phí mà doanh nghiệp dùng để đóng thuế này sẽ không được khấu trừ vì nó không hợp lý.
Từ đó có thể thấy, người đầu tiên bất lợi khi trả lương Net chính là doanh nghiệp.
Chưa hết, lúc này, lương Net chính là căn cứ để xác định mức đóng bảo hiểm và tính toán các khoản trợ cấp khác. Điều này có nghĩa là nếu cùng một mức lương Gross cho một công việc như nhau, anh phải nuôi người thân nhiều hơn tôi thì anh sẽ có số tiền mang về nhà nhiều hơn do chứng minh được phần giảm trừ gia cảnh trong thu nhập của anh, tôi chỉ nuôi bản thân tôi thì tôi sẽ mang về nhà ít hơn anh. Và khi xét trong công việc, công ty vẫn trả công lao động cho vị trí đó như nhau.
Và lẽ ra, lương để tính mức đóng bảo hiểm và tính thuế TNCN cho NLĐ phải được tính trên lương Gross mới đúng, nhưng thực tế khi đóng BHXH và thuế TNCN cho người lao động thì doanh nghiệp chỉ đóng theo mức lương Net.
Từ những điều phân tích trên, có thể thấy rằng giữa lương Gross và lương Net thì lương Gross là có lợi hơn hẳn cho NLĐ.
