Trẻ em dưới 13 tuổi được làm các công việc gì? Khi nào có thể thuê người lao động dưới 13 tuổi? Nguyên tắc sử dụng lao động chưa thành niên như thế nào?

(1) Khi nào có thể thuê người lao động dưới 13 tuổi?

Theo Điều 143 Bộ luật lao động 2019 quy định về người lao động chưa thành niên như sau:

- Lao động chưa thành niên là người lao động chưa đủ 18 tuổi.

- Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được làm công việc hoặc làm việc ở nơi làm việc quy định tại Điều 147 của Bộ luật lao động 2019

- Người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi chỉ được làm công việc nhẹ theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.

- Người chưa đủ 13 tuổi chỉ được làm các công việc theo quy định tại khoản 3 Điều 145 của Bộ luật lao động 2019

Có thể thấy pháp luật hoàn toàn cho phép sử dụng lao động dưới 13 tuổi, tuy nhiên người lao động dưới 13 tuổi chỉ được làm một số công việc về nghệ thuật, thể dục, thể thao nhưng không làm tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa đủ 13 tuổi và phải có sự đồng ý của cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (khoản 3 Điều 145 của Bộ luật lao động 2019).

Như vậy, khi thuê người lao động dưới 13 tuổi làm các công việc được quy định trên đây thì không vi phạm pháp luật.

(2) Nguyên tắc sử dụng lao động chưa thành niên như thế nào?

NSDLĐ khi thuê NLĐ chưa thành niên phải thực hiện theo các nguyên tắc được quy định tại Điều 144 Bộ Luật Lao động 2019, cụ thể:

- Lao động chưa thành niên chỉ được làm công việc phù hợp với sức khỏe để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách.

- Người sử dụng lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên có trách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động về các mặt lao động, sức khỏe, học tập trong quá trình lao động.

- Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ; lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.

- Người sử dụng lao động phải tạo cơ hội để lao động chưa thành niên được học văn hóa, giáo dục nghề nghiệp, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.

Bên cạnh đó, NSDLĐ còn phải tuân thủ các quy định về giờ làm việc khi sử dụng lao động chưa thành niên:

- Thời giờ làm việc của người chưa đủ 15 tuổi không được quá 04 giờ trong 01 ngày và 20 giờ trong 01 tuần; không được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm.

- Thời giờ làm việc của người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được quá 08 giờ trong 01 ngày và 40 giờ trong 01 tuần. Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi có thể được làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong một số nghề, công việc theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.

(theo Điều 146 của Bộ luật lao động 2019)

NSDLĐ thuê lao động dưới 13 tuổi làm việc thì phải tuân thủ theo các nguyên tắc về sử dụng lao động chưa thành niên và thời gian làm việc không được quá 04 giờ trong một ngày và 20 giờ trong một tuần, ngoài ra không được yêu cầu NLĐ dưới 13 tuổi làm thêm giờ và làm việc vào ban đêm.

(3) Kết luận

Theo suy nghĩ của số đông chỉ được thuê lao động trên 18 tuổi, nhưng thực tế pháp luật cho phép thuê và sử dụng lao động ngay cả khi người này dưới 13 tuổi. 

Tuy nhiên, đối với các trường hợp sử dụng lao động chưa thành niên, NSDLĐ đặc biệt chú ý đến các quy định về công việc được phép thuê người lao động chưa thành niên.

Bên cạnh đó còn phải tuân thủ theo các nguyên tắc sử dụng lao động và nguyên tắc về giờ giấc làm việc đối với người lao động chưa thành niên để không vi phạm pháp luật.