Vấn đề “khai tử” sổ hộ khẩu giấy, sổ tạm trú giấy là vấn đề được người dân đặc biệt quan tâm, nhất là trong thời gian vừa qua. Cũng vì thế, hàng hoạt câu hỏi từ người dân được đặt ra là có phải tất cả các sổ hộ khẩu giấy đều bị thu hồi hay không? Lí do thu hồi? Việc thu hồi sổ hộ khẩu giấy như vậy có ảnh hưởng đến các giao dịch liên quan hay không?

Sổ hộ khẩu giấy là loại giấy tờ quen thuộc được sử dụng để chứng mình nơi cư trú trong các giao dịch, thủ tục hành chính của người dân. Việc quy định thu hồi Sổ hộ khẩu (SHK) giấy khiến người dân băn khoăn và đặt ra nhiều câu hỏi.

Tuy nhiên không phải tất cả các trường hợp đều bị thu hồi mà chỉ trong một số trường hợp nhất định.

Các trường hợp bị thu Sổ hộ khẩu giấy trước ngày 01/01/2023

Theo quy định khoản 2 Điều 26 Thông tư 55/2021/TT-BCA, người dân sẽ bị thu hồi Sổ hộ khẩu, sổ tạm trú khi thực hiện một trong các 07 thủ tục sau:

1. Thủ tục đăng ký thường trú

2. Thủ tục điều chỉnh thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú

3. Thủ tục tách hộ

4. Thủ tục xóa đăng ký thường trú

5. Thủ tục đăng ký tạm trú

6. Thủ tục gia hạn tạm trú

7. Thủ tục xóa đăng ký tạm trú dẫn đến thay đổi thông tin trong Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú.

Như vậy, Bộ Công an không có chủ trương thu hồi SHK đại trà. Luật quy định rất rõ, chỉ những trường hợp làm các thủ tục dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ thì cơ quan công an mới phải thu hồi.

Lí do thu Sổ hộ khẩu giấy trước ngày 01/01/2023

Tại Khoản 3 Điều 38 Luật Cư trú 2020 quy định khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật này và không cấp mới, cấp lại Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú.

Theo đó, khi người dân thực hiện một trong 07 thủ tục nêu trên trước ngày 01/01/2023 sẽ bị thu hồi SHK, Sổ tạm trú. Bởi lẽ những thủ tục trên là những thủ tục dẫn đến thay đổi thông tin về SHK, Sổ tạm trú của công dân.

Ngoài ra, kể từ ngày 01-7-2021, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư chính thức đưa vào hoạt động. Khi công dân thực hiện các thủ tục về cư trú, lực lượng công an sẽ cập nhật vào cơ sở dữ liệu.

Những thay đổi này sẽ không được điều chỉnh trên SHK giấy mà sẽ được cập nhật trên Cơ sở dữ liệu quốc gia, SHK điện tử do cơ quan Nhà nước quản lý.

Cũng có nghĩa là SHK giấy lúc này không còn giá trị nên buộc phải thu lại theo quy định.

Việc thu hồi SHK giấy chỉ áp dụng đối với những người dân thực hiện các thay đổi thông tin cư trú trong SHK.

Ngược lại, đối với những ai không thay đổi thông tin liên quan đến SHK thì sẽ không bị thu hồi.

Thu lại SHK giấy nhằm tránh để người dân mang SHK không cập nhật đầy đủ thông tin cư trú đi thực hiện các giao dịch, dẫn tới phát sinh nhiều vấn đề khác.

Vậy tại sao kể từ ngày 01/01/2023 không thu hồi SHK giấy nữa?

Nhiều người dân đặt ra câu hỏi rằng nếu mục đích nhằm tránh để người dân mang SHK không cập nhật đầy đủ thông tin cư trú đi thực hiện các giao dịch, dẫn tới phát sinh nhiều vấn đề khác, vậy tại sao chỉ thu hồi trước ngày 01/01/2023 mà không thu hồi sau ngày 01/01/2023?

Theo đó, Khoản 3 Điều 38 của Luật Cư trú 2020 có quy định kể từ ngày 01/7/2021, Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2022.

Vậy nên, kể từ ngày 01/01/2023, SHK giấy sẽ hết giá trị, các giao dịch, hợp đồng, thủ tục hành chính… không còn cần sử dụng đến hai loại giấy tờ này, thay vào đó là sử dụng thông tin trên hệ thống dữ liệu điện tử.

Do đó, việc thu hồi SHK giấy kể từ ngày 01/01/2023 không còn ảnh hưởng, bởi lẽ từ lúc này SHK giấy đã không còn giá trị.