Hiện nay, việc vay tiền không còn quá xa lạ đối với chúng ta. Vay tiền bằng hợp đồng vay là hình thức hợp pháp tuy nhiên không phải là hình thức duy nhất. Bởi ngày nay, giấy vay tiền viết tay ngày càng nhiều vì sự nhanh gọn lẹ của nó. Theo đó, các bên chỉ cần ghi những thông tin cơ bản là có ngay một giấy vay nợ viết tay. Tuy nhiên điều này có đúng với quy định pháp luật hay không? Giấy vay nợ viết tay cần có những nội dung gì? Cùng nhau tìm hiểu nhé!
Giấy vay tiền viết tay là gì?
Giấy vay tiền viết tay là hình thức người cho vay và người vay thông qua bằng văn bản là giấy tờ viết bằng tay giữa 2 bên có đầy đủ các thông tin cần thiết cho việc vay nhằm làm căn cứ giao dịch.
Việc cho vay bằng giấy vay nợ viết tay thường được thực hiện giữa những người quen biết, có sự tin tưởng với nhau. Hình thức này nhằm rút gọn quá trình hình thức và thay thế bằng giấy vay viết tay để vừa có căn cứ chứng minh giao kết lại vừa nhanh chóng.
Tuy nhiên, nhiều người dân lo lắng về giá trị pháp lý của tờ viết tay vay tiền này, liệu có đúng với quy định pháp luật và nếu khi xảy ra tranh chấp thì có áp dụng được quy định pháp luật như hợp đồng vay hay không?
Giấy vay tiền viết tay có hiệu lực pháp lý?
Theo quy định pháp luật thì giao dịch dân sự là hợp đồng hoặc hành vi pháp lý đơn phương làm phát sinh, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.
Căn cứ theo Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về những hình thức giao dịch dân sự hợp pháp như sau:
- Giao dịch dân sự được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể.
Giao dịch dân sự thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử được coi là giao dịch bằng văn bản.
- Trường hợp luật quy định giao dịch dân sự phải được thể hiện bằng văn bản có công chứng, chứng thực, đăng ký thì phải tuân theo quy định đó.
Theo đó, hình thức vay tiền thông qua giấy vay tiền viết tay thuộc giao dịch dân sự bằng văn bản theo quy định của pháp luật. Giấy vay tiền viết tay làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của các bên giao kết.
Vậy giấy tờ viết tay này có hiệu lực pháp lý không?
Căn cứ Điều 117 BLDS 2015 quy định điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự, cụ thể:
- Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
- Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
- Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội;
- Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.
Vậy nên, về bản chất, nếu giấy vay tiền viết tay đáp ứng đủ các điều kiện trên về mặt chủ thể, sự tự nguyện, mục đích, nội đung và hình thức theo Điều 117 BLDS 2015 thì là một loại hợp đồng vay tài sản.
Đồng thời, tại Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hợp đồng vay:
Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.
Theo các quy định trên, giấy vay tiền viết tay là một hợp đồng vay tài sản, khi đảm bảo đầy đủ các điều kiện có hiệu lực của hợp đồng thì giấy viết tay có giá trị pháp lý và ràng buộc các bên trong hợp đồng vay tài sản phải thực hiện nghĩa vụ của mình.
Nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng vay tài sản được quy định cụ thể trong mỗi hợp đồng và phụ thuộc vào thỏa thuận của các bên nhưng phải tuân thủ quy định của Bộ luật Dân sự 2015.
Giấy vay tiền viết tay có cần phải công chứng?
Hiện nay, hình thức văn bản của hợp đồng vay tài sản không có quy định bắt buộc về việc công chứng, chứng thực. Vì vậy, các bên có thể lựa chọn việc công chứng hoặc không công chứng hợp đồng vay tài sản:
- Trường hợp các bên lựa chọn công chứng hợp đồng vay tài sản thì tổ chức hành nghề công chứng có nghĩa vụ là người làm chứng cho hợp đồng vay tài sản, hợp đồng có hiệu lực khi các bên đồng ý các thỏa thuận và tổ chức hành nghề công chứng tiến hành công chứng hợp đồng đó.
- Trường hợp các bên lựa chọn không công chứng hợp đồng vay tài sản, nhưng các bên đạt được thỏa thuận và ký kết vào hợp đồng vay, khi đó hợp đồng vay tài sản có giá trị pháp lý và là hợp đồng hợp pháp.
Mặc dù hợp đồng vay tài sản trong cả 02 trường hợp công chứng hoặc không công chứng đều có giá trị pháp lý tuy nhiên khi xảy ra tranh chấp, hợp đồng có công chứng sẽ giúp cho việc chứng minh khoản vay dễ dàng hơn, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của bên bị thiệt hại hơn so với hợp đồng vay không có công chứng.
Tuy nhiên, như cách nói trên thì theo pháp luật giấy vay tiền viết tay không cần công chứng vẫn có giá trị pháp lý nếu đảm bảo được các quy định như trong bài viết đã đề cập.
Những nội dung cần có của một giấy vay tiển viết tay
Giấy vay tiền viết tay nếu vẫn đáp ứng đủ các điều kiện có hiệu lực nêu trên thì hợp pháp. Do đó, nếu đến hạn trả nợ mà bên vay không thanh toán nợ gốc và lãi (nếu có) thì bên cho vay hoàn toàn có quyền khởi kiện ra Toà để đòi nợ.
Theo đó, thủ tục đòi nợ khi cho vay bằng giấy vay tiền viết tay được thực hiện theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
Tuy nhiên, để tránh những trường hợp dẫn đến tranh chấp, thì người cho vay và người vay cần nắm rõ những nội dung cần có trong một bản hợp đồng vay viết tay, cụ thể như sau:
- Ghi đầy đủ thông tin cá nhân của bên vay và bên cho vay tiền. Ví dụ: Họ và tên, ngày tháng năm sinh, số CCCD (số CMND), địa chỉ thường trú, số điện thoại,…
- Mục đích của bản hợp đồng là gì, vay số tiền bao nhiêu (ghi rõ số tiền bằng cả số và chữ).
- Thỏa thuận và ghi rõ cụ thể lãi suất vay nếu chậm trả. Mức lãi suất do hai bên thỏa thuận nhưng tối đa theo quy định của Bộ luật dân sự năm 2015 là 20%/năm.
- Ghi rõ thời hạn bao lâu thì bên vay tiền phải trả cho bên cho vay.
- Ghi rõ thông tin cá nhân của người làm chứng (nếu có).
- Phải có đầy đủ chữ ký và ghi rõ đầy đủ họ tên của những người có tên trên.
- Khi bên vay tiền đã trả nợ cần lấy biên nhận hay văn bản cam kết để chứng nhận cho việc đã trả nợ và bên cho vay đã nhận được số tiền để làm căn cứ chứng minh nếu phát sinh về sau.
Những nội dung bài viết trên nhằm cung cấp một số thông tin cho người đọc hiểu rõ về bản chất cũng như giá trị pháp lý của giấy vay tiền viết tay để người đọc có thể áp dụng đúng với quy định của pháp luật, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của chính mình.